ပိုၼ်းၽြႃး ၸဝ်ႈၵေႃးတမ/တွၼ်ႈ 9/ၵၼ်ၼိုင်ႈ
လွင်ႈဢၼ် မုၼ်ၶမ်းၽြႃး ဢဝ်ၶုၼ်ၽီသၼ်ႇတုသီႇတ ၼၢမ်းၼႃႈ သေ ႁေႃးတြႃးဢၽိထမ်ႇမႃႇ ပၼ်ၽီသၢင်ၶဝ်ၵႂႃႇ တီႈမိူင်းတႃႇဝတဵင်ႇသႃႇ ၼႂ်းဝႃႇသၢမ်လိူၼ်ၼၼ်ႉလႄႈသင်၊ လွင်ႈဢၼ် ၶိုၼ်းယေႃးၶိင်း ႁွတ်ႈၽႅဝ် ထိုင် ဝဵင်းသႃႇဝတ်ႉထိ ၵျွင်းၸေႇတဝၼ်ႇၼၼ်ႉလႄႈသင် ၼႄမႃးယဝ်ႉ ယဝ်ႈ။ ၵမ်းၼႆႉ တေၶိုၼ်းၼႄပၼ် လွင်ႈတၢင်းၶိုင်ပွင်တိတ်ႉထိၶဝ် ၸိူဝ်း ဢၼ်လႆႈ တူၵ်းသုမ်းၵႂႃႇ ႁၢင်ႈႁၢႆႉလူင်ၼၼ်ႉၵွၼ်ႇ။
ၸိင်ႇၸမႃႇၼလႄႈသုၼ်ႇတရီႇ
[မႄးထတ်း]ၸိူဝ်းၶဝ်တိတ်ႉထိ ဢၼ်လႆႈတူၵ်းပင်းၵႂႃႇ မိူဝ်ႈပွႆးၶႄႇၶဵင်ႇ ၽုင်းတၼ်း ၶူဝ်းၼၼ်ႉ ၶဝ်လၢႆႈလွၵ်းလၢႆးတိုၵ်းၶဝ်သေ တိုၵ်းမႃးထႅင်ႈယဝ်ႉ။ ၶဝ်ၸႂ်ႉတိုဝ်း ၼၢင်းသၢဝ်ပရပိူၵ်ႈ ၸိင်ႇၸမႃႇၼ ဢၼ်ႁၢင်ႈလီဢွၼ်ႇၼၼ်ႉ။ ၶဝ်ၸင်ႇ ပိုၼ်ၶၢဝ်ႇၽၢင်း ႁေႈဝႃႈ မုၼ်ၶမ်းၽြႃးလႄႈ ၸိင်ႇၸမႃႇၼ ၵဝ်းၵၼ်သေ ပုမ်လူင်မႃးၼႆယူႇ။ ထိုင်မႃး တၢမ်းၶမ်ႈ ၶမ်ႈၼိုင်ႈ ၽွင်းမိူဝ်ႈ မုၼ်ၶမ်းၽြႃး တိုၵ်ႉႁေႃးတြႃးယူႇၼၼ်ႉ ၼၢင်းၸိင်ႇၸမႃႇၼ ၸင်ႇၶဝ်ႈမႃး ႁတ်းႁတ်း ႁၢၼ်ႁၢၼ်သေ လၢတ်ႈဝႃႈ “ယႃႇပေၵုမ်ႇမိုင်ႉ ႁေႃးတြႃး ၵတ်းၵတ်းယဵၼ်ယဵၼ်ယူႇ၊ မႃးၵႄႈလိတ်ႈ လွင်ႈၶွင်ႈၶမ် ပျသၼႃႇတွင်ႉၵဝ်ၼႆႉ ၵွၼ်ႇလႄႈ”ၼႆ ၶၢႆသရေႇၽြႃး ၼႂ်းၵႄႈ ၵၢင်ပိူၼ်ႈယူႇ။ ယူႇၵမ်းၼိုင်ႈ ဢၼ်မၼ်းၼၢင်းၸိင်ႇၸမႃႇၼ ၶိုင်ႁဵတ်းမႃး ပုမ်ပွမ်မၼ်း လုတ်ႈတူၵ်းလူင်းမႃးလႄႈ ပရိသၢတ်ႈၶဝ် လႆႈႁူႉႁၼ်သေ ဢွၼ်ၵၼ်တိုတ်ႉၸၼ် မင်ပေႃႉမၼ်းၼၢင်း ႁေႃႈႁိုပ်ႈဢွၵ်ႇၵျွင်းၵႂႃႇ။ ၽိူဝ်ႇ ထိုင် ၼွၵ်ႈဝၢင်းၵျွင်း တီႈဢၼ်လပ်ႉတႃ မုၼ်ၶမ်းၽြႃးၼၼ်ႉၼႆ လိၼ် ဢိုၼ်မၼ်းၼၢင်းၵႂႃႇ တင်းလိပ်းပႅတ်ႈ။ တိတ်ႉထိၶဝ် ဢမ်ႇပႆႇယွၼ်ႇၽႃႈၵွၼ်ႇ။ သိုပ်ႇႁူၺ်းဢဝ် ၼၢင်းသုၼ် တရီႇ ၼၢင်းပရပိူၵ်ႈ ႁၢင်ႈလီဢွၼ်ႇ ထႅင်ႈၵေႃႉၼိုင်ႈသေ ၶိုင်ပွင် ၸႂ်ႉႁႂ်ႈမၼ်း ၼၢင်း ၵႆႉၵႆႉ ၵႂႃႇမိူဝ်းတီႈ ၵျွင်းၽြႃးပဵၼ်ၸဝ်ႈယဝ်ႉ။ ပေႃးဝႃႈ ၵူၼ်းတင်းၼမ်ၶဝ် ႁူႉဝႃႈ ၼၢင်းသုၼ်ႇတရီႇ ၵႆႉၶဝ်ႈၶဝ်ႈဢွၵ်ႇဢွၵ်ႇၼႆယဝ်ႉၸိုင် ၸင်ႇႁႅမ်တၢႆ ၼၢင်းသုၼ်ႇတရီႇသေ ဢဝ်ၵႂႃႇပႅတ်ႈဝႆႉ တီႈၼႂ်းလုၵ်း ၸုၼ်ႉမွၵ်ႇႁိမ်းၵျွင်း ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။
ဝၢႆးၼၼ်ႉ တိတ်ႉထိၶဝ် ၸင်ႇၵႂႃႇမိူဝ်း လဝ်ႈလၢတ်ႈထိုင်တီႈ ၸဝ်ႈႁေႃ ၶမ်းလူင်ၵေႃးသလ လွင်ႈဝႃႈ ၼၢင်းပရပိူၵ်ႈသုၼ်ႇတရီႇ ႁၢႆလၢႆၵႂႃႇၼၼ်ႉ ယူႇ။ ႁေႃၶမ်းၵေႃႈ ၸင်ႇဝႃႈ “တီႈဢၼ်သူပဵၼ်ၸႂ် သမ်ႇသယၼၼ်ႉ ၵႂႃႇ ႁႃလႄႈ”ၼႆယဝ်ႉ။ ၸွမ်းၼင်ႇ ဢၼ်ၶဝ်ၶိုင်ဝႆႉၼၼ်ႉ ၸင်ႇၵႂႃႇႁႃႁၼ် တီႈဝၢင်းၵျွင်းၸေႇတဝၼ်ႇၼႆသေ ၼႄးဝႃႈ ရႁၢၼ်းၶဝ် ဢဝ်တၢႆၼႆယဝ်ႉ။ ႁေႃၶမ်းၵေႃႈ ဢမ်ႇလၵ်းဢမ်ႇလႅမ်သင် ၸႂ်ႉႁႂ်ႈသေႃႇၼႂ်းဝဵင်းယဝ်ႉ။
တိတ်ႉထိၶဝ် ႁၢမ်တူဝ်တၢႆၼၼ်ႉ လဵပ်ႈဝဵင်းသေ ႁွင်ႉပၢဝ်ႇဝႃႈ “ရႁၢၼ်း သႃႇၵီႇၶဝ် ပဵၼ်ၵူၼ်းဢဝ်တၢႆပိူၼ်ႈဢိူဝ်ႈ၊ တေႃႈၵႃႈ ၼၢင်းယိင်းဢွၼ်ႇ ၶဝ်ယင်း ႁတ်းဢဝ်တၢႆယူႇ။ လီဢၢႆပိူၼ်ႈတႄႉတႄႉ” ၼႆသေ ၶၢႆသရေႇၵၼ် လႄႈ ၵူၼ်းဢမ်ႇႁူႉၶဝ် သမ်ႉယုမ်ႇၸွမ်းပႃးၸွမ်း။
ဢၼ်ဢမ်ႇၸိုဝ်ႈဢမ်ႇၸႂ်ႈ ၽြႃးဢမ်ႇႁႂ်ႈၵူမ်ႈၶၢမ်ႇ
[မႄးထတ်း]ၵူၼ်းမၢင်ၸိူဝ်း ဢွၼ်ၵၼ်သႄႉသွမ်း ရႁၢၼ်းၶဝ်ၸဝ်ႈ ဢၼ်ၶဝ်ႈမႃး တုင်းသွမ်း ၼႂ်းဝဵင်းၼၼ်ႉလႄႈ ရႁၢၼ်းၶဝ်ၸဝ်ႈ ၸင်ႇမႃး လဝ်ႈလၢတ်ႈ ၼႄ မုၼ်ၶမ်းၽြႃး လွင်ႈၶဝ်လႆႈထူပ်းမႃးၼၼ်ႉယူႇ။ မုၼ်ၶမ်းၽြႃး ၸင်ႇဝႃႈ “ၸွမ်းၼင်ႇ ဢၼ်ၶဝ်သႄႉသွမ်း ၶၢႆသရေႇယူႇၼႆႉ ပေႃးႁိုင်မႃး ၸဵတ်း ဝၼ်း မၼ်းတေယဵၼ် ႁၢႆယူႇ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ယႃႇပေၵူမ်ႈၶၢမ်ႇယူႇၼင်ႇၼႆ ၼင်ႇ ႁိုဝ် ၵူၼ်းမိူင်းၶဝ် ပေႃးတေ ၶိုၼ်းႁၼ် ဢၼ်ၸိုဝ်ႈဢၼ်ၸႂ်ႈၼၼ်ႉ ၶိုၼ်း ႁဵတ်းၼႆတွပ်ႇၵႂႃႇလႄႈ”ၼႆသေ ၸင်ႇသွၼ်ပၼ် ၵႂၢမ်းတွပ်ႇ ရႁၢၼ်း ၶဝ် ၼင်ႇၼႆယဝ်ႉ။
“ၸဝ်ႈၵဝ်ႇဢမ်ႇႁၼ်၊ ဢမ်ႇငိၼ်း၊ ဢမ်ႇႁူႉသေ သမ်ႉလႄႇႁႃဝႃႈ ၽိတ်းပိူင်ႈ ၸွမ်းပိူၼ်ႈၼၼ်ႉ ၶဝ်တေထူပ်းႁၼ် လွင်ႈတၢင်းတုၵ်ႉယၢၵ်ႈ ၶၢၼ်ၸႂ်ယူႇ။ ၸိူဝ်းဢၼ်ႁဵတ်းပဵၼ် ဢမ်ႇၸိုဝ်ႈဢမ်ႇၸႂ်ႈသေ ႁဵတ်းၵဵင်ႈ ၸိုဝ်ႈၸႂ်ႈယူႇၼၼ်ႉ ဝၼ်းၼိုင်ႈ ဢၼ်မၢၼ်ႇမၼ်း တေဢွၵ်ႇမႃးသေ တေ လႆႈတၢင်းတုၵ်ႉၶယူႇ။ ၵေႃႉဢၼ်ႁဵတ်းပဵၼ်လႄႈ ၵေႃႉဢၼ်ယုမ်ႇၸွမ်း ၼၼ်ႉ ငရၢႆး တေတူၺ်းႁၼ် ၶဝ်လၢႆလၢႆၵူၺ်း ဢမ်ႇၸႂ်ႈ” သွၼ်ပၼ် ႁႂ်ႈရႁၢၼ်းၶဝ် တွပ်ႇလၢတ်ႈၵႂႃႇၼင်ႇၼႆယူႇ။
ၵမ်းၼၼ်ႉ ၸိူဝ်းဢၼ်မီးၺၢၼ်ႇ တၢင်းၶႆႈၸႂ်ၶဝ် ၸင်ႇၵိုတ်းယဵၼ်ၵႂႃႇ သေ ၶဝ်ႈၸႂ်သမ်ႇသယ တီႈၼိူဝ်ဢၼ်တိတ်ႉထိၶဝ် သူၼ်းသေႃႇဝႃႇတၶဝ် ၼၼ်ႉ မႃးယဝ်ႉ။ ဢမ်ႇႁိုင်ဢမ်ႇၼၢၼ်း ဢၼ်တိတ်ႉထိၶဝ် ႁဵတ်းသၢင်ႈႁၢင်ႈ ပွင်ၼၼ်ႉ တၢင်းလႅၼ်ၶဝ် မိူၼ်ၼင်ႇမၢၵ်ႇၼမ်ႉတဝ်ႈ ၽုတ်းပေႃႇသေ ႁေႃ ၶမ်းလူင်ၵေႃးသလ ၸင်ႇၶိုၼ်းၸႂ်ႉ တိတ်ႉထိၶဝ်ႁွင်ႉသေႃႇဝႃႈ -
“ၵေႃးတမလႄႈ တပႄးမၼ်း ဢမ်ႇမီးတၢင်းၽိတ်းသင်၊ မၼ်းပဵၼ် တၢင်းၽိတ်း ၸိူဝ်းႁဝ်းတိတ်ႉထိၶဝ်ၵူၺ်း” ၸႂ်ႉႁွင်ႉသေႃႇ ၼႂ်းဝဵင်းယူႇယဝ်ႉ။ ၸိူဝ်းဢၼ် ဢဝ်တၢႆသုၼ်ႇတရီႇၼၼ်ႉၵေႃႈ လႆႈၺႃးတၢမ်ႇၶုၼ်ၵႂႃႇ။
ဝႃႇထူၼ်ႈပႅတ်ႇ ထိူၼ်ႇၽႄႇသၵလ
[မႄးထတ်း]မုၼ်ၶမ်းၽြႃးၵေႃးတမ ၶိုၼ်းလုၵ်ႉတီႈ ၵျွင်းၸေႇတဝၼ်ႇ ဢွၵ်ႇၵႂႃႇႁေႃး တြႃး ၽႅဝ်တီႈႁဵင်းလႂ်ဝဵင်းလႂ် ၺႃးၽႂ်သေဢမ်ႇဝႃႈ ၵေႃႉဢၼ်ထုၵ်ႇလီ ႁေႃး တြႃးပၼ်ၼၼ်ႉ ႁေႃးတြႃးပၼ်ၵႂႃႇယူႇ။ ပေႃးထိုင်မႃး ၶၢဝ်းတေၶဝ်ႈဝႃႇ ၼႆၸိုင် ဝႃႇထူၼ်ႈ ပႅတ်ႇၼၼ်ႉ ၸင်ႇမႃး ဢဝ်ဝႃႇ တီႈထိူၼ်ႇၽေႇသၵ ၼႂ်းတိူင်းၽၵ်ႉၵ၊ တီႈႁိမ်း သုသုမႃႇရၵိရၼၼ်ႉယူႇ။ မုၼ်ၶမ်းၽြႃးၼႆႉ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈ ႁၢၼ်ႉၸႂ်မိုတ်ႈ တီႈၵတ်းယဵၼ်လႄႈ ၸင်ႇမႃးဢဝ်ဝႃႇ တီႈၵျွင်း ထိူၼ်ႇၼႆႉယဝ်ႉ။ ဝဵင်းတီႈၼႆႈ ၸင်ႇႁေႃးတြႃး “ၸဵပ်းတူဝ် ယႃႇပေႁႂ်ႈၸဵပ်း ၸႂ်” ပၼ် ၼၵုလပီႇတႃႇလႄႈ ၼၵုလမႃႇတႃႇ ဢၼ်လႆႈႁၵ်ႉမိုတ်ႈၽြႃး မိူၼ်ၼင်ႇလုၵ်ႈၸၢႆးၶႃၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ လုၵ်ႈၸၢႆးၶုၼ်ဢုတေႇၼ ဢၼ်ပဵၼ် ၶုၼ်ၸၢႆး ၽေႃးထိၼၼ်ႉၵေႃႈ ႁေႃးတြႃး ယုၵ်ႉယွင်ႈ ႁွပ်ႇႁွင်ႈပၼ်ၵႂႃႇယူႇ။
ပေႃးဢွၵ်ႇဝႃႇယဝ်ႉၼႆ ၸင်ႇသိုပ်ႇၶၢဝ်းတၢင်း ႁေႃးတြႃးသေၶိုၼ်း ႁွတ်ႈ ၽႅဝ်မႃး တီႈဝဵင်းသႃႇဝတ်ႉထိ ၵႅပ်ႉၼိုင်ႈ။ ပွၵ်ႈၼႆႉ ၸင်ႇမႃးႁေႃးတြႃးပၼ် သွင်ၵေႃႉပူႇဢွၵ်ႇၽူဝ်မေး ဢၼ်မႃးလူႇ ၶဝ်ႈႁူဝ်ဢူးၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ဝၼ်းလိူၼ် ႁူၵ်းမူၼ်း ယေႃးၶိင်းၵႂႃႇ ၵုၼ်သီႇႁူဝ်ႇ ၵႂႃႇတိတ်ႉထၢၼ်ႇ တမ်းဝၢင်းဝႆႉ ႁွႆးၸၢၵ်ႈ ၽႃႇတိၼ် တီႈၼိူဝ်ၸိၵ်းလွႆသုမၼယဝ်ႉ။
