ဝီႇၶီႇလုၵ်ႈဢွၼ်ႇ:ယူးရူပ်ႉ/ၶေႃႈမုၼ်း

လုၵ်ႉတီႈ ဝီႇၶီႇပပ်ႉ မႃး
Facts about Europe

လွၵ်းသဵၼ်ႈ တီႈ ၼႃႈလိၵ်ႈၼႆႉ မၼ်းၵမ်ႉထႅမ်ပၼ် ၸဝ်ႈၵဝ်ႇ ဢၼ်ပဵၼ် ၶေႃႈမုၼ်း ႁူဝ်ႁူပ် မိူင်းလႂ် မိူင်းၼၼ်ႉ ၸိူဝ်းမီးတီႈ ယူးရူပ်ႉ။ တီႈထႅဝ်တင်ႈလိၵ်ႈဢွၼ်တၢင်ႈသုတ်းၼၼ်ႉ ပဵၼ် ၸိုဝ်ႈမိူင်း ၽၢႆႇဢိင်းၵလဵတ်ႈ လႄႈ ၽၢႆႇၽႃႇသႃႇၵႂၢမ်း ပဵၼ်တၢင်းၵၢၼ်။ ထႅဝ်တင်ႈထူၼ်ႈသွင်ၼၼ်ႉ ၼႄဝႆႉ တၢင်းၵႂၢင်ႈ မိူင်း ၼင်ႇ km2။ ထႅဝ်တင်ႈထူၼ်ႈသၢမ်ၼၼ်ႉ မၼ်းၼႄဝႆႉ ႁူဝ်ၼပ်ႉၵူၼ်း ၸိုင်ႈမိူင်း။ ထႅဝ်တင်ႈထူၼ်ႈသီႇၼႆႉ မၼ်းၼႄပၼ် ႁူဝ်ၼပ်ႉၵူၼ်း ၼိုင်ႈ km2 မီးၵႃႈႁိုဝ်ၼႆသေ ၼၼ်ႉ မၼ်းပဵၼ် လွၵ်းလၢႆးတႃႇၼႄဝႃႈ မိူင်းလႂ် ၵူၼ်းသတ်ႉၼမ် ၼႆယဝ်ႉ။ တီႈ ၵႃႇၸၢၵ်ႈသတၼ်ႇ ၼၼ်ႉ မၼ်းၼႄဝႆႉဝႃႈ 6 ၼႆ ၼၼ်ႉမၼ်းပွင်ႇဝႃႈ ၼိုင်ႈၵီႇလူဝ်ႇမီႇတႃႇ ၼႆႉ မီး ၵူၼ်း ႁူၵ်းၵေႃႉ၊ တီႈၼႂ်း ယူးရူပ်ႉၼႆႉ ပဵၼ်ဢၼ်တႅမ်ႇသုတ်း၊ တီႈပွင်ႇမၼ်းတႄႉ ၵႃႇၸၢၵ်ႈသတၼ်ႇ ၼႆႉ ၵူၼ်းဢႄႇတႄႉတႄႉ။ လၢႆးၼၼ်ႉၼင်ႇၵဝ်ႇ တီႈ မူဝ်ႇၼႃႇၵူဝ်ႇၼၼ်ႉသမ်ႉ ၼိုင်ႈ ၵီႇလူဝ်ႇမီႇတႃႇၼႆႉ မီး ၵူၼ်း 16,236 ၼႆလႄႈ မူဝ်ႇၼႃႇၵူဝ်ႇၼႆႉ မၼ်းပဵၼ် မိူင်းဢၼ်ၵူၼ်း သတ်ႉၼမ်ႉတႄႉတႄႉဝႃႈဝႃႈ။ ဢၼ်ပဵၼ် ထႅဝ်တင်ႈ ထူၼ်ႈႁႃႈၼၼ်ႉ ၼႄပၼ်ဝႆႉ ၸိုဝ်ႈငိုၼ်းတွင်း ၶွင် မိူင်းလႂ်မိူင်းၼၼ်ႉ။ ဢၼ်ပဵၼ် ထႅဝ်တင်ႈ လိုၼ်းသုတ်းၼၼ်ႉ မၼ်းပဵၼ်သဵၼ်ႈမၢႆ ၽႃႇသႃႇၵႂၢမ်းၸႃႇတိ လႄႈ ဢိၵ်ႇတင်း ၽႃႇသႃႇၵႂၢမ်း ပဵၼ်တၢင်းၵၢၼ် ၶွင် ၽႃႇသႃႇၵႂၢမ်းၸိုင်ႈမိူင်း ၼႂ်းၵႃႈ ၼႃႈလိၼ်ဢၼ်လဵဝ်။ ပေႃးဝႃႈ ၸိူဝ်းဢၼ်ၼႄဝႆႉ တီႈၼႃႈလိၵ်ႈၼႆႉ မီးဢၢပ်ႉတဵတ်ႉၼႆၵေႃႈ တီႈၼႃႈလိၵ်ႈ မိူင်းၼၼ်ႉ ထုၵ်ႇလီႁဵတ်း ဢၢပ်ႉတဵတ်ႉပၼ်ၵႂႃႇယူႇ။ (တင်းသွင်ပႃႈသွင်ၽၢႆႇ)။

