Jump to content

ၸၢတ်ႈၸဝ်ႈမႁႃႇၸၼၵ/ႁူပ်းထူပ်း ရသေႉၼႃႇရတ

လုၵ်ႉတီႈ ဝီႇၶီႇပပ်ႉ မႃး

ၵမ်းၼၼ် ၸဝ်ႈရသေးၸဝ်ႈၼိုင်ႈ ဢၼ်ၸိုဝ်ႈႁွင်ႉဝႃႈ ၼႃႇရတၼၼ်ႉ ၶဝ်ႈၸၢမ်ႇပူၺ်ႈသမႃႇပၢတ်ႈ တီႈထမ်ႈၶမ်းႁိမဝၼ်ႇတႃႇတီႈၼိုင်ႈယူႇယဝ်ႉ။ ၸဝ်ႈရသေးၼၼ်ႉ ၶဝ်ႈသၢၼ်ႇသမႃႇပတ်ႈသေယဝ်ႉ မိူဝ်ႈထူၼ်ႈၸဵတ်းဝၼ်းၼၼ်ႉ မၼ်းၸဝ်ႈဝူၼ်ႉၼႂ်းၸႂ်မၼ်းဝႃႈ "ဢေႃး ပႄႉမႃးယဵၼ်ၸႂ်ယဵၼ်ၶေႃး ၸႂ်ပၢင်ႇၸႂ်ၸိုၼ်ႈတႄႉႁွႆး၊ ၶႅမ်ႉတႄႉႁွႆး" ၼႆသေ ႁၢၼ်ႉၸႂ် ၸူမ်းသိူဝ်းလူင်ယူႇယဝ်ႈ။ ဢိၵ်ႇသမ်ႉဝူၼ်ႉဝႃႈ "ၼႂ်းၵုၼ်လူင်ၸမ်ႇပူႇတီႇပႃႇၼႆႉ ၵေႃႉဢၼ်ႁႃသၢၼ်ႇၵတ်းယဵၼ် ၸိူင်ႉၼင်ႇၵဝ်ၼႆႉ တေမီးၽႂ်ၼေႃး" ၼႆသေ ပေႃးဢဝ် မၢၵ်ႇတႃတိပ်ႉပၸၵ်ႉၶုၺၢၼ်ႇ တူၺ်းၵႂႃႇ ၼႂ်းလေႃးၵၼႆၸိုင် လႆႈႁၼ်သႂ်ႇ ၼေႃႇၶမ်းၸဝ်ႈ ၶုၼ်လူင် မႁႃၸၼၵ ဢၼ်ပွႆႇပႅတ်ႈမိူင်းသေ ဢွၵ်ႇထိူၼ်ႇဢွၵ်ႇၶိူဝ်းမႃးၼၼ်ႉယဝ်ႉ။

ၵမ်းၼၼ်ႉ ၸဝ်ႈရသေးၼႃႇရတ ၸင်ႇဝူၼ်ႉၼႂ်းၸႂ်ဝႃႈ "ၸဝ်ႈၼၢင်းၸုမ်ႈ တင်း ၽွင်းမိူင်းလူင် ဢိၵ်ႇပႃးၸိူင်ႉၼၢင်းၶႃႈၸႂ်ႉၶဝ် ၵွပ်ႈၸဝ်ႈၶုၼ်လူင် တေမႃးႁဵတ်းရႁၢၼ်းၼႆလႄႈ ဢမ်ႇၶႂ်ႈပွႆႇပၼ်သေ ၸွမ်းတိုတ်ႉၸွမ်းၸၼ်လူင်ယူႇ ပေႃးပဵၼ်မူႇပဵၼ်ၽုင်သေ ၸွမ်းဝႆႉယူႇ။ ၸဝ်ႈၶုၼ်ၵေႃႈ ဢမ်ႇၸၢင်ႈႁဵတ်းႁိုဝ် ႁၢမ်ႈလႆႈပရိသၢတ်ႈမၼ်း။ ၸဝ်ႈၶုၼ်လူင်ၼႆႉ ယင်းပႆႇလႆႈၺၢၼ်ႇ ဢၼ်ၽၢတ်ႇလႆႈ ၵိလေႇသႃႇ ၵႂႃႇၸူဝ်ႈၶၢဝ်းႁိုဝ် တေႃႉတႄႉလႆႈၺၢၼ်ႇ ဢၼ်ၽၢတ်ႇလႆႈ ၵိလေႇသႃႇ ၸူဝ်ႈၶၢဝ်းဢွၼ်ႇၵူၺ်း။ ၵွပ်ႈၼႆ တႃႇတေဢဝ်ၺၢၼ်ႇႁႅင်းဢေႇ ဢၼ်ဝႃႈ ပိၵ်ႇဢွၼ်ႇၼႆသေ တေဢမ်ႇၸၢင်ႈမိၼ်ပူၼ်ႉလႆႈ တူင်ႇၸိူၵ်ႈၼၢင်းၸုမ်ႈလူင် တင်း ၽွင်းမိူင်းၶဝ်။ ယွၼ်ႉပိူဝ်ၼႆ တေပဵၼ်ၽေးၶဵၼ်လူင် ပုၼ်ႈတႃႇမၼ်းၶုၼ် တေႁဵတ်းရႁၢၼ်းၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ၵွပ်ႈၼႆ ပေႃးၵဝ်ၵႂႃႇၸွႆႈပၼ်ႁႅင်းၸႂ် ႁႂ်ႈမၼ်းလႆႈသမႃႇထိ မၼ်ႈၵႅၼ်ႇၼႅၼ်ႈၼႃ ၼင်ႇႁိုဝ် ၵူၼ်းတၢင်ႇၵေႃႉ ပေႃးတေဢမ်ႇယႃႉၵဝ်းလႆးၼၼ်ႉၸိုင် တေလီၵႃႈႁိုဝ်ၼေႃး" ၼႆယဝ်ႉ။

ဝူၼ်ႉယဝ်ႉသေ ၸင်ႇဢဝ်ဢူမုၼ် ဢိၵ်ႉထိဝိတဢၽိင်ႇၺၢၼ်ႇမၼ်းသေ မိၼ်ၵႂႃႇၸူးယူႇၼိူဝ်ၵၢင်ႁၢဝ် ၽၢႆႇၼႃႈၶုၼ်သေ တိုၵ်းသူၼ်းပၼ်ႁႅင်း ဢၼ်ၼေႃႇၶမ်းၸဝ်ႈ ၵျၢင်ႉၵမ်မႃးၸိူဝ်းၼၼ်ႉယူႇယဝ်ႉ။ ၸဝ်ႈရသေးတိုၵ်းသူၼ်းဝႃႈ "ႁဵတ်းႁိုဝ် ၸဝ်ႈၵဝ်ႇသမ်ႉ ဢမ်ႇမိူၼ်ရႁၢၼ်းတၢင်ႇၸဝ်ႈ။ သဵင်လူင်ပေႃးပၼ်းၸွမ်းၸဝ်ႈလူင်ယူႇ။ သဵင်ၼုမ်ႇယိင်းၼုမ်ႇၸၢႆးၶဝ် ၸိူဝ်းၼုင်ၶူဝ်းႁၢင်ႈၶိူင်ႈ ဢုပ်ႇလၢတ်ႈတေႃႇၵၼ် ပေႃးၼၼ်ႈပၼ်းလူင်ယူႇ ပေႃးမိူၼ်ၸိူင်ႉၼင်ႇ တီႈဝၢၼ်ႈယႂ်ႇဝဵင်းလူင် သဵင်ပေႃးၵႂင်ႈလူင်ယူႇယဝ်ႉဢိူၺ်း။ ဢၼ်ၼႆႉ ၵဝ်ၸဝ်ႈတေထၢမ်ၸဝ်ႈႁဝ်းလူးၵွၼ်ႇ လွင်ႈတၢင်းဢၼ်သဵင်လႆႈ ဢူၼ်မေႃးယူႇမိူဝ်ႈလဵဝ်ၼႆႉ ၵွပ်ႈသင်ၼေႃး" ၼႆ။

