ပိုၼ်းၽြႃး ၸဝ်ႈၵေႃးတမ/တွၼ်ႈ 3/ၼႄပၼ်တၢင်းမေႃ လုၵ်ႈၵႅဝ်ႈၼႂ်းႁေႃ
မွၵ်ႇဢွၼ်ႇၼႂ်းႁေႃ ပိူၼ်ႈမေႃလုမ်းလႃး
[မႄးထတ်း]လွင်ႈၵျေႃႇလွင်ႈမူၼ်ႈ ၸီးၸိမ်ႇၵူၼ်း ဢၼ်တဵမ်ထူၼ်ႈသေပိူၼ်ႈ ဢၼ်ၸၼ်ႉသုၼ်သေပိူၼ်ႈၼႆႉ ပဵၼ်ဢၼ် ၸၢမ်ႇႁၢင်ႈၸၢမ်ႇႁေႃယဝ်ႉ။ ၵွပ်ႈပိူ်ဝ်ႈၼႆ ၽိင်ႈၼႂ်းႁေႃလႄႈ ၽိင်ႈၼွၵ်ႈႁေႃ ပႅၵ်ႇပိူင်ႈၵၼ်ဝႆႉယူႇ။
တီႈၼွၵ်ႈႁေႃတႄႉ ပေႃႈမႄႈၵူၼ်းမိူင်း ဢၼ်လဵင်ႉလုၵ်ႈမႃးၼၼ်ႉ မႄႈမၼ်း ၶိုၼ်းလႆႈလဵင်ႉပွၼ်ႈ သွမ်ၼူမ်းပၼ်လုၵ်ႈမၼ်း ၼႆသေတႃႉ ၼၢင်းႁေႃၶမ်းၶဝ် ၸိူဝ်းဢၼ်လဵင်ႉလုၵ်ႈၼၼ်ႉ ဢမ်ႇလႆႈႁဵတ်းၼင်ႇၼၼ် သေႇသေႇ။ ၶဝ်တိုၼ်းလႆႈဢဝ် ၽူႈလုမ်းလႃးလုၵ်ႈဢွၼ်ႇ ၽူႈပွၼ်ႈသွမ် ၼူမ်းလုၵ်ႈဢွၼ်ႇသေ ပုၼ်ႈၸဝ်ႈၵဝ်ႇၼၼ်ႉ လႆႈယူႇၼွၵ်ႈမၼ်းသေ ၵႅမ် ထႅမ်ပၼ်ၵူၺ်း။ ၸဵမ်ၶီႈၸဵမ်ယဵဝ်ႈ တႄႇဢဝ် ဢၼ်ဝူၺ်ႇဢၼ်ႁင်ႈၸိူဝ်း ၼၼ်ႉ ယဝ်ႉတီႈၼႂ်းမိုဝ်း ၽူႈလူႁၼ်လုမ်းလႃးၼၼ်ႉသဵင်ႈသဵင်ႈ ၵူၺ်း။
ပုၼ်ႈတႃႇ ၼေႃႇၶမ်းဢွၼ်ႇၼႆႉ ၽူႈဢၼ်လူႁၼ်လုမ်းလႃး မီးဝႆႉတင်း ၼမ်ယူႇသေတႃႉ လႆႈလိူၵ်ႈႁႃ ၽူႈပွၼ်ႈပၼ်ၼူမ်း(မႄႈၼူမ်း)ၼၼ်ႉယဝ်ႉ ၼႂ်းၵႃႈ ၽူႈဢၼ်လူႁၼ်လုမ်းလႃး တင်းမူတ်းတင်းသဵင်ႈၼၼ်ႉ မႄႈၼူမ်း ၼႆႉ ပဵၼ်ဢၼ်ၶိုၵ်ႉလိုၵ်ႉသေပိူၼ်ႈ မီးၼင်ႇၼႆလႄႈ တႃႇတေပွၼ်ႈသွမ် ပၼ် ၼမ်ႉၼူမ်းၼၼ်ႉ ၼၢင်းယိင်းသႃႇမၺၼႆႉ တိုၼ်းဢမ်ႇပဵၼ်လႆႈ။ ၵွပ်ႈၼႆ လူဝ်ႇလိူၵ်ႈႁႃ ၽူႈဢၼ်ဢင်ၵႃႇလၵ်ႉၶၼႃႇ ၵဝ်ႈပိူင် တဵမ်ထူၼ်ႈ ၼၼ်ႉသေ ဢဝ်ႁဵတ်းပဵၼ် မႄႈၼူမ်း မီးၼင်ႇၼႆ။
ဢင်ႇၵႃႇမႄႈၼူမ်း ၵဝ်ႈပိူင်
[မႄးထတ်း]မႄႈၼူမ်းၼၼ်ႉ တေဢမ်ႇလႆႈပဵၼ် ၵူၼ်းသုင် ၵူၼ်းယၢဝ်း။ ၵူၼ်း ၵေႃႉ ဢၼ်သုင်ၼၼ်ႉ ဢႅင်ႈၶဝ်ယၢဝ်းလႄႈ ပေႃးဝႃႈ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇ ယူႇၼိူဝ် တၵ်းၶဝ်သေ ၸုပ်ႇၵိၼ်ၼူမ်းၼႆ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇ တေလႆႈယိုတ်ႈၶေႃး ႁႅၼ်ၶေႃး သေၵိၼ်။ ပေႃးၵုမ်ႇလႆႈယိုတ်ႈ ႁႅၼ်ၶေႃးသေ ၸုပ်ႇၵိၼ်ၼူမ်းယူႇၼႆၸိုင် လုပ်ႇၶေႃးလုၵ်ႈဢွၼ်ႇ ဢၼ်တိုၵ်ႉၼုမ်ႇဝႆႉယူႇၼၼ်ႉ တေၸၢင်ႈယၢဝ်း မႃးယဝ်ႉ။ ၵွပ်ႈၼႆလႄႈ ၼၢင်းယိင်း ဢၼ်သုင်သုင်ယၢဝ်းယၢဝ်း မိူၼ်တူၼ်ႈ မၢၵ်ႇပဝ်ႉ(မၢၵ်ႇဢုၼ်)ၼၼ်ႉ ဢမ်ႇလႆႈလိူၵ်ႈႁဵတ်း မႄႈၼူမ်း။
မႄႈၼူမ်းၼၼ်ႉ တေဢမ်ႇလႆႈပဵၼ် ၵူၼ်းတႅမ်ႇ ၵူၼ်းပွၵ်း။ ၵူၼ်းၵေႃႉ ဢၼ်ပွၵ်းၼၼ်ႉ ဢႅင်ႈၶဝ်ၵေႃႈ ပွတ်းလႄႈ ပေႃးဝႃႈ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇ ယူႇၼိူဝ် တၵ်းၶဝ်သေ ၸုပ်ႇၵိၼ်ၼမ်ႉၼူမ်းၶဝ်ၼႆ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇ တေလႆႈႁူတ်းၶေႃး သေ ၵိၼ်ယဝ်ႉ။ ပေႃးၵုမ်လႆႈႁူတ်းၶေႃးသေ ၸုပ်ႇၵိၼ်ၼူမ်းယူႇၼႆၸိုင် လုပ်ႇၶေႃးလုၵ်ႈဢွၼ်ႇ ဢၼ်တိုၵ်ႉၼုမ်ႇဝႆႉယူႇၼၼ်ႉ ၸၢင်ႈႁူတ်းသေ ပဵၼ် ၶေႃးႁူတ်း။ ၵွပ်ႈၼႆလႄႈ ၼၢင်းယိင်း ဢၼ်ပွၵ်းတႅမ်ႇၼႃႇၼၼ်ႉၵေႃႈ လူဝ်ႇ လႆႈဝႄႈ။ ၼၢင်းယိင်း ဢၼ်ယွမ်ၼႃႇၼၼ်ႉၵေႃႈ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈ လုပ်ႇၶဝ်ၼၼ်ႉ လႄႈ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇၸၢင်ႈၸဵပ်း။ ၼၢင်းယိင်း ဢၼ်ပီးၼႃႇၼၼ်ႉၵေႃႈ ယွၼ်ႉ ပိူဝ်ႈ ၶဝ်ပီးလႄႈ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇယူႇသဝ်း ၼႂ်းတၵ်းၶဝ် ၸၢင်ႈၵပ်ႉၵိၼ်း ၼၼ်ႉ ယဝ်ႉ။ ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈၼႆ ၵေႃႉဢၼ်ယွမ်ၼႃႇလႄႈ ပီးၼႃႇၼၼ်ႉၵေႃႈ တေဢမ်ႇ လႆႈပၼ်ႁဵတ်း မႄႈၼူမ်း။
ၼၢင်းယိင်း ဢၼ်ၼူမ်းယၢၼ်းၼူမ်းယၢဝ်းၼၼ်ႉၵေႃႈ လူဝ်ႇလႆႈဝႄႈ ယဝ်ႉ။ ၼၢင်းယိင်း ဢၼ်ၼူမ်းယၢၼ်း ၼူမ်းၼူမ်းယၢဝ်းၼၼ်ႉ ပေႃးလုၵ်ႈ ဢွၼ်ႇ ၸုပ်ႇၵိၼ်ၼမ်ႉၼူမ်းၶဝ်ၼႆ ၼူမ်းၶဝ်ၸၢင်ႈတဵင်သႂ်ႇ ၼိူဝ်ၶူႈၼင် လုၵ်ႈဢွၼ်ႇလႄႈ ပေႃးႁႅင်ႉတဵင်ၼမ်မႃးၼႆ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇၸၢင်ႈပဵၼ် ၶူးၼင် ၽႅပ်ႉယဝ်ႉ။
ၼၢင်းယိင်း ဢၼ်သီၼိူဝ်ႉလမ် မိူၼ်ၼင်ႇမႄႈယိင်း ၵပ်ႉပလီၼၼ်ႉ ၼမ်ႉၼူမ်းၶဝ် ပဵၼ်ဢၼ်လၢင်ႈလၢင်ႈၵတ်းၵတ်း။
ၼၢင်းယိင်း ဢၼ်သီၼိူဝ်ႉၶၢဝ်ၽိူၵ်ႇ မိူၼ်ၼင်ႇမႅင်းသၢပ်ႇ ၸင်ႇႁႃလွၵ်ႈ ၶၢပ်ႈၼၼ်ႉၵေႃႈ ၼမ်ႉၼူမ်းၶဝ် သမ်ႉလိူတ်ႇမႆႈ။ ၼမ်ႉၼူမ်း မႄႈလုၵ်ႈ ဢွၼ်ႇၼႆႉ ပေႃးႁႅင်ႉလၢင်ႈၵတ်းၽႅဝ် လိူတ်ႇမႆႈၽႅဝ်ၼႆၸိုင် ၸၢင်ႈတိူဝ်ႉၺႃး လွင်ႈယူႇလီလုၵ်ႈဢွၼ်ႇၼႆလႄႈ ၵွပ်ႈၼႆ ၼၢင်းယိင်း ၸိူင်ႉၼႆၵေႃႈ ဢမ်ႇလီ ဢဝ်ႁဵတ်း မႄႈၼူမ်း။
ၼၢင်းယိင်း ၸိူဝ်းဢၼ်မီးလူမ်းဢႆႁႅင်းၼၼ်ႉ ၼမ်ႉၼူမ်းၶဝ် သူမ်ႈငၢႆႈ လူႉငၢႆႈယဝ်ႉ။ ၼၢင်းယိင်း ဢၼ်မီးလူမ်းမွင်ၶေႃႈၼၼ်ႉ ၼမ်ႉၼူမ်းၶဝ် ၽဵတ်းၶူမ်ဝႆႉ။ ၵွပ်ႈၼႆ ၽူႈဢၼ်မီး ရေႃးၵႃႇတၢင်းပဵၼ် ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ လႆႈဝႄႈ ယဝ်ႉ။ သင်ဝႃႈ မႄႈၼူမ်းၼၼ်ႉ မီးရေႃးၵႃႇတၢင်းပဵၼ်ၸိုင် ၸၢင်ႈမေႃၸပ်း သႂ်ႇ တမ်ႈတီႈ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇလႄႈ ၸင်ႇလႆႈလိူၵ်ႈၼင်ႇၼႆ။
ၵွပ်ႈၼႆ တႃႇတေႁဵတ်း ၽူႈသွမ်ပွၼ်ႈၼမ်ႉၼူမ်းၼၼ်ႉ လူဝ်ႇလႆႈလိူၵ်ႈ ဢဝ် ၼၢင်းယိင်း ဢၼ်ဢမ်ႇပေႃးတႅမ်ႇ၊ ဢမ်ႇပေႃးသုင်သေ လူဝ်ႇလႆႈလိူၵ်ႈ ဢဝ် ဢၼ်တူဝ်ၶိင်းၽဵင်ႇပဵင်း မိူၼ်ႁၢင်ႈပႃၸွၼ်ႈပႃလမ်ၼၼ်ႉ။ လူဝ်ႇလႆႈ လိူၵ်ႈဢဝ် ၼၢင်းယိင်း ဢၼ်ဢမ်ႇပီး ဢမ်ႇယွမ်။ လူဝ်ႇလႆႈလိူၵ်ႈဢဝ် ၼၢင်း ယိင်းဢၼ်ၼူမ်း ဢမ်ႇယၢၼ်းဢမ်ႇယၢဝ်း ဢၼ်တိုၵ်ႉထုၵ်ႇၼၼ်ႉ။ လူဝ်ႇ လႆႈလိူၵ်ႈ ၽူႈဢၼ်သီၼိူဝ်ႉ ဢမ်ႇလမ်ႁႅင်း ဢမ်ႇၶၢဝ်ၽိူၵ်ႇႁႅင်း။ လူဝ်ႇလႆႈ လိူၵ်ႈ ၽူႈဢၼ် ဢမ်ႇမီး လူမ်းမွင်ၶေႃႈ လူမ်းဢႆသေႁဵတ်း။
တႃႇၼေႃႇၶမ်းၸဝ်ႈၼၼ်ႉ ၸင်ႇလိူၵ်ႈဢဝ် မႄႈၼူမ်း 240 ၵေႃႉ ဢၼ် ဢင်ႇၵႃႇ ၵဝ်ႈပိူင်ၼႆႉ တဵမ်ထူၼ်ႈသေ ဢဝ်ႁဵတ်း ၽူႈတိုၵ်းပွၼ်ႈသွမ်ၼူမ်း ၼေႃႇၶမ်းဢွၼ်ႇယဝ်ႉ။ ၼေႃႇၶမ်းၸဝ်ႈ ဢမ်ႇမီးမႄႈသေတႃႉ မေႈၼႃႉၸဝ်ႈ လႄႈ မႄႈၼူမ်း 240 ၵေႃႉ ပုတ်ႈၵၼ် လူႁၼ်လုမ်းလႃး ယူႇသေႇသေႇ လႄႈ ပဵၼ်ဢၼ်ၵတ်းၸိုၼ်ႈယဵၼ်ၸႂ် ၵူႈၶမ်ႈဝၼ်းၼႂ်။
ၽူႈပိူင်ၼမ်ႉငမ်း ႁေႃၶမ်းၸဝ်ႈၼႃး
[မႄးထတ်း]ထုင်ႉမိူင်းၵပိလဝတ်ႈၼႆႉ ပဵၼ်မိူင်းဢၼ်ပၼ်ႁႅင်း လွင်ႈၽၢႆႇၽုၵ်ႇသွမ်ႈ ယဝ်ႉ။ ၽူႈပိူင်ၼမ်ႉငမ်းလိၼ် ၶုၼ်ႁေႃၶမ်းလူင် ပၼ်ႁႅင်း ၽၢႆႇၽုၵ်ႇသွမ်ႈသေ ၵူၺ်း ဢမ်ႇၵႃး ၼိုင်ႈပီၼိုင်ႈပွၵ်ႈ တူၼ်တူဝ်ၶုၼ်ႁေႃၶမ်း ဢွၼ်ႁူဝ်သေ ႁဵတ်းသၢင်ႈႁၢင်ႈပွင် ပွႆးမင်ႇၵလႃႇ ထႆၼႃးသေႇသေႇယူႇ။
ၼေႃႇၶမ်းဢွၼ်ႇ ၵိူတ်ႇမိူဝ်ႈ ဝၼ်းလိူၼ်ႁူၵ်းမူၼ်းလႄႈ ထိုင်မႃးလိူၼ် ၸဵတ်းမူၼ်းၼႆ လႆႈမႃးလိူၼ်ၼိုင်ႈတဵမ်တဵမ်၊ ၽွင်းလႆႈမႃး လိူၼ်ၼိုင်ႈၼၼ်ႉ ၸဝ်ႈပေႃႈႁေႃၶမ်းလူင် သုတ်ႉထေႃးတၼ ၶိုင်သၢင်ႈႁၢင်ႈပွင် ပွႆးမင်ႇၵလႃႇ ထႆၼႃးယူႇ။ ပဵၼ်ၽွင်းယၢမ်း ဢုတုရႃႇသီႇ ပဵင်းငီႇၵၼ်လႄႈ “လိူၼ်ႁူၵ်း ငိၼ်းသဵင်ၽူၼ် လိူၼ်ၸဵတ်းၽူၼ်တူၵ်း”သေ လႆႈတႄႇႁဵတ်းၵၢၼ်ထႆၼႃး ၽွင်းလိူၼ် ၸဵတ်းမူၼ်းၼၼ်ႉယူႇ။ ဢၼ်ၶုၼ်ႁေႃၶမ်းလူင် ထႆၼႃးမင်ႇၵ လႃႇၼႆႉ မိူၼ်ၼင်ႇ ပိုတ်ႇၽုၺ်ႇပၼ် ၵၢၼ်ၸဝ်ႈႁႆႈၸဝ်ႈၼႃးၼၼ်ႉ ၼႆ ၵေႃႈ ဝႃႈလႆႈယူႇ။
ပေႃးဝႃႈ တူၼ်တူဝ်ၸဝ်ႈႁေႃၶမ်း ၵႂႃႇထႆၼႃး မင်ႇၵလႃႇၼႆ ၵူၼ်းၼႂ်း ႁၢင်ႈၼႂ်းႁေႃၵေႃႈ ၸပ်းၸွမ်းႁွမ်းပႆ သေႇသေႇ။ လုၵ်ႉတီႈႁေႃ တေႃႇမိူဝ်းထိုင် တီႈၼႃးမင်ႇၵလႃႇၼၼ်ႉ ပတ်းပူလူမႄး ပေႃးၸေးပေႃးၸွတ်ႇ ၽွတ်ႇၶၢတ်ႈ ၽႃရႃႇၸမၢတ်ႈ ၵူႈသမ်ႇၵူႈပိူင်၊ ၸိူဝ်းဢၼ်ပဵၼ် ၶုၼ်ၵႂၢၼ်ၽွင်းမိူင်း ၵူၼ်း သိုၵ်းပရိတ်ႈသတ်ႈ ႁူမ်ႈၵၼ်သေ ၵိုၵ်းႁွမ်းၸွမ်း ၸဝ်ႈႁေႃၶမ်းလူင်သေ ၵူၺ်းဢမ်ႇၵႃး ၸဵမ်ၵႃႈ ၶႃႈဝၢၼ်ႈၵူၼ်းမိူင်း ၼုင်ႈၶိူင်ႈၶူဝ်းမႂ်ႇ ထႆႇသႂ်ႇ ၶိူင်ႈၶူဝ်းလီ သေ ၸိူဝ်းဢၼ်မေႃႁႆႇ မေႃတိုင်ႈ မေႃၵႃႈ မေႃဝႅၼ်ၼၼ်ႉၵေႃႈ ႁႆႇတိုင်ႈၵႃႈ ဝႅၼ်သေ ၵႂႃႇၸွမ်းယဝ်ႉ။
ၸိူဝ်းဢၼ်ယူႇသၢင်ႈ ၼႂ်းႁၢင်ႈၼႂ်းႁေႃၶဝ်ၵေႃႈ ဝႆႉၵူၼ်းပႂ်ႉႁၢင်ႈပႂ်ႉႁေႃ ဢွၼ်ၵၼ်ယၼ်ၽၢႆႈ ၸပ်းၸွမ်း ႁွမ်းလူၺ်ႈ ၶုၼ်ႁေႃၶမ်းလူင် သဵင်ႈသဵင်ႈ ယူႇ။ ၶုၼ်ႁေႃၶမ်းလူင် သုတ်ႉထေႃးတၼၵေႃႈ ၸွမ်းၼင်ႇ လူဝ်ႇလႆႈႁၼ် ၼႃႈလုၵ်ႈၸၢႆးၸဝ်ႈ လူဝ်ႇလႆႈယၵ်ႉတူၺ်း ၼႃႈလုၵ်ႈၸၢႆးၸဝ်ႈၼၼ်ႉ မီး ၼင်ႇၼႆလႄႈ ၸႂ်ႉႁႂ်ႈဢဝ်ပႃး လုၵ်ႈၸဝ်ႈ ၵႂႃႇတီႈၼႃးမင်ႇၵလႃႇယူႇ။
ပုၼ်ႈတႃႇ လုၵ်ႈၸဝ်ႈလႄႈ ၽူႈလူႁၼ်လုမ်းလႃးမၼ်းၼၼ်ႉ ႁႂ်ႈၸိူဝ်း ၶဝ် ၵႂႃႇယူႇသဝ်း တီႈႁူမ်ႈမႆႉၸမ်ႇပုသပေႇသေ တူၼ်တူဝ်ႁေႃၶမ်း ဢဝ်တိၼ် တမ်းလူင်း ၼႂ်းၼႃးမင်ႇၵလႃႇ ယုၵ်ႉထႆၶမ်းသေ ထႆၵႂႃႇထႆမႃး ၼႂ်းၼႃးၼၼ်ႉ ယူႇ။ ပိူဝ်ႈႁေႃၶမ်းလူင် ၶဝ်ႈၸႂ်ၶဝ်ႈၶေႃးသေ ထႆၼႄၵႂႃႇၼင်ႇၼၼ် သမ်ႉပေႃး ႁိုင်ၵႂႃႇတၢၼ်ႇႁိုဝ်ၵေႃႈ ဢမ်ႇတၼ်းႁူႉ ၽူႈဢၼ်လူႁၼ် ၼေႃႇၶမ်းၸဝ်ႈ ၵေႃႉၼိုင်ႈ ႁိပ်ႈႁိပ်ႈၼႅတ်ႈၼႅတ်ႈ ၽႅဝ်မႃးသေ မႃးလၢတ်ႈၼႄ လွင်ႈၼေႃႇ ၶမ်းဢွၼ်ႇ ပဵၼ်ဝႆႉလၢၵ်ႇလၢၵ်ႇလၢႆးလၢႆး၊ ၸင်ႇမွၵ်ႇဝႃႈ ႁႂ်ႈၵႂႃႇ ယဵမ်ႈတူၺ်း ၶမ်းလုၵ်ႈၸၢႆးၸဝ်ႈ ၶၼ်ၶၼ်ၼႆလႄႈ ၶုၼ်ႁေႃၶမ်းၶဝ်ၵေႃႈ ၸင်ႇဢွၼ်ၵၼ် ႁိပ်ႈႁိပ်ႈၼႅတ်ႈၼႅတ်ႈ ၽႃႈပႅတ်ႈထႆသေ ၵႂႃႇတီႈ ၼေႃႇၶမ်းဢွၼ်ႇ မီးဝႆႉယူႇ ၼၼ်ႉ။ ပေႃးဝႃႈ ၽႅဝ်ထိုင် တီႈၼေႃႇၶမ်းဢွၼ်ၼႆၸိုင် လႆႈႁၼ်မၼ်ၸဝ်ႈ ၼင်ႈၶႂႆႇၶူတ်ႇလပ်းတႃသေ ၶဝ်ႈသၢၼ်ႇဝႆႉယူႇ။ ၽွင်းၼၼ်ႉ ၵၢင်ဝၼ်း ၸၢႆႉ ယဝ်ႉ သေတႃႉ ႁူမ်ႈငၢဝ်းတူၼ်ႈမႆႉ ၸမ်ႇပုသပေႇ ဢမ်ႇၶၢႆႉဢမ်ႇၽၢႆႉ၊ မိူင်ၼင်ႇ လူင်ႇၸွင်ႈ ၵင်ႈႁူမ်ႈဝႆႉပၼ် ၼေႃႇၶမ်းၸဝ်ႈၼၼ်ႉယူႇ။