ရသေႉႁႃႈပၢၵ်ႇ ဢၼ်ၶေႃးသၵသထေး ပိုင်ႈဢိင်ၵိူဝ်းလီၼၼ်ႉၵေႃႈ ႁွတ်ႈၽႅဝ်မႃး ဝႆႈႁၼ်ၽြႃးလႄႈ လႆႈထွမ်ႇငိၼ်းတြႃးသေ ၶဝ်တင်းမူတ်း ပဵၼ် ရႁၢၼ်းတႃႇၵႂႃႇ။ ဢၼ်ပဵၼ်တၵႃႇရသေႉ ၸိူဝ်းသထေးၶေႃးသၵ လႄႈ ဢူၺ်းၵေႃႉမၼ်းၵေႃႈ လုၵ်ႉတီႈၵေႃးသမ်ႇၽီႇသေ မႃးဝႆႈၽြႃး တီႈသႃႇဝတ်ႉထိ ယဝ်ႉ။ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈ ပဵၼ်ဢၼ် ယုမ်ႇယမ်မုၼ်ၶမ်းၽြႃးၼႃႇလႄႈ ၸင်ႇပၢင်း ႁႂ်ႈမိူဝ်း ဢဝ်ဝႃႇ တီႈၵေႃးသမ်ႇၽီႇ။
မုၼ်ၶမ်းၽြႃးၵေႃႈ ၸင်ႇဢွၼ်ဢဝ် တပႄးတပၢၼ်းရႁၢၼ်းၶဝ် လုၵ်ႉ တီႈ သႃႇဝတ်ႉထိ ယေႃးၶိင်းၵႂႃႇ ၵေႃးသမ်ႇၽီႇလႄႈ ၸွမ်းတၢင်း ၵႅၼ်ႇၸဝ်ႈ ပႃးလဵဝ် ၸင်ႇဝႄႉၶဝ်ႈတိူင်းၵုရု တီႈၵမ်ႇမႃႇသတမ်ႇပၼိၵမ ႁေႃးတြႃးပၼ် ပုၼ်ႇၼႃး မႃႇၵၼ်ႇတီႇ သွင်ၵေႃႉၽူဝ်မေး။ ၽွင်းမိူဝ်ႈ တႄႇႁၼ်မုၼ်ၶမ်းၽြႃး ၼၼ်ႉ ပုၼ်ႇၼႃးလူင် လႆႈၸႂ်တႄႉတႄႉသေ ၸင်ႇတေဢဝ် လုၵ်ႈယိင်း သၢဝ်ႁၢင်ႈလီမၼ်း ဢၼ်ဢမ်ႇၵိုင်ႇၽႂ်လႆႈၼၼ်ႉ မႃးပၼ်ၽြႃး။ မုၼ်ၶမ်းၽြႃး ၸင်ႇဝႃႈ -
“တေႃႈၵႃႈ ၼၢင်းၽီႁၢင်ႈလီ ၵဝ်ယင်းဢမ်ႇဢဝ်၊ ၼၢင်းယိင်းၵူၼ်း ဢၼ်ပဵၼ် ထူင်ၶီႈထူင်ယဵဝ်ႈ တဵမ်ပိင်းယူႇတင်းတူဝ်ၼၼ်ႉ ၵဝ်ႁိုဝ်တေၶႂ်ႈ လႆႈ တီႈလႂ်မၼ်း” ၼႆ ဢမ်ႇဢဝ်သေ ႁေႃးတြႃးပၼ်ၵႂႃႇယဝ်ႉ။ ပေႃႈမႄႈသွင် ၸဝ်ႈ လႆႈတြႃးၵႂႃႇသေတႃႉ လုၵ်ႈယိင်းမၼ်း ၼၢင်းမႃႇၵၼ်ႇတီႇတႄႉ သႂ်ႇၸႂ် ၽိတ်းဝႃႈ “တေလႆႈ မႃးလူလၢႆၶၢႆသရေႇ တၢင်းႁၢင်ႈလီၵဝ် ၼင်ႇၼႆႁႃႉ” ၼႆသေ မၢတ်ႈပဵၼ်ၶဵၼ် ဝႆႉၸႂ်ၼႂ်းတေႃႇ မုၼ်ၶမ်းၽြႃးဝႆႉယူႇ။
ဝႃႇထူၼ်ႈၵဝ်ႈ ၵေႃးသမ်ႇပီႇ
[မႄးထတ်း]မုၼ်ၶမ်းၽြႃး လႄႇႁႃႁေႃးတြႃးပၼ်ၵႂႃႇ တီႈၼိုင်ႈယဝ်ႉတီႈၼိုင်ႈ ၼင်ႇ ၼၼ်သေ ထိုင်ၶၢဝ်းၸမ်တေၶဝ်ႈဝႃႇ ၸင်ႇႁွတ်ႈၽႅဝ်မႃး ဝဵင်းၵေႃးသမ်ႇပီႇ။ သထေးလူင်ၶေႃးသၵ ၸင်ႇဢဝ်ၵျွင်းၶေႃးသိၵႃႇရၢမ်ႇ ဢၼ်ႁဵတ်းယဝ်ႉ ၼၼ်ႉလႄႈသင်၊ သထေးၵုၵ်ႉၵုတသမ်ႉ ဢဝ်ၵျွင်းၵုၵ်ႉၵုတႃႇရၢမ်ႇ ၼၼ်ႉ လႄႈသင်၊ သထေး ပႃႇဝႃႇရိၵသမ်ႉ ဢဝ်ၵျွင်းပႃႇဝႃႇရိၵမ်ႇပဝၼၼၼ်ႉ လႄႈသင်၊ လူႇတၢၼ်းပၼ် မုၼ်ၶမ်းၽြႃးၵႂႃႇ။
လွင်ႈတၢင်းလႃႇ ၼၢင်းမႃႇၵၼ်ႇတီႇ
[မႄးထတ်း]ၽွင်းမိူဝ်ႈ မုၼ်ၶမ်းၽြႃး ဢဝ်ဝႃႇ တီႈၵေႃးသမ်ႇပီႇၼၼ်ႉ ၼၢင်းမႃႇၵၼ်ႇ တီႇ ဢွၼ်ႇၼႆႉ ၶုၼ်ႁေႃၶမ်းဢုတေႇၼ ၵဵပ်းႁပ်ႉဢဝ်မၼ်းၼၢင်း မႃးပဵၼ် ၼၢင်း ႁေႃၶမ်းလူင်ယဝ်ႉ။ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈ မၼ်းၼၢင်း မီးၸႂ်ၼႂ်းတေႃႇ မုၼ်ၶမ်း ၽြႃးဝႆႉလႄႈ ၸင်ႇၵႂႃႇပၼ်ငိုၼ်း တီႈၵူၼ်းမဝ်ႈလဝ်ႈၶဝ်သေ ၸႂ်ႉႁႂ်ႈလႃႇ မုၼ်ၶမ်းၽြႃးလႄႈ သင်ႇၶႃႇၶဝ်ယဝ်ႉ။
တပေးရႁၢၼ်းဢွၼ်ႇၶဝ်လႄႈ ၸဝ်ႈဢႃႇၼၼ်ႇတႃႇ ဢမ်ႇယိူၼ်ႉလႆႈ သေ ၸင်ႇမိူဝ်းလဝ်ႈလၢတ်ႈၼႄ မုၼ်ၶမ်းၽြႃး ႁႂ်ႈၶၢႆႉၵႂႃႇဢဝ်ဝႃႇ တၢင်ႇတီႈၼႆ ယူႇ။ မုၼ်ၶမ်းၽြႃးၸင်ႇဝႃႈ -
“ၶဝ်လႃႇၼႆၵေႃႈ မၼ်းတေႃႈ တေဢမ်ႇလိူဝ်ႇလႆႈ ၸဵတ်းဝၼ်း၊ ၸဝ်ႈ ၽူႈလီ ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ပိူၼ်ႈယုၵ်ႉယွင်ႈ ႁွပ်ႇႁွင်ႈႁဝ်းလႄႈသင်၊ ဝႃႈတီႈႁဝ်း ဢမ်ႇလီလႄႈသင်၊ လူဝ်ႇလႆႈဝႆႉ မိူၼ်ပိူင်လဵဝ်ၵၼ်သေ ယိူၼ်ႉသီးၵႂႃႇယူႇ။ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈ တၢင်းထူပ်းႁၼ် လေႃးၵထမ်ႇၼႆႉသေ ဢမ်ႇထုၵ်ႇလီလိုမ်းတြႃး” သင်ႇသွၼ်ၵႂႃႇ ၼင်ႇၼႆယူႇ။
ရႁၢၼ်းၶဝ် ၽိတ်းၽႅၵ်ႇတႅၵ်ႇယၢႆႈၵၼ်
[မႄးထတ်း]ပၼ်ႇပုတ်ႈၵၼ်ယူႇသဝ်း တီႈၵျွင်းသထေးသၢမ်လင်ၼၼ်ႉသေ မုၼ် ၶမ်းၽြႃး ယုၵ်ႉယွင်ႈၵႂႃႇၼင်ႇၼၼ်။ ၽွင်းမိူဝ်ႈယူႇသဝ်း တီႈၵျွင်းၶေႃးသိၵႃႇ ရူမ်ႇၼၼ်ႉ ၵပ်းၵၢႆႇလူၺ်ႈ လွင်ႈၼမ်ႉလၢင်ႉသႅၼ်ႈသေ ရႁၢၼ်း ဢၼ်သွၼ် ဢၢၼ်ႇ သုတ်ႉတၢၼ်ႇလႄႈ ရႁၢၼ်းသွၼ်ဢၢၼ်ႇဝိၼႆး လႆႈပဵၼ် လွင်ႈ ၽိတ်းၽႅၵ်ႇ တႅၵ်ႇယၢႆႈထဵင်ၵၼ်ယဝ်ႉ။ ရႁၢၼ်းၶဝ်တင်းမူတ်းၼႆႉ လုၵ်ႉတီႈ ပၢၼ်ပုထုၸၼ်ႇ ၵူႈမဵဝ်းသေ မႃးၼုင်ႈမႆသၢင်ႇၵၢၼ်းလႄႈ တႄႇဢဝ်ၵူၼ်း လူင် တႅၵ်ႇယၢႆႈၵၼ် သိုပ်ႇလၼ်ၶဝ်ႈပႃးမႃး ၽၢႆႇၵူၼ်းဢွၼ်ႇလႄႈ ပဵၼ်ၵွပ်ႈ ၵူၼ်းလူင် ဢမ်ႇမေႃပွင်ႇၸႂ်ၵၼ် ဢမ်ႇမေႃပူတ်းဝၢင်းၵၼ် ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။
မုၼ်ၶမ်းၽြႃး ၶဝ်ႈၼႂ်းၵႄႈၵၢင်သွင်ၽၢႆႇ ၵၢႆႇၵႂၢမ်းတြႃးလီပၼ်ၶဝ် ယူႇသေ တ ဢမ်ႇလႆႈ။ မုၼ်ၶမ်းၽြႃးၼႆႉ ၸွမ်းၼင်ႇ ပဵၼ်ၶုၼ်တြႃးလူင်လႄႈ ပူင်လၢတ်ႈ ႁေႃႈတြႃးသေ သင်ႇသွၼ်ပၼ်ယူႇ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ၶဝ်သမ်ႉဢမ်ႇထွမ်ႇ ၶဝ်ဢမ်ႇဢဝ် ၶဝ်ႈၸႂ်၊ ဢမ်ႇဢဝ်ၶဝ်ႈႁူ။ ၵုမ်ႇပဵၼ် လွင်ႈတၢင်း ၸႂ်လမ်ၶမ်ၸႂ် မၢၼ်ႇယႂ်ႇယူႇၵူၺ်း။ ယင်းၵွႆဝႃႈ -
“မုၼ်ၶမ်းၽြႃးႁဝ်း ၶႅၼ်းတေႃႈ ယူႇတဵတ်ႇတဵတ်ႇယဵၼ်ယဵၼ်သေၵမ်း ၶႃႈ လွင်ႈၶွင်ႈၶမ် ၶႃႈပေးၶဝ်ၼႆႉ ၶႃႈပေးၶဝ် တေၵႄႈလိတ်ႈဢဝ် ႁင်းၵူၺ်းၶႃႈ ဢေႃႈ” လဝ်ႈလၢတ်ႈထိုင် မုၼ်ၶမ်းၽြႃးၼင်ႇၼႆယူႇ။
မုၼ်ၶမ်းၽြႃး ႁေႃးတြႃးပၼ်ၶဝ် တဵမ်တဵမ်ထူၼ်ႈထူၼ်ႈယဝ်ႉသေ ႁူႉ ႁၼ်ထိုင် လွင်ႈၶဝ် တေၶိုၼ်းႁၼ် ဢၼ်မၢၼ်ႇမႅၼ်ႈ မႃးၶိုၼ်းယူႇၼႆယဝ်ႉ။ လွင်ႈဢၼ်ပရိသၢတ်ႈ ဢမ်ႇၽွမ်ႉၽဵင်ႇၵၼ်ၼႆႉ မုၼ်ၶမ်းၽြႃးဢမ်ႇလႆႈၸႂ်၊ ၵွပ်ႈၼႆ ၸင်ႇၽၢၵ်ႈငၢၵ်ႈယၢၼ် တီႈၵေႃးသမ်ႇပီႇသေ ယေႃးၶိင်း မႃးတီႈ ဝၢၼ်ႈပႃႇလလေႃးၼၼၼ်ႉ ၸဝ်ႈလဵဝ်။
မုၼ်ၶမ်းၽြႃး ၸင်ႇၶဝ်ႈၵႂႃႇ ႁေႃးတြႃးထႅင်ႈႁႅင်းပၼ် ၸဝ်ႈၽၵု ဢၼ်ယူႇ သဝ်း တီႈဝၢၼ်ႈပႃႇလၵ ပႃးလဵဝ်သေ ၸင်ႇသိုပ်ႇၵႂႃႇ တီႈထိူၼ်ႇမႆႉပူၵ်ႇတၢင်း ဢွၵ်ႇ တီႈဢၼ် ၸဝ်ႈဢၼုရုတ်ႉထႃႇ၊ ၸဝ်ႈၼၼ်ႇတိယ၊ ၸဝ်ႈၵိမိလ ၶဝ် သၢမ်ၸဝ်ႈ ၽွမ်ႉၽဵင်ႇႁၵ်ႉႁွမ်ၵၼ် ၶတ်းၸႂ်ၵၢၼ်တြႃးယူႇၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ၵႂႃႇဢဝ်မုၼ်ယွင်ႈယေႃး တပႄးသၢမ်ၸဝ်ႈ ဢၼ်ၸဝ်ႈ ၼိုင်ႈလႄႈၸဝ်ႈ ၼိုင်ႈ မီးၸႂ်မဵတ်ႉတႃႇ ႁၵ်ႉႁွမ်ၵၼ်ၼၼ်ႉသေ ၸင်ႇတေ သိုပ်ႇပူၼ်ႉၵႂႃႇ တီႈပႃႇလိလေႇယၵယဝ်ႉ။
ဝႃႇထူၼ်ႈသိပ်း ထိူၼ်ႇပလလႄး
[မႄးထတ်း]ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ ပႃႇလိလေႇယၶဝ် ႁဵတ်းၵျွင်းထိူၼ်ႇဢွၼ်ႇပၼ် မုၼ်ၶမ်း ၽြႃး တီႈထိူၼ်ႇရၵ်ႉၶိတၼၼ်ႉသေ တီႈၼႂ်းဝၢင်းၵျွင်းၼၼ်ႉ မီးတူၼ်ႈပဝ်း ႁၢင်ႈလီလူင် ၽတ်ႉတသႃႇလဝႆႉလႄႈ မုၼ်ၶမ်းၽြႃး ယူႇသဝ်း တႂ်ႈငဝ်ႈႁူမ်ႈမႆႉ ပဝ်းၼၼ်ႉ ၵတ်းၵတ်းယဵၼ်ယဵၼ်။
ၽွင်းမိူဝ်ႈၼၼ်ႉ ၸၢင်ႉလူင်တူဝ်ၼိုင်ႈ ၸင်ႇပၢႆႈၽၢတ်ႇၽုင် ၸၢင်ႉထိူၼ်ႇ ၶဝ်ၼၼ်ႉသေ ႁွတ်ႈၽႅဝ်မႃး တီႈထိူၼ်ႇရၵ်ႉၶိတ မႃးထူပ်းႁၼ် မုၼ်ၶမ်း ၽြႃး။ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈ ထၢတ်ႈမဵတ်ႉတႃႇ မုၼ်ၶမ်းၽြႃးလႄႈ ၸၢင်ႉလူင်တူဝ် ၼၼ်ႉ ပဵၼ်ၸၢင်ႉ ဝႃႈငၢႆႈလၵ်းလႅမ်ၵႂႃႇ ဢမ်ႇၽၢတ်ႇဢမ်ႇယၢၼ် မုၼ်ၶမ်း ၽြႃးသေ လူႁၼ်လုမ်းလႃး မုၼ်ၶမ်းၽြႃးၵႂႃႇ ပႅင်ႈၼင်ႇ မၼ်းပွင်ပဵၼ်လႆႈ ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ၸၢင်ႉတူဝ်ၼႆႉ ႁိၵ်ႈၸိုဝ်ႈဝႃႈ ၸၢင်ႉပလလႄးၼႆသေ ဝႃႇထူၼ် သိပ်းၼၼ်ႉ မုၼ်ၶမ်းၽြႃး ဢဝ်ဝႃႇ တီႈထိူၼ်ႇပလလႄး။