မိူင်း - ၸိုဝ်ႈပိုၼ်ႉတီႈ တၢင်းၵႂၢင်ႈ [km2] ႁူဝ်ၼပ်ႉၵူၼ်း ႁူဝ်ၼပ်ႉၵူၼ်း
ၼိုင်ႈ/km2
ငိုၼ်းတွင်း ၽႃႇသႃႇၵႂၢမ်း
ဢႃႇပႃးၼီးယႃး - Shqipërisë 28.748 2.9 လၢၼ်ႉ 110 ဢႃႇပႃးၼီးယႅၼ်း လႅၵ်ႉ ဢႃႇပႃးၼီးယႅၼ်း
ဢႅၼ်ႇတူဝ်ႇရႃႇ - Andorra 468 78,000 178 ယူႇရူဝ်ႇ ၶႅတ်ႉတလၼ်ႇ
ဢႃႇမေးၼီးယႃး - Հայաստան 29.800 2.9 လၢၼ်ႉ 107 တရမ်ႇ ဢႃႇမေးၼီးယႅၼ်း
ဢေႃႉသထရီးယႃး - Österreich 83.871 8.8 လၢၼ်ႉ 100 ယူႇရူဝ်ႇ ၵျႃႇမၢၼ်ႇ၊ ၶရူဝ်ႇဢေးသျၼ်း၊ ႁၢင်ႇၵေးလီးယႅၼ်း၊ သလူဝ်ႇဝိၼ်း
ဢႃႇၸႃႇပၢႆႇၸၼ်ႇ - Azərbaycan 86.600 9.9 လၢၼ်ႉ 96 မၼတ်ႉ ဢၸႃႇရီႇ
ပႄႇလႃႇရုတ်ႈ - Беларусь / Белоруссия 207.595 9.4 လၢၼ်ႉ 46 ပႄႇလႃႇရတ်ႈသျၼ်း ရူႇပႄႇ ပႄႇလႃႇရတ်ႈသျၼ်း၊ ရတ်ႈသျၼ်း
ပႄႇၵျီႇယမ်ႇ - België / Belgique / Belgien 30.528 11.5 လၢၼ်ႉ 345 ယူႇရူဝ်ႇ တၢတ်ႉၶျ်၊ ၾရၢင်ႇသဵတ်ႈ၊ ၵျႃႇမၢၼ်ႇ
ပေႃးသၼီးယႃး ႁႃႇၸီႇၵူဝ်းဝီးၼႃး - Bosna i Hercegovina 51.129 3.5 လၢၼ်ႉ 89 မၢၵ်ႉၶ် ဢၼ်လႅၵ်ႈလၢႆႈၸႂ်ႉလႆႈ သႃးပီးယႅၼ်း၊ ပွတ်ႉသၼီးယႅၼ်း၊ ၶရူဝ်ႇဢေးသျၼ်း
ပူႇၵႃႇရီႇယႃႇ - България 110.994 7.0 လၢၼ်ႉ 70 လိုဝ်း ပူႇၵႃးရီးယႅၼ်း
ၶရူဝ်ႇဢေးသျႃး - Hrvatska 56.542 4.1 လၢၼ်ႉ 78 ၶူၼႃ ၶရူဝ်ႇဢေးသျၼ်း, ဢီႇတႃႇလီယႅၼ်း
သၢႆႉပရႅတ်ႈ - Κύπρος / Kıbrıs 9.251 1.1 လၢၼ်ႉ 113 တိူဝ်းၵိတ်ႉသျ် လီႇရႃႇ / ယူးရူဝ်ႇ ၵရိတ်ႈ၊ တိူဝ်းၵိတ်ႉသျ်၊ ဢိင်းၵလဵတ်ႈ