ၶုၼ်ႁေႃၶမ်းလူင်ၵေႃႈ လႆႈႁၼ်လၢၵ်ႇလၢၵ်ႇလၢႆးလၢႆး ၼင်ႇၼၼ် ပဵၼ် ဢၼ်ဢၢမ်းဢေႃး ပေႃးဢမ်ႇမီးတီႈလၢတ်ႈ မၢတ်ႈဝႃႈ ပဵၼ်ၵူၼ်း ၸဝ်ႈၽူႈလီ ၸဝ်ႈၼိုင်ႈၼႆသေ ၶဝ်ႈမႃးႁိမ်းၸမ် ယုမ်ႇယမ်ႁွမ်းမိုဝ်းမွၵ်ႇမူဝ် တၢင်ႇႁူဝ်ဝႆႈ ၸဝ်ႈၵမ်းလဵဝ်ယဝ်ႉ။ ပေႃးဝႃႈ လႆႈႁၼ် ၸဝ်ႈႁေႃၶမ်းလူင် ပူႇၸေႃႇၼင်ႇ ၼၼ် ၸိူဝ်းဢၼ်ပဵၼ် ၵူၼ်းလူႁၼ်လုမ်းလႃး ပႃးၸဵမ်ၶုၼ်ႁၢၼ် ၽွင်းမိူင်း ပရိတ်ႈသတ်ႈၶဝ်ၵေႃႈ ဢွၼ်ၵၼ်ပူႇၸေႃႇၵၼ်ႇတေႃး ၼေႃႇၶမ်းၸဝ်ႈ တင်း သဵင်ႈယဝ်ႉ။
ယူႇႁေႃသၢမ်လင် သဝ်းထင်ၵျေႃႇမူၼ်ႈ
[မႄးထတ်း]ၼေႃႇၶမ်းဢွၼ်ႇၵေႃႈ ယႂ်ႇမႃႈၵႃႈသုင်မႃး ၼႂ်းႁၢင်ႈၼႂ်းႁေႃသေ ၸွမ်း ၼင်ႇၽိင်ႈထုင်းလုၵ်ႈဢွၼ်ႇ မေႃပျေႃႇမေႃသိူဝ်း ၽွင်းလႆႈႁႃႈၶူပ်ႇၼၼ်ႉ ပျေႃႇသိူဝ်းလဵၼ်ႈလူၺ်ႈၸွမ်း ၽူႈၵိူတ်ႇၽၢၵ်ႈၸဝ်ႈလႄႈ လုၵ်းၸၢႆးသထေး လုၵ်ႈၸၢႆးၽူႈမၢၵ်ႈ ဢၼ်ဢဝ်မႃးပွႆႇ ႁဵတ်းၵေႃႉၸဝ်ႈၼၼ်ႉယူႇ။ ၽွင်းမိူဝ်ႈ ၼေႃႇၶမ်းၸဝ်ႈ ၶဝ်ႈမႃးၸဵတ်းၶူပ်ႇပီမိူင်းၼၼ်ႉ ပေႃႈၸဝ်ႈၸင်ႇႁွင်ႉဢဝ် ၽူႈမီးပၺ်ႇၺႃႇၶဝ် မႃးထၢမ်ဝႃႈ... “လုၵ်ႈဢွၼ်ႇပၢၼ်ၼႆႉ ၶဝ်လႆႈၸႂ် တၢင်းပျေႃႇတၢင်းသိူဝ်း လွင်ႈလႂ်လိူဝ် သေပိူၼ်ႈ” ထၢမ်ၵႂႃႇၼင်ႇၼႆလႄႈ ၽူႈမီးပၺ်ႇၺႃႇၶဝ် ၸင်ႇတွပ် လၢတ်ႈဝႃႈ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇၶဝ်ပၢၼ်ၼႆႉ ၶႂ်ႈပျေႃႇသိူဝ်း လွင်ႈလဵၼ်ႈၼမ်ႉလဵၼ်ႈ ၼွင်ၼႆ ယဝ်ႈ။ ၵွပ်ႈၼႆ ၼင်ႇႁိုဝ် လုၵ်ႈၸၢႆးမၼ်းၸဝ်ႈလႄႈ ဢူၺ်းၵေႃႉမၼ်း ပေႃး တေ လႆႈသိူဝ်းပျေႃႇၼၼ်ႉ ပေႃႈၸဝ်ႈ ၸင်ႇၸႂ်ႉႁႂ်ႈၶုတ်းၼွင်လုၵ်ႈၼိုင်ႈ ၶၼ်ၶၼ် ၽႂ်းၽႂ်းယဝ်ႈ။ ၼႂ်းၼွင်ၼၼ်ႉ ၼင်ႇႁိုဝ် ပေႃးတေဢမ်ႇမီးၵူမ် ဢမ်ႇမီးဢုင်ၼႆ ဢဝ်မၢၵ်ႇဢုတ်ႇရတၼႃႇ ၵေႃႇႁဵတ်းသေဢမ်ႇၵႃး တီႈၶိုၼ်ႈ တီႈလူင်ၵေႃႈ ႁဵတ်းဝႆႉပၼ်တၢင်းၼမ်။ ႁိူဝ်းငိုၼ်းႁိူဝ်းၶမ်းၵေႃႈ တမ်းသႂ်ႇဝႆႉ ပၼ် ၼႂ်းၼွင်ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။
ထုင်းၸၢမ်ႇၶုၼ် ၶတ်ႉတိယၶဝ် ဢၼ်ၼိုင်ႈၼႆႉ လုၵ်ႈလၢင်းၵၢင်တဝ်ႈ ငဝ်ႈဢူၵ်းၶဝ် ဢၼ်ပႆႇလႆႈၸဵတ်းၶူပ်ႇၼၼ်ႉ လႆႈယူႇသဝ်းႁူမ်ႈလူၺ်ႈ မႄႈၶဝ် တီႈႁေႃတၢင်းတူၵ်းသေ ပေႃးဝႃႈ လႆႈမႃးမွၵ်ႈၸဵတ်းၶူပ်ႇၼႆ လႆႈယူႇသဝ်း ႁင်းၶေႃႁင်းၵူၺ်းၶဝ်။
ၼေႃႇၶမ်းၸဝ်ႈသီႇထၢတ်ႈၵေႃႈ ယူႇသဝ်းႁူမ်ႈလူၺ်ႈ မႄႈၼႃႉၵေႃးတမီႇ သေ ပေႃးဝႃႈလႆႈမႃး ၸဵတ်းၶူပ်ႇၼႆ ပေႃႈၸဝ်ႈ ၸင်ႇႁဵတ်းပၼ် ႁေႃသၢမ်ႁေႃ ပုၼ်ႈတႃႇမၼ်းၸဝ်ႈၶေႃၶေႃ။
ပုၼ်ႈတႃႇယူႇသဝ်း ၶၢဝ်းမိူဝ်ႈၼၢႆးဢွႆ ၶၢဝ်းၵတ်းၼၼ်ႉ ႁဵတ်းပၼ်ႁေႃ ယွတ်ႈ ႁေႃပျသၢတ်ႈ 9 ၸၼ်ႉသေ ႁေႃလင်ၼႆႉ ႁိၵ်ႈၸိုဝ်ႈဝႃႈ “ႁေႃရမ်ႇမ” (ႁေႃဢၼ်လီမူၼ်ႈသိူဝ်း) ၼႆယဝ်ႈ။ လၢႆးႁဵတ်းႁေႃလင်ၼႆႉၸမ်း ၼင်ႇႁိုဝ် လူမ်းၵတ်းတၢင်းၼွၵ်ႈ ပေႃးတေဢမ်ႇၶဝ်ႈမႃးလႆႈ တၢင်းၼႂ်းၼၼ်ႉ ႁဵတ်း သၢင်ႈႁၢင်ႈပွင်ဝႆႉ ၼင်ႇၼႆ။
တီႈၼႂ်းႁေႃၸမ်း ဢဝ်မႆႉၶႅၵ်းႁဵတ်း ႁၢင်ႈမွၵ်ႇႁၢင်ႈမႂ် ၵူႈမဵဝ်းမဵဝ်း ၸၼ် ႁၢင်ႈတႅမ်ႈႁၢင်ႈဝႆႉ ၵူႈၸိူဝ်ႉၸိူဝ်ႉ သဝ်ဢွၼ်ႇ သဝ်လူင် ၸဵၼ်ႈဝႆႉၶိုၵ်ႉၶိုၵ်ႉ ၶမ်ႇၶမ်ႇ ပေႃးဢမ်ႇမီးတီႈလၢတ်ႈတီႈၼႄး။ ဢၼ်သိူဝ်ႇဢၼ်ပူၵေႃႈ တေႃႈ ဢဝ် ၽိုၼ်ၽႄးၽိုၼ်ၵတ်ႉတီႇပႃႇ သိူဝ်ႇပေႃးၸွတ်ႇၵႂႃႇ ၵူႈတီႈ တၢၼ်းသိူဝ်း ၼႆၵေႃႈ ၶူၼ်မၼ်းယၢဝ်း ပေႃးမီးသီႇၼိဝ်ႉမိုဝ်းသေ ၽႅၼ်ႇၵတ်ႉတီႇပႃႇ ဢၼ် ႁၢင်ႈလီၵႃႈယႂ်ႇမၼ်းၼၼ်ႉ ဢဝ်မုင်းလွင် ပွင်ႁဵတ်းဝႆႉ တီႈၼိူဝ်တိုမ်းႁေႃ ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ပုၼ်ႈတႃႇယူႇသဝ်း ၽွင်းမိူဝ်ႈၶၢဝ်းမႆႈၼၼ်ႉ ႁဵတ်းဝႆႉပၼ် ႁေႃယွတ်ႈၶမ်း ႁႃႈၸၼ်ႉသေ ႁိၵ်ႈၸိုဝ်ႈဝႃႈ“ႁေႃသုရမ်ႇမ” (ႁေႃဢၼ်လီပျေႃႇ လီသိူဝ်း လိူဝ်တွၼ်း)။ ၼင်ႇႁိုဝ် ပေႃးတေ ဢမ်ႇႁွၼ်ႉဢမ်ႇမႆႈၼၼ်ႉၼႆ ႁူးတူ ႁူးလႅင်းမၼ်း ႁဵတ်းသၢင်ႈႁၢင်ႈပွင်ဝႆႉ ၶႅမ်ႉၶႅမ်ႉသေ ပႅၵ်ႈတူ မၢင်ဢၼ်ၼႆႉ တီႈၼိူဝ်မၼ်း ဢဝ်ယႅင်ႉလဵၵ်း၊ ယႅင်ႉငိုၼ်း၊ ယႅင်ႉၶမ်းသေႁဵတ်းဝႆႉ။
တီႈႁူးလႅင်း ၵူႈႁူးၵူႈႁူးၼၼ်ႉ ႁဵတ်းဢၢင်ႇၼမ်ႉ သႂ်ႇဝႆႉတဵမ်တဵမ်သေ ဢဝ်မူဝ်ႁႃႈမဵဝ်း ၽုၵ်ႇသႂ်ႇဝႆႉ။ ၼင်ႇႁိုဝ် ပေႃးတေမိူၼ်ၼင်ႇ ၽူၼ်တူၵ်း ယူႇသေႇသေႇၼၼ်ႉ ၸွမ်းႁိမ်းႁွမ်းႁေႃၼႆ ႁဵတ်းဝႆႉၼမ်ႉၸိတ်းၽွင်ယဝ်ႉ။ ၼင်ႇႁိုဝ် ပေႃးတေ တူၺ်းယဵၼ်တႃ ထုၵ်ႇတႃလီၼၼ်ႉ ဢဝ်ၶိူင်ႈ ပရိၽေႃးၵ ဢၼ်လီဢၼ်ၶႅမ်ႉ သႂ်ႇဝႆႉပၼ်သေ ၵမ်ႉၼမ်ၼမ် ဢဝ်ဢၼ်မီး သီႇၶဵဝ် သႂ်ႇႁၢင်ႈၶိူင်ႈဝႆႉပၼ်။ တီႈၼိူဝ်ပျသၢတ်ႈၼၼ်ႉ ဢဝ်ႁိင်ႇၶမ်း ႁွႆႈသႂ်ႇဝႆႉ လႄႈ ၽွင်းလူမ်းထွင်းၼႆ သဵင်ႁိင်ႇဢွၼ်ႇလင်မေႃး ပေႃးဢမ်ႇထၢတ်ႇ။
တီႈႁိမ်းႁေႃပျသၢတ်ႈၼႆႉ ၶုတ်းႁဵတ်းဝႆႉပၼ် ၼွင်သီႇဢၼ်သေ ၼႂ်း ၼွင်ၼမ်ႉသႂ်ဢွၼ်ႇၼၼ်ႉ ၽုၵ်ႇမွၵ်ႇမူဝ်ႁႃႈပိူင် ႁွမ်ၼူဝ်ဝႆႉ။ တီႈယူႇၵူႇ ၼွၼ်းၸဝ်ႈၼႆၵေႃႈ ႁိမ်းႁွမ်းမၼ်း သႂ်ႇဝႆႉဢုမ်ၼမ်ႉၼၢမ်ႇသႃႇ သီႇဢုမ် တဵမ်တဵမ်သေ တႃႇတေၼုင်ႈၼွၼ်း လႆႈဢဝ် ၽႃႈၽိူၵ်ႇၵႅဝ်ႈၼၼ်ႉသေ ၼုင်ႈၼွၼ်းယဝ်ႉ။
ပုၼ်ႈတႃႇ ႁေႃၶၢဝ်းၽူၼ်ၼၼ်ႉ ႁဵတ်းဝႆႉႁေႃယွတ်ႈ ၸဵတ်းၸၼ်ႉသေ ႁေႃဢၼ်ၼႆႉ ႁိၵ်ႈၸိုဝ်ႈဝႃႈ“ႁေႃသုၽ” (ႁေႃဢၼ်ၶႅမ်ႉလႅပ်ႈ)ၼႆယဝ်ႉ။ ႁေႃ သုၽၼႆႉ ၼင်ႇႁိုဝ် တေလႆႈထၢတ်ႈၵတ်း ထၢတ်ႈဢုၼ်ႇ တၢင်းသွင်ဢၼ် ၼၼ်ႉ ၶိုင်သၢင်ႈႁၢင်ႈပွင်ဝႆႉယူႇ။ မုင်းမၼ်းၵေႃႈ ႁဵတ်းဝႆႉ ဢမ်ႇပေႃးသုင် ပေႃးတႅမ်ႇသေ ႁူးတူမၼ်းၵေႃႈ ႁဵတ်းဝႆႉ ႁွင်ႈၵႅပ်ႈလႄႈ ႁွင်ႈၵႂၢင်ႈ ႁဵတ်းဝႆႉ ႁူးသွင်မဵဝ်း။ ႁူးတူ ဢၼ်ၽုၺ်ႇၵၢင်ဝၼ်း ႁပ်းၵၢင်ၶမ်ႈၼၼ်ႉလႄႈသင် ဢၼ်ၽုၺ်ႇၵၢင်ၶမ်ႈ ႁပ်းၵၢင်ဝၼ်းၼၼ်ႉလႄႈသင် ႁဵတ်းဝႆႉသွင်မဵဝ်းၼင်ႇ ၵဝ်ႇ ၼႂ်းႁၢင်ႈၼႂ်းႁေႃၼၼ်ႉၵေႃႈ တႅမ်ႈသႂ်ႇဝႆႉႁူၼ်ႁၢင်ႈမႆႈ ဢၼ်မိူၼ်ၼင်ႇ ၽႆးၼၼ်ႉလႄႈသင်။ တႅမ်ႈသႂ်ႇဝႆႉ ႁူၼ်ႁၢင်ႈၵတ်းယဵၼ် ဢၼ်မိူၼ်ၼင်ႇ ၼွင်ၼမ်ႉၼၼ်ႉလႄႈသင် ဢဝ်သီၵူႈၸိူဝ်ႉသေ တႅမ်ႈသႂ်ႇဝႆႉ ႁၢင်ႈဢၼ် ႁၢင်ႈလီၶႅမ်ႉလႅပ်ႈၼၼ်ႉယဝ်ႉ။
ဢဝ်မေႃမိုဝ်းပိသုၵႃႇ ထိုင်ၸိၵ်းထိုင်ၸွမ် မိူဝ်ႈၽွင်းပၢၼ်ၼၼ်ႉသေလႄႈ ၶိုင်သၢင်ႈႁၢင်ႈပွင်ဝႆႉ ႁေႃလူင်သၢမ်လင်ၼႆႉယဝ်ႉ။
ၼေႃႇၶမ်းၸဝ်ႈၵေႃႈ တႄႇဢဝ်ၸူဝ်ႈယိုၼ်းဢႃႇယု ၸဵတ်းၶူပ်ႇၼၼ်ႉ ယူႇသဝ်းၵိၼ်သၢင်ႈၵႂႃႇ ၼႂ်းႁၢင်ႈၼႂ်းႁေႃ ရမ်ႇမ၊ သုရမ်ႇမ၊ သုၽ ႁေႃသၢမ်ႁေႃ ၸွမ်းလူၺ်ႈရႃႇသီႇ ၶၢဝ်းၵတ်း ၶၢဝ်းမႆႈ ၶၢဝ်းၽူၼ်ၼၼ်ႉသေ ၽွင်းမိူဝ်ႈ ၼၼ်ႉ ၽူႈဢၼ်လူႁၼ်လုမ်းလႃးၸဝ်ႈလႄႈ မႄႈၼႃႉၸဝ်ႈၶဝ် ပၼ်ႇပုတ်ႈ ၵၼ် ထိင်းၵႂႃႇ။
ၶုၼ်ႁေႃၶမ်းလူင် သုတ်ႉထေႃးတၼၵေႃႈ ဢွၼ်ဢဝ်လုၵ်ႈၸၢႆးဢွၼ်ႇ မၼ်း ၵႂႃႇဢၢပ်ႈပၼ် တီႈသြႃႇလူင် ဝေႇသႃႇမိတ်ႉတယူႇ။ ပုၼ်ႈတႃႇ ၼေႃႇ ၶမ်းၸဝ်ႈ တေတႅမ်ႈ ဢဝ်လွၼ်ႉမႆႉၸၼ်းၵူးလႅင် ဢၼ်ႁွမ်သိင်ႉဝႆႉၼၼ်ႉ သေ ႁဵတ်းပၼ်ပႅၼ်ႈပုၼ်းၼေႃႇၶမ်းၸဝ်ႈ၊ ဢၼ်တႅမ်ႈမၼ်း ပဵၼ်လႅမ်ႈၵမ်ႉ ၵူႇၶမ်းယဝ်ႉ။ ၼေႃႇၶမ်းၸဝ်ႈၵေႃႈ ႁူမ်ႈလူၺ်ႈ ဢူၺ်းၵေႃႉမၼ်းသေ ၵႂႃႇၸူး တီႈမေႃသွၼ်လူင်ၼၼ်ႉယူႇ။
ပေႃးဝႃႈ ၵႂႃႇႁူပ်ႉထူပ်း ၶူးသွၼ်လူင်ၼၼ်ႉ ၼေႃႇၶမ်းၸဝ်ႈၸင်ႇဝႃႈ- “ၶူးသွင်လူင် တေဢဝ်လၢႆးတႅမ်ႈလိၵ်ႈ ဢၼ်လႂ် တႄႇသွၼ်ပၼ်ႁဝ်း ၶႃႈ။ တေဢဝ်လၢႆးတႅမ်ႈလိၵ်ႈ“ပျႅၼ်ႇမီႇ” ဢၵ်ႉၶရႃႇ သွၼ်ပၼ်ဢွၼ်တၢင်း ၶႃႈႁႃႉ။ တေဢဝ်လၢႆးတႅမ်ႈလိၵ်ႈ “တြႃႇဝိတ ဢၵ်ႉၶရႃႇ” သွၼ်ပၼ်ႁႃႉ၊ ထၢမ်ၵႂႃႇ လၢႆးတႅမ်ႈလိၵ်ႈ 64 မဵဝ်း တမ်ႈတီႈ ၶူးသွၼ်လူင်ယဝ်ႉ။
ၶူးသွၼ်လူင်ၵေႃႈ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈ ဢမ်ႇတွၼ်ႉယၢမ်ႈလႆႈႁၼ် ယၢမ်ႈလႆႈ ငိၼ်း လၢႆးတႅမ်ႈလိၵ်ႈ ၼမ်တၢၼ်ႇၼႆႉလႄႈ လုၵ်ႈႁဵၼ်းမၼ်း ဢၼ်လၢၵ်ႇ လၢႆးမိူၼ်ၼႆ မၼ်းဢမ်ႇပႆႇယၢမ်ႈၺႃးသေပွၵ်ႈ၊ မၼ်းပဵၼ်ဢၼ်ဢၢမ်း တႄႉတႄႉဝႃႈဝႃႈ။ လၢႆးတႅမ်ႈလိၵ်ႈ ဢၼ်မၼ်းၸဝ်ႈ ထၢမ်ဢွၵ်ႇမႃးၼၼ်ႉ တႃႇဝႃႈ ၶူးမေႃလူင်ၼႆႉ တေႁူႉတေမေႃ ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ဝႆႉၵႆၵႆလႃႈ။ ၸူဝ်ႈပၢၼ်မၼ်းၼၼ်ႉ ငိၼ်းၵေႃႈ မၼ်းဢမ်ႇတွၼ်ႉငိၼ်းသေပွၵ်ႈ။
ၶူးသွၼ်လူင်ၵေႃႈ တႃႇတေသွၼ်ပၼ် ၼေႃႇၶမ်းၸဝ်ႈၼၼ်ႉ ဢမ်ႇ ၸၢင်ႈမေႃသွၼ်ပၼ်သင် ထႅင်ႈယဝ်ႉလႄႈ ၸင်ႇႁႂ်ႈ ၼေႃႇၶမ်းၸဝ်ႈ ၸွႆႈ သွၼ်ပၼ် လုၵ်ႈႁဵၼ်းမၼ်း ၸိူဝ်းၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ၸိူဝ်းဢၼ် ၼေႃႇၶမ်း ၸဝ်ႈ သွၼ်ပၼ်ၼၼ်ႉ လုၵ်ႈႁဵၼ်းၶဝ် ၸဵဝ်းမေႃၸဵဝ်းလႆႈလိူဝ်သေ ဢၼ် ၶူးသွၼ်လူင်ၶဝ် သွၼ်ပၼ်ၵွၼ်ႇၼႆယဝ်ႉ။
ပႃႇရမီႇဝၼ်းလင် သဝ်းထင်ႁူမ်ႈႁွမ်းၸွမ်း
[မႄးထတ်း]တမ်ႈတီႈ ၼႂ်းႁေႃလူင် သၢမ်လင်ၼၼ်ႉ ၼေႃႇၶမ်းၸဝ်ႈသီႇထၢတ်ႈၼႆႉ သိူဝ်းသႃႇၸႂ်လူၺ်ႈၸွမ်း ဢူၺ်းၵေႃႉ ဢူၺ်းသႄႈတၢင်းၼမ် ႁဵတ်းၼၼ် သေ ထိုင်ပၢၼ်လႆႈမႃး 16 ပီယဝ်ႉ။ ထိုင်မႃးပၢၼ်မၢဝ်ႇဢွၼ်ႇ ၽႂ်ႁွၼ်ႇမိူၼ်လႆႈ ၼေႃႇၶမ်းၸဝ်ႈသီႇထၢတ်ႈ ၼႆႉ ဢမ်ႇမီးတီႈလၢတ်ႈ လွင်ႈလူၺ်ႈတၢင်းႁၢင်ႈလီၼႆႉ တိုၼ်းဢမ်ႇမိူၼ် ပိူၼ်ႈလႃးလႃး၊ ပဵၼ်ဢၼ် ႁၢင်ႈလီသုတ်းတွၼ်းသေပိူၼ်ႈလႄႈ ပေႃးတေ မႃးတူၺ်း ႁၢင်ႈၽၢင် ၵၢင်ၸႂ်မၼ်းၸဝ်ႈၸေးၸေးၼႆၸိုင်...