ၶွမ်ႈသပိတ်ႈ ၵႄႈလိတ်ႈပၼ်ႁႃ
[မႄးထတ်း]တီႈဝဵင်းၵေႃးသမ်ႇပီႇၼၼ်ႉ ပေႃးလႆႈငိၼ်းၶၢဝ်ႇဝႃႈ ရႁၢၼ်းၶဝ်ဢမ်ႇ ၽွမ်ႉၽဵင်ႇၵၼ်သေ မုၼ်ၶမ်းၽြႃး လႆႈပၢႆႈ ၵႂႃႇဢဝ်ဝႃႇ တီႈထိူၼ်ႇပလလႄး ၼႆၸိုင် သထေးလူင်ၶေႃးသၵ ဢွၼ်ႁုဝ် ၸၢဝ်းပုတ်ႉထၽႃႇသႃႇသေ ၶွမ်ႈ သပိတ်ႈတေႃႇ ရႁၢၼ်းၶဝ်ယဝ်ႉ၊ ဢမ်ႇလူႇဢမ်ႇတၢၼ်း ဢမ်ႇဝၢၼ်းဢမ်ႇဝႆႈ သင်သေ ဢွၼ်ၵၼ် ဝႆႉပႅတ်ႈၼင်ႇၼၼ်ယူႇ။
ၵမ်းၼၼ်ႉရႁၢၼ်းၶဝ် လႆႈထူပ်း တၢင်းဢိုပ်းယၢၵ်ႈၶၢၼ်ၸႂ် ၶူဝ်းၶွင်သီႇ ပိူင်ၵေႃႈ ဢမ်ႇမီးၽႂ်လူႇ။ ၶဝ်ၸဝ်ႈ ၸင်ႇလႆႈသမ်ႇဝေႇၵသေ ၶိုၼ်းဢွၼ်ၵၼ် ယႃႉပႅတ်ႈ ၸႂ်ဢႃႇၶႃႇတ ၸႂ်ၼႂ်းၸႂ်လမ်ၶဝ် ၶိုၼ်းဢွၼ်ၽွမ်ႉၽဵင်ႇၵၼ်ယဝ်ႉ။ၵူၺ်းၵႃႈ ၽၢႆႇတၵႃႇသမ်ႉဝႃႈ ၵႂႃႇၵၼ်ႇတေႃးၽြႃးယဝ်ႉသေၵွၼ်ႇ ႁဝ်းၸင်ႇ တေၶိုၼ်းပိၼ်ႈသပိတ်ႈၼႆသေ ၵမ်ၶၼ်ဝႆႉယူႇ။ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈ ပဵၼ်ဝႆႉ ၼႂ်းဝႃႇ ၶဝ်ၸဝ်ႈၵေႃႈ ဢမ်ႇႁတ်းၵႂႃႇ တီႈမုၼ်ၶမ်းၽြႃးသေ လႆႈတုၵ်ႉယၢၵ်ႈ ၶၢၼ်ၸႂ် တႄႉတႄႉယူႇ။ ၶၢဝ်ႇငၢဝ်း ဢၼ်မုၼ်ၶမ်းၽြႃး ၵႂႃႇယူႇသဝ်း တီႈထိူၼ်ႇပလလႄးၼၼ်ႉ ၸွတ်ႇတူဝ်ႈၵႂႃႇ ၵူႈတီႈသေ ၸိူဝ်းသထေးဢၼႃႇထပဵၼ်ႇၶဝ် တီႈသႃႇဝတ် ထိ လႄႈ တၵႃႇၶဝ်ၵေႃႈ ဢွၼ်ၵၼ်ဢူၼ်ပၼ်းမႃးယဝ်ႉ။ ရႁၢၼ်းၶဝ် ၸိူဝ်း ဢၼ်ဢမ်ႇပႃး ၼႂ်းၽိတ်းၽႅၵ်ႇထဵင်ၵၼ်ၼၼ်ႉၵေႃႈ ဢမ်ႇလႆႈငိၼ်းထွမ်ႇ ၶေႃႈသဵင်တြႃးၽြႃးလႄႈ ပဵၼ်ဢၼ်ဢမ်ႇႁၢၼ်ႉၸႂ်၊ ဢမ်ႇၽေႃးၸႂ် ၸင်ႇ ဢွၼ်ၵၼ် ဢုမ်ႇၵုမ်ၵၼ် တင်းရႁၢၼ်း ဢၼ်မီးႁိမ်းႁွမ်း ၵေႃႉသပ်ႇပီႇ ၼၼ်ႉသေ ၸႂ်ႉႁႂ်ႈ ၸဝ်ႈဢႃႇၼၼ်ႇတႃႇ ၵႂႃႇပၢင်းပၼ်ၽြႃး။
ၸဝ်ႈဢႃႇၼၼ်ႇတႃႇၵေႃႈ ၸွမ်းၵၢင်ၸႂ်သၢင်ႇၶႃႇသေ ထိုင်မႃး ၶၢဝ်းဢွၵ်ႇ ဝႃႇ ၸင်ႇႁွင်ႉဢဝ် ရႁၢၼ်းႁႃႈပၢၵ်ႇ ၵႂႃႇပၢင်းၽြႃးယဝ်ႉ။ တီႈထိူၼ်ႇ ပလလႄႈ ၼၼ်ႉ မုၼ်ၶမ်းၽြႃး ႁေႃးတြႃးပၼ်ရႁၢၼ်းၶဝ် ႁႃႈပၢၵ်ႇ။ ပေႃးဝႃႈ မုၼ် ၶမ်းြꧤႃး လႄႈ သင်ႇၶႃႇၸဝ်ႈၶဝ် တေယေႃးၶိင်း မိူဝ်းၶိုၼ်းယဝ်ႉၼႆ ၸၢင်ႉ လူင်ၼၼ်ႉ ၵႂႃႇႁႃမၢၵ်ႈမႆႉမႃးသေ မႃးၵၢပ်ႈသွမ်းမၢၵ်ႇမႆႉယဝ်ႉ။
မိူဝ်ႈဢၼ် မုၼ်ၶမ်းၽြႃးလႄႈ သင်ႇၶႃႇၸဝ်ႈၶဝ် ၶိုၼ်း ဢၢင်ႈပွၵ်ႈမိူဝ်း ၼၼ်ႉ ၸၢင်ႉပလလႄႈ ၸင်မႃးၸုၵ်းၽၢႆႇၼႃႈသေ ႁႄႉတပ်ႉ ဢမ်ႇပႆႇပၼ် မုၼ်ၶမ်းၽြႃး ပွၵ်ႈမိူဝ်းၵွၼ်ႇၼႆယဝ်ႉ။ မုၼ်ၶမ်းၽြႃး ၸင်ႇဝႃႈ -
“ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈ မႂ်းပဵၼ် မဵဝ်းသတ်းတိရိတ်ႉသၢၼ်ႇလႄႈ ၸၢတ်ႈၼႆႉ မႂ်းပႆႇၸၢင်ႈလႆႈ မၢၵ်ႇၽူဝ်ႇၵွၼ်ႇ၊ ပုၼ်ႈၽွၼ်းၵဝ်ၽြႃး ဢၼ်လူဝ်ႇလႆႈ ႁဵတ်း ပၼ်ၽွၼ်းလီ တႃႇသတ်ႉတဝႃႇၶဝ် ယင်းတိုၵ်ႉမီးၼမ်ယူႇလႄႈ မႂ်းၸၢင်ႉ လူင် ၵိုတ်းပႂ်ႉဝႆႉ တီႈၼႆႈၵွၼ်ႇတႃႉ”ၼႆယဝ်ႉ။ ၸၢင်ႉလူင်ပလလႄးၵေႃႈ ၵူမ်ႈႁူဝ် ၼပ်ႉယမ် မုၼ်ၶမ်းၽြႃး ပၢႆႈပၼ်တၢင်းသေ မုင်ႈတူၺ်းမုၼ်ၶမ်းၽြႃး ၽၢတ်ႇမၼ်းၵႂႃႇ တေႃႇပေႃး သုတ်းသၢႆတႃ။ ပေႃးဝႃႈ ဢမ်ႇလႆႈႁၼ် မုၼ်ၶမ်း ၽြႃးယဝ်ႉၼႆ ၸၢင်ႉပလလႄး ႁူဝ်ၸႂ်ငၢၵ်ႈတႅၵ်ႇ လူမ်ႉတၢႆတီႈၼၼ်ႈ။ ၵူၺ်း ၵႃႈ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈ ၸႂ်ၼမ်ႉယမ် မုၼ်ၶမ်းၽြႃးသေ တၢႆၵႂႃႇလႄႈ လႆႈၵႂႃႇပဵၼ် ၶုၼ်ၽီ ၽုင်းယႂ်ႇလူင်ယူႇ။
ၵေႃႉဢၼ်ထုၵ်ႇလီသႄႉသွမ်းၵေႃႈ သႄႉသွမ်း
[မႄးထတ်း]မုၼ်ၶမ်းၽြႃး ဢွၼ်ဢဝ် ဢရိယႃႇသၢင်ႇၶႃႇၸဝ်ႈၶဝ် ႁူမ်ႈႁွမ်း ၸွမ်း လင်သေ ယေႃးၶိင်းမႃး မိူင်းသႃႇဝတ်ႉထိ ၵျွင်းၸေႇတဝၼ်ႇယူႇ။ ရႁၢၼ်း ၵေႃးသမ်ႇပီႇၶဝ်ၵေႃႈ ဢွၼ်ၵၼ်ၸွမ်းမႃး တီႈၸေႇတဝၼ်ႇၼင်ႇၵဝ်ႇ။ ၸဝ်ႈႁေႃၶမ်း လူင်ၵေႃးသလ လႄႈ သထေးဢၼႃႇထပဵၼ်ၶဝ် ဢၢင်ႈၶိုင်ပွင် ဢမ်ဢၢၼ်းပၼ် ၸိူဝ်းရႁၢၼ်း ၵေႃးသမ်ႇပီႇၶဝ် ၶဝ်ႈမႃး ၼႂ်းမိူင်း ၼႂ်းၵျွင်း ၼႆယူႇ။ ၵူၺ်းၵႃႈ မုၼ်ၶမ်းၽြႃး ၸင်ႇဝႃႈ-
“ရႁၼ်းၶဝ်ၸဝ်ႈ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ပဵၼ်ရႁၼ်း ဢၼ်မီးသိၼ် သိၵ်ႈၶႃႇ ယူႇ။ ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈ ၽွင်းမိူဝ်ႈၸႂ်လမ် ဢႃႇၶႃႇတတိုၵ်ႉႁႅင်းယူႇၼၼ်ႉလႄႈ ၶဝ်ၸင်ႇ ၽိတ်းၽႅၵ်ႇထဵင်ၵၼ်ၵူၺ်း။ ပၢၼ်ၽဝပုထုၸၼ်ႇ ဢၼ်ဝႃႈၼႆႉ မိူဝ်ႈၽိတ်း ၵေႃႈ ႁူႉတေႃႈ တေၸၢင်ႈၽိတ်းယူႇ။ ပိူဝ်ႈၼႆ ႁႂ်ႈၶဝ်ၸဝ်ႈ ၶဝ်ႈမႃး တီႈၵဝ်ၽြႃး တႃႉ။ ပေႃးၶဝ်မႃးၼႆ တေမီး ၼမ်ႉတွၼ်းၽွၼ်းလီယူႇ” မုၼ်ၶမ်းၽြႃး လၢတ်ႈၵႂႃႇၼင်ႇၼႆလႄႈ ရႁၢၼ်းၵေႃးသမ်ႇပီႇၶဝ် ၸင်ႇလႆႈၶဝ်ႈမႃး တီႈၵျွင်း ၸေႇတဝၼ်ႇယူႇယဝ်ႉ။ ၼင်ႇႁိုဝ် မၢၼ်ႇမႃႇၼၶဝ် ပေႃးတေတူၵ်းၼၼ်ႉ ပၼ်ႁႂ်ႈၶဝ်ယူႇသဝ်း တီႈ ၸဵင်ႇၸွၵ်ႉ ၵျွင်းၸေႇတဝၼ်ႇၼၼ်ႉယူႇ။ ၵေႃႉဢၼ်မႃးတူၺ်းႁၼ်ၶဝ် ၽူႈလႂ်ၽႂ်ၵေႃႈဝႃႈ -
“ရႁၢၼ်းၸိူဝ်းၼႆႉယဝ်ႈ ဢမ်ႇမေႃထွမ်ႇဢဝ် ၶေႃႈၵႂမ်း မုၼ်ၶမ်းၽြႃး သေ ဢမ်ႇၽွမ်ႉၽဵင်ႇၵၼ် ၵူၺ်းႁူႉပဵၼ် တေႃးသ ၽိတ်းၽႅၵ်ႇ ထဵင်ၵၼ် ၵူၺ်း။ ႁဵတ်းဝႃႈ ပဵၼ်တပေးၽြႃးသေ ၶဝ်ပႄႉမႃး ဢမ်ႇမေႃဢၢႆပိူၼ်ႈ” ဝႃႈၵႂၢမ်း သႄႉသွမ်း တၢင်ႇတင်းၽိတ်းသႂ်ႇၶဝ်ၸဝ်ႈ ၼင်ႇၼႆလႄႈ ၶဝ်ၸဝ်ႈ ပဵၼ်ဢၼ် လီဢၢႆငဝ်မိုင် ပေႃးဢမ်ႇႁတ်း ငွၵ်ႈႁူဝ်။
မုၼ်ၶမ်းၽြႃး ၸင်ႇသွၼ်ပၼ် ၸဝ်ႈသႃႇရိပုတ်တြႃႇ ၶူုးလၢႆးထတ်း တြႃး ထမ်ႇမဝႃႇတီႇသေ ဝၢႆးၼၼ်ႉ ၸင်ႇႁွင်ႉဢဝ် ရႁၢၼ်းၵေႃးသမ်ႇပီႇၶဝ် မႃးထူပ်းသေ ႁေႃးတြႃးပၼ်ၶဝ်ယူႇယဝ်ႉ။ ရႁၢၼ်းၶဝ်ၸဝ်ႈ ပဵၼ်ၽူႈသိၼ် သီႇလ ဢမ်ႇသဝ်ႈလႄႈ ၸႂ်ဢႃႇၶႃႇတၶဝ် ႁၢႆသေ ၶိုၼ်းပဵၼ်ၵူၼ်းလီမႃးယဝ်ႉ ဝၢႆးသေ လႆႈတုင်းထွမ်ႇ ၵဵပ်းၸွမ်ႇဢဝ်တြႃး သႂ်ႇၸႂ်ၼႆပဵၼ်ၸဝ်ႈၽူႈလီမႃး ထူပ်းႁၼ်တြႃး ယၼ်ထိုင်ၸၼ်ႉသေႃးတႃႇပၢၼ်ႇၵႂႃႇယူႇ။
ဝႃႇသိပ်းဢဵတ်း ဝၢၼ်ႈပုင်ႇၼႃး
[မႄးထတ်း]လုၵ်ႈတီႈ သႃႇဝတ်ႉထိ သိုပ်ႇတေႇသၸႃႇရီႇသေ ႁွတ်ႈၽႅဝ် ၽၢႆႇၸၢၼ်း ဝဵင်းရႃႇၸၵျူဝ်ႇ တီႈတၵ်ႉၶိၼၵီႇရိၸၼယူႇ။ ဝႃႇထူၼ်ႈ သိပ်းဢဵတ်းၼၼ်ႉ ၸင်ႇဢဝ်ဝႃႇ တီႈဝၢၼ်ႈပုၼ်ႇၼႃးဢေႇၵၼႃႇ။
တီႈဝၢၼ်ႈၼၼ်ႉ ၸင်ႇႁေႃးတြႃး ၽူတ်ႇဢဝ်ပုၼ်ႇၼႃး ၵသိၽႃႇရတွႃႇ ၸ ဢၼ်ဢဝ်ထႆႁႃႈပၢၵ်ႇ ႁဵတ်းၼႃးၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ မုၼ်ၶမ်းၽြႃး ၸင်ႇၵႂႃႇၸူး တီႈပုၼ်ႇၼႃး ႁဵတ်းသၢင်ႈႁၢင်ႈပွင် ပွႆးမင်ႇၵလႃႇထႆၼႃးၼၼ်ႉ ၵႂႃႇတုင်းသွမ်း သေ လၢတ်ႈၸႃႇ တင်ႈပဵၼ် ၵႂၢမ်းတြႃးယဝ်ႉ။ ၸွမ်းလူၺ်ႈ ၸရိူၵ်ႈမၼ်းသေ ၸဝ်ႈၸင်ႇႁေႃးဝႃႈ =
“ၵဝ်ၵေႃႈ ပဵၼ်ၸဝ်ႈၼႃး ၸိူင်ႈၼင်ႇမႂ်း ၵေႃႉၼိုင်ႈဢိူဝ်ႈ”
ပုၼ်ႇၼႃး ၸင်ႇၶိုၼ်းထၢမ် -
“ၸဝ်ႈႁဝ်း ႁဵတ်းႁိုဝ် ႁဵတ်းၼႃး?”