ၶျႅၵ်ႈ - Česká republika 78.864 10.6 လၢၼ်ႉ 130 ၶျႅၵ်ႈ ၶရူၼ်း ၶျႅၵ်ႈ၊ သလူဝ်ႇဝႅၵ်ႉ
တႅၼ်းမၢၵ်ႈ - Danmark 43.094 5.8 လၢၼ်ႉ 129 ၶရူၼ်း တႅၼ်းၼိတ်ႉသျ်၊ ၵျႃႇမၢၼ်ႇ
ဢႄႇသတူဝ်းၼီးယႃး - Eesti 45.227 1.3 လၢၼ်ႉ 30 ယူးရူဝ်ႇ ၶရူဝ်ႇဢေးသျၼ်း၊ ရတ်ႈသျၼ်း
ၾိၼ်ႇလႅၼ်ႇ - Suomi / Finland 338.424 5.5 လၢၼ်ႉ 16 ယူဝ်ႇရူဝ်ႇ ၾိၼ်းၼိတ်ႉသျ်၊ သဝိတ်ႉတိတ်ႉသျ်
ၾရၢင်ႇသဵတ်ႈ - France 547.026 67.3 လၢၼ်ႉ 115 ယူႇရူဝ်ႇ ၾရၢင်ႇသဵတ်ႈ၊ ပရႅတ်ႉထွၼ်ႇ၊ ပတ်ႉသ်
ၵျေႃႇၵျႃႇ - საქართველო 69.700 3.7 လၢၼ်ႉ 66 လႃႇရီႇ ၵျေႃႇၵျီႇယႅၼ်ႇ
ၵျႃႇမၼီႇ - Deutschland 357.022 82.8 လၢၼ်ႉ 230 ယူႇရူဝ်ႇ ၵျႃႇမၢၼ်ႇ
ၵရိတ်ႈ - Ελλάς 131.957 10.8 လၢၼ်ႉ 85 ယူႇရူဝ်ႇ ၵရိတ်ႈ
ႁၢင်ႇၵေႇရီႇ - Magyarország 93.036 9.7 လၢၼ်ႉ 108 ၾေႃးရိၼ်ႉ ႁၢင်ႇၵေးရီးယႅၼ်း၊ သလူဝ်ႇဝေးၵီးယႅၼ်း
ဢၢႆႇယႃႇလႅၼ်ႇ - Éire / Ireland 70.182 4.9 လၢၼ်ႉ 60 ယူႇရူဝ်ႇ ဢိင်းၵလဵတ်ႈ၊ ဢၢႆးရိတ်ႉသျ်
ဢၢႆးသလႅၼ်ႇ - Ísland 103.125 350,000 3 ၶရူၼ်း ဢၢႆးသလႅၼ်တိၵ်ႉ
ဢီႇတႃႇလီႇ - Italia 301.338 60.4 လၢၼ်ႉ 199 ယူႇရူဝ်ႇ ဢီႇတႃလီယႅၼ်၊ ၵျႃႇမၢၼ်ႇ၊ သလူဝ်ႇဝိၼ်း၊ ၾရၢင်ႇသဵတ်ႈ
ၵႃႇၸၢၵ်ႈသတၼ်ႇ - Қазақстан / Казахстан 2.724.900 18.3 လၢၼ်ႉ 6 ထႅၼ်း ၵႃၸၢၵ်ႇၶ်၊ ရတ်ႉသျၼ်း
ၵူဝ်ႇသူဝ်ႇဝူဝ်ႇ - Kosova / Косово 10.908 1.8 လၢၼ်ႉ 195 ယူႇရူဝ်ႇ ဢႃႇပေးၼီးယႅၼ်း၊ သႃးပီးယႅၼ်း
လၢတ်ႈဝီႇယႃႇ - Latvija 64.589 1.9 လၢၼ်ႉ 35 ယူႇရူဝ်ႇ လၢတ်ႈဝီႇယႅၼ်ႇ၊ ရတ်ႇသျၼ်း