ၽႃႇတိၼ်မၼ်းၸဝ်ႈ သွင်ၽႃႇၼႆႉ ဢမ်ႇလုၵ်းဢမ်ႇၶူင်ႈ ၽဵင်ႇပဵင်းၵၼ် မိူၼ်ၼင်ႇ ၼႃႈၼင်ၵွင်ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ တီႈၽႃႇတိၼ်ပဵင်းမၼ်းၸဝ်ႈၼႆႉ တူင်ႇဝိူင်းၸၢၵ်ႈ လၵ်ႈၶၼႃႇၵေႃႈ ထၢင်ႇၸႅင်ႈဝႆႉ။ ၽႃႇတိၼ်မၼ်းၸဝ်ႈၼႆႉ ဢူၼ်ႈဢွၼ်ႇလီ ၼိဝ်ႉတိၼ်မၼ်းၸဝ်ႈၵေႃႈ ၽဵင်ႇၵၼ်သေ ယၢဝ်းသဵမ်ႈဝႆႉ မိူၼ်ၼင်ႇ ပိူၼ်ႈပွတ်ႈၸဵၼ်ႈဢဝ်ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ၼိဝ်ႉၼိုင်ႈ လႄႈၼိဝ်ႉၼိုင်ႈ ပေႃးဝႃႈ ထိၵၼ်ဝႆႉၼႆ ဢမ်ႇမီးဝွင်ႈ ဢမ်ႇမီးႁွင်ႈသင် ၽဵင်ႇၵၼ်တၢၼ်ႇၼႆႉ။
သူၼ်ႈတိၼ်ၼေႃႇၶမ်းၸဝ်ႈ သွင်ၶွၼ်ၼႆႉယၢဝ်းဝႆႉ။ တႃတိၼ်မၼ်း ၸဝ်ႈၼႆၵေႃႈ သုင်သေၵူၼ်းတၢင်ႇၵေႃႉ ဢိတ်းၼိုင်ႈ။ ၼိူဝ်ႉမၢၵ်ႈၵၢဝ်ႈၸဝ်ႈ ဢမ်ႇယၢၼ်း၊ ၽၢႆႇၼႃႈၽၢႆႇလင် ပဵၼ်လမ်း ၽဵင်ႇၵၼ်သေ လမ်းၶႃၸဝ်ႈၼႆ ၵေႃႈ သဵမ်ႈလူင်းသိုဝ်ႈဝႆႉ။
ဢၼ်လၢၵ်ႇလၢႆးသေပိူၼ်ႈၼၼ်ႉတႄႉ ၶိူင်ႈဢင်ႇၵႃႇၵူၼ်းၸၢႆး ၼေႃႇ ၶမ်းၸဝ်ႈၼၼ်ႉ မီးၼင် ႁူမ်ႇတွမ်ႈဝႆႉၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ပေႃးဢမ်ႇႁူႉလီလီၼႆ မိူၼ်ၼင်ႇ သုပ်းထူင်ဝႆႉၵူၺ်း။ တႄႇဢဝ်ၽၢႆႇၼိူဝ်ဢႅင်ႈၸဝ်ႈ တေႃႇထိုင် ငဝ်ႈၶေႃးၼၼ်ႉ ၵွင်းလင်ၸဝ်ႈ ၽႅင်ႇပဵင်းၵၼ် မိူၼ်ၼင်ႇၶႅပ်းပႅၼ်ႈၼၼ်ႉ သေ လုပ်ႇၵွင်းလင် လုၵ်းလၢၵ်း ပူမ်ပၢမ် ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ တိုၼ်းဢမ်ႇ ႁၼ်။ ၼႃႈဢူၵ်းဝၢတ်ႈသေ တူဝ်ၸဝ်ႈ ၽၢႆႇၼိူဝ်တဵမ်ထူၼ်ႈဝႆႉယဝ်ႉ။ လမ်း ၶေႃးၼႆၵေႃႈ မူၼ်းၽဵင်ႇၵၼ်။ ၼိဝ်ႉမိုဝ်းၼႆၵေႃႈ သဵမ်ႈၽဵင်ႇၵၼ်။ ၽႃႇမိုဝ်း ၸဝ်ႈၵေႃႈ ၼုမ်ႇလီတႄႉတႄႉ။ ပေႃးၸဝ်ႈၸုၵ်းသိုဝ်ႈသိုဝ်ႈသေ ယွၼ်ႇမိုဝ်း လူင်း ပေႃးၼႆၸိုင် ပၢႆမိုဝ်းၸဝ်ႈ ထိုင်တီႈႁူဝ်ၶဝ်ႇ။
လုပ်ႇတူင်ႇၵၢင်းၸဝ်ႈ မိူၼ်ၼင်ႇလုပ်ႇတူင်ႇၵၢင်း ၶုၼ်သၢင်ႇသီႈ ၵေႇသ ရႃႇၸႃႇၼၼ်ႉသေ မီးႁႅင်းတႄႉတႄႉ။ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈ လုပ်ႇတူင်ႇၵၢင်းၸဝ်ႈ ၸိုဝ်ႈၸႂ်ႈလႄႈ ၼႃႈတႃၸဝ်ႈ မိူၼ်ၼင်ႇ ယုမ်ႉဝႆႉသေႇသေႇယူႇ။ လင် တိၼ်၊ လင်မိုဝ်း၊ ႁူဝ်မႃႇ ၵွင်ႇၵေႃႈၸဝ်ႈ ၸဵတ်းတီႈၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ ၼိူဝ်ႉ ၼင်ႇတဵမ်ထူၼ်ႈဝႆႉ။
ႁူၺ်ႇတႃၸဝ်ႈ ၶွၼ်ႇလီသေ မွႆတႃၸဝ်ႈ ၶိတ်းပိၼ်ႈၶိုၼ်ႈဝႆႉ။ မွႆတႃ ၸဝ်ႈၼႆႉ မိူၼ်ၼင်ႇ မွႆတႃဝူဝ်းဢွၼ်ႇ တိုၵ်ႉၵိူတ်ႇၼၼ်ႉလႄႈ လီႁၵ်ႉ လီယဵမ်ႈဝႆႉ။
ဢၼ်လၢၵ်ႇလၢႆး ထႅင်ႈပိူင်ၼိုင်ႈၼႆႉတႄႉ ၶိုင်ႈၵၢင်ငဝ်ႈၶူၼ်တႃၸဝ်ႈ သွင်ဢၼ်ၼႆႉ မႃးဢွၵ်ႇၶူၼ်ၸုၵၼ်ဝႆႉသေ ဢၼ်ၼၼ်ႉႁွင်ႉဝႃႈ (ဢူၼ်ႇ ၼလူမ်ႇ)။ တီႈပွင်ႇမၼ်းၸမ်း ဢုၼ်ၼ= တီႈသုင်၊ လေႃမ= ၶူၼ် “ၶူၼ် ဢၼ်ဢွၵ်ႇတီႈသုင်”ပွင်ႇဝႃႈၼင်ႇၼႆ။ လိူၼ်သေၼၼ်ႉ ၽၢႆႇၼိူဝ်ၼႃႈ ၽၢၵ်ႇ တီႈငဝ်ႈၶူၼ်ႁူဝ်ၸဝ်ႈၼၼ်ႉ မီးဝႆႉၽိဝ်ၼိူဝ်ႉ မၢင်မၢင်ဢွၼ်ႇ ၸပ်းဝႆႉ သေ ႁွင်ႉဝႃႈ “သၢင်းၵျိတ်ႈ”။
ၼေႃႇၶမ်းၸဝ်ႈၼႆႉ ၶဵဝ်ႈမၼ်းၸဝ်ႈမီးဝႆႉ သီႇသိပ်းသိၵ်ႈလီလီ။ သိၵ်ႈ ၼိုင်ႈလႄႈသိၵ်ႈၼိုင်ႈ ႁၢင်ႇၵၼ်ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ဢမ်ႇမီး ၽဵင်ႇၵၼ်သေ ၶၢဝ်သလွတ်ႇ ပွတ်ႇၸွၼ်းငွၼ်းဝႆႉ။ ၼႂ်းၵႃႈ ၶဵဝ်ႈသီႇသိပ်းသိၵ်ႈၼႆႉ ၶဵဝ်ႈငႃး ၸဝ်ႈ ၽၢႆႇတႂ်ႈၽၢႆႇၼိူဝ် သီႇသိၵ်ႈၼၼ်ႉ ပဵၼ်ဢၼ်ၶၢဝ်သႂ်သေပိူၼ်ႈ။
လိၼ်ႉၼေႃႇၶမ်းၸဝ်ႈၼႆႉ တိုၼ်းဢမ်ႇမိူၼ်ၼင်ႇလိၼ်ႉပိူၼ်ႈ လိၼ်ႉ ၸဝ်ႈၽႅပ်ႉယႂ်ႇသေ မၢင်ဝႆႉ။ ယၢဝ်းၵေႃႈ ယၢဝ်းသေ ပဵၼ်ဢၼ် ဢူၼ်ႈ ဢွၼ်ႇတႄႉတႄႉ။ မႅပ်ႈလိၼ်ႉၸဝ်ႈသေ ဢဝ်ႁူမ်ႇၼႃႈၽၢၵ်ႇၸဝ်ႈၵေႃႈ လႆႈ၊ ဢဝ်လိၼ်ႉၸဝ်ႈ ႁဵတ်းမူၼ်းမူၼ်းလႅမ်လႅမ်သေ သႄႇသႂ်ႇ ၼႂ်းႁူၵေႃႈလႆႈ၊ သေႇ ၼႂ်းၶူးလင်ၵေႃႈလႆႈ ဢူၼ်ႈဢွၼ်ႇတၢၼ်ႇၼႆႉယဝ်ႉ။
ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈ လိၼ်ႉၸဝ်ႈ ပၢၵ်ႇၸဝ်ႈ တူၵ်းထုၵ်ႇလႄႈ သဵင်ၸဝ်ႈၵေႃႈ လီ ထွမ်ႇသေ ၶေႃႈမၼ်းပီႇလီ ပွင်ႇၸႅင်ႈလီယဝ်ႉ။
သဵင်ၸိုၼ်ႈၸၢင်ႇ တႅၵ်ႇလႅင်းလီသေ ငိၼ်းထွမ်ႇ ဢမ်ႇၶၢၼ်ႉ၊ သဵင်ၵွၼ်ႈ လီသေ ၶေႃႈသဵင်ၵေႃႈ လင်ၵွင်ႈလီ။
ပေႃးဝႃႈ ပိူၼ်ႈလၢတ်ႈလႆႈ ၼိုင်ႈၶေႃႈၼႆ ၼေႃႇၶမ်းၸဝ်ႈ လၢတ်ႈလႆႈ ၶေႃႈၵႂၢမ်းတၢင်းၼမ်။
ၼိူဝ်ႉၼင်ၸဝ်ႈၼႆၵေႃႈ ပဵၼ်ဢၼ်ၼူၼ်းလီ လဝ်းလီသေ သီၼိူဝ်ႉ ၼင်ႇ လိူင်ႁိူဝ်ႈဝႆႉ။ ႁူးၶူၼ်တုမ်ႇၼိူဝ်ႉ ၼိုင်ႈႁူးၼၼ်ႉ ဢွၵ်ႇၶူၼ်ၼိုင်ႈ သဵၼ်ႈ ၼိုင်ႈသဵၼ်ႈၵူၺ်း တိုၼ်းဢမ်ႇႁူမ်ႈၵၼ် ဢွၵ်ႇလၢႆသဵၼ်ႈ၊ ၵႃႈပဵၼ် ၶူၼ်တၢင်းသဵင်ႈ ပၢႆမၼ်း ငေႃးၶိုၼ်ႈၽၢႆႇၼိူဝ် ၵူႈသဵၼ်ႈ။
ပေႃးတေသုမ်ႇတူၺ်း တၢင်းတူဝ်တၢင်းၶိင်းၼႆ လွင်ႈဝႃႈ ၵုမ်ႇၵူၼ်ႈၶိတ်း၊ လင်မိုဝ်းၵွင်ႇ ၸိူဝ်းၼႆႉ ဢမ်ႇပဵၼ် ဢမ်ႇမီး။ ႁၢင်ႈတူဝ်ႁၢင်ႈၶိင်း ပဵၼ်ဢၼ် သိုဝ်ႈ ၸိုဝ်ႈၸႂ်ႈသေ ပွင်ႈတူဝ်ပွင်ႈၶိင်း သိုပ်ႇၵၼ်ၶႅမ်ႉလႅပ်ႈတႄႉတႄႉ။ တၢင်းသုင် တူဝ်ၶိင်းၸဝ်ႈၼႆၵေႃႈ မီးထၢၼ်ႇဝႃးၸဝ်ႈလီလီ မီးသီႇသွၵ်ႇၸဝ်ႈ လီလီ။ ပေႃးဝႃႈ တၢင်းသုင်လႄႈ ဝႃးမိုဝ်း တၢၼ်ႇၵၼ်ၼႆ လႆႈႁွင်ႉဝႃႈ “ၼိ ၵြေႃးထ ပရိမၼ်ႇတလ”(ၵေႃႉဢၼ်ၽဵင်ႇပဵင်း မိူၼ်ၼင်ႇတူၼ်ႈၺွင်ႇ) ၼႆယူႇ။
တီႈတူဝ်ၸဝ်ႈ ဢဵၼ်ဢၼ်ဢဝ် ဢရသႃႇ မီးၸဵတ်းႁဵင်သေ လွင်ႈ ဢဵၼ်ဢွၼ်ႇ ဢဵၼ်လူင် ၵပ်းသိုပ်ႇၵၼ် ပဵ်ၼ်ဢၼ်လီတႄႉတႄႉ။ ၵွပ်ႈၼႆ လႄႈ တၢင်းၵိၼ် ဢၼ်မီးတၢၼ်ႇ ၶိုင်ႈမဵတ်ႉငႃးၵေႃႈ ႁူႉႁၼ်ၸႅင်ႈလႆႈ ၼမ်ႉဝၢၼ် ဢရသႃႇမၼ်းလီလီ။ ဢိင်ပိုင်ႈၼိူဝ် လွင်ႈၼႆႉသေ ၽၢႆႇယူႇလီ ၸဝ်ႈ ၶႅမ်ႉလႅပ်ႈတၢၼ်ႇႁိုဝ် ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ႁူႉလႆႈယူႇ။
ၸွမ်းၼင်ႇ ဢၼ်ၼႄမႃး ၶိူင်ႈမျၢတ်ႈၵူၼ်းၸၢႆး လၵ်ႈၶၼႃႇ 32 ၼၼ်ႉ ၼႄယဝ်ႉသေ... ပေႃးတေၸႅၵ်ႇတူၺ်း ဢၼ်လဵၵ်ႉဢၼ်ၼွႆႉ မၼ်းၼႆ မီးထႅင်ႈပႅတ်ႇသိပ်းၵွၼ်ႇ။
ၼႂ်းၵႃႈ 80 ၼၼ်ႉ ပေႃးတေမႃး ၼႄတူၺ်း ၵမ်ႈၽွင်ႈၼႆၸိုင် ၵၢပ်ႇ ၼဵပ်ႉတိၼ်ၵၢပ်ႇၼဵပ်ႉမိုဝ်း ၼေႃႇၶမ်းၸဝ်ႈ တၢင်းမူတ်းၼႆႉ ဢမ်ႇယွမ်ႉသင် သေတႃႉ တိုၼ်းလႅင်ၶွင်ႇဝႆႉယူႇသေႇသေႇ။ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈ လွင်ႈယူႇလီၸဝ်ႈ ၶႅမ်ႉလႅပ်ႈလႄႈ ၸင်ႇႁၢင်ႈလီၼင်ႇၼႆ။ ၵၢပ်ႇၼိဝ်ႉတိၼ် ၵၢပ်ႇၼိဝ်ႉမိုဝ်း သဵမ်ႈလႅမ်သေ ၵူင်ႇဝႆႉ(ဢမ်ႇၽႅပ်ႉ)။
ၵွင်ႇၶူးလင်ၸဝ်ႈ ၵုင်းလီသေ ႁိူၵ်ႇၸဝ်ႈလႄႈ သီႇသူပ်းၸဝ်ႈ လႅင်ၶွင်ႇဝႆႉ သေႇသေႇ။ လၢႆးမိုဝ်း တီႈၼႂ်း ဢူင်ႈၽႃႇမိုဝ်းသွင်ၽႃႇၵေႃႈ ႁွင်ႈႁွႆးမၼ်းလိုၵ်ႉ သေ ႁၼ်ၸႅင်ႈဝႆႉ၊ ၽႃႇမိုဝ်းၵေႃႈ လိူမ်ႈဝႆႉ (ဢမ်ႇႁႅင်ႈ)။
ႁူၸဝ်ႈသွင်ၽၢႆႇၵေႃႈ သၢင်ႇထုၵ်ႇၶႅမ်ႉလႅပ်ႈ ႁၢင်ႈလီဝႆႉ၊ ႁၢမ်ႉယၢဝ်းသေ ပိူၼ်ႈဢိတ်းၼိုင်ႈ။ ၵွၵ်းႁူဝ်မူၼ်းလီသေ ၼႃႈၽၢၵ်ႇၵႂၢင်ႈဝႆႉ။ ၶူၼ်တႃၵေႃႈ ပဵၼ်ဢၼ်လီတႄႉတႄႉ။ ၶူၼ်ႁူဝ်ၸဝ်ႈ ဢူၼ်ႈဢွၼ်ႇသေ သီမၼ်းလမ် လိူမ်ႈလီတႄႉတႄႉ။ လွင်ႈၵႂႃႇလွင်ႈပႆၸဝ်ႈၼႆၵေႃႈ ဢမ်ႇမိူၼ်ပိူၼ်ႈ ပဵၼ်ဢၼ်ယဵၼ်ႇငႄႈ ၶႅမ်ႉလႅပ်ႈတႄႉယဝ်ႉ။ တီႈႁုပ်ႈမၼ်း ၼႂ်းလုမ်းၾႃႉမိူင်းၵူၼ်းၼႆႉ ၵူၼ်းဢၼ် ႁၢင်ႈလီ ပေႃးပဵၼ်ထၢၼ်ႇၼႆႉ မီးဝႆႉလႄႈ ပဵၼ်ဢၼ်ယွင်ႈၵုင်ႇမုၼ် လုမ်ႈၾႃႉ ပဵၼ်လွၼ်ႉၵႅၼ် သႅင်ဢႄလုမ်ႈၾႃႉယဝ်ႉ။