ၼေႃႈၶမ်းၸဝ်ႈၵေႃႈ လႆႈငိၼ်းၵႂၢမ်းၸဝ်ႈရသေးယဝ်ႉ မၼ်းၸဝ်ႈတွပ်ႇဝႃႈ "ၸဝ်ႈရသေးဢိူၺ်း ၼႂ်းတူင်ႇဝူင်းၵူၼ်းႁဝ်းၼႆႉ မီးဝႆႉတီႈၼႂ်း တူင်ႇဝူင်းႁူဝ်ႉၵိလေႇသႃႇဢေႃႈ။ ၵဝ်ၶႃႈၶတ်းၸႂ် ၶၢမ်ႈဢွၵ်ႇတူင်ႇဝူင်းၵိလေႇသႃႇသေ ႁဵတ်းရႁၢၼ်းမႃးဢေႃႈ။ ၵွပ်ႈဢမ်ႇၶႂ်ႈၽၢတ်ႇယၢၼ်ၵဝ်ၶႃႈလႄႈ ၸွမ်းလင်ၵဝ်ၶႃႈလူင်ယူႇ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ၶဝ်ႈၶႃႈတႄႉ ဢမ်ႇမီးတၢင်းၸပ်းပႅၼ်း ၸေးၸိမ်ႇၶူဝ်းၶွင်ၼႂ်းႁေႃလႄႈ ဝၢၼ်ႈမိူင်းသင်ၶႃႈယဝ်ႉ။ ၵွပ်ႈၶႂ်ႈမူၼ်ႈသိူဝ်း မိူၼ်ၼင်ႇ ၸဝ်ႈရသေးႁဝ်း ၵျေႃႇသိူဝ်းလူၺ်ႈ သၢၼ်ႇသမႃႇပၢတ်ႈသေ ၵုမ်ႇဝူၼ်ႉၶႆႈၸႂ်လွင်ႈဝႃႈ ၵဝ်ၶႃႈ ဢွၵ်ႇပူၼ်ႉလႆႈတူင်ႇႁဵဝ်ႉ ၵိလေႇသႃႇသေယဝ်ႉ လႆႈပဵၼ်ရႁၢၼ်းမႃးသေ ဢွၵ်ႇၶၢဝ်းတၢင်းမႃး တီႈလွႆႁိမဝၼ်ႇတႃႇၼႆႉဢေႃႈ။ ဢၼ်ၸဝ်ႈႁဝ်းထၢမ်ယူႇၼႆႉ ႁူႉလွင်ႈၵဝ်ႇၶႃႈႁဵတ်းရႁၢၼ်းသေ ထၢမ်ၶႃႈႁိုဝ်၊ ဢမ်ႇၼၼ် ဢမ်ႇႁူႉသေထၢမ်ၶႃႈႁိုဝ်ၼေႃး။ ၵဝ်ၶႃႈထၢင်ႇတႄႉ ၸဝ်ႈႁဝ်းၶေးတေႁူႉဝႃႈ ၸဝ်ႈၶုၼ်မႁႃႇၸၼၵၼႆႉ ပွႆႇပႅတ်ႈမိူင်းလူင်မိထိလႃႇသေ ဢွၵ်ႇမႃးဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉယူႇယူဝ်း" ၼႆယူႇယဝ်ႉ။

ၵမ်းၼၼ် ၸဝ်ႈရသေးၼၼ်ႉ ၸင်ႇတွပ်ႇဝႃႈ “ၸဝ်ႈၶုၼ်လူင်ဢိူၺ်း ၸဝ်ႈရႁၢၼ်းဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ၸဝ်ႈထၢင်ႇဝႃႈ ၵွမ်ႉဝႃႈၼုင်ႈသၢင်ႇၵၢၼ်းၵူၺ်းသေ တေယႃႉပႅတ်ႈလႆႈ ၾႆးၵိလေႇသႃႇၼႆႁႃႉ။ ၵွမ်ႉၵူၺ်း ႁဵတ်းရႁၢၼ်းၵူၺ်းၼႆႉ ပႆႇလႆႈဝႃႈ ယႃႉပႅတ်ႈလႆႈ ၵိလေႇသႃႇၵွၼ်ႇ။ ၸဝ်ႈႁဝ်းယင်းတိုၵ်ႉမီးဝႆႉ ၽေးၶဵၼ် ဢၼ်ၸၢင်ႈမေႃႁၢမ်ႈ သဵၼ်ႈတၢင်း တႃႇတေႁွတ်ႈၽႅဝ်လႆႈ မိူင်းၽီၼၼ်ႉ လွမ်ႉႁွပ်ႈဝႆႉယူႇ။ ၼင်ႇႁိုဝ် ၽေးၶဵၼ်ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ပေႃးတေဢမ်ႇၸၼ်ပႄႉလႆႈၼၼ်ႉ တေလႆႈမီးၸႂ် ႁူမ်ၸူမ်း လွင်ႈၶဝ်ႈၸႂ် တႃႇတေႁဵတ်းရႁၢၼ်းတႄႉတႄႉဝႃႈဝႃႈၵွၼ်ႇ ၸင်ႇတေလွတ်ႈမိုဝ်း ၵိလေႇသႃႇယဝ်ႉဢိူဝ်ႈ။

ၵမ်းၼၼ် ၼေႃႇၶမ်းၸဝ်ႈ လႆႈငိၼ်းၵႂၢမ်းရသေးသေ ထၢမ်ဝႃႈ "ၸဝ်ႈရသေးဢိူၺ်း တေႃႈလဵဝ်ၵဝ်ၶႃႈ ဢမ်ႇမီးတၢင်းမုင်ႈမွင်းၶႂ်ႈလႆႈ ၵႃႇမၵုင်ႇ ၼႂ်းမိူင်းၵူၼ်းလႄႈ ၼႂ်းမိူင်းၽီၼၼ်ႉသင်ယဝ်ႈ။ ႁဵတ်းႁိုဝ်သေ ၽေးၶဵၼ်ၶဝ် တေမႃးတဵၵ်းတဵင်လႆႈၵဝ်ၶႃႈ ဢၼ်ဢမ်ႇမီးၵိလေႇသႃႇ တၢင်းမုင်ႈမွင်းသင်ၼၼ်ႉယဝ်ႉၼေႃး။ ဢမ်ႇၼၼ် ၸဝ်ႈႁဝ်းၶႂ်ႈဝႃႈ ၽေးၶဵၼ် ဢၼ်မႃးၸွမ်းၵဝ်ၶႃႈၼႆႉႁိုဝ်ၼေႃး" ၼႆ။

ၸဝ်ႈရသေး လႆႈငိၼ်းၵႂၢမ်း ၼေႃႇၶမ်းၸဝ်ႈယဝ်ႉသေ ၵွပ်ႈမၼ်းၶႂ်းလၢတ်ႈၼႄ ၶဵၼ်ဢၼ်မီးႁိမ်းၼေႃႇၶမ်းၸဝ်ႈၼၼ်ႉလႄႈ ၸဝ်ႈရသေးလၢတ်ႈဝႃႈ "ၸဝ်ႈရႁၢၼ်းဢိူၺ်း ၵေႃႉလႂ်ၽႂ်လႂ်သေဢမ်ႇဝႃႈ ဢွၵ်ႇလွတ်ႈၵႃႇမၵုင်ႇသေ ထိုင်တီႈလႆႈပဵၼ်ရႁၢၼ်းယူႇယဝ်ႉၵေႃႈ ၽေးၶဵၼ်ၶဝ် တိုၵ်ႉလွမ်ႉႁွပ်ႈ ၸွမ်းႁိမ်းႁွမ်းတူဝ်ၶဝ်ဝႆႉယူႇ ၵူႈဝၼ်းယဝ်ႉ၊ ၶဵၼ်ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ၸမ်း-

  1. လွင်ႈၼွၼ်းယႂ်ႇ၊
  2. လွင်ႈၶၢၼ်ႉလူင်၊
  3. လွင်ႈၶၢၼ်ႉယဵတ်ႇတူဝ်ယဵၼ်ႇၶိင်း ဝႃးတိၼ်ဝႃးမိုဝ်း၊
  4. လွင်ႈဢမ်ႇၵျေႃႇသိူဝ်းၸွမ်း ရႁၢၼ်းတြႃးၸဝ်ႈ၊
  5. ဢမ်ႇႁူႉပႅင်ႈမပၼႃႇ တၢင်းၵိၼ် ၸိူဝ်းၼႆႉယူႇယဝ်ႉ။

ၸဝ်ႈႁဝ်းမီးႁၢင်ႈၽၢင်တူဝ်ၶိင်း ဢၼ်ၵူၼ်းတင်းလၢႆ မီးသတ်ႈထႃႇ လီယုမ်ႇယမ်ၼပ်ႉယမ်ယူႇ။ ပေႃးၵူၼ်းတင်းလၢႆၶဝ် လႆႈႁူႉလႆႈႁၼ်ဝႃႈ ၸဝ်ႈႁဝ်းၼႆႉ ပဵၼ်ၵေႃႉပွႆႇပႅတ်ႈလႆႈ ဝၢၼ်ႈမိူင်းသေ ႁဵတ်းရႁၢၼ်းၼႆၸိုင် ယိုင်ႈၶႅၼ်းတေၼပ်ႉယမ်တိူဝ်းၵွၼ်ႇယဝ်ႈ။ ၵွပ်ႈလွင်ႈတၢင်းၸိူဝ်းၼႆႉလႄႈ ၵူၼ်းမိူင်းၶဝ် ၼပ်ႉယမ်ၸဝ်ႈႁဝ်းသေ တၵ်းတေဢွၼ်ၵၼ် လူႇတၢၼ်းဢႃးႁၢရ်တၢင်းၵိၼ် ဢၼ်ၶႅမ်ႉဢၼ်လီယဝ်ႈ။ ၵမ်းၼၼ် ႁပ်ႉဢဝ်ဢႃးႁၢရ်တၢင်းၵိၼ် ပေႃးတဵမ်သီႇပိတ်ႈသေ ၵိၼ်ဢိမ်ႇဢိမ်ႇ၊ ၼွၼ်းဢိမ်ႇဢိမ်ႇသေ တေလိမ်ႇတွင်ႉလိမ်ႇသႆႈ ၵႃႈၼင်ႇၶႂ်ႈႁဵတ်းၵႂႃႇယဝ်ႈ။