“သတ်ႉထႃႇတြႃးၼၼ်ႉ ပဵၼ်ၸိူဝ်ႉၽၼ်းၵဝ်။ တၢင်းၵျင်ႉၵမ် သိၼ် သီႇလၵဝ်ၼႆႉ ပဵၼ်ၽူၼ်၊ ပၺ်ႇၺႃႇၵဝ်ၼႆႉ မိူၼ်ၼင်ႇထႆယဝ်ႉ” ႁေႃးတြႃး ဢၼ်ငၢမ်ႇမႅၼ်ႈ ၸဝ်ႈၼႃးၵႂႃႇၼင်ႇၼႆသေ ၵမ်းလိုၼ်း ၸင်ႇႁေႃးဝႃႈ -
“ၸိူင်ႈၼင်ႇမႂ်း လႆႈမႃးၶဝ်ႈၼၼ်ႉ ၵဝ်ၵေႃႈ တေႃႈလႆႈၼိပ်ႉပၢၼ်ႇ ၼင်ႇ ၵဝ်ႇ” ၸဝ်ႈၼႃးပုၼ်ႇၼႃးလူင် လႆႈၸႂ် ယုမ်ႇယမ်ႇ ၼပ်ႉယမ် မုၼ်ၶမ်းၽြႃး သေ ယွၼ်းၶၢမ်ႇပဵၼ် တပႄးၽြႃး။ ဝၢႆးၼၼ်ႉ မႃးႁဵတ်းရႁၢၼ်း ၵျင်ႉၵမ်တြႃး သေ လႆႈပဵၼ် ရႁၢၼ်းတႃႇၵႂႃႇယူႇ။
ဝႃႇ 12 ဝေႇရၺ်ႇၸႃႇ
[မႄးထတ်း]ပေႃးဝႃႈ ဢွၵ်ႇဝႃႇၼႆ ၸင်ႇသိုပ်ႇၶၢဝ်းတၢင်း ႁႃႁေႃးတြႃး ႁွတ်ႈထိုင် ဝၢၼ်ႈ ဝေႇရၺ်ႇၸႃႇၼႆ ၸင်ႇၵႂႃႇ ဢိင်ပိုင်ႈ တႂ်ႈႁူမ်ႈမႆႉသရဵၼ်း (မႆႉတမႃႇ) သေ ယူႇသဝ်းယူႇ။
ၵမ်းၼၼ်ႉ ပုၼ်ႇၼႃးလူင်ဝေႇရၺ်ႇၸႃႇ ယၢမ်ႈလႆႈငိၼ်း ၶၢဝ်ႇငၢဝ်းၽြႃး သေ ယုမ်ႇယမ် ၵုင်ႇၸဝ်ႈၵဝ်ႈပိူင်ဝႆႉလႄႈ မၼ်းၸင်ႇမႃး ထူပ်းႁၼ်ၽြႃး။မုၼ်ၶမ်းၽြႃး ဢမ်ႇႁပ်ႉတွၼ်ႈ ႁူဝ်တၢင်း ပုၼ်ႇၼႃးလူင် ဢၼ်ဢႃႇယု ယၢဝ်းလိူဝ်မၼ်း ယႂ်ႇသေမၼ်းၼၼ်ႉၼႆ ပုၼ်ႇၼႃးလူင် ဢမ်ႇပေႃးႁၢၼ်ႉ ၸႂ်။ မၼ်းၸင်ႇ တၢင်ႇတၢင်းၽိတ်းသႂ်ႇ တီႈမုၼ်ၶမ်းၽြႃး “ႁေႈဝႃႈ မုၼ် ၶမ်းၽြႃး ပဵၼ်ၽူႈယႃႉၵဝ်း ထုင်းၸၢမ်ႇၵဝ်ႇ၊ ပဵၼ်ၽူႈဢၼ်ပၼ် တၢင်းမႆႈၸႂ် ၽူႈယႂ်ႇ ၵူၼ််းလူင်” ၼႆယဝ်ႉ။ ၸွမ်းလူၺ်ႈ ၼင်ႇၵႂၢမ်းပုၼ်ႇၼႃးၼၼ်ႉ မုၼ်ၶမ်းၽြႃး ၸင်ႇတွပ်ႇၵႄႈပၼ်ၵႂႃႇ ၼင်ႇၼႆ။
“လွင်ႈလူၺ်ႈ ၵိလေႇသႃႇဢႃႇသဝေႃးတြႃးၼၼ်ႉ ၵဝ်ၸဝ်ႈ မူၺ်ႉမူတ်း ယူတ်းၵဵင်ႈ ဢွၼ်တၢင်းပိူၼ်ႈလႄႈ ၼႂ်းလေႃးၵၼႆႉ ၵဝ်ၸဝ်ႈ ယႂ်ႇသေပိူၼ်ႈ” ၼႆလႄႈသင်၊ “ၵဝ်ၸဝ်ႈၼႆႉ ပဵၼ်ၵေႃႉ ဢၼ်မေႃႁဵတ်းႁႂ်ႈ ၵႃႇမၵုင်ႇၶဝ် ဢမ်ႇၸင်ႈငွၵ်ႈႁူဝ်ၼၼ်ႉ”ၼႆ ႁေႃးတြႃးၵႂႃႇၼင်ႇၼႆလႄႈ ပုၼ်ႇၼႃးလူင် ပဵၼ်ဢၼ်ႁၢၼ်ႉၸႂ်ၵႂႃႇ တႄႉတႄႉသေ ၸင်ႇတေယွၼ်းပၢင်းၽြႃး ႁႂ်ႈဢဝ် ဝႃႇ တီႈဝၢၼ်ႈဝေႇရၺ်ႇၸႃႇ။
ၵိၼ်ၽွင်ၶဝ်ႈသၢၼ် ၶတ်းၸႂ်ၵၢၼ်တြႃး
[မႄးထတ်း]ၸူဝ်ႈၼႂ်းဝႃႇၼႆႉ တီႈဝၢၼ်ႈဝေႇရၺ်ႇၸႃႇ လႆႈထူပ်းၽေးၶဵၼ် ဢိုပ်း ယၢၵ်ႈ ၶၢၼ်ၸႂ်လူင်လႄႈ ရႁၢၼ်းၶဝ်ၸဝ်ႈ ၵႂႃႇတုင်းသွမ်းၵေႃႈ ယင်းဢမ်ႇလႆႈ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ၵူၼ်းၵႃႉမႃႉၶဝ် တီႈတိူင်းဢုတ်ႉတရႃႇပထ ၽႅဝ်မႃးလႄႈ လႆႈၵႂႃႇ တုင်းဢဝ် ၶဝ်ႈသွမ်းသၢၼ်မုယေႃး(ၶဝ်ႈသၢၼ်ဢွႆႇမႃႉ) တီႈၶဝ်ၼၼ်ႉမႃးယဝ်ႉ။ ပုၼ်ႈတႃႇ မုၼ်ၶမ်းၽြႃးတႄႉ ၶဝ်လူႇပႃးၸဵမ်ၼမ်ႉမၼ်း၊ ထေႃးပၢတ်ႈ၊ ၼမ်ႉ ၽိုင်ႈယူႇ။ ပုၼ်ႈတႃႇ ရႁၢၼ်းၶဝ်ၸဝ်ႈၼၼ်ႉ ၶဝ်ႈသၢၼ်ၼႆၵေႃႈ ဢမ်ႇထုၵ်ႇ လီ ႁုင်ၵိၼ်ႁင်းၵူၺ်း။ တေၵႂႃႇႁွင်ႉဢဝ် ပိူၼ်ႈမႃးႁုင်ၼႆ လွင်ႈတေသုၵ်ႉသၵ်ႉ ၼၼ်ႉၵေႃႈ ဢမ်ႇၶႂ်ႈႁႂ်ႈပဵၼ်။ ၵွပ်ႈၼႆရႁၢၼ်း ၶဝ်ၸဝ်ႈ ၸင်ႇတမ်ၶဝ်ႈသၢၼ် ဢဝ်ၵူၺ်း။ ၵိၼ်ၽွင် ၶဝ်ႈသၢၼ်သေ ၶတ်းၸႂ်ၵၢၼ်တြႃးၶဝ်ၸဝ်ႈၵႂႃႇယူႇ။ ပုၼ်ႈတႃႇ မုၼ်ၶမ်းၽြႃးၸမ်း ၸဝ်ႈဢႃႇၼၼ်ႇတႃႇ ၵေႃႉၶပ်ႉၶိုင်ပၼ် ၽွင် ၶဝ်ႈသွမ်းသၢၼ်ယဝ်ႉ။
ပေႃးဢွၵ်ႇဝႃႇယဝ်ႉ ၸင်ႇတူင်ႉတၵ်ႉ ယုၵ်ႉယွင်ႈတြႃးပၼ် ပုၼ်ႇၼႃးလူင် ဝေႇရၺ်ႇၸႃႇသေ ၸင်ႇတေလုၵ်ႉတီႈ တႃႈၼမ်ႉပယႃႇၵ ၶၢမ်ႈၼမ်ႉၵင်းၵႃႇ သိုပ်ႇၵႂႃႇၸွမ်း သဵၼ်ႈတၢင်းလတ်း ယေႃးၶိင်းမႃး မိူင်းပႃႇရႃႇၼသီႇ။ လုၵ်ႉတီႈ ပႃႇရႃႇၼသီႇ သိုပ်ႇမႃး မိူင်းဝေႇသႃႇလီ၊ မႃးယူႇသဝ်း တီႈထိူၼ်ႇမႁႃႇဝၼ်ႇ တီႈၵျွင်းပြသၢတ်ႈၼၼ်ႉယဝ်ႉ။
ပဵၼ်ၽွင်းယၢမ်း လိူၼ်သိပ်းသွင်။ ဝၼ်းလိူၼ်မူၼ်းၼၼ်ႉ ပိူၼ်ႈၶိုင်ပွင် ပွႆးၼၵ်ႈၶၢတ်ႈလူင် တႄႉတႄႉဝႃႈဝႃႈ။ လုၵ်ႈၸၢႆးသထေး ၸၢႆးသုတိင်ႇ ဢၼ်ယူႇ တီႈဝၢၼ်ႈၵလၼ်ႇတ တီႈႁိမ်းဝေႇသႃႇလီၼၼ်ႉၵေႃႈ ၽႅဝ်မႃး တီႈဝဵင်းဝေႇသႃႇလီၼင်ႇၵဝ်ႇ။ လႆႈႁၼ် ပိူၼ်ႈၵႂႃႇၵၼ်ႇတေႃးၽြႃး၊ ၵႂႃႇဝႆႈၽြႃး လႄႈ မၼ်းၸၢႆးၵေႃႈ ၸွမ်းၵႂႃႇထွမ်ႇတြႃးလူၺ်ႈပိူၼ်ႈ။ တြႃးထုၵ်ႇၸႂ်မႅၼ်ႈၸႂ် ၼႃႇသေ ၸင်ႇတေ ယွၼ်းၼုင်ႈရႁၢၼ်း တမ်ႈတီႈၽြႃးပဵၼ်ၸဝ်ႈ။
မုၼ်ၶမ်းၽြႃးၸင်ႇဝႃႈ “ပေႃးပေႃႈမႄႈ ပၼ်ၶႂၢင်းၵွၼ်ႇ ၸင်ႇၼုင်ႈပၼ် လႆႈ” ၼႆလႄႈ မၼ်းၸင်ႇမိူဝ်းယွၼ်း ၶႂၢင်းတီႈဢူႈမႄႈမၼ်းယဝ်ႈ။ ယွၼ်ႉ ပိူဝ်ႈ မီးလုၵ်ႈ ၸၢႆးလဵဝ်ၵူၺ်းလႄႈ ပေႃႈမႄႈမၼ်းဢမ်ႇ ပၼ်ၶႂၢင်း။ မၼ်း ၸၢႆးၵေႃႈ ဢဝ်ၶူးလၢႆး ပေႃးဢမ်ႇလႆႈႁဵတ်း ရႁၢၼ်းၼႆ ဢမ်ႇၶၢမ်ႇၵိၼ်သင်၊ ၶႂ်ႈတၢႆၵေႃႈတၢႆ ႁဵတ်းၼႆ ၼႄၵၢင်ၸႂ်ၵႂႃႇၸဵတ်းဝၼ်း၊ ၸင်ႇတေ ဢွင်ႇၵႂႃႇ လႄႈ လႆႈၶေႃႈၶႂၢင်းတီႈ ပေႃႈမႄႈသေ ၸင်ႇမႃးၶၢမ်ႇပဵၼ် ရႁၢၼ်း တမ်ႈတီႈ ၽြႃးယဝ်ႉ။
ပေႃႈမႄႈလႄႈမေးၼၢင်း ၵိုတ်းဝႆႉတီႈႁိူၼ်းသေ မုၼ်ၶမ်းၽြႃးၵေႃႈ ၸင်ႇ လုၵ်ႉတီႈဝေႇသႃႇလီႇ ၶိုၼ်းသိုပ်ႇၶၢဝ်းတၢင်း ၵႂႃႇတီႈသႃႇဝတ်ႉထိထႅင်ႈယူႇ။
ဝၼ်းၼိုင်ႈ တီႈဝဵင်းသႃႇဝတ်ႉထိ ၸဝ်ႈရႃႇႁုလႃႇလႄႈမုၼ် ၶမ်းၽြႃး ယေႃးၶိင်း မႃးတုင်းသွမ်းႁူမ်ႈၵၼ်ယူႇ။ ၸဝ်ႈရႃႇႁုလႃႇ ၸပ်းၸွမ်းႁွမ်းပႆ ၽၢႆႇလင် ပေႃႈမုၼ်ၶမ်းၽြႃး ယၵ်ႉတူၺ်းမုၼ်ၶမ်းၽြႃးသေ -
“ပေႃႈၵဝ်ၸဝ်ႈၼႆႉ ႁၢင်ႈလီၶႅမ်ႉလႅပ်ႈတႄႉတႄႉ။ ၵဝ်ၵေႃႈ တေႃႈလႆႈဝႃႈ ႁၢင်ႈလီၶႅမ်ႉလႅပ်ႈ မိူၼ်ပေႃႈယူႇၼင်ႇၵဝ်ႇ။ ပေႃးဝႃႈ ပေႃႈၵဝ်ပဵၼ် ၶုၼ်ၸၵျႃႇဝ တေးၼႆၸိုင် တေၶႅမ်ႉတူၵ်းထုၵ်ႇၵႃႈႁိုဝ်”ၼႆ ၵၢင်ၸႂ်မၼ်း ပၢႆႉပိူင်ႈ ၵိူင်းႁိူင်ႈၵႂႃႇ ၽၢႆႇလေႃးၵီႇၼင်ႇၼႆယူႇ။ မုၼ်ၶမ်းၽြႃး ႁူႉႁၼ်ထိုင် တၢင်းဝူၼ်ႉၼႂ်းၸႂ် ၸဝ်ႈရႃႇႁုလႃႇလႄႈ ဢမ်ႇသိုပ်ႇယၢင်ႈၵႂႃႇၽၢႆႇၼႃႈ ၸင်ႇဝၢႆႇမႃးၸူး ၸဝ်ႈရႃႇႁုလႃႇယူႇ။ မုၼ်ၶမ်း ၽြႃး ဢၼ်ဝႃႈၼႆႉ ပေႃးဝိၼ်ႇဝၢႆႇၼႆ မိူၼ်ၼင်ႇၸၢင်ႉပၢႆး ဝၢႆႇတင်းတူဝ်ၼၼ်ႉ ယဝ်ႈ။ ဢမ်ႇၸိုဝ်ႈဝႃႈ မိတ်ႈၶေႃး ဝၢႆႇႁူဝ်လၢႆလၢႆ။