ပဵၼ်ၽူႈဢၼ်တေမႃး ပၼ်လွင်ႈလီ ပုၼ်ႈၵူၼ်းၼမ် ဢၼ်ၽႂ်ၵေႃႈ ဢမ်ႇမိူၼ်လႆႈၼၼ်ႉလႄႈသင်၊ ပဵၼ်ၽူႈဢၼ် တေမႃးယႃယဵၼ်ပၼ် လွင်ႈ ၶဵၼ်ၵိလေႇသႃႇ တီႈသတ်ႉတဝႃႇလႄႈသင်၊ ပဵၼ်ၽူႈၸၢတ်ႈလိုၼ်းသုတ်း ပဵၼ်ၽူႈဢၼ်တေမႃးပဵၼ် မုၼ်ၶမ်းၽြႃးလႄႈ လွင်ႈတၢင်းလီ တင်းသဵင်ႈ ၼၼ်ႉ မႃးၶွၼ်ႈၵၼ်သေ ၸင်ႇတေႁၢင်ႈလီ တၢၼ်ႇၼႆႉယဝ်ႉ။
တေႃႇထိုင်ယၢမ်းမိူဝ်ႈလဵဝ် ၶေႃႈတြႃးၸဝ်ႈၵေႃးတမ ဢၼ်လုၵ်ႉတီႈ ၸဝ်ႈ သီႇထၢတ်ႈ တႄႇပဵၼ်မႃးၼၼ်ႉ မႃးယႃယဵၼ်ပၼ် ၵူၼ်းၼႂ်းလုမ်ႈၾႃႉ၊ မႃးၽုၺ်ႇပၼ် သဵၼ်ႈတၢင်းၸိုဝ်ႈၸႂ်ႈ မီးၼင်ႇၼႆလႄႈ... ၸွမ်းၼင်ႇ ဢၼ် လၢတ်ႈၼႄမႃး ႁၢင်ႈၽၢင် လၵ်ႈၶၼႃႇၸိူဝ်းၼၼ်ႉၼႆ ယင်းတေလႆႈဝႃႈ ပဵၼ်ဢၼ် လဵၵ်ႉၵေႇဢေႇမၢင် တႄႉတႄႉၵွၼ်ႇၼႆယူႇ။
ၵေႃႉႁူမ်ႈႁွမ်း ၸွမ်းၸဝ်ႈႁႃယၢပ်ႇသေတႃႉ
[မႄးထတ်း]မိူၼ်ၼင်ႇ ၽူႈဢၼ်လူဝ်ႇ လွင်ႈလေႃးၵီႇ ၸိူင်ႉၶုၼ်ႁေႃၶမ်းလူင် သုတ်ႉထေႃးတၼၼၼ်ႉ ၽူႈမီးပၺ်ႇၺႃႇၶဝ်၊ ၸိူဝ်ႉႁိူဝ်ႇငိူၼ်ႈတိုၼ်း ပီႈ ၼွင်ႉၶဝ်ၼႆၵေႃႈ လူဝ်ႇၼင်ႇၼၼ်လႄႈ ၸင်ႇၵႂႃႇတိုၵ်းသူၼ်း ႁေႃၶမ်းလူင် ႁႂ်ႈႁႃပၼ် ၵေႃႉႁူမ်ႈၽၢၵ်ႈ ၸဝ်ႈသီႇထၢတ်ႈယူႇ။ ၸွမ်းၼင် ၵႂၢမ်းဢၼ် ပုၼ်ႇၼႃးၶဝ် ႁေႃးလၢတ်ႈဝႆႉ ပေႃးယႂ်ႇမႃး တေပဵၼ်ၽြႃးဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ သင်ဝႃႈ မီးၸႂ်တိတ်း ၸႂ်ႁွႆႈ တီႈၼိူဝ် လုၵ်ႈလၢင်းမေးၼၢင်းၼႆၸိုင် တေဢမ်ႇ ၶိုင် လွင်ႈပၢႆႈၶဝ်ႈထိူၼ်ႇလႆႈ ၶဝ်ဝူၼ်ႉပွင်ႇ ႁၼ်ထိုင်ၼင်ႇၼႆ။ ၶုၼ်ႁေႃၶမ်း လူင်ၵေႃႈ လႆႈၸႂ်ၸွမ်း တၢင်းဝူၼ်ႉ လွင်ႈၶႆႈၸႂ်ဢၼ်ၼႆႉသေ ၸင်ႇႁႂ်ႈၶိုင် သၢင်ႈႁၢင်ႈပွင် တႃႇၵႂႃႇႁႃ လုၵ်ႈယိင်းသၢဝ်ၵၺ်ႇၺႃႇမႃးသေ တေဢၢပ်ႈႁၢင်ႈ ဢၢပ်ႈႁေႃပၼ် ၶပ်ႉၶိုင်ဝႆႉၼင်ႇၼႆယူႇ။
တူၼ်တူဝ်ၼေႃႇၶမ်းၸဝ်ႈတႄႉ ဢမ်ႇပေႃးၶဝ်ႈၸႂ် လွင်ႈၵူပ်ႉၵူႈပဵၼ် ႁိူၼ်းသေတႃႉ တူၺ်းႁၼ်ထိုင် ၼႃႈတႃၽူႈယႂ်ႇၽူႈလူင် ၼႂ်းၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ လႄႈသင်၊ ဢမ်ႇၶႂ်ႈလူၼ်ႉလိူဝ် ၶေႃႈၵႂၢမ်း ပေႃႈၸဝ်ႈလႄႈသင်၊ ၸင်ႇလႆႈႁပ်ႉ ဢဝ် ၶေႃႈၵႂၢမ်းၶဝ် တႃႇတေၵူပ်ႉၵူႈၵၼ်ၼၼ်ႉယူႇ။ ၵူၺ်းၵႃႈ တႃႇတေၵႂႃႇႁႃ လုၵ်ႈယိင်းသၢဝ်ၼၼ်ႉ မၼ်းၸဝ်ႈ လၢတ်ႈပၼ်လွင်ႈတၢင်း လၵ်ႈၶၼႃႇ တႃႇတေပဵၼ်လႆႈ ၵေႃႉႁူမ်ႈႁွမ်း ၸွမ်းမၼ်းၸဝ်ႈၵႂႃႇယူႇ။
ၼၢင်းယိင်း ဢၼ်တေမႃးပဵၼ်လႆႈ ၵေႃႉႁူမ်ႈၽၢၵ်ႈ ၼေႃႇၶမ်းၸဝ်ႈၸမ်း ငိူၼ်ႈၶိူဝ်းၸႃႇတိ တေလႆႈၸႅတ်ႈၸၢင်ႇ။ ႁၢင်ႈၽၢင်ၵေႃႈ တေလႆႈႁၢင်ႈလီ တၢၼ်ႇၶမ်းသွၼ်း။ ၸူဝ်ႈယိုၼ်းဢႃႇယုၵေႃႈ တေလႆႈတၢၼ်ႇၼေႃႇၶမ်း ၸဝ်ႈ။ ၶေႃႈၵႂၢမ်း တေလႆႈမၼ်ႈၵႅၼ်ႇ။ တေဢမ်ႇလႆႈပဵၼ် ၼၢင်းယိင်း ဢမ်ႇမီးသတ်ႉၸႃႇ။ လွင်ႈၸႂ်ၶွတ်း ၸႂ်ပွတ်း တေလႆႈၵၢင်းယၢၼ်။ လွင်ႈတိုဝ်း ၵမ် တေလႆႈလီ။ မၢၼ်ႇမႃႇၼ တေဢမ်ႇလႆႈမေႃယႂ်ႇ။ တေလႆႈပဵၼ် ၵူၼ်း ဢၼ်မေႃယိုၼ်ႈမေႃပၼ် မေႃၸႃႇၵပိူၼ်ႈၼၼ်ႉ။ တေဢမ်ႇလႆႈပဵၼ် ၵေႃႉ ဢၼ်ႁႅင်ႉသူင် လွင်ႈၵျေႃႇလွင်ႈမူၼ်ႈၼႃႇ။ တေဢမ်ႇလႆႈပဵၼ် ၵေႃႉဢၼ် ယုမ်ႇၵႂၢမ်းပိူၼ်ႈငၢႆႈၼၼ်ႉသေ လူဝ်ႇလႆႈပဵၼ် ၵေႃႉဢၼ်မီး ပၺ်ႇၺႃႇ တၢင်း ၶႆႈၸႂ် မေႃဝူၼ်ႉသၢင်ႈၼၼ်ႉတဵမ်ထူၼ်ႈ။
လူဝ်ႇလႆႈမေႃ လူႁၼ်လုမ်းလႃး ယႃၸႂ်ပၼ် ၽူႈပဵၼ်ၸဝ်ႈၽူဝ်။ လူဝ်ႇ လႆႈမေႃလူႁၼ်ၽူဝ် မိူၼ်ၼင်ႇ မႄႈလူႁၼ်လုမ်းလႃးလုၵ်ႈ။ လိူဝ်သေၽူဝ် ၸဝ်ႈၵဝ်ႇ တမ်ႈတီႈၼိူဝ် ၽူႈၸၢႆးတၢင်ႇၵေႃႉၼၼ်ႉ ဢဝ်ၸႂ်ပႅၵ်ႇပိူင်ႈၵေႃႈ တေလႆႈၵၢင်းယၢၼ်။ တမ်ႈတီႈ မႄႈၸဝ်ႈပေႃႈၸဝ်ႈ၊ မႄႈဢွၵ်ႇပေႃႈဢွၵ်ႇၸဝ်ႈ ၸိူဝ်းၽူႈဢၼ်ထိူၵ်ႈ ၼပ်ႉယမ်ၼၼ်ႉၵေႃႈ လူဝ်ႇမေႃၼပ်ႉယမ်။
ၸဝ်ႈၽူဝ် ၶဝ်ႈတီႈၼွၼ်းယဝ်ႉ ၸင်ႇၶဝ်ႈလႄႈသင်၊ ၸဝ်ႈၽူဝ်လပ်း ယဝ်ႉ ၸင်ႇလပ်းလႄႈသင်။ ၽွင်းၸဝ်ႈၽူဝ် ပႆႇလုၵ်ႉၼၼ်ႉ လုၵ်ႉဢွၼ် တၢင်း ၸဝ်ႈၽူဝ်သေ သႂ်ႇဝႆႉထႃႈ ၼမ်ႉသုၵ်ႈၼႃႈလႂ်၊ တူဝ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇ ၵေႃႉ ႁဵတ်းသၢင်ႈ လုမ်းလႃးၽူဝ်ၼၼ်ႉလႄႈသင်။ လွင်ႈၵၢၼ် ၼႂ်းႁိူၼ်းၼႂ်းယေး ၵူႈလွင်ႈလွင်ႈ လူဝ်ႇမေႃ ၶိုင်သၢင်ႈႁၢင်ႈပွင်လႄႈသင်။ ၶူဝ်းၶွင်ဢၼ် ၵေႃႉ ပဵၼ်ၽူဝ် ႁႃလႆႈမႃးၼၼ်ႉ လူဝ်ႇလႆႈမေႃၸၢႆႇ မေႃသိမ်းမႅတ်ႇပႅင်းၼၼ်ႉ လႄႈသင်။ ၸွမ်းၼင်ႇ ဢၼ်လၢတ်ႈမႃးၸိူဝ်းၼႆႉ ပဵၼ်လွင်ႈလူၺ်ႈ လၵ်ႈ ၶၼႃႇ မႄႈၸဝ်ႈႁိူၼ်းလီၶဝ်လႄႈ လွင်ႈၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ လူဝ်ႇလႆႈပဵၼ် ၵေႃႉ တဵမ်ထူၼ်ႈ။
ႁၢင်ႈၽၢင်လႄႈသင်၊ လွင်ႈဝႆႉဝၢင်းၸႂ်လႄႈသင်၊ လွင်ႈၵျၢင်ႉတၢင်းၵမ် လႄႈသင် ပေႃးဝႃႈတဵမ်ထူၼ်ႈၼႆ ၼၢင်းယိင်းသၢဝ်ၵေႃႉၼၼ်ႉ မၼ်းၸၢႆး တေႁပ်ႉဢဝ် တေဢဝ်ၶဝ်ႈပဵၼ် ၽူႈယူႇသၢင်ႈႁေႃၸၢၼ်းသေ တေၶၢမ်ႇ ဢၽိသိၵ်ႈယူႇၼႆ ၼေႃႇၶမ်းၸဝ်ႈ လၢတ်ႈၵႂႃႇၼင်ၼႆ ဢမ်ႇသႂ်ႇပႃး လွင်ႈမီး လွင်ႈၽၢၼ်။ တူၺ်းထိုင် တႃႇၼႃႈႁိူၼ်း တေသိူဝ်းသႃႇယဵၼ်ၸႂ်ၼၼ်ႉ ၵူၺ်းလႄႈ ပေႃႈၸဝ်ႈၵေႃႈ ယွင်ႈဢၢမ်း တၢင်းလိူၵ်ႈ လုၵ်ႈၸဝ်ႈတႄႉတႄႉဝႃႈ ဝႃႈ။
ၶုၼ်ႁေႃၶမ်းလူင်ၵေႃႈ သွၼ်ႇၼပ်ႉဝႆႉဝႃႈ
“လုၵ်ႈၸၢႆးၵဝ်ၼႆႉ ပဵၼ်ၽူႈမီးၽုင်းလႄႈ ၼၢင်းယိင်းသၢဝ် ဢၼ်တဵမ် ထူၼ်ႈၸိူင်ႉၼႆ တႃႇဢမ်ႇလႆႈၼၼ်ႉ ဢမ်ႇမီး”ၼႆသေ ၸင်ႇၸႂ်ႉၶုၼ်ၽွင်း မိူင်းၶဝ် ဢဝ်ၶေႃႈလိူၵ်ႈ ၼေႃႇၶမ်းၸဝ်ႈၼၼ်ႉသေ ၸႂ်ႉၵႂႃႇႁႃ လုၵ်ႈယိင်းသၢဝ် ၵူႈဝၢၼ်ႈၵူႈမိူင်းယူႇ။
ၶုၼ်ၽွင်းမိူင်းၶဝ် ၸိူဝ်းၵႂႃႇႁႃၼၼ်ႉၵေႃႈ ၶဝ်ႈဝၢၼ်ႈၼိုင်ႈ ဢွၵ်ႇဝၢၼ်ႈ ၼိုင်ႈသေ ႁႃလိူၵ်ႈတူၺ်းယူႇသေတႃႉ ဝဵင်းဢၼ်လႂ် ဝၢၼ်ႈဢၼ်လႂ်ၵေႃႈ ဢမ်ႇႁၼ်လႆႈ ၵေႃႉတေမႃးမိူၼ်ၼင်ႇ ၼႂ်းၶေႃႈလိူၵ်ႈ ၼေႃႇၶမ်းၸဝ်ႈၼႆႉ တဵမ် တဵမ်ထူၼ်ႈထူၼ်ႈ။ ႁဵတ်းၼၼ်သေ ၵမ်းလိုၼ်း ၸင်ႇၵႂႃႇၽႅဝ် တီႈမိူင်း တေႇဝတႁၼၼ်ႉ လႆႈငိၼ်းၶၢဝ်ႇငၢဝ်း လုၵ်ႈယိင်း ႁေႃၶမ်းတေဝတႁလႄႈ ၶဝ်ၸင်ႇၵႂႃႇ လဵပ်ႈႁဵၼ်းတူၺ်းယဝ်ႉ။ ပေႃးဝႃႈ ၶဝ်လဵပ်ႈႁဵၼ်းတူၺ်း ႁၢၼ်ႉ ၸႂ်ယဝ်ႉၼႆ ၸင်ႇၵႂႃႇၶဝ်ႈ ၸူးတီႈမၼ်း ၼၢင်းယသေႃႇထရႃႇသေ ဢဝ်ၽိုၼ် လိၵ်ႈ ၶေႃႈလိူၵ်ႈမၵ်းမၢႆ ၼေႃႇၶမ်းၸဝ်ႈၼၼ်ႉ ယိုၼ်ႈထိုင်တီႈမၼ်းၼၢင်း ယဝ်ႉ။ တူၼ်တူဝ်မၼ်းၼၢင်း ၸွင်ႇတေတဵမ်ထူၼ်ႈ လႆႈၼႆၼၼ်ႉ ႁႂ်ႈမၼ်း ၼၢင်း ၶိုၼ်းဝူၼ်ႉထတ်းတူၺ်း တူဝ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇၼႆယဝ်ႉ။
ပေႃးဝႃႈ လူတူၺ်းလိၵ်ႈၼၼ်ႉ လီငၢမ်းယဝ်ႉၼႆ ၼၢင်းယသေႃႇထရႃႇ ၵေႃႈ ဝႆႉၼႃႈယုမ်ႉတႃသႂ်သေ သင်ႇလၢတ်ႈဝႃႈ-
“ၸဝ်ႈပီႈ ယႃႇပေႁႂ်ႈလႆႈထူပ်းၺႃး ၵေႃႉဢၼ် ဢမ်ႇပဵင်းၸႂ်ၼၼ်ႉ သေၵမ်း”ၼႆ ႁႂ်ႈဢဝ်ၵႂၢမ်းမၼ်းၼၢင်း မိူဝ်းလဝ်ႈလၢတ်ႈထိုင် တီႈၼေႃႇၶမ်း ၸဝ်ႈ ၼင်ႇၼႆယူႇ။ ၶုၼ်ၽွင်းမိူင်းၶဝ်ၵေႃႈ ပွၵ်ႈသၢႆႇဝၢႆႇၶိုၼ်းမႃး မိူင်းၵပိလ ဝတ်ႈၶဝ်ၼၼ်ႉ ၶၼ်ၶၼ်ၽႂ်းၽႂ်းသေ မႃးလဝ်ႈလၢတ်ႈၼႄ လွင်ႈဝႃႈ “ဢၼ်ၵိုင်ႇထိူၵ်ႈ လုၵ်ႈၸၢႆးၸဝ်ႈ ႁၢင်ႈလီမိူၼ်ၼင်ႇ ၶမ်းသွၼ်းၼၼ်ႉ မီးတီႈဝဵင်းတေႇဝတႁ လႆႈႁၼ်မႃး ၼင်ႇၼႆၶႃႈဢေႃႈ” ၼႆယဝ်ႉ။