မိူဝ်ႈတိုၼ်ႇမႃးၵေႃႈ ဢမ်ႇလုၵ်ႉၵမ်းလဵဝ် ၵုမ်ႇၽိုၼ်ႉတူဝ်ၽိုၼ်ႉၶိင်း ယဵတ်ႇတိၼ်ဝႃးမိုဝ်းသေ ၼွၼ်းၸေႈၼႂ်းၽႃႈႁိုင်ႁိုင်၊ မိူဝ်ႈထိုင်လႅတ်ႇဢွၵ်ႇမႃး ၸင်ႇၵွႆႈလုၵ်ႉ၊ လုၵ်ႉယဝ်ႉၵေႃႈ ဢမ်ႇပတ်းပူလုမ်းလႃး ဝတ်ႉဝၢင်းသင်၊ ၼမ်ႉၵေႃႈ ဢမ်ႇတဵၵ်းထႅမ်သႂ်ႇမေႃႈသႂ်ႇဢၢင်ႇ၊ ဢမ်ႇမိုင်ႉမၢင်ႇပွင်ၽႄ ၵမ်ႇမထၢၼ်းသင်၊ ဝၢႆးလင်ယဝ်ႉၵေႃႈ သိုပ်ႇၼွၼ်းယၢဝ်း ၵုမ်ႇပႅတ်ႈလွၵ်ႈပႅတ်ႈၶၢဝ်းမၼ်းၵႂႃႇၸိုင် ၸိူဝ်းဢၼ်ဝႃႈမႃးၼႆႉၵေႃႈ ပဵၼ်ၶဵၼ်ၼႂ်းတူဝ် ၼင်ႇၵဝ်ႇယဝ်ႈ။ ၵွမ်ႉပၢႆႈပႅတ်ႈၵႃႇမ လႄႈ ဢဝ် ၵႃႇမမူတ်းသဵင်ႈၵႂႃႇတႄႉဢမ်ႇၸႂ်ႈ။ ၸဝ်ႈၵဝ်ႇၵေႃႈ ပူၼ်ႉလွတ်ႈၵႃႇမ၊ ပဵၼ်ရႁၢၼ်းယဝ်ႉသေ ပေႃးတေယွၼ်ႇတၢင်းၶတ်းၸႂ်ၸိုင် ၽေးၶဵၼ် ဢၼ်ၵဝ်ႇဝႃႈမႃးမိူဝ်ႈၵႆႈၸိူဝ်းၼၼ်ႉ တၵ်းတဵၵ်းငႅၼ်းၸဝ်ႈၵဝ်ႇသေ လႄႈ ဢဝ်ႁႅင်းၵႃႇမၶိုၼ်ႈသေ ၸဝ်ႈၵဝ်ႇ တေဢမ်ႇၸၢင်ႈၵျေႃႇလႆႈ ၼႂ်းၽဝရႁၢၼ်းယဝ်ႉ" ၼႆ။

လႆႈငိၼ်းၵႂၢမ်း ၸဝ်ႈရသေးလႄႈ မၼ်းၸဝ်ႈပဵၼ်ဢၼ်ငိုၼ်းၸူမ်းတႄႉ"ဝႃး"ယဝ်ႈ။ ၵွပ်ႈၶႂ်ႈယွင်ႈယေႃး ရသေးၼၼ်ႉလႄႈ ၼေႃႇၶမ်းၸဝ်ႈ လၢတ်ႈဝႃႈ "ၸဝ်ႈရသေးဢိူၺ်း ၸဝ်ႈႁဝ်းၼႆႉ ပဵၼ်သြႃႇၵဝ်ၶႃႈတႄႉယဝ်ႉ။ ၵွပ်ႈၶႂ်ႈႁႂ်ႈၶႃႈႁဝ်းလီလႄႈ ဢဝ်ၵႂၢမ်းလီၵႂၢမ်းမႅတ်ႈသေ သင်ႇသွၼ်လၢတ်ႈပၼ်တႄႉယဝ်ႉ။ ၶႃႈႁဝ်းဢမ်ႇႁူႉတႄႉလႄႈ ႁႂ်းလႆႈထၢမ်ၸဝ်ႈရသေးႁဝ်းသေၵမ်း။ ၸဝ်ႈႁဝ်းၸိုဝ်ႈသင်ၶႃႈၼေႃး" ၼႆယဝ်ႈ။

ၵမ်းၼၼ်ႉ ၸဝ်ႈရသေးတွပ်ႇဝႃႈ "ၸဝ်ႈႁဝ်းတီႈၶႃႈၼေႃႈ ပိူၼ်ႈဢွၼ်ၵၼ်ႁွင်ႉဝႃႈ "ၸဝ်ႈၼႃႇရတ" ၼႆဢေႃႈ။ ပေႃးဢဝ်ၸိူဝ်ႉၶိူဝ်းဝႃႈၼႆ ပိူၼ်ႈႁွင်ႉဝႃႈ "ၸိူဝ်ႉၶိူဝ်းၵသ်သပ" ၼႆဢေႃႈ။ ၵဝ်ၶႃႈယူႇတီး ႁိမဝၼ်ႇတႃႇသေ ၵျေႃႇမူၼ်ႈသိူဝ်းၸွမ်းသၢၼ်ႇယူႇဢေႃႈ။ ၸဝ်ႈရႁၢၼ်းဢိူၺ်း ပေႃးလႆႈထူပ်းႁၼ် ၽူႈၵူၼ်းလီၶဝ် ၼိုင်ႈၵႅပ်ႉၼိုင်ႈၵမ်းၵူၺ်းၵေႃႈ ၽွၼ်းလီမၼ်း ယႂ်ႇၵႂၢင်ႈတႄႉဝႃႈၼႆလႄႈ ၶႃႈႁဝ်းၸင်ႇမႃးၸူး တီႈႁဝ်းယဝ်ႉ။ ၸွမ်းၼင်ႇၶႃႈႁဝ်း ၼပ်ႉသွၼ်ႇဝႃႈ ၸဝ်ႈႁဝ်းပဵၼ်ၽူႈၵူၼ်းလီသေ ဢဵၼ်းၶႂ်ႈတိုဝ်းၵမ်ၵၢၼ်လီတႄႉၼၼ်ႉလႂ်၊ သမ်ႉပဵၼ် ၽူႈဢၼ် မေႃထွမ်ႇတု်ငးဢဝ် ၵႂၢမ်းဢၼ်မီးၽွၼ်းလီ ၶွင် ၽူႈမီးပၺ်ႇၺႃႇၶဝ်လႂ်လႄႈ လႆႈဝႃႈၸဝ်ႈႁဝ်းၼႆႉ ပဵၼ်ၽူႈၵူၼ်းလီတႄႉယဝ်ႈ။ ၸွမ်းၼင်ႇၸဝ်ႈႁဝ်း ဢဵၼ်းဢၢၼ်းဝႆႉၼၼ်ႉၵေႃႈ ၶႅၼ်းတေႃႈ ၶတ်းၸႂ်ၵျၢင်ႉၵမ်ဢဝ်ထမ်းၵႂႃႇ တေႃႇၸူဝ်ႈသုတ်းပၢၼ်သေၵမ်းၶႃႈ။ ႁႂ်ႈလႆႈယူႇလူၺ်ႈ ပရႁ်မဝိႁႃႇရ (တၢင်းတိုဝ်းၵမ်ၶႅမ်ႉလီ) သီႇယိူင်ႈ ဢၼ်ဝႃႈ မဵတ်ႉတႃႇ၊ ၵရုၼႃႇ၊ မုတိတႃႇ၊ ဢုပိၵ်ႉၶႃႇ လႆႈလီၵႂႃႇ ၵတ်းၵတ်းယဵၼ်ယဵၼ်သေၵမ်း။ ၼႂ်းလေႃးၵၼႆႉ ယင်းမီးၵူၼ်းၵမ်ႈၽွင်ႈ ဢိင်ပိုင်ႈၵုင်ႇမုၼ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇ ဢၼ်ဝႃႈ ၵဝ်မီးသိၼ်သီႇလႁႃႈယိူင်ႈၵုမ်ႇထူၼ်ႈ၊ ပႂ်ႉပႃးသိၼ်ပႅတ်ႇ၊ သိၼ်သိပ်းလႆႈလီလီ ၵေႃႉၼိုင်ႈယဝ်၊ႉ၊ ၵေႃႉတဵမထူၼ်ႈသၢၼ်ႇ ဢꧤိင်ႇၺၢၼ်ႇယဝ်ႈ၊ ပဵၼ်ၵူၼ်းၶိူဝ်းၶုၼ်၊ ၶိူဝ်းပုၼ်ႇၼႃး၊ ၶိူဝ်းၵူၼ်းမီးယဝ်ႉ" ဝႃႈၼႆသေဢၼ်ဢၼ်သေ မေႃမီးၸႂ် မႃႇၼၽႅၼ်သုင်မႃးလူင်ယူႇယဝ်ႉ။ ထုၵ်ႇလႆႈဢဝ် တၢင်းသိၼ်သီႇလ ပၺ်ၺႃႇသေ ဝၢင်းပႅတ်ႈတဵၵ်းပႅတ်ႈ ၸႂ်မႃႇၼၸိူဝ်းၼၼ်ႉသေ ၽိုၵ်းသၢင်ႈတိုဝ်းၵမ်ၵႂႃႇ လီလီသေၵမ်း။ ၼႂ်းလေႃးၵလူင်ၼႆႉ မီးဝႆႉမႃႇၼ ၽႅၼ်သုင်သၢမ်ယိူင်ႈ ဢၼ်ဝႃး "ဢိင်ၼိူဝ် တၢင်းၸၼ်ႉထၢၼ်ႈ ၺၢမ်ႉတႅမ်ႇသေ မီးမႃႇၼ၊ ဢိင်ၼိူဝ် ၸၼ်ႉထၢၼ်ႈတၢၼ်ႇၵၼ်သေ မီးမႃႇၼ၊ ၵွပ်ႈဝႃႈ ၸၼ်ႉထၢၼ်ႈၸဝ်ႈၵဝ်ႇ ပူၼ်ႉတွၼ်းပိူၼ်ႈလႄႈ မီးမႃႇၼ" ၼႆ ၸိူဝ်းၼႆႉယဝ်ႈ။