ၸင်ႇဝၢႆႇမႃး ၽၢႆႇၸဝ်ႈရႃႇႁုလႃႇသေ ၼင်ႇႁိုဝ် ၸႂ်မၼ်း ပေႃးတေဢမ်ႇ ပၢႆႉပိူင်ႈ ႁိူင်ႈဝႆၵႂႃႇ ၽၢႆႇလေႃးၵီႇၼၼ်ႉ ၸင်ႇႁေႃးပၼ် ၵမ်ႇမထၢၼ်း ရုပ်ႈ (ရူပ) ၵႂႃႇယဝ်ႉ။ ၸဝ်ႈရႃႇႁုလႃႇၼႆႉ ပဵၼ်ၽူႈဢၼ် ထွမ်ႇဢဝ်ၶေႃႈၵႂၢမ်း ဢေႃးဝႃႇတ ပေႃႈမၼ်း တိုၼ်းဢမ်ႇပၼ် ႁူင်ႈႁၢႆလၢႆသေပွၵ်ႈ ၵူၺ်းဢမ်ႇၵႃး ယုမ်ႇဝႃႈ ပေႃးၶတ်းၸႂ် ၵၢၼ်တြႃးၼႆႉၸိုင် တေထိုင် တီႈလေႃးၵုတ်ႉတရႃႇ သိူဝ်းသႃႇယူႇ။
ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈ လႆႈထွမ်ႇဢဝ်တြႃး တမ်ႈတီႈ ၽြႃးၸဝ်ႈယဝ်ႉလႄႈ ပုၼ်ႈ တႃႇမိူဝ်ႈၼႆႉ ၸဝ်ႈရႃႇႁုလႃႇ ဢမ်ႇၵႂႃႇတုင်းသွမ်းသေ ၸင်ႇၵႂႃႇၶတ်းၸႂ် ၵၢၼ် တြႃး တီႈဢၼ်ယဵၼ်သီႇသီႇၼၼ်ႉယူႇ။ ယၢမ်းလဵဝ် ၸဝ်ႈရႃႇႁုလႃႇ ဢႃႇယု မီးမႃး 18 ပီယူႇယဝ်ႉ။
13 ဝႃႇ ၸႃႇလိၵႃႇ
[မႄးထတ်း]ၸႃႇလိၵႃႇၼႆႉ ပဵၼ်ဝဵင်းဢၼ်လၢၵ်ႇလၢႆး ဝဵင်းၼိုင်ႈ။ ပဵၼ်ဝဵင်း ဢၼ် တႄႇတင်ႈဝႆႉ တီႈၼိူဝ်လိၼ်ၶၢႆးလိၼ်ဢူၼ်ႈ။ ၸွမ်းႁိမ်းႁွမ်းဝဵင်း လိၼ်ၼဵဝ် လွမ်ႉႁွပ်ႈ တူင်ႉၼိုင်ဝႆႉလႄႈ ပေႃးယူႇတီႈၵႆ လွမ်မုင်ႈတူၺ်းမႃးၼႆၸိုင် လႆႈ ထၢင်ႇဝႃႈ ဝဵင်းဝႆၼိုင်ဝႆႉၼႆယူႇ။
တီႈႁိမ်းဝဵင်းၼၼ်ႉ မီးလွႆလုၵ်ႈၼိုင်ႈ၊ လွႆလုၵ်ႈၼၼ်ႉ ၶၢဝ်ၽိူၵ်ႇသလုၵ်ႇ ဝႆႉ တင်းလွႆ။ မုၼ်ၶမ်းၽြႃး လုၵ်ႉတီႈသႃႇဝတ်ႉထိ ယေႃးၶိင်းမႃးသေ ၸမ် တေၶဝ်ႈဝႃႇ ၸင်ႇမႃးဢဝ်ဝႃႇ တီႈၵျွင်း ၼိူဝ်လွႆၸႃႇလိၵ မိူဝ်ႈ 13 ဝႃႇၼၼ်ႉ ယူႇ။ ၽွင်းမိူဝ်ႈၼၼ်ႉ ၸဝ်ႈရႁၢၼ်းမေႇၶိယ ယွၼ်းၽၢတ်ႇယၢၼ်ၽြႃး၊ ၽြႃးသမ်ႉဝႃႈ “ဢမ်ႇမီးၽႂ်ၸွမ်းလင်ၵဝ်ၸဝ်ႈ ယႃႇၽူမ်ႈၵႂႃႇ”ၼႆၵေႃႈ မၼ်း ဢမ်ႇထွမ်ႇ၊ ဢၢင်ႈတေဢဝ် သပိတ်ႈၽြႃး ဢၼ်မၼ်းပႃးပၼ်ၼၼ်ႉ ဝၢင်း တမ်းၼိူဝ်လိၼ်လႄႈ ၽြႃးပဵၼ်ၸဝ်ႈ ပေႃးလႆႈဝႃႈ “သပိတ်ႈၼၼ်ႉ ယႃႇ ဝၢင်းၼိူဝ်လိၼ် ဢဝ်မႃးပၼ်ၵဝ်လႄႈ၊ မႂ်းၸဝ်ႈ ၶႂ်ႈၵႂႃႇ ၵျၢင်ႉၵမ်တြႃးၼႆ ၵဝ် ၵေႃႈ ဢမ်ႇၸၢင်ႈသီးမႂ်း”ၼႆသေ မေႇၶိယၵေႃႈ ဢဝ်သပိတ်ႈပၼ်ၽြႃးယဝ်ႉ ၸင်ႇပၢႆႈၵႂႃႇ ၵျၢင်ႉၵမ်တြႃး တီႈသူၼ် ၶႅမ်ႉလႅပ်ႈဢၼ်ၼိုင်ႈ၊ ဢၼ်မီးႁိမ်း ၼမ်ႉၵိမိၵႃႇလႃႇၼၼ်ႉယူႇ။ မၼ်းဢမ်ႇလႆႈ တြႃးသင် ၵုမ်ႇပဵၼ် ၸႂ်ႁူၼ်လင် ၵႂႃႇၽၢႆႇၵူၼ်းႁိူၼ်းၵူၺ်းလႄႈ ၶိုၼ်းလႆႈပွၵ်ႈမႃးၸူး တီႈမုၼ်ၶမ်းၽြႃးၽႂ်းၽႂ်း။
14 ဝႃႇ သႃႇဝတ်ႉထိ
[မႄးထတ်း]ပေႃးဢွၵ်ႇဝႃႇယဝ်ႉ သိုပ်ႇၶၢဝ်းတၢင်း ႁေႃးတြႃးၶိုၼ်းၽႅဝ်မႃး တီႈသႃႇဝတ်ႉ ထိသေ ဝႃႇ 14 ၼႆႉ ဢဝ်ဝႃႇ တီႈသႃႇဝတ်ႉထိၼင်ၵဝ်ႇ။ လုၵ်ႈၸဝ်ႈ ၸဝ်ႈရႃႇ ႁူႉလႃႇ ဢႃႇယုတဵမ်သဝ်းယဝ်ႉလႄႈ ၸင်ႇၶိုၼ်ႈပဵၼ်ၸၢင်းယဝ်ႉ။ မုၼ်ၶမ်း ၽြႃး ၸင်ႇႁွင်ႉဢဝ် လုၵ်ႈၸဝ်ႈရႁၢၼ်းမႂ်ႇ ရႃႇႁူႉလႃႇ ၵႂႃႇတီႈထိူၼ်ႇ ဢၼ်ႇ ထဝၼ်ႇ (ထိူၼ်ႇၵူၼ်းတႃမွတ်ႇ)သေ ႁေႃးတြႃးပၼ်လႄႈ ရႃႇႁူႉလႃႇပဵၼ် ရႁၢၼ်းတႃႇၵႂႃႇတီႈထိူၼ်ႇၼၼ်ႉ။
ၶုၼ်သူင်လူင်မႃးယႃႉရႃႇႁူႉလႃႇ
[မႄးထတ်း]ၽွင်းမိူဝ်ႈယူႇသဝ်း တီႈၵျွင်းၸေႇတဝၼ်ႇ ၸဝ်ႈထေႇလူင်ဝႃႇလူင်ၶဝ် ၸိူဝ်း ဢၼ်ႁၵ်ႉမိုတ်ႈ ၸဝ်ႈရႃႇႁူႉလႃႇၼၼ်ႉ ၶဝ်မႃးယူႇသဝ်း တီႈၸဝ်ႈရႃႇႁူႉ လႃႇလႄႈ ၸဝ်ႈရႃႇႁူႉလႃႇၵေႃႈ ဢဝ်တီႈယူႇမၼ်းၸဝ်ႈ ပၼ်ၸဝ်ႈထေႇလူင် ၶဝ်သေ မၼ်းၸဝ််ႈ ၵႂႃႇယူႇ တီႈၼႃႈၽၵ်းတူ ၽၢႆၼွၵ်ႈၶၢၼ်းၽြႃးပဵၼ်ၸဝ်ႈ ပႃးလဵဝ်။ ၵမ်းၼၼ်ႉ ၶုၼ််သူင်လူင်မႃႇၼၢတ်ႈ ၸင်ႇဝူၼ်ႉဝႃႈ “ၸဝ်ႈရႃႇႁူႉလႃႇၼႆႉ ပဵၼ်လုၵ်ႈၸၢႆးၽြႃးလႄႈ မိူၼ်ၼင်ႇ ပၢႆတိၼ်ပၢႆ မိုဝ်း ၽြႃးယဝ်ႈ။ ပေႃးဝႃႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈတိူဝ်ႉၺႃး ရႃႇႁူႉလႃႇၵေႃႈ မိူၼ်ၵၼ်တိူဝ်ႉ ၺႃး ပၢႆတိၼ် ပၢႆမိုဝ်း ၽြႃးယဝ်ႉ။ တႃႇတေႁဵတ်းတီႈၽြႃးၼၼ်ႉ ၵဝ်ႁၼ် လွၵ်းလၢႆးမၼ်းယဝ်ႈ” ၼႆသေ ၵၢင်ၶိုၼ်း ၸင်မႃးလွၵ်ႇငိူတ်ႈ ၸဝ်ႈရႃႇႁူႉလႃႇ ဢၼ်မီးယူႇ တီႈၼွၵ်ႈၵျွင်း ပႃးလဵဝ်ၼၼ်ႉယူႇ။ ၽၢၼ်ႇႁဵတ်းၸၢင်ႉလူင် ဢဝ်ငူင်းမၼ်း မႃးၵဵဝ်ႈလိမ်ႇဢဝ် ၸဝ်ႈရႃႇႁူႉလႃႇ သေ ႁဵတ်းႁၢင်ႈ ဢၢင်ႈတေဢဝ်ငႃးမၼ်း တမ်တၢႆၼႆယဝ်ႉ။ မုၼ်ၶမ်းၽြႃး ယူႇၼႂ်း ၵျွင်းသေ ႁူႉႁၼ်ထိုင် လွင်ႈဢၼ်ၶုၼ်သူင် မႃးယႃႉၵဝ်း ရႃႇႁူႉလႃႇ ၼၼ်ႉယူႇ။ “ႁေႉ! မႃႇၼၢတ်ႈ... ယႃႇပေဝႃႈ မႃႇၼၢတ်ႈမဵဝ်းမႂ်းၼႆႉ ၵေႃႉလဵဝ်လႃႈ၊ မႃႇၼၢတ်ႈ ပဵၼ်မိုၼ်ပဵၼ်ႁဵင် မႃးယွၵ်ႇ မႃးလွၵ်ႇၼႆၵေႃႈ လုၵ်ႈၵဝ် ၸဝ်ႈရႃႇႁူႉ လႃႇ ဢမ်ႇၵူဝ်။ လွင်ႈဝႃႈ ရႃႇႁူႇလႃႇ ပဵၼ်ရႁၢၼ်းတႃႇ ဢႃႇသဝေႃးတြႃး မူၺ်ႉမူတ်းယူတ်းၵဵင်ႈၼၼ်ႉ မႂ်းဢမ်ႇႁူႉထိုင်ႁႃႉ” ၽြႃး ဝႃႈၵႂႃႇၼင်ႇၼႆ။ ၶုၼ်သူင်လူင် မႃးလွၵ်ႇမႃးယွၵ်ႇၼႆသေတႃႉ ၶႃသွင်ၵေႃႉပေႃႈလုၵ်ႈ တိုၼ်း ဢမ်ႇၵူဝ်သေဢမ်ႇၵႃး ႁူႉထိုင်ပႃး လွင်ႈၶိုင်သၢင်ႈမၼ်း မႃႇၼၢတ်ႈ ဢမ်ႇဢွင်ႇ ၼႆလႄႈ မၼ်းၼႃႈငႆႈသေ လႆႈပွၵ်ႈၶိုၼ်းမိူဝ်းၵႂႃႇ ၵမ်းလဵဝ်။ ဝၢႆးၼၼ်ႉ မုၼ်ၶမ်းြꧤႃး ၸင်ၵႂႃႇၽူတ်ႇဢဝ် ၽီလူး သူၸိလေႃမလႄႈ ၶရလေႃးမ ၶႃသွင်ၵေႃႉ တီႈႁိမ်းဝဵင်းၵယႃႇၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ၽီလူးလူင် သုၸိ လေႃးမ ဢၢင်ႈဢဝ်ၶူၼ်ၸႃးလူင်မၼ်း ပွတ်ႈတိူဝ်ႉသႂ်ႇ ၽြႃးၵွၼ်ႇ။ ထၢမ်ၶေႃႈ ၵႂၢမ်း ယၢပ်ႇၽိုတ်ႇပြသၼႃႇသေ ဢၢင်ႈၵျၢမ်ႇ ႁဵတ်းၶဵၼ်တေႃႇၽြႃးၵွၼ်ႇ။ ၵူၺ်းၵႃႈ တၢင်းၵျၢမ်ႇၶိုင်မၼ်းတႄႉ ဢမ်ဢွင်ႇ မုၼ်ၶမ်းၽြႃးၵူၺ်းယဝ်ႉ ဢွင်ႇ ပႄႉၵႂႃႇသေ ၽီလူးလူင်ၵေႃႈ ပဵၼ်သႃဝၵၽြႃးၵႂႃႇယူႇ။