ၶုၼ်ႁေႃၶမ်းလူင်ၵေႃႈ လႆႈႁူႉဝႃႈ လုၵ်ႈယိင်းသၢဝ်ႁၢင်ႈလီ ဢၼ်ၵိုင်ႇထိူၵ်ႈ လုၵ်ႈၸၢႆးမၼ်း လႆႈႁၼ်ဝႆႉယဝ်ႉၼႆလႄႈ ပဵၼ်ဢၼ်ႁူမ်ၸူမ်းတႄႉတႄႉ။ ၵူၺ်းၵႃႈ မၼ်းၸဝ်ႈ လႆႈၸႂ်ၶႂ်ႈႁႂ်ႈ တူဝ်လုၵ်ႈၸၢႆးမၼ်း လိူၵ်ႈတူၺ်း ထုၵ်ႇၸႂ် သေၽၢႆႇၼိုင်ႈ။ ၽူႈယႂ်ႇၵူၼ်းလူင်ၶဝ်ၵေႃႈ ၶႂ်ႈႁႂ်ႈလႆႈၸႂ်ၽၢႆႇၼိုင်ႈ သွင်ၽၢႆႇၼႆႉ ၶႂ်ႈႁႂ်ႈၵၢႆႇငူပ်ႉၵၼ်ယူႇ ၵွပ်ႈၼႆလႄႈ ၼင်ႇႁိုဝ် လုၵ်ႈယိင်းသၢဝ်တင်းၼမ်လႄႈ လုၵ်ႈၸၢႆးမၼ်းၸဝ်ႈ ပေႃးတေႁၼ်ၵၼ်ၼၼ်ႉ ၸင်ႇၶိုင်ပွင်ပၼ်ၼင်ႇၼႆ။ ၸင်ႇၽိတ်ႈမွၵ်ႇ လုၵ်ႈယိင်းသၢဝ်ၸဝ်ႈၶုၼ် သၢဝ်ၸၼ်ႉသုင် ၵူႈတီႈတီႈ သေ ႁႂ်ႈမႃးထူပ်းႁၼ် လုၵ်ႈၸၢႆးမၼ်းၸဝ်ႈ၊ တေတွၼ်ႈပၼ် သူးဢသေႃး ၵၽၼ်ႇတႃႇၼႆယူႇ။
ပေႃးဝႃႈ ၶဝ်ၼၢင်းမႃးထူပ်းႁၼ် ၼေႃႇၶမ်းၸဝ်ႈၼႆ ၼၢင်းသၢဝ် ဢၼ် လႆႈၶၢမ်ႇတၢင်း ၼေႃႇၶမ်းၸဝ်ႈ ယဵမ်ႈတူၺ်းၶႅမ်ႉၶႅမ်ႉၼၼ်ႉ သင်ဝႃႈမီး ပေႃး ၼႆၸိုင် တႃႇတေမႃးမွၵ်ႇထိုင် ၸဝ်ႈႁေႃၶမ်းၼၼ်ႉၵေႃႈ လၵ်ႉလွမ်ၶိုင်ဝႆႉယူႇ။ ၼေႃႇၶမ်းၸဝ်ႈသီႇထၢတ်ႈၼႆႉ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈပဵၼ် ၽူႈၸၼ်ႉယႂ်ႇ ၸၼ်ႉ သုင်ၵေႃႉၼိုင်ႈလႄႈ ၼၢင်းယိင်းဢၼ်ၶဝ် ၽိတ်ႈမွၵ်ႇၼၼ်ႉ ဢွၼ်ၵၼ်မႃး ၶိုၼ်ႈႁွတ်ႈၵူႈသၢဝ်ယူႇ။ ၵၢပ်ႈပၢၼ်မိူဝ်ႈၼၼ်ႉ လွင်ႈဢၼ် လုၵ်ႈယိင်းသၢဝ်ၶဝ် လႆႈမႃးၸူး တီႈလုၵ်ႈၸၢႆးမၢဝ်ႇၼႆႉ တိုၼ်းပဵၼ်ၾိင်ႈထုင်း လွင်ႈယိၼ်ႇငႄႈ ၶဝ်ဢၼ်ၼိုင်ႈလႄႈ ဢမ်ႇပဵၼ် လွင်ႈဢမ်ႇမီးၵုင်ႇ ဢမ်ႇမီးမုၼ်သင်။
ပေႃးဝႃႈ လုၵ်ႈယိင်းသၢဝ်ၶဝ် ၸုင်ႇၵၼ်ယဝ်ႉၼႆၸိုင် ၼေႃႇၶမ်းၸဝ်ႈၵေႃႈ ၶိုင်သၢင်ႈ ဢွၼ်ဢဝ် ၵူၼ်းၸွမ်းမၼ်းၸဝ်ႈ ၶႅမ်ႉၶႅမ်ႉလႅပ်ႈလႅပ်ႈသေ ဢွၵ်ႇမႃး ယဝ်ႉ။ မၼ်းၸဝ်ႈ မႃးယဵမ်ႈတူၺ်း ၼၢင်ႈယိင်းသဝ်ၶဝ် မႃးထူပ်းႁၼ်ၶဝ် ၵေႃႉလႂ်ၵေႃႉၼၼ်ႉသေ ယိုၼ်ႈပၼ် ၶွင်ၽၢၵ်ႇတီႈၵူႈၵေႃႉ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ၼၢင်း ယိင်း ၵေႃႉလႂ်ၵေႃႈ မၼ်းၸဝ်ႈ ဢမ်ႇယဵမ်ႈယၵ်ႉတူၺ်း ၶႅမ်ႉၶႅမ်ႉလႅပ်ႈလႅပ်ႈ။ ၶဝ်ၼၢင်းၸိူဝ်းၼၼ်ႉၵေႃႈ ႁပ်ႉဢဝ်ၶွင်ၽၢၵ်ႇသေ ဢွၼ်ၵၼ် ပွၵ်ႈမိူဝ်းၶိုၼ်း။ ၸမ်တေသိမ်းပၢင်ပွႆး ၼၢင်းယသေႃႇၵေႃႈ ၸင်ႇဢွၼ်ဢဝ် ဢလုမ်း ဢလၢင်းမၼ်းၼၢင်းသေ တဝ်ႈႁွတ်ႈ ၽႅဝ်ထိုင်မႃး။ ၼေႃႇၶမ်းၸဝ်ႈၵေႃႈ ယၵ်ႉတူၺ်း ၼၢင်းယသေႃႇထရႃႇ ၶႅမ်ႉၶႅမ်ႉလႅပ်ႈလႅပ်ႈလႄႈ ၵူၼ်းလွမ်ပႂ်ႉ တူၺ်းၼၼ်ႉ ၸင်ႇၵႂႃႇမွၵ်ႇလၢတ်ႈတီႈ ၶုၼ်ႁေႃၶမ်းၵမ်းလဵဝ်။ ၶုၼ်ႁေႃၶမ်း လူင်ၵေႃႈ မႃးတီႈၼၼ်ႈသေ ဢဝ်ဢသေႃးၵၽၼ်ႇတႃႇ ဢၼ်ထိူၵ်ႈၵႃႈၶၼ် ယႂ်ႇၶၼ်လူင်ၼၼ်ႉ ပူင်မႅင်ႇပၼ် ၼၢင်းယသေႃႇယဝ်ႉ။
ဝၢႆးသေ ႁပ်ႉဢဝ်သူး ၽၢၼ်ႇတႃႇယဝ်ႉ ၼၢင်းယသေႃႇ ၸင်ႇၵႂႃႇတီႈ ႁိမ်း ၼေႃႇၶမ်းၸဝ်ႈသေ လၢတ်ႈၶိတ်ႉလၢတ်ႈပၢႆႇထၢမ်ဝႃႈ-
“ၵွပ်ႈသင် ၸိုင်ၸဝ်ႈ ဢၢပ်ႈၶႂ်ႈတူၺ်း ဢမ်ႇၶႂ်ႈတူၺ်းၶႃႈၼၢင်းဝႆႉၶႃႈ”ၼႆ ႁဵတ်းႁၢင်ႈဢမ်ႇႁူႉ လွမ်ယုမ်ႉသေ ထၢမ်ၵႂႃႇၼင်ႇၼႆလႄႈ ၼေႃႇၶမ်းၸဝ်ႈ ၸင်ႇတွပ်ႇဝႃႈ-
“ဢမ်ႇၶႂ်ႈတူၺ်း ဢမ်ႇၶႂ်ႈႁၼ် ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ဢမ်ႇပႆႇၸႂ်ႈၵွၼ်ႇ။ ပဵၼ်လူၺ်ႈ ၵွပ်ႈဢၼ်ၼွင်ႉယိင်း မႃးၽႅဝ်တူၵ်းလိုၼ်းပိူၼ်ႈၼၼ်ႉယဝ်ႈ” ၼေႃႇၶမ်းၸဝ်ႈ တွပ်ႇဝႃႈမိူၼ်ႁၢင်ႈ တၢင်ႇတၢင်းၽိတ်းသႂ်ႇ ၼင်ႇၼႆသေ ၼၢင်းယသေႃႇလႄႈ ပေႃႈႁေႃၶမ်းလႆႈငိၼ်း ပဵၼ်ဢၼ်ႁၢၼ်ႉၸႂ်တႄႉတႄႉ ယူႇ။ ၼေႃႇၶမ်းၸဝ်ႈၵေႃႈ ပေႃးဝႃႈ ယၵ်ႉတူၺ်းယဵမ်ႈတူၺ်း ၼၢင်းယသေႃႇ လီငၢမ်းယဝ်ႉၼႆ မၼ်းၸဝ်ႈထွတ်ႇဢဝ် ႁၢင်ၸွပ်ႇမၼ်းၸဝ်ႈ ဢၼ်ၵႃႈယႂ်ႇ ၶၼ်လူင်ၼၼ်ႉ ယိုၼ်ႈပၼ်ၼၢင်းယသေႃႇၵႂႃႇ။
“ၸဝ်ႈပီႈ ႁၢင်ၸွပ်ႇဢၼ်ၼႆႉ ၶႃႈၼၢင်းၼွင်ႉ တေလႆႈဢဝ်ၼႆၶႃႈႁႃႉ?”
“ဢဝ်ႁၢင်ၸွပ်ႇၼႆႉၵူၺ်းဢမ်ႇၵႃး ဢဝ်ပႃးတၢင်းမူတ်းၵေႃႈလႆႈယူႇ”
“ၽိူဝ်ႇတေဢဝ် ရတၼႃႇ ႁၢင်ၸွပ်ႇ ဢၼ်ဢမ်ႇမီးၸႂ်ၼၼ်ႉ ၶႃႈၼွင်ႉ တေႁပ်ႉဢဝ် ရတၼႃႇ ဢၼ်မီးၸႂ်ၼၼ်ႉၶႃႈဢေႃႈ” မၼ်းၼၢင်း တွပ်ႇ လၢတ်ႈၵႂႃႇ ၶေႃႈသႃႇသဵင်ဝၢၼ် ၼင်ႇၼႆယူႇ။ ပေႃးဝႃႈ လွင်းႁူပ်ႉထူပ်းႁၼ်ၵၼ် ယဝ်ႉယဝ်ႈၼႆ ၼၢင်းယသေႃႇၵေႃႈ ၶိုၼ်းဢွၼ်ဢဝ် ၸိူင်ႉၸႅင်ႈ မၼ်းၼၢင်း သေ ပွၵ်ႈသၢႆႇဝၢႆႇမႃး မိူင်းတေႇဝတႁယဝ်ႉ။
ဢမ်ႇႁူႉလွင်ႈ ဢမ်ႇၶႂ်ႈယုၵ်ႉယွင်ႈပၼ်
[မႄးထတ်း]တူၼ်တူဝ်ႁေႃၶမ်းလူင် သုတ်ႉထေႃးတၼၵေႃႈ လႆႈၸႂ် လုၵ်ႈပႂ်ႉမၢႆမၼ်း ၼၢင်းယသေႃႇ။ လုၵ်ႈၸၢႆးမၼ်းလႄႈ တၢင်းၼၢင်းယသေႃႇၵေႃႈ ဢၢပ်ႈလႆႈၸႂ် ၽဵင်ႇၵၼ် ၵွပ်ႈၼႆလႄႈ လွင်ႈတႃႇတေဢဝ် လၢင်းၸၢႆးၸဝ်ႈသီႇထၢတ်ႈလႄႈ ၼၢင်းယသေႃႇ ၽေႃႇၽၢၵ်ႈႁူမ်ႈၵၼ်ၼၼ်ႉ ႁေႃၶမ်းလူင် သုတ်ႉထေႃးတၼ ၸင်ႇၸႂ်ႉ ၶုၼ်ၽွင်းမိူင်းလၵ်းလႅမ် ဢၼ်မေႃလၢတ်ႈမေႃၸႃၼၼ်ႉ မိူဝ်းထၢမ် ယွၼ်း တီႈပေႃႈမႄႈ ၼၢင်းယသေႃႇၶဝ်ယဝ်ႉ။
ပေႃးဝႃႈ ၵႂႃႇမိူဝ်းယွၼ်းၼႆ ဢၼ်ဢမ်ႇထၢင်ႇဢမ်ႇထိူမ်ဝႆႉၼၼ်ႉ ပေႃႇ ပဵၼ်မႃး လွင်းတၢင်းယၢပ်ႇၵႂၢင်ၸႂ် ဢၼ်ၼိုင်ႈယူႇ။ ပေႃႈၼၢင်းယသေႃႇၶဝ် ၶုၼ်ႁေႃၶမ်းလူင် သုပ်ႉပပုတ်ႉထၼႆႉ မၵ်းမၢႆဝႃႈ ၸဝ်ႈသီႇထၢတ်ႈၼႆႉ ပေႃႈ မၼ်း ႁႅင်ႉယုၵ်ႉယွင်ႈမၼ်းၼႃႇလႄႈ ပဵၼ်ဢၼ်လုလႅဝ်ဝႆႉယဝ်ႉ။ ဢမ်ႇပၼ် သွၼ်လိၵ်ႈသွၼ်လၢႆးသင် ပွႆႇယူႇမဝ်မဝ်မၢင်မၢင်သေ ဢမ်ႇၵႃး ထႅင်ႈၽၢႆႇၼိုင်ႈ ၵပ်းၵၢႆႇလူၺ်ႈ တၢင်းႁၢင်ႈလီလုၵ်ႈယိင်းမၼ်းသေ ပဵၼ်ၵုင်ႇယႂ်ႇ ၸႂ်သုင်ဝႆႉ ၼၼ်ႉၵေႃႈ ပိူင်ၼိုင်ႈ။ ယွၼ်ႉပဵၼ် ၶုၼ်ဢွၼ်ႇပႃးၼိုင်ႈလႄႈ ၶူဝ်းၶွင် ငိုၼ်းၶမ်းၵေႃႈ ဢမ်ႇလႆႈမႆႈၸႂ်ၵေႃႈပိူင်ၼိုင်ႈ ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈၼႆလႄႈ မၼ်းၸဝ်ႈ ၸင်ႇဝႃႈ “လုၵ်ႈယိင်းသၢဝ်လဝ်း ႁဝ်းၼႆႉ ဢမ်ႇဝႆႉတႃႇပၼ် ၵူၼ်းဢၼ်ဢမ်ႇ မေႃသင်ၼၼ်ႉ” ၼႆသေ ဢမ်ႇၽွမ်ႉၸႂ်လႆႈ။
ပေႃးဝႃႈ ၶၢဝ်ႇငၢဝ်းၼႆႉ ႁွတ်ႈထိုင်ႁူ ၶုၼ်ႁေႃၶမ်းလူင် သုတ်ႉထေႃးတၼ ၼႆ မၼ်းၸဝ်ႈ ပဵၼ်ဝႆႉ “ထၢင်ႇဢွၼ်ႇထၢင်ႇဢိတ်း ၸၢင်ႈၶေးလႄႈႁူင် ထၢင်ႇလူင် ထၢင်ႇလၢင် ၸၢင်ႈၶေးႁၢမ်း” လွင်ႈတၢင်း ဢုၵ်းဢဝ်ႇၸႂ်မႆႈ ပေႃး ဢမ်ႇသိူဝ်းၸႂ်လႆႈ။ လုၵ်ႈၸၢႆးၸဝ်ႈၵဝ်ႇၼႆၵေႃႈ တၢင်းမေႃတႄႉတႄႉဝႃႈဝႃႈ ၼၼ်ႉ ၸဝ်ႈၵဝ်ႇဢမ်ႇလႆႈသွၼ်ပၼ် မိူၼ်ၼင်ႇဢၼ်ၶဝ်ဝႃႈၼၼ်ႉလႄႈ တၢင်းမေႃဢထႃႇရသ 18 ပိူင်ၼၼ်ႉၵေႃႈ ဢမ်ႇတဵမ်ထူၼ်ႈ၊ ႁေႃၶမ်းလူင် ၸႂ်ဢူၼ်ႈ ယွၼ်ႉလုၵ်ႈၸၢႆးၸဝ်ႈသေ လႆႈတၢင်းၸႂ်ၼႅင် လႆႈတၢင်းၸႂ်ဢမ်ႇ ၶႅင် လႆႈတၢင်းလီဢၢႆဝႆႉၵေႃႈ ပဵၼ်ယဝ်ႉ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ၵူဝ်ၸႂ် လုၵ်ႈၸဝ်ႈ ၶုၼ်ႇ သဝ်ႈလႄႈ ၶၢဝ်ႇငၢဝ်းၼႆႉ ဢမ်ႇသိူဝ်းပွင်ႇထိုင် လုၵ်ႈၸဝ်ႈ ၼင်ႇၵဝ်ႇ။
ထိုင်မႃးဝၼ်းၼိုင်ႈ ၶၢဝ်ႇငၢဝ်းဢၼ်ဝႃႈ “ပဵၼ်လုၵ်ႈၽူႈဢမ်ႇမေႃသင် လႄႈ ႁဝ်းဢမ်ႇပၼ် လုၵ်ႈယိင်းႁဝ်းလႆႈ” ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ၼေႃႇၶမ်းၸဝ်ႈ လႆႈႁူႉငိၼ်းလီလီလႄႈ ဝႆႉၸႂ် ႁတ်းႁတ်းႁၢၼ်ႁၢၼ် ၸင်ႇၶဝ်ႈမိူဝ်းၸူး တီႈၸဝ်ႈပေႃႈသေ “ၸဝ်ႈပေႃႈတီႈၶႃႈ... ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈ ထိုင်ၸႂ်ၼင်ႇႁိုဝ်လႄႈ ၸိုင်ၸဝ်ႈပေႃႈ ႁဝ်း မႃးငဝ်မိုင်ယူၶႃႈလႃႇ”
ၼေႃႇၶမ်းၸဝ်ႈ ထၢမ်ၵႂႃႇ ႁဵတ်းႁၢင်ႈဢမ်ႇႁူႉမီးၼင်ႇၼႆ ၸဝ်ႈပေႃႈၵေႃႈ ဢမ်ႇၸၢင်ႈ သိူင်ႇသိမ်းယဝ်ႉလႄႈ ၸင်ႇလၢတ်ႈ ၼႄလွင်ႈၼႄတၢင်းမၼ်း တီႈလၢင်းၸၢႆးၸဝ်ႈယူႇ။ ၵမ်းၼၼ်ႉ ၼေႃႇၶမ်းၸဝ်ႈ ၸင်ႇဝႃႈ ...