ၶႅၼ်းတေႃႈ သင်ႇသွၼ်ၼဵၵ်းမႃႇၼ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉသေ ႁဵတ်းႁႂ်ႈထမ်း သုၸရိတ (ၵုသၵမ်မပထ) သိပ်းယိူင်ႈ။ ဢꧤိင်ႇၺၢၼ်ႇ သမႃႇပတ်ႈ၊ ၵသိၼ်း၊ တေႇၵႂႃႇ ႁႂ်ႈတၢင်းလီတဵမ်ထူၼ်ႈသေ ၶတ်းၸႂ် ထိင်းဝိမ်းၵႂႃႇတႃႉ" ၼႆယူႇယဝ်ႈ။ ၸဝ်ႈရသေး သင်ႇသွၼ်ၼေႃႇၶမ်းၸဝ်ႈသေ ဝၢႆးၼၼ်ႉ သၢၼ်ႇမိၼ်ၵႂႃႇၶိုၼ်း တီႈထမ်ႈမၼ်းၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ဝၢႆးသေ ၸဝ်ႈရသေး မိူဝ်းၵႂႃႇယဝ်ႉၼၼ်ႉ ၼေႃႇၶမ်းၸဝ်ႈ ၵေႃႈ ၵႂႃႇတၢင်းႁိမဝၼ်ႇတႃႇ သိုဝ်ႈသိုဝ်ႈၼၼ်ႉယူႇယဝ်ႉ။ ပရိသၢတ်ႈ တင်း ၽူႈၵႅမ်မိူင်းၶဝ်ၵေႃႈ ၵႂႃႇၸွမ်း ၼေႃႇၶမ်းၸဝ်ႈယဝ်ႉ။

ၼႂ်းထမ်ႈ တီႈႁိမဝၼ်ႇတႃႇတီႈၼိုင်ႈ ယင်းမီးၸဝ်ႈရသေး ဢၼ်ၸိုဝ်ႈဝႃႈ မိၵႃၸိၼၼႆယဝ်ႉ။ မၼ်းၸဝ်ႈၶဝ်ႈသၢၼ်ႇသေ မိူဝ်ႈထိုင်တဵမ်မႃး ၸဵတ်းဝၼ်းၼၼ်ႉ ပေႃးမၼ်းၸဝ်ႈ ဢဝ်သၢၼ်ႇဢꧤိင်ႇၺၢၼ်ႇသေ မုင်ႈတူၺ်းၸိူင်ႉၼင်ႇ ၸဝ်ႈရသေၼႃႇရတၼၼ်ႉၸိုင် ၸင်ႇႁၼ်သႂ်ႇ ၼေႃႇၶမ်းၸဝ်ႈ မႁႃၸၼၵ ၶဝ်ႈထိူၼ်ႇမႃးၼၼ်ႉယူႇ။ ႁူႉႁၼ်ပႃး ၸဵမ်ဢၼ် လွင်ႈပရိသၢတ်ႈတၢင်းလၢႆ လမ်းၸွမ်း ၼေႃႇၶမ်းၸဝ်ႈလူင်ယူႇ ဢမ်ႇၽၢတ်ႇဢမ်ႇယၢၼ် ၼင်ႇႁိုဝ် ၼေႃႇၶမ်းၸဝ်ႈ ပေႃးတေဢမ်ႇၵႂႃႇလႆႈ လွတ်ႈလွတ်ႈလႅဝ်းလႅဝ်းၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ဢၼ်ၶဝ် ၸွမ်းမႃးၸိူင်ႉၼႆၼႆႉ တေပဵၼ်ၽေး ပုၼ်ႈတႃႇ ၼေႃႇၶမ်းၸဝ်ႈ ႁဵတ်းပဵၼ်ရႁၢၼ်းၼႆၼၼ်ႉယဝ်ႈ။ ၵွပ်ႈၼၼ် မၼ်းၸဝ်ႈဝူၼ်ႉဝႃႈ "ၵဝ်တေၵႂႃႇၸူး ၼေႃႇၶမ်းၸဝ်ႈသေ ပၼ်သတိ သင်ႇသွၼ်မၼ်းၵွၼ်ႇ" ၼႆ။ ႁဵတ်းၼၼ် ၸင်ႇမိၼ်သၢၼ်ႇၵႂႃႇၸူး ၼေႃႇၶမ်းၸဝ်ႈယဝ်ႉ။

မိူဝ်ႈထိုင်ၵႂႃႇ တီႈၼေႃႇၶမ်းၸဝ်ႈၼၼ်ႉ ၸဝ်ႈရသေးမၵႃႇၸိၼ်ႇ ၸုၵ်းယူႇၼိူဝ်ၵၢင်ႁၢဝ်သေ ထၢမ်ဝႃႈ "ဢၼ်မႂ်းၶုၼ်လူင်မႁႃႇၸၼၵ ပွႆႇပႅတ်ႈဝၢၼ်ႈ၊ ဝဵင်းလဵၵ်ႉယႂ်ႇ၊ ၶူဝ်းၶွင်၊ မႃႉ၊ လႃး၊ ဝူဝ်း၊ ၵႂၢႆး တႄႇၵႂႃႇ ၸိူဝ်ႈဢၼ်မီးၵႃႈၶၼ်ယႂ်ႇၼမ်ၼၼ်ႉလႂ်၊ ပၢၼ်ႉၶမ်း ၼႂ်းမိူင်းလူင်မိထိလႃႇ ဢၼ်မီးၼမ်ႉၼၵ်း ဢၢၼ်ႇႁူဝ်ပၢၵ်ႇၼၼ်ႉလႂ်သေ ပႃးဢဝ် သီႇပိတ်ႈသၢင်ႇၵၢၼ်း ဢၼ်ဢမ်ႇမီးၵႃႈၶၼ်သင်ၼႆႉသေလႄႈ ၶဝ်ႈမႃးၼႂ်းထိူၼ်ႇၼႆႉ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈသင်ၼေႃး။ ၵွပ်ႈပီႈၼွင်ႉၸိူဝ်ႉၶိူဝ်းၸဝ်ႈ ဢမ်ႇႁၢၼ်ႉၸႂ်သေ လိုပ်ႈဢွၵ်ႇမႃးလႄႈ ဢမ်ႇၸၢင်ႈႁဵတ်းႁိုဝ်သေ လႆႈပႃးတင်းသီႇပိတ်ႈ သၢင်ႇၵၢၼ်းသေလႄႈ ႁွတ်ႈထိုင်မႃး ၼႂ်းထိူၼ်ႇလူင်ႁိမဝၼ်ႇတႃႇၼႆႉႁိုဝ်ၼေႃး" ၼႆ။