လိၵ်ႈတိၼ်ႇသတၢႆႇ - Liechtenstein 160 38,000 219 သဝိတ်ႉ ၾရၢင်ႇ ၵျႃႇမၢၼ်ႇ
လီႉတူႇဝေးၼီးယႃး - Lietuva 65.301 2.8 လၢၼ်ႉ 52 လီႉတတ်ႉသ် လီႉတူႇဝေးၼီးယႅၼ်း
လၢၵ်ႈၸိမ်ႇပၢၵ်ႈ - Lëtzebuerg / Luxemburg / Luxembourg 2586 600,000 187 ယူႇရူဝ်ႇ လၢၵ်ႈၸိမ်ႇပိူဝ်းၵိတ်ႉသျ်၊ ၵျႃႇမၢၼ်ႇ၊ ၾရၢင်ႇသဵတ်ႈ
မေႃးတႃႇ - Malta 316 475,000 1,298 ယူႇရူဝ်ႇ မေႃးတိတ်ႉ၊ ဢိင်းၵလဵတ်ႈ
မႄႇသီႇတူဝ်းၼီးယႃးႁွင်ႇ - Македонија 25.713 2.1 လၢၼ်ႉ 81 တႅၼ်ႇၼႃႇ မႄႇသီႇတူဝ်းၼီးယႅၼ်း မႄႇသီႇတူဝ်းၼီးယႅၼ်း
မေႃႇတူဝ်းဝႃး - Moldova 33.843 3.4 လၢၼ်ႉ 98 လဵဝ်း မေႃႇတူဝ်းဝႅၼ်း မေႃႇတူဝ်းဝႅၼ်း (ရူဝ်ႇမေးၼီးယႅၼ်း)၊ ရတ်ႈသျၼ်း
မူဝ်ႇၼႃႉၶူဝ်ႇ - Monaco 2 37,000 16,236 ယူႇရူဝ်ႇ ၾရၢင်ႇသဵတ်ႈ
မွၼ်ႇတေႇၼေးၵရူဝ်ႇ - Црна Гора / Crna Gora 13.812 600,000 49 ယူႇရူဝ်ႇ မွၼ်ႇတေႇၼေးၵရိၼ်ႇ (သႃးပီးယႅၼ်း)၊ ဢႃႇပႃးၼီးယႅၼ်း
ၼႄႇတႃႇလႅၼ်ႇ - Nederland 41.528 17.2 လၢၼ်ႉ 397 ယူႇရူတ်ႉ တၢတ်ႉၶျ်
ၼေႃႇဝူၺ်း - Norge 385.199 5.3 လၢၼ်ႉ 13 ၶရူၼ်း ၼေႃႇဝီးၵျၼ်ႇ ၼေႃႇဝီးၵျၼ်ႇ
ပူဝ်ႇလႅၼ်ႇ - Polska 312.678 38.4 လၢၼ်ႉ 122 ၸလွတ်ႉထီႇ ပူဝ်းလိတ်ႉသျ်
ပေႃးတူႉၵၢဝ်ႇ - Portugal 92.345 10.3 လၢၼ်ႉ 119 ယူႇရူဝ်ႇ ပေႃးတူႉၵိတ်ႉသ်
ရူဝ်ႇမေးၼီးယႃး - România 238.391 19.6 လၢၼ်ႉ 94 လဵဝ်း ရူဝ်ႇမေးၼီးယႅၼ်း၊ ႁၢင်ႇၵေးရီးယႅၼ်း
ရတ်ႈသျႃး - Россия 3.952.550 144 လၢၼ်ႉ 26 ရူႇပႄႇ ရတ်ႈသျၼ်း...