“ၸဝ်ႈပေႃႈတီႈၶႃႈ... တီႈၼႂ်းမိူင်းၼႆႉ ၵေႃႉဢၼ်တေၶဵင်ႇၶႄႉ လွင်ႈ တၢင်းမေႃ ႁႂ်ႈပႄႉလုၵ်ႈၸၢႆးၼႆႉ ၸဝ်ႈပေႃႈ ႁၼ်ယူႇတီႈၶႃႈႁႃႉ?” ထၢမ်ၵႂႃႇ ၼင်ႇၼႆလႄႈ ၸဝ်ႈပေႃႈ ၽုတ်ႇၽၢတ်ႇလုၵ်ႉယၢၼ် တီႈမွၼ်ဢိင်မၼ်း ၼၼ်ႉသေ ပဵၼ်ဢၼ်လႆႈႁႅင်းဝႆႉ ပဵၼ်ဢၼ် ဢမ်ႇၶႂ်ႈယုမ်ႇဝႆႉ ပဵၼ်ဝႆႉ ၸႂ်သမ်ႇသယ သွင်ပိူင်လႄႈ ယၵ်ႉတူၺ်း ၼႃႈလုၵ်ႈၸၢႆးမၼ်းယူႇ။ ဢၼ် လႆႈႁႅင်း ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ တူၺ်းႁၢင်ႈ လွင်ႈလၢတ်ႈၸႃ လုၵ်ႈၸၢႆးသေ ၸွမ်းၼင်ႇ မၼ်းၸၢႆးလၢတ်ႈၼၼ်ႉ ဢၢပ်ႈတေ ပဵၼ်လႆႈယူႇ။
ဢၼ်ဢမ်ႇၶႂ်ႈယုမ်ႇလႄႈ ပဵၼ်သမ်ႇသယၼၼ်ႉ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈ ပိူၼ်ႈဝႃႈ မၼ်းပဵၼ် လုၵ်ႈၽူႈဢမ်ႇမေႃသင်ၼႆ ၵူဝ်မၼ်းလီဢၢႆသေ ၵူဝ်လႆႈပဵၼ် “ၼိုင်ႈၵူဝ်ၼိုင်ႈတၢႆ ၼိုင်ႈဢၢႆၼိုင်ႈလူမ်ႉ”ၼၼ်ႉၵေႃႈပိူင်ၼိုင်ႈ ၵူဝ်လုၵ်ႈ ၸၢႆးမၼ်း ဢၢႆသေႁဵတ်းႁွတ်းၵႂႃႇ ပေႃးသုမ်းမႃး ၶႅၼ်းၵူဝ်လႆႈဢၢႆၼႃႇၵူၺ်း။
ၵွပ်ႈၼၼ်လႄႈ ၸဝ်ႈပေႃႈၵေႃႈ ၼင်ႇႁိုဝ် တေတႅတ်ႈၼႅတ်ႈၼၼ်ႉ ၶိုၼ်းထၢမ်လုၵ်ႈၸၢႆးၸဝ်ႈထႅင်ႈ
“လုၵ်ႈၸၢႆးၵဝ်လႄႈ ပိူၼ်ႈတၢင်ႇၵေႃႉၼၼ်ႉ တေၶႄႉၶႅင်ႇၵၼ် လွင်ႈ တၢင်းမေႃၼႆႉ လႆႈယူႇတႄႉတႄႉႁႃႉ?” ၼႆလႄႈ ၼေႃႇၶမ်းၸဝ်ႈ ၸင်ႇ ႁတ်းႁတ်းႁၢၼ်ႁၢၼ်သေ တွပ်ႇဝႃႈ
“ပေႃးဝႃႈ ၶႂ်ႈႁူႉၶႂ်ႈႁၼ် လွင်ႈတၢင်းၵတ်ႉတၢင်းၶၼ် တၢင်းမေႃ လုၵ်ႈၸၢႆး ၼႆ ၵႃႈပဵၼ်ၽူႈမေႃပိင်ႇၺႃႇ ၼႂ်းမိူင်းၼႆႉ ၽိတ်ႈမႃး မူတ်းမူတ်းၶႃႈလႄႈ လုၵ်ႈၸၢႆး တေၶႄႉၶဵင်ႇၶဝ်သေ တေဢဝ်ႁႂ်ႈပႄႉၶဝ်ၼႄဢေႃႈ”
လိၵ်ႈ
[မႄးထတ်း]ႁဵတ်းၼၼ်သေ ၶုၼ်လူင်ႁေႃၶမ်း သုတ်ႉထေႃးတၼၵေႃႈ ၸင်ႇၽိတ်ႈ မွၵ်ႇ ၶုၼ်ၸၢႆးသႃႇၵီႇ ႁႃႈပၢၵ်ႇ ႁႂ်ႈမႃးၶႄႉၶဵင်ႇ လွင်ႈလိၵ်ႈၵၼ် တၢင်းၸဝ်ႈသီႇ ထၢတ်ႈယဝ်ႉ။ ၵေႃႉဢၼ်တႅပ်းတတ်းပၼ်ၼၼ်ႉ မၵ်းၶၢၼ်းဢဝ် ၶူးသွၼ် လူင် ဝေႇသႃႇမိတ်ႉတ ႁဵတ်းၸိုင်ႈ။ ၶူးသွၼ်လူင်ၵေႃႈ ၸႂ်ႉႁႂ်ႈၵူၼ်းမၼ်း လိူၵ်ႈထတ်းတူၺ်းလိၵ်ႈၶဝ် ၸိူဝ်းဢၼ်တႅမ်ႈမႃးၼၼ်ႉ ၵူႈဢၼ်ဢၼ် လီလီငၢမ်းငၢမ်းသေ ပေႃးဝႃႈ ထတ်းတူၺ်းယဝ်ႉ လႆႈႁၼ် လိၵ်ႈဢၼ် ၸဝ်ႈသီႇထၢတ်ႈ တႅမ်ႈဝႆႉၼၼ်ႉ ၶႅမ်ႉလိူဝ်တွၼ်းပိူၼ်ႈ တၢင်ႇၵေႃႉ သီႇပိူင်။ ၼႂ်းသီႇပိူင်ၼၼ်ႉ လၢႆးမိုဝ်းႁၢင်ႈလီ၊ တႅမ်ႈလႆႈၽႂ်း၊ လၢႆးတႅမ်ႈတၢင်ႇၼႄ လွင်ႈႁူႉတၢင်းႁၼ်ပႃးၸေးလီ၊ တီႈပွင်ႇလွၼ်ႉၵႅၼ်ၼမ်ႉၵႂၢမ်း ၼၵ်းၸူမ် လီ မီးၼင်ႇၼႆလႄႈ ပၢင်ပွႆးၶႄႉၶဵင်ႇလိၵ်ႈၵၼ်ၼႆႉ လႆႈမၵ်းမၢႆ တႅပ်းတတ်း ပၼ် ၼေႃႇၶမ်းၸဝ်ႈသီႇထၢတ်ႈ ပႄႉၵႂႃႇ။
ပၢႆးၼပ်ႉ
[မႄးထတ်း]ဝၢႆးသေၼၼ်ႉ လႆႈၶႄႉၶဵင်ႇၵၼ် ပၢႆးၼပ်ႉ။ ပၢင်ပွႆးၼႆႉ ဢဝ်ၶုၼ်ၽွင်းမိူင်း လူင် ဢတ်ႉၸုၼႁဵတ်းပဵၼ် ၽူႈတႅပ်းတတ်းဢွၼ်ႁူဝ်ၵႂႃႇ။ ၶုၼ်သႃႇၵီႇၶဝ် သၢမ်ႁူဝ်ၶဝ်ႈၺီႇ သီႇႁူဝ်ၶဝ်ႈတုမ် သုမ်ၵၼ် လိူၵ်ႈဢွၵ်ႇ ၶေႃႈၼပ်ႉ ဢၼ် ၼပ်ႉယၢပ်ႇမၼ်းၼၼ်ႉ တၵ်ႉထၢမ် ၸဝ်ႈသီႇထၢတ်ႈသေတႃႉ မၼ်းၸဝ်ႈ တွပ်ႇၵႄႈလိတ်ႈလႆႈ ငၢႆႈငၢႆႈၵူၺ်း။ ဝၢႆးၼၼ်ႉ ႁႂ်ႈၶုၼ်ၸၢႆးသႃႇၵီႇၶဝ် ႁႃႈပၢၵ်ႇ ႁူမ်ႈႁွမ်းဢုပ်ႇၵုမ်ၵၼ် ႁဵတ်းဢွၵ်ႇၶေႃႈထၢမ် ပၢႆးၼပ်ႉ ဢၼ်ၶဝ်ထၢင်ႇဝႃႈ ယၢပ်ႇသေပိူၼ်ႈၼၼ်ႉသေ ၸႂ်ႉႁႂ်ႈ ၸဝ်ႈဢလွင်ႈသီႇထၢတ်ႈ ၵႄႈတွပ်ႇယဝ်ႈ။ ၶေႃႈထၢမ် ဢၼ်ၶဝ်ႁႃႈပၢၵ်ႇႁူမ်ႈၵၼ်သေ ႁဵတ်းမႃးၼၼ်ႉ ၸဝ်ႈသီႇထၢတ်ႈ ၵႄႈလိတ်ႈၼႄၶဝ် ငၢႆႈငၢႆႈလူမ်လူမ်ၵႂႃႇၵူၺ်း။
ၵမ်းၼၼ်ႉ ၶုၼ်ၽွင်းမိူင်းလူင် ဢတ်ႉၸုၼၵေႃႈ ယွင်ႈယေႃးထေႃးပ ၼႃႇဝႃႈ ၸဝ်ႈသီႇထၢတ်ႈၼႆႉ ပဵၼ်ၽူႈလူင်ႉလႅၼ်ႇ ၵတ်ႉၶႅၼ်ႇ ပၢႆးၼပ်ႉၵေႃႉ ၼိုင်ႈၼႆယူႇ။ ၶုၼ်ႁေႃၶမ်းလူင်ၵေႃႈ ပိူဝ်ႈလႆႈႁၼ် လွင်ႈတၢင်းၵတ်ႉၶႅၼ်ႇ လုၵ်ႈၸၢႆးမၼ်းယဝ်ႉလႄႈ မီးလွင်ႈတၢင်း မၼ်ႈၸႂ်မႃးသေ
“လုၵ်ႈႁၵ်ႉ... လုၵ်ႈၵဝ် ၸွင်ႇတေ ၶႄႉၶဵင်ႇလႆႈ လွင်ႈပၢႆးၼပ်ႉၵၼ် တင်းပႃႇရၵူႇပၢႆးၼပ်ႉလူင် ဢတ်ႉၸုၼၼႆႉႁိုဝ်?”
ထၢမ်ၵႂႃႇၼင်ႇၼႆ။ ၸဝ်ႈသီႇထၢတ်ႈၵေႃႈ ၸင်ႇဝႃႈ
“တႃႇတေၶႄၶၶဵင်ႇၼၼ်ႉ တူဝ်ႈတၼ်းဝႆႉယူႇၶႃႈ” ၼႆယူႇ။ ၽွင်းမိူဝ်ႈ ပၢၼ်ၼၼ်ႉ ပႃႇရၵူႇပၢႆးၼပ်ႉလူင် ဢၼ်ၽႂ် ဢမ်ႇၶႄႉလႆႈၼၼ်ႉလႄႈ တင်းၸဝ်ႈသီႇထၢတ်ႈ ၶႄႉၶဵင်ႇလွင်ႈတၢင်းမေႃ ပိင်ႇၺႃႇၵၼ်ယဝ်ႉ။
“ၶူးမေႃလူင် ၵေႃႉထၢမ်ၶႃႈလႄႈ ၶႃႈတေ တွပ်ႇၵႄႈပၼ်ဢေႃႈ”
ၶူးမေႃလူင်ဢတ်ႉၸုၼၼၼ်ႉၵေႃႈ လိူၵ်ႈဢဝ် ပုၵ်ႈဢၼ် ယၢပ်ႇၽိုတ်ႇ သေပိူၼ်ႈၼၼ်ႉ ထၢမ်ၵႂႃႇထၢမ်ၵႂႃႇတိၵ်းတိၵ်း ၸဝ်ႈသီႇထၢတ်ႈၵေႃႈ ၵႄႈ လိတ်ႈ လႆႈၸွမ်းတိၵ်းတိၵ်း ႁဵတ်းၼၼ်သေ ၵမ်းလိုၼ်း ၶူးမေႃလူင်ၸင်ႇ ဢဝ်ပုၵ်ႈ ဢၼ်မၼ်း ဢမ်ႇတွၼ်ႉၵႄႈလိတ်ႈလႆႈၼၼ်ႉ ထၢမ်ၵႂႃႇ။ ၸဝ်ႈသီႇ ထၢတ်ႈၵေႃႈ ၵႄႈလိတ်ႈၼႄ၊ သွၼ်ႇၼႄ၊ ၼပ်ႉၼႄ၊ သပ်းလႅင်းၼႄၵႂႃႇ တႅၵ်ႇတႅၵ်ႇလႅင်းလႅင်းလႄႈ ၶူးမေႃလူင် ပေႃးလႆႈဢၢမ်းၵႂႃႇ ဢမ်ႇ သုတ်းဢမ်ႇ သဵင်ႈယဝ်ႉ။
“ၶူးမေႃလူင် လႆႈထၢမ်ၶႃႈႁဝ်းၵႂႃႇၼႆႉ သမ်ႉပေႃးႁိူဝ်ႉယဝ်ႉၶႃႈယူဝ်ႉ ႁႂ်ႈ ၶႃႈၶိုၼ်း လႆႈယွၼ်း ထၢမ်တူၺ်း ၶူႈမေႃလူင်ႁဝ်း ပုၵ်ႈၼိုင်ႈၶႃႈလူး ပုၵ်ႈဢၼ် ၵပ်းၵၢႆႇလူၺ်ႈလွင်ႈ ယူႇၸၼႃႇပုၵ်ႈၼႆႉ ၶႅၼ်းတေႃႈ တွပ်ႇၵႄႈလိတ်ႈ ၼႄ ပၼ်ၶႃႈ ၽွင်ႈလူး”
ၶူးမေႃလူင်ၵေႃႈ ဢဝ်တၢင်းၶေႃႈထၢမ်ပုၵ်ႈၼၼ်ႉသေ ၼပ်ႉသွၼ်ႇတူၺ်း ၵႂႃႇ တူၺ်းၶိုၼ်း ၶေႃႈတွပ်ႇမၼ်း ဢမ်ႇဢွၵ်ႇမႃးလႆႈ ၼမ်ႉႁိူဝ်ႇၵီႈမၼ်းၵူၺ်း ယဝ်ႉ ပဵၼ်ဢၼ်ယွႆႉတူၵ်းမႃး
“ၶုၼ်ၸၢႆး ၸဝ်ႈသီႇထၢတ်ႈ... ၶႃႈႁဝ်းဢမ်ႇတွပ်ႇၵႄႈလႆႈ လႃးလႃးၶႃႈ။ ၶႅၼ်းတေႃႈ ၸဝ်ႈႁဝ်း ၶိုၼ်းတွပ်ႇၵႄႈၼႄ ၶႃႈႁဝ်းၶႃႈလႃႈ”
ၼေႃႇၶမ်းၸဝ်ႈၵေႃႈ ၶိုၼ်းၵႄႈလိတ်ႈၼႄ ၶေႃႈထၢမ်ၸဝ်ႈၼၼ်ႉသေ ၸင်ႇလၢတ်ႈၵႂၢမ်း ၶွပ်ႈၸႂ်ဝႃႈ
“ၶူးမေႃလူင်ႁဝ်း ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈ မႃးၸွႆႈထႅမ် ၶိုင်သၢင်ႈပၼ် ပွႆးပၢင်ၼႆႉလႄႈ ၶႃႈႁဝ်း ပဵၼ်ဢၼ်ဢဝ်မုၼ်ၸူမ်းသိူဝ်း တႄႉတႄႉၶႃႈယဝ်ႈ”ၼႆသေ ႁုပ်ႈ သိမ်းပၢင်ၵႂႃႇ။ ၵူၼ်းတင်းသဵင်ႈ ဢွၼ်ၵၼ် ဢၢမ်းလွင်ႈဢွၵ်းၽၢႆ ၼေႃႇၶမ်း ၸဝ်ႈသေ တူပ်းမိုဝ်းယွင်ႈယေႃးယူႇယဝ်ႉ။
တၢင်းမေႃတူဝ် (လၢႆးၸိူင်း)
[မႄးထတ်း]ႁဵတ်းၼၼ် ပႄႉလႆႈ လွင်ႈၽၢႆႇ တၢင်းမေႃၺၢၼ်ႇသေ တေလႆႈဝၢႆႇၶိုၼ်း လွင်ႈတၢင်းမေႃတူဝ်။ တႃႇတေပဵၼ် ၶုၼ်ႁေႃၶမ်း ၸဝ်ႈၼိုင်ႈၼႆႉ ၵတ်ႉၶႅၼ်ႇ လွင်ႈၺၢၼ်ႇၵူၺ်းၵေႃႈ ပႆႇၵုမ်ႇထူၼ်ႈလႄႈ လွင်ႈၽၢႆႇတူဝ် ၽၢႆႇလဵၼ်ႈလၢႆး ၵေႃႈ လူဝ်ႇၵတ်ႉၶႅၼ်ႇ ၼင်ႇၵၼ်။ ပိူဝ်ႈၼၼ် ၸင်ႇလႆႈ ႁဵတ်းထႅင်ႈ ပၢင်ပွႆး ၶႄႉၶဵင်ႇ ၸၢမ်းလၢႆးၸၢမ်းႁႅင်းၵၼ် ထႅင်ႈယူႇ။
ၶုၼ်ႁေႃၶမ်းလူင်ၵေႃႈ ၸင်ႇၽိတ်ႈမွၵ်ႇပၢင်းထိုင် ၶုၼ်ၸၢႆးသႃႇၵီႇၶဝ် ဢၼ်ၸၼ်ႉသုင်မၼ်းထႅင်ႈ ႁႃႈပၢၵ်ႇသေ ပေႃးဝႃႈ ၽႂ်ႁႅမ်ပႄႉလႆႈ လုၵ်ႈၸၢႆး မၼ်းၵေႃႈ တေၶျႃးပၼ်သူးၼႆယူႇ။
ပေႃးဝႃႈ ၶုၼ်ၸၢႆးႁႃႈပၢၵ်ႇလႄႈ ၼေႃႇၶမ်းၸဝ်ႈ မႃးၺႃးၵၼ်ၼႆ ၼေႃႇ ၶမ်းၸဝ်ႈ ၸင်ႇဝႃႈ “ၽႂ်ႁတ်းၶႄႉၶဵင်ႇၵေႃႈ ဢွၵ်ႇမႃးလႄႈ” ၼႆသေ ၼႂ်းၶဝ် ႁႃႈပၢၵ်ႇၼၼ်ႉ ၽူႈဢၼ်ႁႅင်းယႂ်ႇသေပိူၼ်ႈ လၢႆးၶႅၼ်ႇသေပိူၼ်ႈ ၶုၼ်ၸၢႆး တေႇဝတတ်ႉတ ၸင်ႇႁွင်ႉပၢဝ်ႇဝႃႈ “ၵဝ်ပဵၼ်တေႇဝတတ်ႉတ”ၼႆသေ ဝႅၼ်ၵျႃၶဝ်ႈၸူး ၼေႃႇၶမ်းၸဝ်ႈ ၵမ်းလဵဝ်။
ၼေႃႇၶမ်းၸဝ်ႈၵေႃႈ ႁၢဝ်ႉဢဝ် ၶေႃႈမိုဝ်းၽၢႆႇၶႂႃ တေႇဝတတ်ႉတ ၵမ်ဢဝ် ၶေႃႈမိုဝ်းမၼ်း လိတ်းလိဝ်ႉ ပႃးတူဝ်မၼ်းသွင်သၢမ်ႁွပ်ႈသေ ပွႆႇၽႃႈဝူတူၵ်း မူပ်ႇထူၵႂႃႇ ၼိူဝ်လိၼ်ၵမ်းလဵဝ်။ သဵင်တူပ်းမိုဝ်းၵေႃႈ မေႃးလင်ၵႂႃႇပေႃး ပၼ်း ႁိုၼ်ႈႁိုၼ်ႈယူႇ။
“ၽူႈလႂ် ၽႂ်တေႁတ်းၶေႉၵေႃႈ ဢွၵ်ႇမႃးထႅင်ႈလႄႈ”
ၽူႈဢၼ်ၵွၼ်းႁူဝ်ပွႆး ႁွင်ႉသေႃႇၼင်ႇၼႆသေတႃႉ ၽႂ်ၵေႃႈ တေႃႈဢမ်ႇ ႁတ်းဢွၵ်ႇလႄႈ ပွႆးၼႆႉမၵ်းမၢႆဝႃႈ ၸဝ်ႈသီႇထၢတ်ႈ ပႄႉၵႂႃႇၼင်ႇၵဝ်ႇ။
လွင်ႈဝႃႈ ၸဝ်ႈသီႇထၢတ်ႈ ၵတ်ႉလႅၼ်ႇၶႅၼ်ႇတွၼ်း လွင်ႈၽၢႆႇ ပၺ်ႇ ၺႃႇၺၢၼ်ႇ လွင်ႈၽၢႆႇ ပိင်ႇၺႃႇတူဝ်ၼၼ်ႉၼႆ ၶၢဝ်ႇငၢဝ်းလိုဝ်းၸွတ်ႇႁွတ်ႈ ထိုင် ၶုၼ်ႁေႃၶမ်း မိူင်းတေႇဝတႁၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ၶုၼ်ႁေႃၶမ်းလူင် သုပ်ႉပ ပုတ်ႉထၵေႃႈ ၸင်ႇၸင်ႈၶၢမ်ႇဝႆႉ ၵွမ်ႉၵူၺ်း တၢင်းမေႃတၢၼ်ႇၼႆႉၵူၺ်း ႁဝ်းပႆႇ ပၼ် လုၵ်ႈယိင်းသၢဝ်ႁဝ်းလႆႈၵွၼ်ႇၼႆယူႇ။
လွင်ႈတၢင်းမေႃၵၢင်ႇ