ပေႃးၼေႃႇၶမ်းၸဝ်ႈ လႆႈငိၼ်းၵႂၢမ်းရသေးယဝ်ႉၼႆ ၵွပ်ႈမၼ်းၸဝ်ႈ ၶႂ်ႈပၢၵ်ႈၵႂၢမ်းၸဝ်ႈရသေးၼၼ်ႉလႄႈ ၸင်ႇတွပ်ႇဝႃႈ "ၸဝ်ႈရသေးဢိူၺ်း ၵဝ်ၶႃႈႁဵတ်းၶုၼ်မႃး တီႈမိူင်းမိထိလႃႇၼႆႉ မီးမႃးၸဵတ်းႁဵင်ပီယဝ်ႈ။ ၸဵမ်မိူဝ်ႈၵဝ်ၶႃႈယူႇသဝ်း ႁဵတ်းၶုၼ်မိူင်းမိထိလႃႇမႃးၼႆႉ ၵဝ်ၶႃႈ ဢမ်ႇတွၼ်ႉဢဝ်လွင်ႈႁၢႆႉသေ ပႄႉၵိၼ်လူလၢႆ ပီႈၼွင်ႉၸိူဝ်ႉၶိူဝ်းၵဝ်ၶႃႈလႄႈ တင်း ၽွင်းမိူင်းၵူၼ်းမိူင်းၶဝ်မႃးသေပွၵ်ႈ။ ၶဝ်ၵေႃႈ ဢမ်ႇပႄႉၵိၼ် ဢမ်ႇလူလၢႆၵဝ်ၶႃႈမႃးသေပွၵ်ႈ။ မိူဝ်ႈလဵဝ်ၵေႃႈ ဢမ်ႇမီးၽႂ်တေမႃးႁဵတ်းႁၢႆႉတေႃႇၵဝ်ၶႃႈ" ၼႆ။

ၼေႃႇၶမ်းၸဝ်ႈ သိုပ်ႇလၢတ်ႈၼႄဝႃႈ "ၸဝ်ႈရသေး ၼုင်ႈမႆၽႃႈသိူဝ်ၸုမ်ႈဢိူၺ်း မူင်ႈမႅင်းၵိလေႇသႃႇ ၶူပ်းသႆႉၵိၼ်ၵူၼ်းတင်းလၢႆ ၼႂ်းလေႃးၵလူင်ယူႇ ပေႃးဢမ်ႇထၢတ်ႇယဝ်ႉ။ ၶၢႆးဢုင်ၵိလေႇသႃႇၼၼ်ႉ ဢိူၵ်ႇၼုၵ်းဝႆႉတႃႇသေႇယဝ်ႈ။ လႆႈၶၢမ်ႇတၢင်းၸိူၵ်ႈၵိလေႇသႃႇ မတ်ႉဝႆႉယူႇတႃႇသေယဝ်ႈ။ ပုထုၸၼ်ႇ ဢၼ်ဢမ်ႇမီးတၢင်းလၵ်းလႅမ်ၶဝ်၊ ၵုမ်ႇမိုင်ႉၵျေႃႇယူႇတီႈဢုင်ၶၢႆးၵိလေႇသႃႇ၊ ၸိူၵ်ႈၽွတ်ႈၵိလေႇသႃႇဝႆႉလူင်ယူႇ။ ၵွပ်ႈၼၼ် ၽေးဝူတ်ႈတုၵ်ႉၶသမ်ႇသရႃႇ ၸင်ႇပေႃးတဵၵ်းငႅၼ်းပုထုၸၼ်ႇ ၸိူဝ်းၵျေႃႇၸွမ်းၵိလေႇသႃႇၼၼ်ႉယဝ်ႈ။ ၵွပ်ႈပိူဝ် ၵဝ်ၶႃႈႁၼ်ထိုင် တၢင်းယၢမ်ႈပုထုၸၼ်ႇၶဝ် ဢၼ်ယၢမ်ႈပဵၼ်ယူႇ ၼႂ်းလေႃးၵၼႆႉသေယဝ်ႉ ၵဝ်ၶႃႈၸင်ႇၼုင်ႈသၢင်ႇၵၢၼ်း၊ ယိပ်းၵွၵ်းႁႃတုင်းၵိၼ်သေ ၽႃႇသၼႃႇ တႃႇတေၶၢမ်ႈပူၼ်ႉလႆႈ ဝူတ်ႈၶၢၼ်ၸႂ်ၼၼ်ႉယဝ်ႉ" ဝႃႈၼႆ။

ရသေးမိၵႃႇၸိၼ်ႇ ၵွပ်ႈလႆႈငိၼ်းၵႂၢမ်းၼင်ႇၼႆလႄႈ ယိၼ်းၸူမ်းၼႃႇသေဢမ်ႇၵႃး ပႃးၶႂ်ႈထွမ်ႇၵႂၢမ်းၼေႃႇၶမ်းၸဝ်ႈ တီႈၵႂၢင်ႈမၼ်းၼၼ်ႉထႅင်ႈလႄႈ ၸင်ႇထၢမ်ဝႃႈ "ၸဝ်ႈၶုၼ်လူင်မႁႃႇၸၼၵဢိူၺ်း ဢၼ်ၸဝ်ႈႁဝ်းလၢတ်ႈမႃးတေႃႈလဵဝ်ၼႆႉ မၼ်းႁူႉယၢပ်ႇတႄႉတႄႉယဝ်ႉ။ ၸဝ်ႈဢဝ်ၵႂၢမ်းသြႃႇလႂ် မႃးလၢတ်ႈၼေႃး၊ သြႃႇၸဝ်ႈၼႆႉ ပဵၼ်ၽႂ်ၼေႃး။ ၵႂၢမ်းဢၼ်ၸဝ်ႈလၢတ်ႈမႃးၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ပဵၼ်ၵႂၢမ်း ဢၼ်ၸိုဝ်ႈၸႂ်ႈ မၢၼ်ႇမႅၼ်ႈၸွမ်းတြႃးယူႇတႄႉယဝ်ႉ။ ၵႂၢမ်းဢၼ်ၸဝ်ႈလၢတ်ႈၼၼ်ႉ လိူဝ်သေ ၸဝ်ႈပၸ်ႉၸေႇၵပုတ်ႉထႃႇ ရသေးလႆႈသၢၼ်ႇဢꧤိင်ႇၢၼ်ႇၶဝ် ၽႂ်ၵေႃႈ တေဢမ်ႇၸၢင်ႈႁေႃးၼႄလႆႈ။ ၸဝ်ႈၶုၼ်လူင်ဢိူၺ်း ပေႃးဢမ်ႇလႆႈဢိင်ပိုင်ႈရသေၶဝ်သေ တေဢမ်ႇၸၢင်ႈတိုဝ်းၵမ်ၸွမ်းလႆႈ ဢၼ်ၸဝ်ႈလၢတ်ႈမႃးၼၼ်ႉ။ သင်ၸိူဝ်ႉဝႃႈ ပူၼ်ႉလွတ်ႈလႆႈဝူတ်ႈၶၢၼ်ၸႂ် ၸိူင်ႉၼင်ႇ ၸဝ်ႈၶုၼ်လူင်ဝႃႈၼႆ တၵ်းႁွင်ႉၵေႃႉၼၼ်ဝႃႈ သမၼယဝ်ႈ။ ၵွပ်ႈဝႃႈ ၸဝ်ႈၶုၼ်ႁဝ်း လၢတ်ႈၵႂၢမ်းမဵဝ်းဢၼ် ၽြႃႈပဵၼ်ၸဝ်ႈၶဝ် လၢတ်ႈလႄႈ ႁဵတ်းႁိုဝ်ၵေႃႈ သြႃႇမႂ်းၸဝ်ႈၼႆႉ တၵ်းပဵၼ် ၽြႃးမီးဢူမုၼ်ယႂ်ႇတႄႉတႄႉၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ သြႃႇမႂ်းၸဝ်ႈပဵၼ်ၽႂ် ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ မွၵ်ႇသိုဝ်ႈသိုဝ်ႈလူး" ၼႆယဝ်ႉ။