15 ဝႃႇ ၼိၵြေႃးထႃႇ
[မႄးထတ်း]သိုပ်ႇၶၢဝ်းတၢင်း ႁေႃးတြႃး ပေႃးထိုင်မႃး ၼႃႈဝႃႇ ၸင်ႇၽႅဝ်မႃး တီႈၵျွင်း ၼိၵျေႃးထႃႇရၢမ်ႇ တီႈႁိမ်းဝဵင်းၵပိလၼၼ်ႉ မႃးဢဝ်ဝႃႇ တီႈၼၼ်ႈ ၽွင်းမိူဝ်ႈ 15 ဝႃႇ။ ၶုၼ်မႁႃႇၼႃႇမ မႃးတွင်ႈထၢမ်လႄႈ ၸင်ႈလႆႈႁေႃးပၼ်တြႃး ၵုင်ႇမုၼ် ဢုပႃသၵႃႇၼႄပၼ်ၵႂႃႇယူႇ။ ပီၼၼ်ႉၼင်ႇၵဝ်ႇ ႁေႃၶမ်းလူင် သုပ်ႉပပုတ်ႉ တ(ဢူႈၼၢင်းယသေႃႇ) ၽိတ်းၺႃးပိူင်ၼိုင်ႈ။
ႁေႃၶမ်းလူင် သုပ်ႉပပုတ်ႉတ ပဵၼ်ၸႂ်ၽၢႆႇလုၵ်ႈၸၢႆးမၼ်း တေႇဝ တၢတ်ႈသေ ႁဵတ်းၶဵၼ်တေႃႇၽြႃးယဝ်ႉ။ ၼင်ႇႁိုဝ်ၽြႃးပေႃး တေဢမ်ႇမႃး တုင်းသွမ်းလႆႈ ၼႂ်းဝဵင်းၼၼ်ႉ ၸင်ႇႁွင်ႉၵူၼ်းမဝ်းလဝ်ႈ တင်းၼမ် ၵိၼ် လဝ်ႈ မဝ်းတဵမ်တၢင်းသေ ဢိုတ်းတၢင်းဝႆႉယဝ်ႉ။ မုၼ်ၶမ်းၽြႃးၸင်ႇဝႃႈ -
“ထႅင်ႈၸဵတ်းဝၼ်း လိၼ်တေဢိုၼ်သုပ်ႉပပုတ်ႉထ”ၼႆ။ ႁေႃၶမ်း လူင်သုပ်ႉပပုတ်ႉထ ၵူဝ်ထူပ်းၺႃး ၽေးတၢႆလႄႈ ၼင်ႇႁိုဝ် လိၼ်ပေႃး တေဢမ်ႇဢိုၼ်လႆႈၼၼ်ႉ ၸင်ႇပၢႆႈၵႂႃႇယူႇ တီႈၼိူဝ် ႁေႃပြသၢတ်ႈၸဵတ်း ၸၼ်ႉ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ၽိူဝ်ႇလႆႈမႃး ၸဵတ်းဝၼ်း မႃႉမင်ႇၵလႃႇမၼ်းၸဝ်ႈ လွတ်ႈ ဢွၵ်ႇၶွၵ်ႈသေ ၶုၼ်ႇၶုၼ်ႇတဵၼ်ႈတဵၼ်ႈ ၼႂ်းဝၢင်းႁေႃၼၼ်ႉ ၽႂ်ၵႂႃႇဢဝ်ၵေႃႈ ဢမ်ႇလႆႈ။ မႃႉတူဝ်ၼၼ်ႉ ၵူၺ်းမီးမၼ်းၸဝ်ႈၵူၺ်း တီႉၺွပ်းလႆႈ။ လွင်ႈ လိၼ်တေဢိုၼ်မၼ်းလႄႈ မၼ်းတေ ဢမ်ႇဢၢၼ်းယဵပ်ႇလိၼ် ၼႆၼၼ်ႉ မၼ်းၸဝ်ႈ လိုမ်းပႅတ်ႈသေ ပဵၼ်ၸႂ်ႁိပ်ႈၼႅတ်ႈ ဢၢင်ႈၵႂႃႇဢဝ်မႃႉယူႇ။ ပေႃးဝႃႈ လူင်းမႃးထိုင် ငဝ်ႈၶူဝ်လႆ ဢဝ်တိၼ်ယဵပ်ႇလိၼ်ၵေႃႈ လႆႈၶၢမ်ႇတၢင်း လိၼ် ဢိုၼ်ၵႂႃႇပႅတ်ႈ။
ပေႃးဢွၵ်ႇဝႃႇၵေႃႈ ၽြႃးၸင်ႇသိုပ်ႇၶၢဝ်းတၢင်း ၵႂႃႇႁႃႁေႃးတြႃးယဝ်ႉ။ “တၢင်းလူႇဢၼ်လႂ် မျၢတ်ႈသေပိူၼ်ႈ၊ ဢရသႃႇဢၼ်လႂ် လီသေပိူၼ်ႈ၊ ဢၼ်ႁၢၼ်ႉၸႂ်မဵဝ်းလႂ် မီးၵႃႈၶၼ်သေပိူၼ်ႈ”ၼႆ တီႈမိူင်းၽီ ပဵၼ်ပျသၼႃႇ ၶွင်ႈၶမ် လွင်ႈၼႆႉ လႆႈမႃး 12 ပီလုမ်းလုမ်း။ ၶဝ်ၸင်ႇမႃး လဝ်ႈလၢတ်ႈထိုင် မုၼ်ၶမ်း ၽြႃးလႄႈ မုၼ်ၶမ်းၽြႃး ၸင်ႇဝႃႈ “တၢင်းလူႇတြႃးၼႆႉ မျၢတ်ႈ တွၼ်းသေပိူၼ်ႈ၊ ဢရသႃႇတြႃးၼႆႉ လီသေပိူၼ်ႈ၊ ဢၼ်လႆႈ ႁၢၼ်ႉၸႂ်ၸွမ်း တြႃးၼႆႉ မီးၵႃႈၶၼ်သေပိူၼ်ႈ”ၼႆယဝ်ႉ။
ဢဝ်ၵူၼ်းမိူင်းဢႃႇလဝီႇ ၶဝ်လွတ်ႈၽေး
[မႄးထတ်း]ပွၵ်ႈၼိုင်ႈ ၶုၼ်ႁေႃၶမ်းမိူင်းဢႃႇလႃႇဝီႇ ၵႂႃႇလမ်းတူဝ်ထိူၼ်ႇသေ ၵႂႃႇၽႅဝ် တႂ်ႈတူၼ်ႈမႆႉၺွင်ႇ ဢၼ်ၽီလူးလူင် ဢႃႇလႃႇဝၵၵွၼ်းၸိုင်ႈဝႆႉ။ ၽီလူးလူင် ၸင်ႇဝႃႈတီႈ ၶုၼ်ႁေႃၶမ်း
“မႂ်းၸဝ်ႈ ၽႅဝ်မႃးတႂ်ႈႁူမ်ႈငဝ်းၵဝ်လႄႈ ၵဝ်တေလႆႈၵိၼ်မႂ်းယဝ်ႉ”
ၶုၼ်ႁေႃၶမ်း ၵူဝ်တၢႆသေ ၸင်ႇၶိုၼ်းဝႃႈ-
“ပေႃးမႂ်းၵိၼ်ၵဝ် မႂ်းတေလႆႈၵိၼ်ပွၵ်ႈလဵဝ် ၵေႃႉလဵဝ်ၵူၺ်း... ၵဝ်ပဵၼ် ၶုၼ်ႁေႃၶမ်းမိူင်းဢႃႇလဝီႇလႄႈ ပေႃးမႂ်းပွႆႇၵဝ်ၸိုင် ၵဝ်တေဢဝ်ၵူၼ်းၼႂ်းမိူင်း ၵဝ် ၼိုင်ႈဝၼ်းၼိုင်ႈၵေႃႉ မႃးပၼ်မႂ်း” ၽီလူးၵေႃႈဝႃႈ -
“ဢိူဝ်ႈလီယဝ်ႉ... ၵႂၢမ်းၵတိမႂ်း ႁႂ်ႈမၼ်ႈသေၵမ်း ပေႃးၵႂၢမ်းမႂ်းဢမ်ႇမၼ်ႈ ၸိုင် ၵဝ်တေမႃးၵိၼ်မႂ်း”ၼႆသေ ပွႆႇၶုၼ်ႁေႃၶမ်းမိူဝ်းၶိုၼ်းယဝ်ႉ။ ၶုၼ်ႁေႃ ၶမ်းၵေႃႈ ၸင်ႇဢဝ်ၵူၼ်းတူၵ်းၶွၵ်ႈ ၵူၼ်းမီးတၢင်းၽိတ်းၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ၼိုင်ႈ ဝၼ်းၼိုင်ႈၵေႃႈ လႆႈမႃးသူင်ႇပၼ် ၽီလူးၵိၼ်ၵူႈဝၼ်းယူႇ။ မိူဝ်ႈလၢတ်ႈၵၼ် တင်းၽီလူးၼၼ်ႉ သမ်ႉဢမ်ႇမၵ်းၶၢၼ်းဝၼ်းမၼ်းဝႆႉလႄႈ လႆႈႁဵတ်းၼၼ် သူင်ႇၵူၼ်းပၼ်ယူႇၵူႈဝၼ်းဝၼ်း၊ ၵူၼ်းၼႂ်းၶွၵ်ႈၵေႃႈ ဢမ်ႇၵိုတ်းသေၵေႃႉ၊ ၵမ်းလိုၼ်း ၶုၼ်ႁေႃၶမ်းၸႂ်ႉဢဝ် လုၵ်ႈဢွၼ်ႇလႅင် ၵႂႃႇသူင်ႇပၼ်ၽီလူး။ မႄႈလုၵ်ႈဢွၼ်ႇၶဝ်ၵေႃႈ ၵူဝ်လႆႈဢဝ်လုၵ်ႈၶဝ် ၵႂႃႇသူင်ႇပၼ်ၽီလူးလႄႈ လၵ်ႉဢွၼ်ဢဝ် လုၵ်ႈၶဝ်ပၢႆႈဢွၵ်ႇမိူင်းသေ ပေႃးဝႃႈ လုၵ်ႈၶဝ်ၵေႃႉယႂ်ႇမႃး ၸင်ႇၶိုၼ်းဢဝ်မႃးယူႇ ၼႂ်းမိူင်းယဝ်ႉ။ ဝၼ်းလိုၼ်းၼႆႉ တႃႇတေဢဝ်လုၵ်ႈ ဢွၼ်ႇလႅင် ၵႂႃႇသူင်ႇၽီလူးၵေႃႈ ဢမ်ႇမီးသေၵေႃႉယဝ်ႉလႄႈ ၶုၼ်ႁေႃၶမ်း ၸင်ႇလႆႈဢဝ် လုၵ်ႈၸၢႆးဢွၼ်ႇမၼ်း ၵႂႃႇသူင်ႇပၼ်ၽီလူးယဝ်ႉ။
မုၼ်ၶမ်းၽြႃး ၽႅဝ်မႃး ဢႃႇလဝီႇသေ ၸင်ႇၵႂႃႇၽူတ်ႇ ၽီလူးလူင်ဢႃႇ လႃႇဝၵ ဢၼ်ပၼ် တုၵ်ႉၶ ၵူၼ်းမိူင်း ဢႃႇလဝီႇၼၼ်ႉယူႇ။ ၽီလူးႁၢႆႉလူင် ၼၼ်ႉ တိုၵ်းတေႃး ယႃႉၵဝ်း မုၼ်ၶမ်းၽြႃး ဢမ်ႇလႆႈလႄႈ မၢၼ်ႇမႃႇၼမၼ်း တူၵ်းယွမ်းၵႂႃႇသေ ထွမ်ႇဢဝ် တြႃးၽြႃးပဵၼ်ၸဝ်ႈ ၶဝ်ႈပဵၼ်သႃႇဝၵၽြႃး ၵႂႃႇယူႇ။ ၽီလူးလူင် ဢႃႇလႃႇဝၵ ပဵၼ်တပႄးၽြႃးယဝ်ႉလႄႈ ဢၼ်ၵူၼ်းမိူင်း ဢႃႇလဝီႇၶဝ် လႆႈမႃးပၼ်မၼ်းၵိၼ်ယူႇ ၼိုင်ႈဝၼ်းၼိုင်ႈၵေႃႉ ၼႂ်းၶၢဝ်းတငၢ်း 12 ပီၼၼ်ႉၵေႃႈ လႆႈၵိုတ်း ယိုတ်းၵႂႃႇယူႇ။ တီႈတႄႉမၼ်း မုၼ်ၶမ်းၽြႃး ဢဝ်ၵူၼ်းမိူင်း ဢႃႇလဝီႇ လွတ်ႈၽေးၽီလူးၼၼ်ႉယဝ်ႉ။
16 ဝႃႇ ဢႃႇလဝီႇ
[မႄးထတ်း]ၽွင်ႈလႆႈ 16 ဝႃႇ မုၼ်ၶမ်းၽြႃး ဢဝ်ဝႃႇ တီႈမိူင်းဢႃႇလဝီႇ။ ပေႃးဢွၵ်ႇ ဝႃႇယဝ်ႉ သိုပ်ႇၵႂႃႇႁႃႁေႃးတြႃးသေ ဢမ်ႇၵႃး ပုၼ်ႈတႃႇ မူႇၸုမ်း ရႁၢၼ်း တေမၼ်ႈၵိုမ်းၼၼ်ႉ လႆႈပႆးၺၢတ်ႈသိၵ်ႈၶႃႇ ပုတ်ႈတႃႇရႁၢၼ်းၶဝ် ယူႇယဝ်ႉ။
17 ဝႃႇ ဝေႇလုဝၼ်ႇ