သၼ်းမႃႇရီႇၼေႃႇ - San Marino 61 32,000 521 ယူႇရူဝ်ႇ ဢီႇတႃႇလီးယႅၼ်း
သုၺ်ႇတိၼ်ႇ - Sverige 450.295 10.2 လၢၼ်ႉ 21 ၶရူၼ်း သုၺ်းတိတ်ႉ သုၺ်းတိတ်ႉ
သဝိတ်ႈၸႃႇလႅၼ်ႇ - Schweiz / Suisse / Svizzera / Svizra 41.284 8.5 လၢၼ်ႉ 188 သဝိတ်ႉ ၾရၢင်ႇ ၵျႃႇမၢၼ်ႇ၊ ၾရၢင်ႇသဵတ်ႈ၊ ဢီႇတႃးလီးယႅၼ်း၊ ရူဝ်ႇမႅၼ်ႉၶျ်
သႃးပီးယႃး - Србија 77.474 7.0 လၢၼ်ႉ 97 တီးၼႃႇ သႃးပီးယႅၼ်း၊ ဢႃႇပႃးၼီးယႅၼ်း၊ ႁၢင်ႇၵေးရီးယႅၼ်း
သလူဝ်ႇဝႃးၵီးယႃး - Slovensko 49.035 5.4 လၢၼ်ႉ 110 ယူႇရူဝ်ႇ သလူဝ်ႇဝႃးၵီးယႅၼ်း၊ ႁၢင်ႇၵေးရီးယႅၼ်း၊ ၶျႅၵ်ႉ
သလူဝ်ႇဝေးၼီးယႃး - Slovenija 20.273 2.0 လၢၼ်ႉ 99 Euro သလူဝ်ႇဝေးၼီးယႅၼ်း၊ ဢီႇတႃးလီးယႅၼ်း၊ ႁၢင်ႇၵေးရီးယႅၼ်း
သပဵၼ်ႇ - España / Espanya / Espainia 504.645 47.7 လၢၼ်ႉ 91 ယူႇရူဝ်ႇ သပဵၼ်းၼိတ်ႉသျ်၊ ၶႅတ်ႇတလၼ်ႇ၊ ပတ်ႉသ်
တိူဝ်ႇၵီႇ - Türkiye 783.562 80.8 လၢၼ်ႉ 88 လီရႃႇ တိူဝ်းၵိတ်ႉသျ် တိူဝ်းၵိတ်ႉသျ်
ယူႇၶေႇ - United Kingdom / Y Deyrnas Unedig 244.820 66.1 လၢၼ်ႉ 246 သတႃႇလိင်း ပွၼ်း ဢိင်းၵလဵတ်ႈ၊ ဝေးသျ်၊ သၵွတ်ႉ ၵေးလိၵ်ႉ
ယူႇၶရဵၼ်း - Україна 603.700 44.3 လၢၼ်ႉ 78 ႁရိပ်ႉၼီယႃ ယူႇၶရိၼ်းၼီးယႅၼ်း၊ ရတ်ႈသျၼ်း
ဝႃႇတီႇၵၼ်ႇသီးတီး - Città del Vaticano 0,44 842 2,118 ယူႇရူဝ်ႇ လႅတ်ႉတိၼ်ႇ၊ ဢီႇတႃးလီးယႅၼ်း