ဝၢႆးသေလႆႈငိၼ်း ၵႂၢမ်းရသေးယဝ်ႉၼၼ်ႉ ၵွပ်ႈဢမ်ႇပေႃးၶႂ်ႈတွပ်ႇလႄႈ တေႃႉတႄႉလၢတ်ႈၵႂႃႇဝႃႈ "ၸဝ်ႈရသေးမိၵႃႇၸိၼ်ႇၼေႃႈ ၵဵဝ်ႇၵပ်းလူၺ်ႈ ၵုၼ်းမုၼ်လႆႈႁဵတ်းရႁၢၼ်းၼႆႉသေ တႃႇတေႁူႉလွင်ႈမၼ်းၼၼ်ႉ ၵဝ်ၶႃႈဢမ်ႇတွၼ်ႉဢဝ် တင်းၶိူင်ႈၶူဝ်းလူႇပူႇၸႃႇသင်သေလႄႈ ၵႂႃႇတွင်ႈထၢမ်ၽႂ်၊ သြႃႇၵေႃႉလႂ်၊ ဢမ်ႇတွၼ်ႉယၢမ်ႈမီး ၵေႃႉဢၼ်လၢတ်ႈၼႄ ၵုၼ်းမုၼ်လႆႈႁဵတ်းရႁၢၼ်း၊ တၢင်းတိုဝ်းၵမ်ရႁၢၼ်း ပၼ်ၵဝ်သေၵေႃႉ" ၼႆ။

ဝၢႆးၼၼ်ႉ ၵွပ်ႈၼေႃႇၶမ်းၸဝ်ႈ ၶႂ်ႈလၢတ်ႈၼႄ လွင်ႈဢၼ်မၼ်းလႆႈႁဵတ်းရႁၢၼ်းမႃး တီႈၵႂၢင်ႈမၼ်းၼၼ်ႉလႄႈ ၸင်ႇဝႃႈ "ၸဝ်ႈရသေးမိၵႃႇၸိၼ်ႇဢူၺ်း သြႃႇၵဝ်ၼႆႉ တီႈတႄႉမၼ်း ၵူၺ်းပဵၼ် တူၼ်ႈမၢၵ်ႇမူင်ႈၵူၺ်းယဝ်ႉ။ ႁဵတ်းႁိုဝ်ပေႃးဝႃႈၼႆၸိုင်ႈ မီးဝၼ်းၼိုင်ႈ မိူဝ်ႈၵဝ်ပႃးတင်းၽုင်ပရိသၢတ်ႈၶဝ်သေ ၵႂႃႇဢႅဝ်ႇလဵၼ်ႈတီႈၼႂ်းသူၼ်သိူဝ်းၼၼ်ႉ လႆႈႁၼ်တူၼ်ႈမၢၵ်ႇမူင်ႈသွင်တူၼ်ႈ။ တူၼ်ႈၼိုင်ႈ လႆႈၶၢမ်ႇပိူၼ်ႈယႃႉလူႉလႅဝ်ဝႆႉ။ ထႅင်ႈတူၼ်ႈၼိုင်ႈၸမ်း ဢမ်ႇလႆႈၶၢမ်ႇၽႂ်ယႃႉလူႉလႅဝ်၊ ပဵၼ်ဢၼ်ႁၢင်ႈလီဝႆႉယူႇ။ သွင်တူၼ်ႈၼၼ်ႉ ယူႇၼိူဝ်လိၼ်တီႈလဵဝ်ၵၼ်၊ ၶၢမ်ႇလုမ်းလႃးၵေႃႈမိူၼ်ၵၼ်ယူႇ။ ၵွပ်ႈသင်လႄႈ ပႅၵ်ႇပိူင်ႈၵၼ်ဝႆႉၼႆ" မိူဝ်ႈၵဝ်ထၢမ် ၽွင်းမိူဝ်းၶဝ်ၼၼ်ႉ ၶဝ်တွပ်ႇဝႃႈ "တူၼ်ႈၼိုင်ႈ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈမၢၵ်ႇမၼ်းလႄႈ ၸင်ႇလႆႈၶၢမ်ႇၵူၼ်းၶဝ် ယႃႉယဝ်ႉ၊ တူၼ်ႈၼိုင်ႈသမ်ႉ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈ ဢမ်ႇမီးမၢၵ်ႇလႄႈ ၸင်ႇလွတ်ႈပိူၼ်ႈယႃႉယဝ်ႉ" ၼႆ။

ၵမ်းၼၼ် ၵဝ်ၶႃႈၸင်ႇၶႆႈၸႂ်ဝူၼ်ႉဝႃႈ "ဢေႃး ၸေးၸိမ်ႇၶုၼ်ႁေႃၶမ်း ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉၵေႃႈ မိူၼ်ၸိူင်ႉၼင်ႇ တူၼ်ႈမၢၵ်ႇမူင်ႈ ဢၼ်မီးမၢၵ်ႇၼႆႉၼင်ႇၵဝ်ႇယဝ်ႉ။ ၽဝရႁၢၼ်း ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉသမ်ႉ မိူၼ်ၸိူင်ႉၼင်ႇ တူၼ်ႈ ဢၼ်ဢမ်ႇမီးမၢၵ်ႇၼၼ်ႉယဝ်ႉၼႆသေ တူၵ်းတိုၼ်ႇၸႂ် ၵွပ်ႈလွင်ႈၼႆႉလႄႈ ၸင်ႇလႆႈႁဵတ်းရႁၢၼ်းမႃးဢေႃႈ။ ၸဝ်ႈရသေးဢိူၺ်း သိူဝ် ဢၼ်ၵူၼ်းၶဝ် ၶႃႈတၢႆၼၼ်ႉ ယွၼ်ႉၼင်မၼ်းယဝ်ႉ။ ၸၢင်ႉဢၼ်လႆးၶၢမ်ႇၵူၼ်းၶဝ်ၶႃႈတၢႆၼၼ်ႉ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈငႃးမၼ်းယဝ်ႉ။ တေႃႈၼင်ႇၼၼ် ၶုၼ်မိူင်းဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉၵေႃႈ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈမီးၶူဝ်းၶွင်ငိုၼ်းၶမ်းၼမ်လႄႈ ၸင်ႇမီးၶဵၼ်ၼမ်ယဝ်ႉ။ ပုၼ်ႈတႃႇၵေႃႉဢၼ်ဢမ်ႇမီး ငိုၼ်းၶမ်း ၶူဝ်းၶွင်သင်၊ ဢမ်ႇႁဵတ်းၵေႃႉၵၼ် တင်း ၵိလေႇသႃႇသမ်ႇယေႃးၸိၼ်ႇ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉတႄႉၸမ်း ဢမ်ႇမီးၶဵၼ်ဢၼ်လႂ် မႃးယႃႉၵဝ်းၶဝ်ယဝ်ႉ" ဝူၼ်ႉၸိူင်ႉၼႆသေ ဢဝ်တူၼ်ႈမၢၵ်ႇမူင်ႈၼၼ်ႉ ႁဵတ်းပဵၼ်သြႃႇသေလႄႈ ၸင်ႇၶဝ်ႈထိူၼ်ႇ ႁဵတ်းရႁၢၼ်းမႃးဢေႃႈ" ၼႆ။

ပေႃးရသေး လႆႈငိၼ်းၵႂၢမ်း ၼေႃႇၶမ်းၸဝ်ႈယဝ်ႉၼႆ ပဵၼ်ဢၼ် ယိၼ်းၸူမ်းတႄႉတႄႉလႄႈ လၢတ်ႈဝႃႈ "ၸဝ်ႈၶုၼ်လူင်ဢိူၺ်း သႃႇထုၶႃႈယဝ်ႉ၊ ၼမ်ႉၸႂ်ဢၼ်မီးဝႆႉ တီႈၸဝ်ႈႁဝ်းတေႃႈလဵဝ်ၼၼ်ႉ ၼင်ႇႁိုဝ် ၽူႈၶဵၼ်ၶဝ် တေဢမ်ႇၸၢင်ႈမႃးယႃႉၵဝ်းလႆႈၼၼ်ႉ ၶႅၼ်းတေႃႈ ၶတ်းၸႂ်ဝႆႉသတိယႂ်ႇယႂ်ႇၼမ်ၼမ် ယႃႇလူင်လိုမ်းသေၵမ်း" သင်ႇသွၼ်ပၼ် ၼင်ႇၼႆသေယဝ်ႉ၊ ပွၵ်ႈမိူဝ်းၶိုၼ်းၵႂႃႇ တီႈထမ်ႈမၼ်းၸဝ်ႈယဝ်ႉ။