[မႄးထတ်း]ၽွင်းလႆႈ 17 ဝႃႇၼၼ်ႉ ဢဝ်ဝႃႇတီႈ ရႃႇၸၵျူဝ်ႇၵျွင်းဝေႇလုဝၼ်ႇ။ၼၢင်းသီႇရိမႃႇၼႆႉ ပဵၼ်ၼၢင်းမႄႈမွၵ်ႇယႃႈမိူင်း ဢၼ်ႁေႃၶမ်းလူင် ပိမ်ႇပိသႃႇ ရ မၵ်းမၼ်ႈဝႆႈ ၼႂ်းမိူင်းမၼ်း။ မၼ်းၼၢင်း ႁၢင်ႈလီ လဝ်းလီတႄႉတႄႉ။ ၸိူဝ်းဢၼ် ၶႂ်ႈမူၼ်ႈသိူဝ်း လူၺ်ႈမၼ်းၼၢင်းၼၼ်ႉ ၼိုင်ႈၶိုၼ်း လႆႈပၼ် ဢသပျႃႇ ၼိုင်ႈႁဵင်။ မၼ်းၼၢင်းၼႆႉ ပဵၼ်ၼၢင်းႁၢင်ႈလီ လႆႈပၼ် ၵႃႈၶၼ် ယႂ်ႇ ပုၼ်ႈတႃႇ မူၼ်ႈသိူဝ်း ၼႂ်းမိူင်းၵေႃႉၼိုင်ႈ။
ၵူၺ်းၵႃႈ မၼ်းၼၢင်းပဵၼ် ၽူႈဢၼ်ယုမ်ႇယမ် ရတၼႃႇ သၢမ်ၸဝ်ႈသေ ဢမ်ႇၵႃး ၵၢၼ်ငၢၼ်းမၼ်း တူၵ်းတႅမ်ႇသေတႃႉ မၼ်းၼၢင်းပဵၼ် ၸဝ်ႈတြႃး ၵေႃႉၼိုင်ႈယူႇ။ ထိုင်မႃးပွၵ်ႈၼိုင်ႈ မၼ်းၼၢင်း ၸပ်းတၢင်းပဵၼ်သေ ဢမ်ႇ ပေႃးယူႇလီ။ ရႁၢၼ်းဢွၼ်ႇပႃးၼိုင်ႈ လႆႈၵႂႃႇတုင်းသွမ်း တီႈႁိူၼ်း မၼ်း ၼၢင်း လႆႈၵႂႃႇႁၼ် မၼ်းၼၢင်း မိူဝ်ႈၽွင်း ဢမ်ႇယူႇလီ -
“တေႃႈမၼ်းၼၢင်း ဢမ်ႇယူႇလီ ယင်းႁၢင်ႈလီပဵၼ်တၢၼ်ႇၼႆႉ ꧤွင်းမိူဝ်ႈ ယူႇလီၼၼ်ႉ တေႁၢင်ႈလီ တၢၼ်ႇႁိုဝ်ၼေႃး” ဝူၼ်ႉၼင်ႇၼႆ “သီရိမႃႇ သီရိမႃႇ”ၼႆ ၸပ်းၸႂ်ဝႆႉယူႇ။ ၽႅဝ်မႃးထိုင် တီႈၵျွင်းၵေႃႈ တေႃႈဢမ်ႇပဵၼ်ၵိၼ် ဢမ်ႇပဵၼ်ၼွၼ်း ငဝ်မိုင်ဝႆႉယူႇ။
ၼႄပၼ်ႁႂ်ႈႁၼ် တြႃးတူဝ်ထူပ်း
[မႄးထတ်း]ဢမ်ႇႁိုင်ဢမ်ႇၼၢၼ်း ၶၢဝ်ႇငၢဝ်းၼၢင်းသီႇရိမႃႇ တၢႆၼၼ်ႉ ၽႅဝ်မႃး တီႈမုၼ် ၶမ်းၽြႃးလႄႈ မုၼ်ၶမ်းၽြႃး ၸင်ႇဝႃႈ တီႈႁေႃၶမ်းလူင်ပိမ်ႇပိသႃႇရ “တူဝ်တၢႆ ၼၢင်းသီႇရိမႃႇၼၼ်ႉ ယႃႇပေၽူမ်ႈၸုတ်ႇၽဝ်ၾႆးၵွၼ်ႇ” မုၼ် ၶမ်းၽြႃး ၶို်င်ပွင် တႃႇတေႁေႃးတြႃး တူဝ်ထူပ်းၼၼ်ႉယူႇ။
ယူႇႁိုင်ထိုင်မႃး ၸဵတ်းဝၼ်း ပေႃးဝႃႈ တူဝ်တၢႆၼၢင်းသီႇရိမႃႇ ၵႂ်ႈၼဝ်ႈမႃး ယဝ်ႉၼႆ မုၼ်ၶမ်းၽြႃး ႁွင်ႉဢဝ်ရႁၢၼ်းၶဝ် ဢိၵ်ႇလူၺ်ႈ ႁေႃၶမ်းလူင် ပႃးၸဵမ် ၵူၼ်းမၢၼ်ႈၵူၼ်းမိူင်းသေ ယေႃးၶိင်း ၵႂႃႇတီႈတူဝ်တၢႆ ၼၢင်းသီႇရိမႃႇ ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ရႁၢၼ်းဢွၼ်ႇ ဢၼ်ၸႂ်ၸပ်း သီႇရိမႃႇၼၼ်ႉၵေႃႈ ၵႂႃႇၸွမ်းၼင်ႇၵဝ်ႇ။ ၽၢႆၼိုင်ႈ တူဝ်တၢႆ သီႇရိမႃႇၼၼ်ႉ ပဵၼ်မုၼ်ၶမ်းၽြႃး လႄႈသၢင်ႇၶႃႇၸဝ်ႈၶဝ်သေ ၽၢႆၼိုင်ႈသမ်ႉ ပဵၼ်ႁေႃၶမ်းပိမ်ႇပိသႃႇရလႄႈ ၵူၼ်းမိူင်းၶဝ် ဢဝ်တီႈယူႇ ၸုၵ်းၶပ်ႉၸႅၼ်ႇ ၵၼ်ဝႆႉ။
ၸွမ်းၼင် မုၼ်ၶမ်းၽြႃး ၸႂ်ႉႁႂ်ႈဝႃႈၼၼ်ႉ ႁေႃၶမ်းလူင်ၵေႃႈ ၸင်ႁွင်ႉ ပဝ်ႇ “ပေႃးၽႂ်ၶႂ်ႈလႆႈ သီႇရိမႃႇၼႆ မႃးပၼ်ငိုၼ်း ဢသပျႃႇ ႁဵင်ၼိုင်ႈသေ မႃးဢဝ် ၵႂႃႇလႆႈယူႇ” ၼႆသေတ ၽူႈလႂ်ၽႂ်ၵေႃႈ တေႃႈဢမ်ႇမႃးဢဝ် တူဝ် တၢႆတူႇၼဝ်ႈ သီႇရိမႃႇ။ ဝၢႆးၼၼ်ႉ ယွမ်းၵႃႈၶၼ်မၼ်း ႁႃႈပၢၵၢ်ႇ ၼိုင်ႈၶၼၢ် ၼိုင်ႈပျႃးၵေႃႈ ၽႂ်ဢမ်ႇဢဝ်လႃးလႃၢး ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈ မဵၼ်တူၼႃႇလႄႈ ဢိုတ်း ၶူႈလင် ႁူၼႃႈ ဝႆႉၵူၺ်း။
ၵမ်းၼၼ်ႉ မုၼ်ၶမ်းၽြႃး ၸင်ႇဝႃႈ၊ “ႁၢင်ႈလီ တၢၼ်ႇႁိုဝ် သိူဝ်းသႃႇ တၢၼ်ႇႁိုဝၢ် ၸၼ်ႉယႂ်ႇတၼ်ႇႁိုဝ်ၵေႃႈယဝ်ႉ ပေႃးတၢႆမႃးၼႆ ဢမ်ႇမီးၵႃႈၶၼ် မိူၼ်ၼင်ႇ သီႇရိမႃႇၼႆႉၵူၺ်း။ တၢင်းႁၢင်ႈလီၵေႃႈ ဢမ်ႇမၼ်ႈၵိုမၢ်း တၢင်းသိူဝ်း သႃႇၵေႃႈ ဢမ်ႇမၼ်ႈၵိုမၢ်း ၸၼ်ႉၵေႃႈ ဢမ်ႇမၼ်ႈၵိုမ်း” ၼႆသေ ၼႄတြႃး တူဝ်ထူပ်းပၼ် ႁႂ်ႈႁၼ်ၸႅင်ႈၵႂႃလႄႈ ရႁၢၼ်းဢွၼ်ႇ ဢၼ်ၸႂ်ၸပ်း သီႇရိမႃႇ ၼၼ်ႉ ၵိုင်ႉၵၢင်ႉ ႁူႉႁၼ် သၽေႃးတြႃး ဢၼ်မၢၼ်ႇသေ ပဵၼ်သေႃးတႃႇ ပၼ်ႇၵႂႃႇယူႇ။ ၵူၼ်းမိူင်း ပရိသတ်ႈၶဝ် ဢၼ်မႃးတူၺ်းႁၼ် ၵမ်ႇမထၢၼ်း ဢသုၽၼၼ်ႉၵေႃႈ ဢွၼ်ၵၼ် ႁၼ်သဵၼ်ႈတၢင်းမၢၼ်ႇမႅၼ်ႈၵႂႃႇယူႇ။
လဵင်ႉၶဝ်ႈၵူၼ်းၽၢၼ် သိုပ်ႇၼႃႈၵၢၼ်သႃႇသၼႃႇ
[မႄးထတ်း]ႁွတ်ႈထိုင် ဢွၵ်ႇဝႃႇ ပုၼ်ႈတႃႇ တေႁေႃးတြႃး ၽူတ်ႇဢဝ်ၵူၼ်းၽၢၼ် ၵေႃႉၼိုင်ႈ တီႈဢႃႇလဝီႇၼၼ်ႉၼႆ ၸင်ႇဢွၵ်ႇၽၢတ်ႇယၢၼ် တီႈရႃႇၸ ၵျူဝ်ႇ။ ပေႃးႁွတ်ႈထိုင် တီႈမိူင်းဢႃႇလဝီႇၼႆ ၵူၼ်းမိူင်းၶဝ် ဢွၼ်ၵၼ် ၵၢပ်ႈ သွမ်းလူႇသွမ်းလႄႈ တီႈပွႆးလဵင်ႉသွမ်းၼၼ်ႉ ၵူၼ်းၽၢၼ် ၵေႃႉၼိုင်ႈ ၸင်ႇ ႁွတ်ႈထိုင်မႃးယဝ်ႉ။ သွမ်းဢၼ်လိူဝ်ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ မုၼ်ၶမ်းၽြႃး ၸင်ႇၸႂ်ႉႁႂ်ႈ ဢဝ်လဵင်ႉပၼ် ၵူၼ်းၽၢၼ်။ ဝၢႆးသေလႆႈ ၵိၼ်ၶဝ်ႈယဝ်ႉ ပေႃးလႆႈတၢင်းၸႂ် ၼိမ်မႃးၼႆ မုၼ်ၶမ်းၽြႃး ၸင်ႇၸိမ်ႁေႃးတြႃးပၼ်လႄႈ ၵူၼ်းၽၢၼ်ၵေႃႉ ၼၼ်ႉ ပဵၼ်သေႃးတႃႇပၼ်ႇၵႂႃႇယူႇ။
18 ဝႃႇ လွႆၸႃႇလိယ
[မႄးထတ်း]ဢွၵ်ႇၽၢၵ်ႈငၢၵ်ႈယၢၼ် တီႈမိူင်းဢႃႇလဝီႇ သိုပ်ႇၶၢဝ်းတၢင်း ၼႃႈၵၢၼ် သႃႇသၼႃႇ ႁေႃးတြႃးၵႂႃႇသေ ထိုင်မႃး ၸမ်တေၶဝ်ႈဝႃႇ ၸင်ႇယေႃးၶိင်း ၵႂႃႇ တီႈၵျွင်းလွႆၸႃႇလိယ ဢဝ်ဝႃႇ မိူဝ်ႈၽွင်း 18 ဝႃႇတီႈၼၼ်ႈ။ ထိုင်မႃးဢွၵ်ႇဝႃႇ သိုပ်ႇၶၢဝ်းတၢင်းႁေႃးတြႃးသေ တႃႇတေၽူတ်ႇဢဝ် ၼၢင်းမေႃႁုၵ်ႇဢွၼ်ႇ ၼၼ်ႉ ၸင်ႇပွၵ်ႈ မႃးၶိုၼ်း တီႈဢႃႇလဝီႇထႅင်ႈယူႇ။
ပရိသၢတ်ႈ ၸုင်ႇၵၼ်ယဝ်ႉသေတႃႉ မုၼ်ၶမ်းၽြႃး ဢမ်ႇပႆႇႁေႃးတြႃး။ ယူႇဝႆႉ တဵတ်ႇတဵတ်ႇယဵၼ်ယဵၼ်ယူႇ။ ၸွမ်းၼင်ႇ ဢူႈမၼ်းၸႂ်ႉၼၼ်ႉ ၼၢင်းမေႃႁုၵ်ႇဢွၼ်ႇ လူဝ်ႇလႆႈသိုပ်ႇဝဵၼ်းမႆ တႃႇတေတေႃး ႁႂ်ႈပေႃးယဝ်ႉ လႄႈ ၸင်ႇဢမ်ႇ ပႆႇၸၢင်ႈမႃး ထွမ်ႇတြႃး၊ ပေႃႈဝႃႈ ဝဵၼ်းယဝ်ႉ တင်းၵႂႃႇသူင်ႇမႆ တီႈဢူႈမၼ်းသေ ၸွမ်းတၢင်း မႃးၶဝ်ႈထွမ်ႇတြႃးယဝ်ႉ။ ပေႃးၼၢင်းမေႃႁုၵ်ႇ ဢွၼ်ႇ ၽႅဝ်မႃးၼႆ မုၼ်ၶမ်းၽြႃး ၸင်ႇထၢမ်ဝႃႈ-
“ၼၢင်းမေႃႁုၵ်ႇဢွၼ်ႇ လုၵ်ႉတီႈလႂ်မႃး?”
“ၶႃႈၼၢင်းလုၵ်ႉတီႈလႂ်မႃးၵေႃႈ ဢမ်ႇႁူႉတီႈၶႃႈ”
“ၼၢင်းမေႃႁုၵ်ႇဢွၼ်ႇ တေၵႂႃႇတီႈလႂ်?”
“ၶႃႈၼၢင်းတေၵႂႃႇတီႈလႂ်ၼႆၵေႃႈ တေႃႈဢမ်ႇႁူႉၶႃႈ”
“မႂ်ၼၢင်း ဢမ်ႇႁူႉတႄႉတႄႉႁႃႉ?”