ၸုမ်းၽွမ်ႉႁူမ်ႈ ယူးရူပ်ႉ 9.262.283 450 လၢၼ်ႉ 47  
ယူးရူပ်ႉ တင်းသဵင်ႈ 13.580.648 696 လၢၼ်ႉ 51  


တီႈတၢင်းၶဝ်ႈ ယူင်ႉသၢင်ႈသၽႃး ၸုမ်းၽွမ်ႉႁူမ်ႈ ယူးရူပ်ႉ၊ တီႈ ပရတ်ႈသႄးလ်၊ ပႄႇၵျီႇယမ်ႇ ၼၼ်ႉ ၼႄဝႆႉ ၸိုဝ်ႈၽႃႇသႃႇၵႂၢမ်းပဵၼ်တၢင်းၵၢၼ် ၶွင် ယူးရူပ်ႉ
  ဝီႇၶီႇလုၵ်ႈဢွၼ်ႇ ယူးရူပ်ႉသိုပ်ႇမိုတ်ႈဢီးယူႇပထဝီႇၵူၼ်းယူးရူပ်ႉၽႃႇသႃႇၵႂၢမ်းၶေႃႈမုၼ်းၸၢမ်းၺၢၼ်ႇ မႄး

ဢႅၼ်ႇတူဝ်ႇရႃႇ ပႄႇၵျီႇယမ်ႇ တႅၼ်းမၢၵ်ႈ ၾရၢင်ႇသဵတ်ႈ ဢၢႆးသလႅၼ်ႇ ဢၢႆႇယႃႇလႅၼ်ႇ လိၵ်ႈတိၼ်ႇသတၢႆႇ လၢၵ်ႈၸိမ်ႇပၢၵ်ႈ ၼႄႇတႃႇလႅၼ်ႇ ၼေႃႇဝူၺ်း ပေႃးတူႉၵၢဝ်ႇ သဝိတ်ႈၸႃႇလႅၼ်ႇ မိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ႁေႃၶမ်း ပရိတ်ႈတဵၼ်ႇ ဢႃႇပႃးၼီးယႃး ပေႃးသၼီးယႃး ၶရူဝ်ႇဢေးသျႃး သၢႆႉပရႅတ်ႈ
ၵရိတ်ႈ ဢီႇတႃႇလီႇ မေႃးတႃႇ မူဝ်ႇၼႃႉၶူဝ်ႇ မွၼ်ႇတေႇၼေးၵရူဝ်ႇ သၼ်းမႃႇရီႇၼေႃႇ ၵူဝ်ႇသူဝ်ႇဝူဝ်ႇ သလူဝ်ႇဝေးၼီးယႃး သပဵၼ်ႇ ဝႃႇတီႇၵၼ်ႇသီးတီး ဢေႃးသထရီးယႃး ၶျႅၵ်ႈ ဢႄႇသတူဝ်းၼီးယႃး ၾိၼ်ႇလႅၼ်ႇ ၵျႃႇမၼီႇ ႁၢင်ႇၵေႇရီႇ လၢတ်ႈဝီႇယႃႇ
လီႉတူႇဝေးၼီးယႃး မႅတ်ႇသီႇတူဝ်းၼီးယႃး ပူဝ်ႇလႅၼ်ႇ သႃးပီးယႃး သလူဝ်ႇဝႃးၵီးယႃး သုၺ်ႇတိၼ်ႇ ဢႃႇမေးၼီးယႃး ဢႃႇၸႃႇပၢႆႇၸၼ်ႇ ပႄႇလႃႇရုတ်ႈ ပူႇၵႃႇရီႇယႃႇ ၵျေႃႇၵျႃႇ ၵႃႇၸၢၵ်ႈသတၼ်ႇ မေႃႇတူဝ်းဝႃး ရူဝ်ႇမေးၼီးယႃး ရတ်ႈသျႃး တိူဝ်ႇၵီႇ ယူႇၶရဵၼ်း