ဝၢႆးရသေး မိူဝ်းၵႂႃႇယဝ်ႉၼၼ်ႉ ၼၢင်းၸုမ်ႈလူင် မႃးၶုပ်ႉဝႆႈတိၼ်ၼေႃႇၶမ်းသေ တၢင်ႇလဝ်ႈဝႃႈ "ၸဝ်ႈၶုၼ်လူင်ႁဝ်းတီႈၶႃႈၼေႃး ဢၼ်ၸဝ်ႈႁဝ်း ဢမ်ႇတိူင်ႇပၢင်ႇၽႂ်သေ ၵိုင်ႉၵၢင်ႉမႃးႁဵတ်းရႁၢၼ်းတေႃႈလဵဝ်ၸိူင်ႉၼႆၼႆႉ မိူၼ်ၸိူင်ႉၼင်ႇ ၵႃလူၼ်ႇလူင် ၵိုင်ႉၵၢင်ႉမႃးၽတ်ႉဢဝ် တူၼ်ႈမႆႉ တီႈဢၼ်ၵူၼ်းၶဝ် လိုဝ်ႈႁူမ်ႈမၼ်းၼၼ်ႉ ပိဝ်ၵႂႃႇၼၼ်ႉၶႃႈယဝ်ႉ။ တေႃႈလဵဝ် ပီႈၼွင်ႉၸိူဝ်ႉၶိူဝ်းႁဝ်းလႄႈ ၽွင်းမိူင်းပရိသၢတ်ႈၶဝ်ၵေႃႈ ဢမ်ႇၸၢင်ႈၵႂႃႇပိုင်ႈဢိင်ႁူမ်ႈၽႂ် လႆႈၸႂ်လဵၵ်ႉၶေႃးၶူမ် လႆႈၵူဝ်ႁေယူႇတႃႇသေဢေႃႈ။ ပေႃးၸဝ်ႈႁဝ်း ၶႂ်ႈႁဵတ်းရႁၢၼ်းၼႆၵေႃႈ ၵေႃႉဢၼ်ၸဝ်ႈႁဝ်း ထုၵ်ႇလီ လႆႈယုင်ႈယွင်ႈၼၼ်ႉၵေႃႈ ယုင်ႈယွင်ႈသေ၊ ၵေႃႉဢၼ်ၸဝ်ႈႁဝ်း ထုၵ်ႇလႆႈတဵၵ်းတဵင်ၼၼ်ႉၵေႃႈ တဵၵ်းတဵင်သေ သင်ႇသွၼ်ႁဵတ်းႁႂ်ႈ ၵူၼ်းတၢင်းလင်ၶဝ် ၸွမ်းပၵ်းပိူင် ႁဵတ်းၸွမ်းတြႃးထႃႈဢွၼ်တၢင်းသေၵွၼ်ႇ ၸင်ႇၵွႆႈၵႂႃႇႁဵတ်းရႁၢၼ်းၶႃႈလႄႈ။ ပေႃးဝႃႈ ႁဵတ်းၼႆၸိုင် ဝၢၼ်ႈမိူင်းႁဝ်း တၵ်းတေၵတ်းယဵၼ် မိူၼ်ၸိူင်ႉၼင်ႇ သၢႆလႅင်းဝၼ်းၸူမ်ႁၢႆၵႂႃႇသေယဝ်ႉ သၢႆလႅင်းလိူၼ်ၵေႃႈ သိုပ်ႇပုတ်ႈမႃးၼၼ်ႉၶႃႈဢေႃႈ။

ၶႅၼ်းတေႃႈ ၸဝ်ႈႁဝ်း ၶိုၼ်းပွၵ်ႈမိူဝ်း တီႈႁၢင်ႈႁေႃသေ ဢဝ်ႁၢင်ႈႁေႃဝၢၼ်ႈမိူၼ်း ၶိုၼ်းဢဝ်ဢၢပ်ႈပၼ် တီႈ လုၵ်ႈၸၢႆးၸဝ်ႈႁဝ်း ၸဝ်ႈ ၸၢႆးတီႇၵႃႇဝု ဝႆႉပဵၼ်ၶုၼ်သေ ႁႂ်းပဵၼ်တီႈဢၼ် ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၵူၼ်းမိူင်းႁဝ်း လႆႈပိုင်ႈဢိင်ယူႇသဝ်းၵႂႃႇလႆႈ ၵတ်းၵတ်းယဵၼ်ယဵၼ်ၼၼ်ႉသေၵမ်းၶႃႈ။ ပေႃးဝႃးၸဝ်ႈႁဝ်း ဢမ်ႇၶႂ်ႈမိုင်ႉမႆႈၸွမ်း ၼႃႈၵၢၼ်သင်လႄႈ ၶႂ်ႈယူႇၵႂႃႇၵတ်းၵတ်းယဵၼ်ယဵၼ် ၼႂ်းႁၢင်ႈႁေႃၼႆၵေႃႈ လႆႈယူႇၶႃႈ။ ဢမ်ႇၼၼ် ႁဵတ်းရႁၢၼ်းသေ ၶႂ်ႈယူႇသဝ်းၵႂႃႇ တီႈၼႂ်းသူၼ်သိူဝ်းၼႆၵေႃႈ လႆႈယူႇၶႃႈ။ သမ်ႉၶႂ်ႈမႃးယူႇ ၼႂ်းထိူၼ်ႇ ႁိမဝၼ်ႇတႃႇၼႆၵေႃး ႁဝ်းၶႃႈ ဢမ်ႇႁၢမ်ႈသီးသင်ၶႃႈ၊ မႃးလႆႈယူႇၶႃႈ၊ ၵူၺ်းၵႃႈ တေႃႈလဵဝ်ၼႆႉ ၶႅၼ်းတေႃႈ ၸဝ်ႈႁဝ်း ၶိုၼ်းမိူဝ်းၶပ်းၶိုင် လွင်ႈႁၢင်ႈႁေႃသေၵွၼ်ႇၶႃႈ။ ပေႃးမိူဝ်းၶိုၼ်းတီႈႁေႃၼႆ ၸင်ႇတေသၢင်ႇထုၵ်ႇၶႃႈယဝ်ႉ" ၼႆယဝ်ႉ။

ၵူၺ်းၼႃႇ ၼေႃႇၶမ်းၸဝ်ႈတႄႉၸမ်း ဢမ်ႇၵိုတ်းဢမ်ႇလိုဝ်ႈ၊ ပႆၵႂႃႇမၢၼ်ႇမၢၼ်ႇ မိူၼ်ၼင်ႇၵူႈပွၵ်ႈသေ ၵွပ်ႈမၼ်းၸဝ်ႈၶႂ်ႈၼႄ လွင်ႈဝႃႈ မၼ်းၸဝ်ႈ ဢမ်ႇၸႂ်ၸပ်းၸႂ်ပႅင်းသင်ၼႆၼၼ်ႉလႄႈ ၸင်ႇပူင်ၶေႃႈဝႃႈ "ၼၢင်းၸုမ်ႈဢိူၺ်း ဝၢၼ်ႈ၊ ဝဵင်း၊ မိူင်း၊ ႁၢင်ႈႁေႃၶူဝ်းၶွင်၊ လုၵ်ႈမေး၊ ပီႈၼွင်ႉၸိူဝ်ႉၶိူဝ်း၊ ႁူဝ်သိုၵ်း၊ ၽွင်းမိူင်း၊ မေႃမိူင်း၊ ၶႃႈၸႂ်ႉၸိူဝ်းၼႆႉတင်းသဵင်ႈ ၵဝ်တိုၼ်းဢမ်ႇၸႂ်ၸပ်းၸႂ်ပႅၼ်းသင်သေ ႁဵတ်းရႁၢၼ်းမႃးယဝ်ႉဢိူဝ်ႈ။ ၵွပ်ႈဝႃႈ တေႃႈလဵဝ်ၼႆႉ ၵဝ်ႁဵတ်းပဵၼ်ရႁၢၼ်းယဝ်ႉလႄႈ လုၵ်ႈမေးဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉၵေႃႈ ဢမ်ႇမီးယဝ်ႉ။ ၸၢႆးဢွၼ်ႇ တီႇၵႃႇဝုၼႆႉ ပဵၼ်လုၵ်ႈၸဝ်ႈၶုၼ်တႄႉ၊ ပဵၼ်မၢၵ်ႇတႃၵူၼ်းမိူင်းတႄႉသေ ၵူၼ်းမိူင်းၶဝ်ၵေႃႈ ႁၵ်ႉႁွမ်မၼ်းတႄႉတႄႉယူႇ။ ပၺ်ႇၺႃႇတၢင်းလၵ်းလႅမ်ၼႆၵေႃႈ တဵမ်ထူၼ်ႈဝႆႉယူႇ။ မေႃတူၺ်းထိုင် တၢင်းမၢၵ်ႇမီး ပုၼ်ႈၸဝ်ႈၵဝ်ႇလႄႈ ပုၼ်ႈပိူၼ်ႈသေ မီးၼမ်ႉၵတ်ႉ မေႃၶိုင်သၢင်ႈႁၢင်ႈပွင်ၵူႈၸိူဝ်ႉၵူႈပိူင်ယူႇ။ ၸၢႆးဢွၼ်ႇတီႇၵႃႇဝုၼႆႉ တၵ်းဢုပ်ပိူင်ႇဝၢၼ်ႈမိူင်း၊ ႁဵတ်းႁႂ်ႈဝၢၼ်ႈမိူင်း မၢၵ်ႈမီးလီပဵၼ် လႆႈၵတ်းလႆႈယဵၼ်၊ မီးဢူမီးငဝ်း မိူၼ်ၸိူင်ႉၼင်ႇၵဝ်ဢုပ်ႉပိူင်ႇၵႂႃႇၼၼ်ႉယူႇ။ ပိၵ်ႉသမ်ႉဝႃႈ ၵဝ်ဢမ်ႇမီးယဝ်ႉၼႆသေတႃႉ သူယႃႇၸႂ်လဵၵ်ႉမႆႈၸႂ်သင်" ၼႆယဝ်ႉ။