[မႄးထတ်း]ၼေႃႇၶမ်းၸဝ်ႈၵေႃႈ ပေႃးဝႃႈ ၼႄလွင်ႈတၢင်းၶဵင်ႇၶႄႉ ပႄႉလႆႈပိူၼ်ႈ ၼၼ်ႉယဝ်ႉၼႆ မၼ်းၸဝ်ႈၸင်ႇၵႂႃႇ မိူဝ်းလဝ်ႈလၢတ်ႈ တီႈၸဝ်ႈပေႃႈ လွင်ႈ ဝႃႈ မၼ်းၸဝ်ႈတေၼႄ လွင်ႈတၢင်းမေႃၵၢင်ႇ ဢၼ်ၽႂ်ၵေႃႈဢမ်ႇပွင်ပဵၼ် လႆႈၼၼ်ႉၼႆယဝ်ႉ။ လွင်ႈတၢင်းမေႃၵၢင်ႇၼႆႉ ပဵၼ်ဢၼ်ယၢပ်ႇၽိုတ်ႇသေ ပိူၼ်ႈ ပဵၼ်ဢၼ် ၸမ်ၽေးသေပိူၼ်ႈ။ တၢင်းမေႃၵၢင်ႇၼႆႉ ပေႃးဝႃႈ မေႃထိုင် တီႈသေ ဢွင်ႇပႄႉၼႆၸိုင် မိူၼ်တင်း ဢွင်ႇပႄႉလႆႈ ၸဝ်ႈၶုၼ်ၵူႈၽူႈသေ ၽႅဝ်ႁွတ်ႈထိုင်ၸၼ်ႉ ၶုၼ်လူင်ဢေႇၵရိၸ်ႉၵႂႃႇ ႁင်းၵူၺ်းယဝ်ႉ။
လႆႈငိၼ်းၵႂၢမ်းလုၵ်ႈၸၢႆးမၼ်း ၼင်ႇၼႆ ႁေႃၶမ်းလူင်သုတ်ႉထေႃးတၼ ပဵၼ်ဢၼ် ယုမ်ႇယမ် လွင်ႈတၢင်းမေႃ လုၵ်ႈၸၢႆးမၼ်း ဝႆႉယဝ်ႉလႄႈ ၸင်ႇၶိုင် သၢင်ႈႁၢင်ႈပွင် တႃႇတေႁဵတ်း ပၢင်ပွႆးၶႄႉၼႄ တၢင်းမေႃၵၢင်ႇၼၼ်ႉယူႇ။ ၵႃႈပဵၼ် မေႃၵၢင်ႇလူင်ၼႂ်းမိူင်း ႁွင်ႉမႃး ၵူႈၽူႈသေဢမ်ႇၵႃး ၽိတ်ႈပႃးၸဵမ် မေႃၵၢင်ႇ တၢင်ႇမိူင်းလူးၵွၼ်ႇ။
“ထိုင်မႃး ထႅင်ႈၸဵတ်းဝၼ်း တေႁဵတ်းသၢင်ႈႁၢင်ႈပွင် ပၢင်ပွႆးၶႄႉၶဵင်ႇၼႄ တၢင်းမေႃၵၢင်လႄႈ ဢွၼ်ၵၼ်မႃးတူၺ်းႁၼ် တၢင်းၵတ်ႉၶႅၼ်ႇ တၢင်းလႅၼ်ႇ ၽၢႆ ၸဝ်ႈသီႇထၢတ်ႈသေၵမ်း”ၼႆယဝ်ႉ။
ထိုင်မႃးၸဵတ်းဝၼ်း တီႈတေၼႄ တၢင်းမေႃၵၢင်ႇၼၼ်ႉ မေႃၵၢင်ႇၶဝ် ၵေႃႈ ႁွတ်ႈၽႅဝ်မႃး တၢင်းသဵင်ႈ၊ ၵႃႈပဵၼ် ၵူၼ်းမႃးတူၺ်းပွႆး ပရိသတ်ႈ ၵိုၼ်းပေႃးတႅၵ်ႇဢိုၵ်ႉဢိုၵ်ႉဝႆႉယူႇ။
ၸမ်တေထိုင် ၽွင်းယၢမ်းယဝ်ႉလႄႈ ၼေႃႇၶမ်းၸဝ်ႈ ဢဝ်ပေႃႈမၼ်း ၸဝ်ႈ သူႇၶဝ်ႈမႃး ဢွၼ်တၢင်းသေ မၼ်းၸဝ်ႈ ဢိၵ်ႇ ၵူၼ်းမၼ်း ႁွမ်းၶၢင်း ၸွမ်း ၽၢႆႇလင်ၸဝ်ႈပေႃႈ ၶဝ်ႈႁွတ်ႈၽႅဝ်ထိုင်မႃး တီႈပၢင်ပွႆးယဝ်ႉၼႆၵေႃႈ ပရိသတ်ႈ တၢင်းၼမ် ဢွၼ်ၵၼ်ပၼ်ႁႅင်း တူပ်းမိုဝ်းသေ ႁပ်ႉတွၼ်ႈ။ ၼေႃႇၶမ်းၸဝ်ႈၵေႃႈ ၼုင်ႈတင်း သိူဝ်ႈၶူဝ်းမေႃၵၢင်ႇသေ ယုၵ်ႉမိုဝ်းမၼ်း ၼႄပၼ်ပရိသတ်ႈ ၼပ်ႉယမ်ပရိသတ်ႈသေၶဝ်ႈမႃး။
တီႈၼိူဝ်ႁၢၼ်ႉ ၵၢင်ပွႆးတႄႉ ဢဝ်ၵၢင်ႇႁႅင်းၵူၼ်းၼိုင်ႈႁဵင်ၼၼ်ႉ ႁၢင်ႈၶိူင်ႈ ဝႆႉ ၶႅမ်ႉၶႅမ်ႉလႅပ်ႈလႅပ်ႈ။ ၵၢင်ႇဢၼ်ၼႆႉ ၵူၼ်းၸၢႆးထမ်ႇမတႃႇႁဵင်ၵေႃႉ မႃးဝူတ်ႈ ၼၢဝ်ႉၸၼ်တၢင်ႇ ၸင်ႇတေလႆႈ။ ႁႅင်းၵူၼ်းၸၢႆးထမ်ႇမတႃႇ ႁဵင်ၵေႃႉ ႁူမ်ႈၵၼ်ငၢဝ်ႉတိုတ်ႉ ၸင်ႇတေၵူင်ႇလႆႈသေ ႁွင်ႉဝႃႈ “ၵၢင်ႇႁဵင်” ဢမ်ႇၼၼ် “ၵၢင်ႇၶႃသႅင်” ၵၢင်ႇဢၼ်ၼႆႉ လႆႈဢဝ်ၶဝ်ပႄႉလူင် ဢၼ်ၵႅၼ်ႇဢၼ်ၶႅင်မၼ်း သိုပ်ႇ ၵၼ်သေ ႁဵတ်းဝႆႉလႄႈ ၼင်ႇႁိုဝ် တေလႅပ်ႈၵၼ် တင်းသၢႆမၼ်းၼၼ်ႉၵေႃႈ သႂ်ႉဝႆႉယဝ်ႈ။ ပေႃးဝႃႈ ဝၢင်းတမ်းဝႆႉၼႆ ၵၢင်ႇဢၼ်ၼႆႉ သိုဝ်ႈမိုၼ်လႅမ်ႈမႆႉဝႆႉ။ ဝူတ်ႈတၢင်ႇၵၢင်ႇ ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ယိုတ်ႈသၢႆၵၢင်ႇ မႃးတၢင်ႇထိုင်တီႈ မၵ်းၼဵၼ် ၵၢင်ႇၼၼ်ႉသေ ၶိုၼ်းဝၢင်းၵၢင်ႇ ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ၶိုၼ်းယွၼ်ႇ သၢႆၵၢင်ႇ ၼၼ်ႉၵႂႃႇ ႁႂ်ႈၶိုၼ်းသိုဝ်ႈယဝ်ႉ။ ၵမ်ႈၽွင်ႈၼႆႉ ဝူတ်ႈတၢင်ႇလႆႈယူႇသေတႃႉ မိူဝ်ႈၶိုၼ်းယွၼ်ႇၼၼ်ႉ ဢဝ်ႁႅင်းမူတ်းသဵင်ႈသေ ဢမ်ႇယွၼ်ႇလႆႈလႄႈ ၵၢင်ႇ ဢၼ်ၼႆႉ ပဵၼ်ပုၼ်ႈတႃႇ ၵူၼ်းႁႅင်းယႂ်ႇႁႅင်းလူင်ၶဝ် ၼႄႁႅင်းၼႆၵေႃႈဝႃႈလႆႈ။
ၼေႃႇၶမ်းၸဝ်ႈၵေႃႈ ၶိုၼ်ႈမႃး ၼိူဝ်ႁၢၼ်ႉၶဵင်ႇၵၢင်ႇၼၼ်ႉ မႃးယိပ်းဢဝ် ၵၢင်ႇလူင် ႁႅင်းၵူၼ်းႁဵင်ၼိုင်ႈ။ ၽွင်းမိူဝ်ႈပႆႇၼႄ တၢင်းမေႃၵၢင်ႇၼၼ်ႉ လူဝ်ႇ လႆႈၼႄ ႁႅင်းတၢင်ႇၵၢင်ႇ ႁႅင်းယွၼ်ႇၵၢင်ႇ ဢွၼ်တၢင်း။ ၼေႃႇၶမ်းၸဝ်ႈ ၵေႃႈ ၸင်ႇမႃး ၼင်ႈၸိူင်ႉၼင်ႇ မူးသိူဝ်းၼင်ႈၼၼ်ႉသေ ဝူတ်ႈတၢင်ႇၵၢင်ႇ ၼၼ်ႉ ၼႄၵႂႃႇၵမ်းလဵဝ်။ ၵူင်ႇၵၢင်ႇၼၼ်ႉၵေႃႈ မွင်ႉၵွင်ႈငွင်ႈၵႂႃႇ မိူၼ်ၼင်ႇ လိူၼ်မၢင်ႈၼၼ်ႉ ၵမ်းလဵဝ်လႄႈ သဵင်တူပ်းမိုဝ်း ႁူၼ်ႈပၼ်းၵႂႃႇ ပေႃးတႅၵ်ႇ ႁိုၼ်ႈႁိုၼ်ႈ။ ၸဝ်ႈသီႇထၢတ်ႈ ၶိုၼ်းယွၼ်ႇၼႄ သၢႆၵၢင်ႇၼၼ်ႉလွႆးလွႆး။
ပေႃးဝႃႈ တိုတ်ႉတၢင်ႇ ၶျႃႉယွၼ်ႇသၢႆၵၢင်ႇၼၼ်ႉၼႆ ၵၢင်ႇၼၼ်ႉ ဢွၵ်ႇ သဵင်လင်မႃႈ မိူၼ်ၼင်ႇသဵင်ၵွင်ႈ၊ မိူၼ်ၼင်ႇသဵင်ၾႃႉလင်ယဝ်ႉ။
တၢင်းမေႃၵၢင်ႇဢွၼ်ႇ 12 ပိူင်
[မႄးထတ်း]ပေႃးဝႃႈ တိုတ်ႉတၢင်ႇၼႄ ယွၼ်ႇၼႄ ၵၢင်ႇၶႃသႅင်ၼၼ်ႉယဝ်ႉၼႆ လူဝ်ႇလႆႈၼႄတၢင်းမေႃ ၵၢင်ႇၵူႈပိူင်ပိူင်လႄႈ ၼေႃႇၶမ်းၸဝ်ႈ ၸင်ႇပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ ပၢဝ်ႇလၢတ်ႈဝႃႈ မၼ်းၸဝ်ႈ တေသိုပ်ႇၼႄ လွင်ႈတၢင်းမေႃၵၢင်ႇၼႆယူႇ မေႃၵၢင်ႇ ၵတ်ႉၶႅၼ်ႇလူင်သီႇၵေႃႉ ၸင်ႇမႃးလဝ်ႈလၢတ်ႈဝႃႈ...
“ၸဝ်ႈႁဝ်းတီႈၶႃႈ... ႁဝ်းၶႃႈၼႆႉ ၸူဝ်ႈၽႅပ်ႉတႃလဵတ်းမိုဝ်း ၸူဝ်ႈၾႃႉ မႅပ်ႈဢွၼ်ႇၵူၺ်း ႁဝ်းၶႃႈပိုတ်းလႆႈ ပိုၼ်ၵၢင်ႇ တင်းၼမ်ၶႃႈဢေႃႈ။ လိူဝ်သေ ၼၼ်ႉ လဵၵ်ႉၼွႆႉ မီးတၢၼ်ႇ ပၢႆသဵၼ်ႈၶူၼ်ႁူဝ်ဢွၼ်ႇၵူၺ်းၵေႃႈ ႁဝ်းၶႃႈ ပိုတ်းၸပ်း ထႅၵ်ႇပဵၼ်လႆႈ သွင်ၽၢၵ်ႇ သွင်သဵၼ်ႈၵွၼ်ႇၶႃႈဢေႃႈ။ ၵမ်ႈၽွင်ႈ ပိုၼ်ၵၢင်ႇ လႅမ်ႈၼိုင်ႈ ဢၼ်ပိုတ်းၵႂႃႇ ဢွၼ်တၢင်းၼၼ်ႉ ၶိုၼ်းဢဝ်ပိုၼ် ၵၢင်ႇ ထႅင်ႈပိုၼ်ၼိုင်ႈ ပိုတ်းလမ်း ႁႂ်ႈၸပ်းတိူဝ်ႉ ၽၢႆႇလင်မၼ်းၵေႃႈ ပဵၼ်လႆႈ ၶႃႈဢေႃႈ။ မေႃမၢင်ၵေႃႉၼႆႉ ဢမ်ႇဢဝ်တႃတူၺ်း လႃးလႃး၊ ထွမ်ႇသဵင်တီႈမေႃး ၼၼ်ႉသေ ပိုတ်းႁႂ်ႈတိူဝ်ႉမႅၼ်ႈၵေႃႈ ပဵၼ်လႆႈ မီးၼင်ႇၼႆၶႃႈဢေႃႈ... ၸဝ်ႈ ႁဝ်းၵေႃႈ တိုၵ်ႉၵေႃႉလဵၵ်ႉယူႇလႄႈ ၶႅၼ်းတေႃႈ ယႃႇပေၽူမ်ႈဢဝ် တၢင်းမေႃ ၵၢင်ႇ ၶႄႉၶႅင်ႇႁဝ်းၶႃႈသေၵမ်းၶႃႈ”
မေႃၵၢင်လူင်ၶဝ် ႁမ်ႈသီး ၼင်ႇၼႆသေတႃႉ ၸဝ်ႈသီႇထၢတ်ႈ ၸင်ႇဝႃႈ
“မေႃၵၢင်ႇလူင်ၶဝ်၊ သူယႃႇပေ ၶီမႆႈၸႂ်သင်ယူႇ၊ ဢမ်ႇပၼ်သူ ပဵၼ်တၢင်း ၽိတ်းသင်၊ ပေႃးဝႃႈ သူပိုတ်းလႆႈၼႆ ပိုတ်းႁႂ်ႈမၼ်း တိူဝ်ႉတူဝ်ၵဝ်လႃႈ”
ပၼ်ၶေႃႈပူင် တီႈမေႃၵၢင်ႇလူင်သီႇၵေႃႉၼၼ်ႉ ၼင်ႇၼႆသေ ၸဝ်ႈၸင်ႇ ယၢင်ႈပႆ ဢဝ်တီႈယူႇ ၼိူဝ်ၶဵင်ႇႁၢၼ်ႉ ဢၼ်မီးဝႆႉ တီႈၵၢင်ပၢင်ပွႆးၼၼ်ႉယူႇ။ ယိပ်းဢဝ်ၵၢင်ႇၸဝ်ႈၵဝ်ႇဝႆႉ ႁတ်းႁတ်းႁၢၼ်ႁၢၼ်သေ ၸုၵ်းပႂ်ႉဝႆႉယူႇ။ မေႃ ၵၢင်ႇလူင်သီႇၵေႃႉၵေႃႈ ဢဝ်တီႈယူႇ ၼိုင်ႈၵေႃႉၼိုင်ႈၸဵင်ႇ ၽွမ်ႉႁူမ်ႈၵၼ် ပိုတ်းယိုဝ်း ပေႃးဢမ်ႇထၢတ်ႇဢမ်ႇဝၢႆး။ ၸူဝ်ႈၽႅပ်ႉတႃလဵတ်းမိုဝ်း ပိုတ်းယိုဝ်း ပေႃးဢမ်ႇထၢတ်ႇဢမ်ႇဝၢႆး။ ၵူၼ်းၸိူဝ်းဢၼ်လွမ်တူၺ်းၵေႃႈ ႁူဝ်ၸႂ်ၶဝ် တွတ်ႇပိုၵ်ႉပိုၵ်ႉ သမ်ႉပေႃးဢွၼ်ၵၼ် ၸႂ်ၶိုၼ်ႈဢိုၵ်ႉဢိုၵ်ႉဝႆႉယူႇ။ ၼေႃႇၶမ်း ၸဝ်ႈ ယိပ်းဢဝ်ပိုၼ်ၵၢင်ႇ ဢၼ်ပၢႆမၼ်းသႂ်ႇဝႆႉ သႅင်ၸိင်ႇၼၼ်ႉ လႅမ်ႈၼိုင်ႈ သေ ဢဝ်ၶႄတူဝ်မၼ်းၸဝ်ႈ ၽတ်ႉပၢႆႇ သၢႆႇပႅတ်ႈ ပိုၼ်ၵၢင်ႇ ဢၼ်ၶဝ်သီႇၵေႃႉ ပိုတ်းၶဝ်ႈမႃးၸူး တူဝ်ၸဝ်ႈၼၼ်ႉ သဵင်ႈသဵင်ႈယူႇ။ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈ ၼေႃႇၶမ်း ၸဝ်ႈ ၽႂ်းၶၼ်ၼႃႇလႄႈ ပိုၼ်ၵၢင်ႇ ဢၼ်ပိုတ်းမႃး တၢင်းမူတ်း တၢင်းသဵင်ႈ ၼၼ်ႉ ဢမ်ႇမႃးတိူဝ်ႉၺႃးမၼ်းၸဝ်ႈ သေပိုၼ်။ ဝူင်လူင်းၵႂႃႇ ၶပ်ႉၵေႃႇၵွင် ၵၼ် တႂ်ႈၶဵင်ႇႁၢၼ်ႉၼၼ်ႉသဵင်ႈသဵင်ႈယူႇ။
ဢၼ်လီဢၢမ်း လိူဝ်သေၼၼ်ႉၼႆ ပိုၼ်ၵၢင်ႇ ဢၼ်မၼ်းၸဝ်ႈ ၽတ်ႉ လူင်းၵႂႃႇ တၢင်းသဵင်ႈၼၼ်ႉ ဢမ်ႇၸိုဝ်ႈဝႃႈ ၵႂႃႇပဵၼ်ဝႆႉ မၢၵ်ႇမၢၵ်ႇမိူဝ်မိူဝ် ၶႂႆႇၶႂႆႇၶႂၢင်ၶႂၢင်သင်၊ လၢႆးဢၼ်ပိုၼ်ၵၢင်ႇ တူၵ်းၵႂႃႇၼၼ်ႉ ၵႂႃႇၶပ်ႉၵၼ်ဝႆႉ လီလီ ငၢမ်းငၢမ်း ႁူဝ်ႁူဝ်ႁၢင်ႁၢင် ၶပ်ႉၽဵင်ႇၵၼ်ဝႆႉ ပဵင်းဝႆႉ တႅတ်ႈတႅတ်ႈၼႅတ်ႈၼႅတ်ႈ ယဝ်ႉ။ ပေႃးဝႃႈၵိုတ်းလိုဝ်ႈယဝ်ႉၼႆ ၽိူဝ်ႇမႃးၼပ်ႉ ဢၢၼ်ႇတူၺ်းပိုၼ်ၵၢင်ႇ ဢၼ်ၶဝ်သီႇၵေႃႉ ပိုတ်းယိုဝ်းၼၼ်ႉ မီးၵႂႃႇလႅမ်ႈပွင်း သၢမ်မိုၼ်ႇပၢႆပၢႆ လႆႈႁၼ်ၵႂႃႇၼင်ႇၼႆ။ မေႃၵၢင်ႇလူင်ၶဝ်ၵေႃႈ ႁၢၼ်ႉၸူဝ်ႈႁၢၼ်ႉၸၢတ်ႈ ၽူႈဢၼ်ၵတ်ႉၶႅၼ်ႇ လႅၼ်ႇၽၢႆတၢၼ်ႇၼႆႉ ဢမ်ႇပႆႇတွၼ်ႉယၢမ်ႈႁၼ်လႄႈ ပဵၼ်ဢၼ်ဢၢမ်း ဢေႃး ယွင်ႈယေႃးမႃးတႄႉတႄႉ။ ပေႃႈၸဝ်ႈလႄႈ ဢိၵ်ႇလူၺ်ႈ ပရိသတ်ႈ တၢင်းသဵင်ႈ ဢွၼ်ၵၼ်ပၼ်ႁႅင်း တူပ်းမိုဝ်းယွင်ႈယေႃး ဢၢမ်းဢေႃး သမ်ႉပေႃး ပၼ်းမေႃးလူင်ၵႂႃႇ။
ၸဝ်ႈပေႃႈ ႁေႃၶမ်းလူင်ၸင်ႇလူင်းမႃးထၢမ်
“ဢၼ်လုၵ်ႈၸၢႆးၵဝ်ၼႄၵႂႃႇ တၢင်းမေႃဢၼ်ၼႆႉ ႁွင်ႉဝႃႈတၢင်းမေႃ သင်” ၼႆလႄႈ လုၵ်ႈၸဝ်ႈ ၸင်ႇလဝ်ႈလၢတ်ႈဝႃႈ~
“တၢင်းမေႃဢၼ်ၼႆႉ လႆႈႁွင်ႉဝႃႈ တၢင်းမေႃ ဢၼ်ဢဝ်ပိုၼ်ၵၢင်ႇ ႁဝ်းသေ ၶိုၼ်းၵႅတ်ႇၶေႇႁေႉၵင်ႈ ပိုၼ်ၵၢင်ႇၽူႈၶဵၼ် (တၢင်းမေႃပိုၼ်ႁႄႉ ပိုၼ်)ၼႆၶႃႈဢေႃႈ”
“လိူဝ်သေတၢင်းမေႃဢၼ်ၼႆႉ တၢင်းမေႃတၢင်ႇဢၼ် ဢၼ်လုၵ်ႈၵဝ် မေႃဝႆႉထႅင်ႈၼၼ်ႉ မီးယူႇႁႃႉ?”