“ႁူႉယူႇတီႈၶႃႈ”
မၼ်းၼၢင်းၼႆႉ ယၢမ်ႈထွမ်ႇတြႃးဝႆႉ ၸဵမ်မိူဝ်ႈတင်းႁိုင်၊ ၶိုင်ပွင်ၵၢၼ်သင် ၵေႃႈ တိုၼ်းဢဝ် တြႃးမရၼႃႇၼုတ်ႉသတိ သႂ်ႇၸႂ်ဝႆႉ တႃႇသေႇလႄႈ ပေႃး ဝႃႈ ၽြႃးပဵၼ်ၸဝ်ႈ မႃးတွင်ႈထၢမ်ၼႆ ၸင်ႇတွပ်ႇပၼ်ၵႂႃႇၼင်ႇၼႆ ၽြႃးၸင်ႇ တေႁေႃးတြႃးလႄႈ မၼ်းၼၢင်း တူၵ်းတြႃးသေ ပဵၼ်ဢရိယႃႇ သေႃးတႃႇ ပၼ်ႇၵႂႃႇ။ ဝၢႆးသေ ထွမ်ႇတြႃးယဝ်ႉ မိူဝ်ႈၵႂႃႇသူင်ႇမႆ တီႈဢူႈမၼ်းၼၢင်းၼၼ်ႉ ဢမ်ႇမုင်ႈဢမ်ႇမွင်း မႆၵူင်ၽၢင် လုတ်ႈတမ်သႂ်ႇ တီႈဢူၵ်းမၼ်းလႄႈ လႆႈထူပ်း တၢင်းတၢႆၵႂႃႇ။ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈ ႁူႉႁၼ်ထိုင် မၼ်းၼၢင်း တေထူပ်းတၢင်းတၢႆလႄႈ မုၼ်ၶမ်း ၽြႃး ၸင်ႇလုၵ်ႉတီႈၵႆသေ မႃးႁေႃးတြႃးပၼ်ယဝ်ႉ။ တႃႇမၼ်းၼၢင်း တေ ဢမ်ႇတၢႆၼၼ်ႉ ၽႂ်ၵေႃႈ တေႃႈဢမ်ႇႁၢမ်ႈသီးလႆႈ။ ၵေႃႉပႆႇသဵင်ႈၵၢမ်ႇၼၼ်ႉ ၵူၺ်း ၸင်ႇၸွႆႈၽူတ်ႇၵၼ်လႆႈ။ ၵေႃႉသဵင်ႈၵၢမ်ႇၵႂႃႇၼၼ်ႉတႄႉ ၽူႈလႂ်ၽႂ်ၵေႃႈ တေႃႈဢမ်ႇၸၢင်ႈၸွႆႈၽူတ်ႇၵၼ်လႆႈ။ ၼႆႉပဵၼ်တြႃး ဢၼ်မၢၼ်ႇယူႇ။
19 ဝႃႇ လွႆၸႃႇလိယ
[မႄးထတ်း]မိူဝ်ႈ 19 ဝႃႇၼၼ်ႉၵေႃႈ ဢဝ်ဝႃႇ တီႈၼႂ်းၵျွင်း ၸႃႇလိယၼင်ႇၵဝ်ႇ။ ပေႃးဢွၵ်ႇဝႃႇယဝ်ႉၼႆ ၸင်ႇသိုပ်ႇၶၢဝ်းတၢင်း ပႆမိူဝ်းယူႇသဝ်း တီႈရႃႇၸၵျူဝ်ႇ ၵျွင်းဝေႇလုဝၼ်ႇ ၵႅပ်ႉၼိုင်ႈ။
ထိုင်မႃးဝၼ်းၼိုင်ႈ မုၼ်ၶမ်းၽြႃး ၵႂႃႇယူႇသဝ်း တီႈတႂ်ႈ တူၼ်ႈမႆႉလူင် တူၼ်ႈၼိုင်ႈ၊ တီႈဢၼ်မူးသိူဝ်းလူင်ၵုၵ်ႉၵတ ၵႆႉယၢမ်ႈမႃး ႁႃတူဝ်ထိူၼ်ႇ ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ဝၼ်းၼၼ်ႉ မူးသိူဝ်းလူင် ဢမ်ႇလႆႈတူဝ်ထိူၼ်ႇသေတူဝ်လႄႈ ၸင်ႇဝႃႈ “ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈ ရႁၢၼ်းၼႆႉလႄႈ ၵဝ်ဢမ်ႇလႆႈတူဝ်ထိူၼ်ႇယဝ်ႈ” ၼႆ သေ ဢၢင်ႈဢဝ်ၵၢင်ႇမၼ်း ယိုဝ်းသႂ်ႇ မုၼ်ၶမ်းၽြႃးယူႇ။ ပေႃးဝႃႈမႃး ယိုတ်ႈ တၢင်ႇၵၢင်ႇမၼ်းၼႆ ဢမ်ႇၸၢင်ႈဢဝ်ၶိုၼ်းလူင်းလႆႈ တိုတ်ႉတၢင်ႇ ၵၢင်ႇမၼ်းဝႆႉ သေ ဢမ်ႇတူင်ႉဢမ်ႇၼိုင်လႆႈ မိူၼ်ၼင်ႇ ႁၢင်ႈႁိၼ်လူင်ဝႆႉယူႇ။
ဢူႈၶဝ် ၵႂႃႇႁိုင်ၼႃႇလႄႈ လုၵ်ႈၸၢႆးမၼ်း ၸဵတ်းၵေႃႉၵေႃႈ ၸွမ်းမႃးၶႆႈ။ ပေႃးမႃးႁၼ် မုၼ်ၶမ်းၽြႃးၼႆ ထၢင်ႇဝႃႈ ပဵၼ်ၽူႈၶဵၼ် ပေႃႈၶဝ် ၼႆသေ ၼၢဝ်ႉၵၢင်ႇၶဝ် ဢၢင်ႈပိုတ်းယိုဝ်း မုၼ်ၶမ်းၽြႃးယူႇ။ ၶဝ်တင်းၸဵတ်းၸၢႆးၵေႃႈ မိူၼ်ၼင်ႇပေႃႈၶဝ် ဢဝ်ဢမ်ႇတူင်ႉဢမ်ႇၼိုင်လႆႈ မိူၼ်သဝ်ႁိၼ်လူင်ဝႆႉယဝ်ႉ။
ၽူဝ်လႄႈလုၵ်ႈၸၢႆး ဢမ်ႇၽႅဝ်မႃး ငၢႆႈငၢႆႈလႄႈ ထၢင်ႇဝႃႈထူပ်းၽေးယဝ်ႉ ၼႆသေ ၼၢႆးမူးသိူဝ်းလူင်လႄႈ လုၵ်ႈပႂ်ႉမၼ်း ၸဵတ်းၵေႃႉ ဢွၼ်ၵၼ် မႃးၶၢႆႈ ႁႃ ယဝ်ႈ။ ပေႃးမႃးႁၼ် မုၼ်ၶမ်းလႄႈ ၶဝ်ပေႃႈလုၵ်ႈၼႆ ၼၢႆးမူးသိူဝ်းလူင် ဢဝ်ၸႂ် ယိူင်းၸူး ၽြႃးသေ “ယႃႇပေဢဝ်ၵၢင်ႇ ပိုတ်းယိုဝ်းပေႃႈၵဝ်” ႁွင်ႉ လၢတ်ႈၵႂႃႇ လိၵိလၼ်းၵၼ်းၼင်ႇၼႆ ၽိူဝ်ႇတူၺ်းမႃး ၽၢႆႇၽူဝ်လႄႈလုၵ်ႈၸၢႆး မၼ်းၸိုင် လႆႈႁၼ်ၶဝ် ပဵၼ်ဝႆႉဢမ်ႇၸၢင်ႈတူင်ႉၼိုင်ၼၼ်ႉယူႇ။
ပေႃးဝႃႈ လႆႈငိၼ်းၵႂၢမ်း ၼၢႆးမူးသိူဝ်းလၢတ်ႈၵႂႃႇၼင်ႇၼႆ ၶဝ်ပေႃႈလုၵ်ႈ ၸင်ႇပွင်ႇၸႂ်ဝႃႈ “ဢေႃး ရႁၢၼ်းပႃးၼႆႉ ပဵၼ်ဢူႈၸဝ်ႈၵဝ်ႇလူင်ၼႆႉ၊ ဢေႃး ရႁၢၼ်းပႃးၼႆႉ ပဵၼ်ပူႇႁဝ်းလူင်ၼႆႉ”ၼႆယဝ်ႉ။ ပွင်ႇၸႂ်ဝႃႈ ပဵၼ်ပီႈၼွင်ႉ ၶိူဝ်းႁဝ်းလူင်ၼႆသေ လွင်ႈဝႆႉၸႂ်ဢႃႇၶႃႇတ တီႈၼိူဝ်ၽြႃႈၼၼ်ႉၵေႃႈ ႁၢႆသေ ၶဝ်ၸင်ႇၶျႃးဝၢင်းလႆႈ ၵၢင်ႇၶဝ် ၸင်ႇၸၢင်ႈတူင်ႉၼိုင်လႆႈၶိုၼ်း။
ၼၢႆးမူးသိူဝ်းၼႆႉ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈ ပဵၼ်သေႃးတႃႇပၼ်ႇလႄႈ ၸင်ႇ ႁွင်ႉမုၼ် ၶမ်း ၽြႃးဝႃႈ‘ပေႃႈ’ၼႆယဝ်ႉ။ မုၼ်ၶမ်းၽြႃးၵေႃႈ ၸင်ႇႁေႃးတြႃးပၼ် မူးသိူဝ်း ၶဝ် ပေႃႈမႄႈလုၵ်ႈ၊ ၶဝ်တင်းမူတ်း တူၵ်းပဵၼ် ဢရိယႃႇသေႃးတႃႇပၼ်ႇၵႂႃႇသေ လွင်ႈပႃႇၼႃႇတိပၢတ်ႈ သၢတ်ႈတူဝ်ၸႂ်ပိူၼ်ႈတၢႆၼၼ်ႉၵေႃႈ ငိူင်ႉဝႄႈၵႂႃႇယဝ်ႉ။
ဝၢႆးၼၼ်ႉ ၶႂ်ႈႁေႃးတြႃးပၼ် လုၵ်ႈၸၢႆးသထေး ဢႃႇၼၼ်ႇတႃႇလႄႈ ၸင်ႇ လုၵ်ႉရႃႇၸၵျူဝ်ႇ မႃးတီႈ သႃႇဝတ်ႉထိ။ သထေးထီႇလူင် ဢႃႇၼၼ်ႇ တႃႇၼၼ်ႉ တၢႆသေ လႆႈမႃးပဵၼ် ၵူၼ်းယွၼ်းဢွၼ်ႇယူႇ။ မၼ်းပဵၼ် ၵူၼ်းႁၢင်ႈၸႃႉသေတ သမ်ႉပဵၼ် ၵူၼ်းတွင်းၸၢတ်ႈ (လႆႈꩡႃတိသ်သရ ၺၢၼ်ႇ)လႄႈ ၸင်ႇၶဝ်ႈမိူဝ်းၸူး တီႈလုၵ်ႈၸၢႆးမၼ်း သထေးမူႇလသီႇရိ ယဝ်ႉ။ ၵူၼ်းၼႂ်းႁိူၼ်းသထေးၼၼ်ႉ ဢွၼ်ၵၼ်ပေႃႉႁႅမ်မၼ်းလႄႈ ၵမ်း ၼၼ်ႉ မုၼ်ၶမ်းၽြႃး ၸင်ႇၵႂႃႇ ၸွႆႈဢဝ်မၼ်းယဝ်ႉ။
“ၸၢႆးဢွၼ်ႇၵေႃႉၼႆႉ ပဵၼ်သထေးဢႃႇၼၼ်ႇတႃႇ ပဵၼ်ဢူႈသူဢိူဝ်ႈ၊ ပေႃးဢမ်ႇယုမ်ႇၼႆ ၸႂ်ႉႁႂ်ႈမၼ်း ၵႂႃႇၼႄမႂ်း မေႃႈဢုမ်ၶမ်းလူင် မိူၼ်ႈမၼ်းတၢႆ ၵႂႃႇသေ ဢမ်ႇတၼ်းလၢတ်ႈထိုင်မႂ်းၼၼ်ႉတႃႉ”ၼႆယဝ်ႉ။ သထေးမူႇလသီႇ ရိၵေႃႈ ၸင်ႇထၢမ်တူၺ်း ၸိူင်ႉၼင်ႇၽြႃးၸႂ်ႉထၢမ်ၼၼ်ႉ ႁူႉဝႃႈ ပဵၼ်ဢူႈၶဝ် တႄႉ ၼႆၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ဝၢႆးၼၼ်ႉ မုၼ်ၶမ်းၽြႃး ၸင်ႇလၢတ်ႈၼႄ လွင်ႈ တၢင်းၽိတ်း သထေးသေထီႇၼၼ်ႉလႄႈသင်၊ လွင်ႈလီၵူဝ် ၽေးသမ်ႇသ ရႃႇ ၼၼ်ႉလႄႈသင်၊ ႁေႃးတြႃးထူပ်းတူဝ် ၼႄၵႂႃႇၼင်ႇၼႆ ၵူၼ်းတင်းၼမ် လႆႈႁူႉႁၼ်တြႃးၵႂႃႇ လႆႈတြႃးၵႂႃႇယူႇ။
20 ဝႃႇ တီႈရႃႇၸၵျူဝ်ႇ
[မႄးထတ်း]ဝၢႆးသေၼၼ်ႉ လုၵ်ႉတီႈသႃႇဝတ်ႉထိ သိုပ်ႇၶၢဝ်းတၢင်း ႁေႃးတြႃးသေ ထိုင်မႃး ၶၢဝ်းၸမ်တေၶဝ်ႈဝႃႇ ၸင်ႇမႃးဢဝ်ဝႃႇ တီႈရႃႇၸၵျူဝ်ႇ ၽွင်းလႆႈ 20 ဝႃႇၼၼ်ႉယဝ်ႉ။
တႄႇဢဝ်ပဵၼ်ၽြႃးမႃး ႁၢၼ်ႉတေႃႇထိုင်လႆႈ 20 ဝႃႇၼၼ်ႉ ယင်းပႆႇမီး ပႆႇမၵ်းမၼ်ႈ ၽူႈဢၼ် လူႁၼ်လုမ်းလႃးၸဝ်ႈယူႇ တႃႇသေၼၼ်ႉၵွၼ်ႇ။ ရႁၢၼ်းၸဝ်ႈလႂ် တူဝ်ႈတၼ်းၵေႃႈ လူႁၼ်လုမ်းလႃး ၵႂႃႇႁဵတ်းၼၼ်ၵူၺ်း။
မုၼ်ၶမ်းၽြႃးၼႆႉ ဝႃႇၸဝ်ႈလႆႈမႃး 20 ဝႃႇ ဢႃႇယုၸဝ်ႈ ၶဝ်ႈမႃး ၼႂ်း 55 ပီယဝ်ႉလႄႈ ထိုင်မႃး ပၢၼ်ၵူၼ်းလူင် ၵူၼ်းၶၢဝ်ႉယဝ်ႈ။ ၵၢင်ဝၼ်းၵၢင်ၶိုၼ်း လူဝ်ႇမီး ၵေႃႉဢၼ်လူႁၼ်လုမ်းလႃး ပႂ်ႉပႃးသေႇသေႇလႄႈ သင်ႇၶႃႇၸဝ်ႈၶဝ် ၸင်ႇလႆႈၸႂ်ၵၼ် ႁႂ်ႈၸဝ်ႈဢႃႇၼၼ်ႇတႃႇ ႁဵတ်းၵေႃႉလူႁၼ်လုမ်းလႃး ပႂ်ႉပႃး မုၼ်ၶမ်းၽြႃးၵႂႃႇယူႇ။
ၸဝ်ႈဢႃႇၼၼ်ႇတႃႇ ၸင်ႇဝႃႈ ပေႃးလႆႈ တၢင်းယွၼ်းပႅတ်ႇပိူင် တမ်ႈတီႈ ၽြႃးၼႆ မၼ်းၸဝ်ႈ တေလူႁၼ်လုမ်းလႃႈ ပႂ်ႉပႃးၽြႃးယူႇသေႇသေႇၼႆ ယဝ်ႉ။ တၢင်းယွၼ်း ပႅတ်ႇပိူင်မၼ်းၸဝ်ႈတႄႉ-
- မုၼ်ၶမ်းၽြႃး တေဢမ်ႇလႆႈဢဝ် သၢင်ႇၵၢၼ်းယုၵ်ႉယွင်ႈမႅင်ႇပၼ် မၼ်း။
- မုၼ်ၶမ်းၽြႃး တေဢမ်ႇလႆႈဢဝ် သွမ်းယုၵ်ႉယွင်ႈမႅင်ႇပၼ်မၼ်း။
- မုၼ်ၶမ်းၽြႃး တေဢမ်ႇလႆႈဢဝ် တီႈယူႇတီႈၼွၼ်း ယုၵ်ႉယွင်ႈ မႅင်ႇပၼ်မၼ်း။
- ပေႃးဝႃႈ ၵူၼ်းယႂ်ႇၵူၼ်းလူင် မႃးပၢင်းၼႆ မုၼ်ၶမ်းၽြႃး တေဢမ်ႇလႆႈ ႁွင်ႉမၼ်း ၸပ်းၸွမ်းႁွမ်းပႆ။
- ပေႃးဝႃႈ မၼ်းပၢင်းၽြႃးၼႆၸိုင် မုၼ်ၶမ်းၽြႃး လူဝ်ႇလႆႈၸွမ်း။
- ပေႃးဝႃႈ မၼ်းၶိုင်ပွင်ပၼ်ၼႆၸိုင် မုၼ်ၶမ်းၽြႃး လူဝ်ႇလႆႈမႃး ထူပ်း ႁၼ် ၵူၼ်းႁိူၼ်းရႁၢၼ်းၶဝ် ဢၼ်မႃးထူပ်း မႃးဝႆႈ။
- ပေႃးဝႃႈ မၼ်းမီးတၢင်းလူဝ်ႇတွင်ႈထၢမ်ၼႆ ၶၢဝ်းလႂ်သေဢမ်ႇဝႃႈ ႁႂ်ႈလႆႈတွင်ႈထၢမ်။
- ပေႃးဝႃႈ ၽြႃးၵႂႃႇႁေႃးတြႃး တီႈၵႆမႃးၼႆ ဢၼ်ႁေႃးမႃးၸိူဝ်းၼၼ်ႉ လူဝ်ႇလႆႈ ၶိုၼ်းႁေႃးပၼ်မၼ်းသေႇသေႇ။
ၸွမ်းၼင်ႇ ဢၼ်ၸဝ်ႈဢႃႇၼၼ်ႇတႃႇ ယွၼ်းၼၼ်ႉ မုၼ်ၶမ်းၽြႃး ၵေႃႈ ႁပ်ႉၶၢမ်ႇပၼ်ၶႂၢင်းလႄႈ တႄႇဢဝ်မုၼ်ၶမ်းၽြႃး လႆႈမႃး သၢဝ်းဝႃႇ ၸဝ်ႈဢႃႇၼၼ်ႇတႃႇ ပဵၼ်ၵေႃႉဢၼ် လူႁၼ်လုမ်းလႃးပႂ်ႉပႃး မုၼ်ၶမ်းၽြႃး ယူႇတႃႇသေႇၼၼ်ႉယဝ်ႉ။