ၼၢင်းၸုမ်ႈလႆႈငိၼ်းၵႂၢမ်း ၼေႃႇၶမ်းၸဝ်ႈ ၸိူင်ႉၼၼ်ႉသေတႃႉ သိုပ်ႇပႆၵႂႃႇၸွမ်းလင်ၸဝ်ႈသေ ၶိုၼ်းတၢင်ႇလဝ်ႈဝႃႈ "ၸဝ်ႈၶုၼ်လူင်ဢိူၺ်း ၵွပ်ႈၸဝ်ႈႁဝ်း ႁဵတ်းရႁၢၼ်းၵႂႃႇယဝ်ႉၶႃႈလႄႈ ၶႃႈၼၢင်းတေလႆႈႁဵတ်းႁိုဝ် ယူႇၵႂႃႇၵေႃႉလဵဝ်ၶႃႈ၊ ၶႃႈၼၢင်းဝူၼ်ႉပေႃးဢမ်ႇပွင်ႇလႆႈယဝ်ႉ" ၼႆ။

ပေႃးၼေႃႇၶမ်းၸဝ်ႈ လႆႈငိၼ်ႈၵႂၢမ်းၼၢင်းၸုမ်ႈလူင် ၸိူင်ႉၼၼ်ယဝ်ႉၼႆ မၼ်းၸဝ်ႈပၼ်တၢင်းၶႆႈၸႂ်ဝႃႈ "လီယဝ်ႉၼၢင်းၸုမ်လူင်ဢိူၺ်း ပေႃးဝႃး မႂ်းၼၢင်းၸုမ်ႈ ဝူၼ်ႉဢမ်ႇပွင်ႇသင်သေဢိတ်းၼႆၵေႃႈ မႃးၸူးတီႈၼႆႈလႄႈ။ ၵဝ်ၸဝ်ႈတေပၼ်တၢင်းၶႆႈၸႂ်မႂ်းလႆ၊ မိူဝ်ႈလဵဝ် လုၵ်ႈၸၢႆးမႂ်းၼၢင်း ပေႃးပဵၼ်ၶုၼ်ယဝ်ႉ။ မႂ်းၸဝ်ႈၼၢင်းၸုမ်ႈ ဢမ်ႇၸွႆႈတူၺ်းထိုင်သေယူႇၵႂႃႇၼႆ ႁဵတ်းႁိုဝ်ၵေႃႈ မႂ်းၼၢင်းတေဢမ်ႇယူႇလႆႈ။ ၺႃးမိူဝ်ႈလုၵ်ႈၸဝ်ႈ ႁဵတ်းၵၢၼ်ဢၼ်ဢမ်ႇလီ၊ ဢမ်ႇသိုဝ်ႈယူဝ်းၼၼ်ႉ တႃႇတေသင်ႇသွၼ်ပွၼ်ႈပၼ် ႁႂ်ႈမၼ်းလီသိုဝ်ႈသႅတ်ႉၵႂႃႇၼၼ်ႉ မၼ်းယၢပ်ႇတေႉဢိူဝ်ႈ။ ဢိင်ၼိူဝ်ၼႃႈၵၢၼ်ၸိူဝ်းၼၼ်ႉသေ ၵူၺ်းတေႁဵတ်းႁႂ်ႈ ၵၢၼ်ဢမ်ႇလီၽၢႆႇတူဝ် သူပ်း ၸႂ်တိူဝ်းတွၼ်းၵူၺ်းယဝ်ႉဢိူဝ်ႈ။ ၵၢၼ်ႁၢႆႉၸႃႉၼႆႉ မၼ်းဢမ်ႇသူင်ႇႁဝ်းၵႂႃႇ တီႈသုၵတိတီႈၵတ်းယဵၼ်။ မၼ်းၵူၺ်း တေတေႃႉသူင်ႇႁဝ်းၵႂႃႇတီႈ ဢၼ်ၺၢမ်ႉသုတ်း ဢပႃႇယသီႇၽုင်ႇၼၼ်ႉၵူၺ်းယဝ်ႉ။ ယွၼ်ႉၼႆ မႂ်းၼၢင်းၵေႃႈ ႁဵတ်းပဵၼ်ရႁၢၼ်းသေယဝ်ႉ ႁၢၼ်ႉၸႂ်ၼိူဝ် ၵႃႈၼင်ႇ ဢၼ်လႆႈမႃးသွမ်း၊ သၢင်ႇၵၢၼ်းတႄႇၵႂႃႇၸိူဝ်းၼၼ်ႉသေ ၵႂႃႇယူႇ တီႈတဵတ်ႇယဵၼ် တီႈပဵၼ်လႆႈၵုသူလ်ႇၼၼ်ႉၵူၺ်းၵေႃႉလဵဝ်သေ ၶတ်းၸႂ် ၽိုၵ်းၵမ်တြႃးၵႂႃႇတႃႉ။ ဢၼ်ယူႇၸိူင်ႉၼင်ႇၼႆၵူၺ်းယဝ်ႉ ၽူႈၵူၼ်းလီၶဝ် ယေႃးဢၢမ်းဝႃႈ မၼ်းလီတီႈသုတ်းၼႆယဝ်ႉ" ၼႆ။

မိူင်းၽွင်းသွင်ၶႃ ယင်းတိုၵ်ႉဢုပ်ႇၵၼ်သေ ၵႂႃႇယူႇၼၼ်ႉ ဢဝ်ၵၢင်ဝၼ်းတူၵ်းၵႂႃႇသေ မိူဝ်ႈပႆႇႁွတ်ႈၽႅဝ် တီႈဝဵင်းထူႇၼၼၼ်ႉ ၸဝ်ႈၼၢင်းၸုမ်ႈလူင်ၵေႃႈ ၶဝ်ႈၵႂႃႇၵိုတ်းလိုဝ် တီႈသုမ်ႉပၢင်လိုဝ်ႈတီႈၼိုင်ႈယဝ်ႉ။ ၼေႃႇၶမ်းၸဝ်ႈၵေႃႈ ၵႂႃႇယူႇတီႈ တႂ်ႈတူၼ်ႈမႆႉ ဢၼ်ဢမ်ႇပေႃးၸမ်ပေႃးၵႆသုမ်ႉၶဝ်ၼၼ်ႉ ႁင်းၵူၺ်းမၼ်းၸဝ်ႈၶိုၼ်းၼိုင်ႈယဝ်ႉ။ ၼေႃႇၶမ်းၸဝ်ႈႁဝ်းၼႆႉ ပေႃးဝႃႈ ႁူဝ်မိူင်းသႂ်ႇမႃးယဝ်ႉၵေႃႈ မၼ်းၸဝ်ႈ ၸင်ႇၶိုၼ်းသိုပ်ႇပႆႇၵႂႃႇ မိူၼ်ၼင်ႇ ၵူႈပွၵ်ႈၼၼ်ႉယူႇယဝ်ႉ။ ၼၢင်းၸုမ်ႈလူင်ၵေႃႈ မၼ်းၼၢင်းၸင်ႇသင်ႇလၢတ်ႈတီႈၽွင်းမိူင်းၶဝ် လႄႈ တင်းပရိသၢတ်ႈၶဝ်ဝႃႈ "သူဢွၼ်ၵၼ် ၸွမ်းမႃး ၽၢႆႇလင်ၵဝ်ႇ လွႆးလွႆးတႃႉ" ၼႆသေ လမ်းႁႂ်ႈၶိုတ်းၼေႃႇၶမ်းၸဝ်ႈသေ ၵႂႃႇၸွမ်းၵၼ် ၵေႃႉတေႃႇၵေႃႉယဝ်ႈ။ ၶဝ်ၸဝ်ႈၵႂႃႇႁဵတ်းၸိူင်ႉၼၼ်သေ မိူဝ်ႈၶၢဝ်းယၢမ်း တုင်းပဵၼ်းၼၼ်ႉ ၶဝ်ၸဝ်ႈႁွတ်ႈၽႅဝ်ၵႂႃႇ တီႈ ဝဵင်းထူႇၼယဝ်ႉ။