ၸဝ်ႈပေႃႈ ႁေႃၶမ်းလူင် ၽုၺ်ႇတၢင်းပၼ်ၵႂႃႇ ၼင်ႇၼႆ
“တၢင်းမေႃလွင်ႈလူၺ်ႈ ၵၢင်ႇမူတ်းမူတ်းသဵင်ႈသဵင်ႈၼႆႉ လိူဝ်သေလုၵ်ႈ ၸၢႆးၵေႃႉလဵဝ် ပိူၼ်ႈတၢင်ႇၵေႃႉ ဢၼ်မေႃၼၼ်ႉ ဢမ်ႇမီးၽႂ်ၶႃႈ။ ယၢမ်းလဵဝ် ၶႃႈလုၵ်ႈ တေၼႄထႅင်ႈ မဵဝ်းၼိုင်ႈၵွၼ်ႇဢေႃႈ”
“မေႃၵၢင်ႇလူင်သီႇၵေႃႉၼႆႉ ၶဝ်လွမ်ႉသေ ၽွမ်ႉႁူမ်ႈၵၼ်ယိုဝ်း လုၵ်ႈၸၢႆး ၼမ်လူင်ၼမ်လင်သေတႃႉ ၵေႃႉၼိုင်ႈၵေႃႈ ဢမ်ႇပိုတ်းတိူဝ်ႉၺႃးလႆႈ။ ၵမ်း ၼႆႉ ၶႃႈတေယူႇ ၼႂ်းၵၢင်ၶဝ်သီႇၵေႃႉသေ ႁႂ်ႈၶဝ်သီႇၵေႃႉ ယူႇၵေႃႉၸဵင်ႇၸဵင်ႇ၊ လုၵ်ႈၸၢႆး တေဢဝ်ပိုၼ်လႅမ်ႈလဵဝ်သေ ပိုတ်းယိုဝ်းပွၵ်ႈလဵဝ် ႁႂ်ႈတိူဝ်ႉၺႃးၶဝ် တၢင်းသီႇၵေႃႉၶႃႈဢေႃႈ”
ပေႃးဝႃႈ လႆႈငိၼ်းၵႂၢမ်းၼင်ႇၼႆ မေႃၵၢင်ႇလူင်သီႇၵေႃႉ ပဵၼ်ဢၼ်ၼႃႈ လူႉတႃမႃႇ ၵူဝ်ၼႃႇ သမ်ႉပေႃးသၼ်ႇၵႂႃႇၵမ်းလဵဝ်။
“ၸဝ်ႈႁဝ်းတီႈၶႃႈ... ၶႅၼ်းတေႃႈယိူၼ်ႉသီးသေၵမ်းၶႃႈ။ ႁဝ်းၶႃႈသီႇ ၵေႃႉၼႆႉ ၽူႈလႂ်ၽႂ်ၵေႃႈ ၵူဝ်တၢႆလႄႈ ဢမ်ႇႁတ်းၵႂႃႇယူႇ တီႈသီႇၸဵင်ႇၼၼ်ႉ တီႈၶႃႈ” တွင်းပၢၼ်ႇၵႂႃႇၼင်ႇၼႆ။
“ပေႃးၼႆၵေႃႈ... တီႈၸဵင်ႇသီႇၸဵင်ႇၼၼ်ႉ ဢဝ်တူၼ်ႈၵူၺ်ႈ ၼိုင်ႈ တူၼ်ႈၼိုင်ႈတူၼ်ႈ ပၵ်းဝႆႉလႄႈ” ၼေႃႇၶမ်းၸဝ်ႈ မွၵ်ႇလၢတ်ႈၵႂႃႇၼင်ႇၼႆ ပေႃးဝႃႈ ဢဝ်တူၼ်ႈၵူၺ်ႈ သီႇတူၼ်ႈပၵ်းယဝ်ႉၼႆ ၼေႃႇၶမ်းၸဝ်ႈ ၸင်ႇဢဝ် မႆလၢႆႈဢၼ်လႅင် မတ်ႉၸပ်းႁၢင်ပိုၼ်ၵၢင်ႇ ဢၼ်ပၢႆပိုၼ်သႂ်ႇဝႆႉ ဝရၸဵင်ႇ ၼၼ်ႉသေ ပိုတ်းယိုဝ်းၵႂႃႇသႂ်ႇ တူၼ်ႈၼိုင်ႈ။ ပေႃးဝႃႈ ပိုတ်းယိုဝ်းသႂ်ႇ တူၼ်ႈ မၢႆၼိုင်ႈၼၼ်ႉၼႆ ပိုၼ်ၵၢင်ႇမၼ်းၸဝ်ႈ ဢၼ်မတ်ႉမႆဝႆႉၼၼ်ႉ ပၵ်းသႂ်ႇ တူၼ်ႈမၢႆၼိုင်ႈ ပွင်ႇၵႂႃႇသေ သိုပ်ႇပၼ်ႇမွင်ႉၵႂႃႇၸပ်းသႂ်ႇ တူၼ်ႈမၢႆသွင် တူၼ်ႈ မၢႆသၢမ် တူၼ်ႈမၢႆသီႇသေ ပိုၼ်ၵၢင်ႇမၼ်းၸဝ်ႈၼၼ်ႉ ၶိုၼ်းႁွတ်ႈထိုင်မႃး ႁိမ်းၸဝ်ႈလႄႈ ၸဝ်ႈၶိုၼ်းဝၵ်ႉဢဝ် ပိုၼ်ၵၢင်ႇၼၼ်ႉ ၶိုၼ်းမႃးမီး ၼႂ်းဢူင်ႈ မိုဝ်းၸဝ်ႈယဝ်ႉ။ တူၼ်ႈၵူၺ်ႈသီႇတူၼ်ႈၼၼ်ႉၵေႃႈ မိူၼ်ၼင်ႇ ဢဝ်မႆ သွႆႉ သူၼ်ၵႂႃႇ ၵမ်းလဵဝ်။
ပရိသတ်ႈလူင်ၵေႃႈ ဢွၼ်ၵၼ်ပၼ်ႁႅင်းတူပ်းမိုဝ်း ပေႃးမေႃးၼၼ်ႈ ဢူၼ်ပၼ်းလူင်ၵႂႃႇယူႇ။ ၸဝ်ႈသုတ်ႉထေႃးတၼၵေႃႈ ဢဝ်မုၼ်ယွင်ႈယေႃး လုၵ်ႈၸၢႆးမၼ်းတႄႉတႄႉ ၸင်ႇယၢင်ႈပႆမႃး တီႈလုၵ်ႈၸၢႆးမၼ်းသေ
“လၢႆးပိုတ်းတၢင်းမေႃ ဢၼ်ၼႆႉႁွင်ႉဝႃႈၼင်ႇႁိုဝ်?”
“တၢင်းမေႃဢၼ်ၼႆႉ ႁွင်ႉၸိုဝ်ႈဝႃႈ ပိုတ်းပိုၼ်ပၼ်ႇလဵပ်ႈၼႆဢေႃႈ”
ဝၢႆးၼၼ်ႉ ၸဝ်ႈပေႃႈလႄႈ ပရိတ်ႈသတ်ႈတၢင်းသဵင်ႈ ဢွၼ်ၵၼ် တုၵ်း ယွၼ်းလႄႈ မၼ်းၸဝ်ႈ ၸင်ႇၶိုၼ်းသိုပ်ႇၼႄပၼ် တၢင်းမေႃၵၢင်ႇ ၽၢႆႇတႂ်ႈ ၼႆႉ
ဢဝ်ပိုၼ်ၵၢင်ႇ ၼမ်ၼမ်သေ ပိုတ်းယိုဝ်းဢမ်ႇထၢတ်ႇဢမ်ႇဝၢႆး ႁႂ်ႈမၢႆး ၵၼ်ၵႂႃႇဝႆႉလႄႈ ၼိူဝ်ၵၢင်ႁၢဝ်ၼႆႉ ပဵၼ်ဝႆႉ ပိုၼ်သိုပ်ႇၵၼ် မိူၼ်ၼင်ႇ ၸိူၵ်ႈ ၶိူဝ်းၼၼ်ႉလႄႈသင်၊ ပိုတ်းယိုဝ်းပဵၼ် တူင်ႇၸိူၵ်ႈလႄႈသင်၊ ပိုတ်းယိုဝ်း ပဵၼ် ႁၢင်ႈပျသၢတ်ႈလႄႈသင်၊ ပိုတ်းယိုဝ်းပဵၼ် ႁၢင်ႈသႃလႃးယၢဝ်းလႄႈသင်၊ ပိုတ်းယိုဝ်းပဵၼ် သုမ်ႉမၢၼ်ႇတၢပ်ႈလႄႈသင်၊ ပိုတ်းယိုဝ်းပဵၼ်ၼင်ႇ ၽႃဢုတ်ႇ ႁူဝ်ႉတမ်ႇတိူင်း လႄႈသင်၊ ဢဝ်ပိုၼ်ၼမ်ၼမ် ပိုတ်းသိုပ်ႇၵၼ် ႁႂ်ႈပဵၼ်ၸဵင်ႇ မိူၼ်ၼင်ႇၼွင်ၼမ်ႉသီႇၸဵင်ႇၼၼ်ႉလႄႈသင်၊ ၼႂ်းၼွင်ၼမ်ႉၼၼ်ႉ ပိုတ်း ဢွၵ်ႇႁၢင်ႈမွၵ်ႇမူဝ်သေၵွၼ်ႇယဝ်ႉ။
လိူဝ်သေၼၼ်ႉ ပိုၼ်ဢၼ်ပိုတ်းၵႂႃႇ ဢွၼ်တၢင်းၼၼ်ႉ ဢဝ်ပိုၼ်ၽၢႆႇ လင် ပိုတ်းၸွမ်း ႁႂ်ႈၵႂႃႇၸပ်းၼၼ်ႉလႄႈသင်၊ ပိုတ်းပိုၼ်ၵၢင်ႇ ၼမ်ၼမ် မိူၼ်ၼင်ႇၽူၼ်တူၵ်း ဢမ်ႇထၢတ်ႇၼၼ်ႉလႄႈသင် ၼေႃႇၶမ်းၸဝ်ႈ ၼႄ တၢင်းမေႃမၼ်းၸဝ်ႈ ၼင်ႇၼႆလႄႈ ပရိသတ်ႈတင်းလူင် ၵူင်သူပ်းသေ တူၺ်းႁၼ်သမ်ႉပေႃး ထူၺ်ႈၸႂ်ဢမ်ႇဢိမ်ႇလႆႈၵွၼ်ႇ။
တၢင်းမေႃၵၢင်ႇလူင် 4 ပိူင်
[မႄးထတ်း]ၸွမ်းၼင်ႇ ဢၼ်မေႃၵၢင်ႇလူင်သီႇၵေႃႉ မေႃဝႆႉ ၸူဝ်ႈၽႅပ်ႉတႃလဵတ်းမိုဝ်း ပိုတ်းယိုဝ်းဢွၵ်ႇ ပိုၼ်ၵၢင်ႇတၢင်းၼမ်လႄႈသင်၊ ပိုတ်းပၢႆသဵၼ်ႈၶူၼ်ႁူဝ် ႁႂ်ႈ သိၵ်ႇၵႂႃႇ ပဵၼ်သွင်ၽၢၵ်ႇၼၼ်ႉလႄႈသင်၊ ပိုၼ်ဢၼ်ပိုတ်းၵႂႃႇ ၽၢႆႇၼႃႈ ၼၼ်ႉ ဢဝ်ပိုၼ်ၽၢႆႇလင် ပိုတ်းတိူဝ်ႉသႂ်ႇ ၵူႈၵမ်းၼၼ်ႉလႄႈသင်၊ ထွမ်ႇၽၢႆႇ သဵင်မေႃးၼၼ်ႉၵူၺ်း ဢမ်ႇတူၺ်းသေ ပိုတ်း ႁႂ်ႈတိူဝ်ႉၼၼ်ႉလႄႈသင် ၸဝ်ႈသီႇထၢတ်ႈ ပိုတ်းယိုဝ်းၼႄၵႂႃႇလႄႈ တၢင်းမေႃၵၢင်ႇၼႆႉၼႆ ၼႄဝႃႈ ၽႂ်းၶၼ်ၵႃႈႁိုဝ် လႅၼ်ႇၽၢႆၵႃႈႁိုဝ်ၼႆလႄႈ မေႃၵၢင်ႇလူင်သီႇၵေႃႉၼၼ်ႉ ဢမ်ႇ ဢၢမ်း ဢမ်ႇယူႇလႆႈယဝ်ႉ။
လၢႆးယိုဝ်းဢၼ်ၼႃ ၸဵတ်းမဵဝ်း
[မႄးထတ်း]ၵမ်းၼႆႉၵမ်းလိုၼ်း ပဵၼ်ဢၼ်လူဝ်ႇလႆႈၼႄ ႁႅင်း ၵေႃႉဢၼ်ပိုတ်း ယိုဝ်းလႄႈ ပိုၼ်ၵၢင်ႇၵႂႃႇလႆႈ ႁႅင်းတၢၼ်ႇႁိုဝ်ၼၼ်ႉယူႇ။ ၼေႃႇၶမ်းၸဝ်ႈ ၵေႃႈ ၸႂ်ႉႁႂ်ႈႁဵတ်းသၢင်ႈ ႁၢင်ႈပွင်ဝႆႉ ၶိူင်ႈတႃႇတေ ပိုတ်းသႂ်ႇၼႄၼၼ်ႉ ယူႇ။ ပၢႆပိုၼ်ၵၢင်ႇၸဝ်ႈ သႂ်ႇဝႆႉ သႅင်ၸိင်ႇသေ
မၢႆၼိုင်ႈ ပိုတ်းယိုဝ်း ၼင်ၼႃၼႃ ပွင်ႇၽၢတ်ႇၵႂႃႇၵမ်းလဵဝ်။
မၢႆသွင် ပိုတ်းယိုဝ်းၼႄ တုမ်မႆႉ ပွင်ႇၽၢတ်ႇၵႂႃႇ။
မၢႆသၢမ် ပိုတ်းယိုဝ်းၼႄ ၶႅပ်းတွင်းၼႃ ပွင်ႇၽၢတ်ႇၵႂႃႇ။
မၢႆသီႇ ပိုတ်းယိုဝ်းၼႄ ၶႅပ်းလဵၵ်းၼႃ ပွင်ႇၽၢတ်ႇၵႂႃႇ လွင်ႈၼႆႉ ၼႄပၼ် ႁႅင်းမီးၵႃႈႁိုဝ်ၵေႃႈ ပိုတ်းၸီးပွင်ႇၶဝ်ႈလႆႈ တၢၼ်ႇၼၼ်ႉ။
ဝၢႆးၼၼ်ႉ ဢဝ်လေႃႉတၢင်ႇသၢႆး ၶပ်ႉသိုဝ်ႈၵၼ်ဝႆႉ တၢင်းၼမ် ၼေႃႇ ၶမ်းၸဝ်ႈ ယူႇတၢင်းၼႃႈ ပိုတ်းယိုဝ်းသႂ်ႇ ထူင်သၢႆး တီႈၼိူဝ်ႁူဝ်လေႃႉ ၽၢႆႇၼႃႈသုတ်းသုတ်းၼၼ်ႉ ပွင်ႇၽၢတ်ႇပႃးၸဵမ် လမ်းၽၢႆႇလင်ပိူၼ်ႈ သုတ်း သုတ်းၼၼ်ႉလႄႈသင်၊ လေႃႉတၢင်ႇမႆႉၵေႃႈ မၼ်းၸဝ်ႈ ပိုတ်းယိုဝ်းၼႄ ႁႂ်ႈပွင်ႇၽၢတ်ႇၵႂႃႇၼင်ႇၼၼ်။ ယူႇတၢင်း လေႃႉၽၢႆႇလင်သေၵေႃႈ ပိုတ်းပွင်ႇ ၽၢတ်ႇၵႂႃႇ တေႃႇထိုင်လေႃႉႁူဝ်ၼႃႈပိူၼ်ႈ ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ၵမ်းလိုၼ်းသုတ်း တႄႉ ပိုတ်းၵၢင်ႇၼႂ်းၼမ်ႉ။ ၽူႈၵတ်ႉၶႅၼ်ႇၵၢင်ႇ ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ပိုတ်းယိုဝ်း ပိုၼ်ၵၢင်ႇ ၵႂႃႇလႆႈ ၼႂ်းၼမ်ႉ မွၵ်ႈသၢမ်သိပ်းဝႃး လိူဝ်လိူဝ်ၵူၺ်း။ ပိုၼ်ၵၢင်ႇ ဢၼ် ၼေႃႇၶမ်းၸဝ်ႈ ပိုတ်းယိုဝ်း ၼႂ်းၼမ်ႉၼၼ်ႉ ၵႂႃႇလႆႈမွၵ်ႈသွင်ႁဵင်ဝႃး ပၢႆ ဢမ်ႇၵႃးပဵၼ်ဢမ်ႇၵႃး။
ၸွမ်းၼင်ႇ ဢၼ်ၼေႃႇၶမ်းၸဝ်ႈ ၼႄမႃးတၢင်းမေႃၵၢင်ႇၼႆႉ ပေႃးမႃး ၶွၼ်ႈၵၼ်သေ ၼပ်ႉတူၺ်းၼႆၸိုင်...
တၢင်းမေႃၵၢင်ႇဢွၼ်ႇ 12 ပိူင်
တၢင်းမေႃၵၢင်ႇလူင် 4 ပိူင်
လၢႆးပိုတ်းယိုဝ်း ပွင်ႇၽၢတ်ႇ 7 ပိူင် ၼေႃႇၶမ်းၸဝ်ႈ ၼႄၼမ်ႉၵတ်ႉ တၢင်းၶၼ်မၼ်းၸဝ်ႈ လၢၵ်ႇလၢၵ်ႇလၢႆးလၢႆး ဢွင်ႇဢွင်ႇပႄႉပႄႉ ၵႂႃႇသေ ၵူၺ်းဢမ်ႇၵႃး ၼင်ႇႁိုဝ် ပိူၼ်ႈပေႃး တေဢမ်ႇပဵၼ်ၸႂ် သမ်ႇသယ ၸႂ်ယုမ်ႇ ၽိတ်းထၢင်ႇၽိတ်းလႆႈၼၼ်ႉ တၢင်းမေႃၶီႇၸၢင်ႉ တၢင်းမေႃၶီႇမႃႉ ၵၢၼ်တိုၵ်း သိုၵ်း ၶိူင်ႈတၢင်းမေႃ ဢၼ်ၸဝ်ႈၶုၼ်ၶဝ် တိုၼ်းလူဝ်ႇမေႃၼၼ်ႉၵေႃႈ ၼေႃႇ ၶမ်းၸဝ်ႈ ၼႄၵႂႃႇ လူင်ႉလူင်ႉလႅၼ်ႇလႅၼ်ႇယူႇ။
ပေႃးဝႃႈ လႆႈႁူႉလႆႈႁၼ် ၼမ်ႉၵတ်ႉတၢင်းၶၼ် ၸဝ်ႈသီႇထၢတ်ႈယဝ်ႉၼႆ ၸိူဝ်းဢၼ်ထၢင်ႇၽိတ်း ထိူမ်ၽိတ်းဝႆႉၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ဢွၼ်ၵၼ် ယဵၼ်ဝႆႉသီႇ သီႇသေ လွမ်ႁၢၼ်ႉၸႂ် ၵူႈၽႂ်ၶိင်းမၼ်းဝႆႉယူႇ။
ပွၼ်ႈဢဝ်ယိပ်းတိုဝ်း ၼႂ်းဢူင်ႈမိုဝ်းလႃႈ
[မႄးထတ်း]ပေႃးဝႃႈ ၸဝ်ႈသီႇထၢတ်ႈ ၼႄလွင်ႈတၢင်းမေႃၵတ်ႉၶႅၼ်ႇ မၼ်းၸဝ်ႈ ယဝ်ႉယဝ်ႈၼႆ သဵင်ၶၢဝ်ႇမၼ်း ၼၼ်ႈပၼ်းၸွတ်ႇဢွၵ်ႇၵႂႃႇ ၵမ်းလဵဝ်။ ဢွၼ် တၢင်း ၸိူဝ်းဢၼ်လႆႈ မၢတ်ႈမၢင်ႇ ထၢင်ႇဝႃႈ
“ၸဝ်ႈသီႇထၢတ်ႈၼႆႉ ဢူႈမၼ်းၸဝ်ႈ ႁႅင်ႉယွင်ႈၸွမ်းၸႂ်ၼႃႇသေ လူႉ လႅဝ်ယဝ်ႉ ဢမ်ႇမေႃသင်” ၼႆၼၼ်ႉၵေႃႈ ႁူႉႁၼ်လွင်ႈဢၼ်ၸိုဝ်ႈၸႂ်ႈ မၢၼ်ႇမႅၼ်ႈ မႃးၶိုၼ်းယူႇ။ ၶုၼ်ႁေႃၶမ်းလူင် မိူင်းတေဝတႁ သုပ်ႉပပုတ်ႉ ထၼၼ်ႉ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈ လႆႈထၢင်ႇၽိတ်းၵႂႃႇယဝ်ႉလႄႈ ပဵၼ်ဢၼ်ၼႅင်ၶိုၼ်း ယူႇ။ ၸိူဝ်းဢၼ်ပဵၼ် ငိူၼ်ႈၶိူဝ်းသႃႇၵီႇၶဝ်ၼၼ်ႉ ဢွၼ်ၵၼ် ဢဝ်မုၼ်ယွင်ႈ ယေႃး ပုၼ်ႈတႃႇ ၼေႃႇၶမ်းၸဝ်ႈ တႄႉတႄႉဝႃႈဝႃႈ။
ၸဝ်ႈသီႇထၢတ်ႈၼႆႉ ပၢႆသလိူဝ် ပဵၼ်လုၵ်ႈၸၢႆးၶုၼ်ႁေႃၶမ်း၊ လွင်းဝႆႉ တမ်းၸႂ်ၵေႃႈ ပဵၼ်ဢၼ်သိုဝ်ႈ ပဵၼ်ဢၼ်ၸိုဝ်ႈ၊ လွင်ႈတၢင်းႁၢင်ႈလီၼႆၵေႃႈ ၽႂ်ပေႃးဢမ်ႇၶိုတ်းလႆႈလႃးလႃး၊ လွင်ႈတၢင်းမေႃၼႆၵေႃႈ ၶႅၼ်ႇၵူႈၽၢႆႇ လႅၼ်ႇ ၵူပႃႈ ပေႃးဢမ်ႇမီး တီႈဝႃႈတီႈၼႄးလႄႈ လုၵ်ႈယိင်းမႄႈၽႂ်ၵေႃႈ ႁူႉတေႃႈ ၸႂ်ၸပ်းသေ ပေႃႈမႄႈၽႂ်ၵေႃႈ တေႃႈၶႂ်ႈဢဝ်ႁဵတ်း လုၵ်ႈၶူၺ်ယူႇၵူႈၽႂ်ၼႆ ပဵၼ်ထမ်ႇမတႃႇမၼ်းယဝ်ႉ။
ၼေႃႇၶမ်းၸဝ်ႈ ၼႄပၼ် ပၺ်ႇၺႃႇတၢင်းမေႃယဝ်ႉ ဢမ်ႇႁိုင်ဢမ်ႇ ၼၢၼ်း ဢၼ်လႆႈဢဵၼ်းဢၢၼ်းဝႆႉ ၶဵၼ်းတွင်ႈထၢမ်ဝႆႉ ဢွၼ်တၢင်းၼၼ်ႉ ၶုၼ်ႁေႃၶမ်းလူင် သုပ်ႉပုပ်ႉထၵေႃႈ ဢဝ်လုၵ်ႈယိင်းသၢဝ်မၼ်း ယသေႃႇထရႃႇ ဢၢပ်ႈပၼ်မႃး တီႈၸဝ်ႈသီႇထၢတ်ႈသေၵူၺ်း ဢမ်ႇၵႃး ၵိုၵ်းပႃးဢလုမ်း ဢလၢင်းတၢင်းၼမ်၊ ၸဵမ်ၵႃႈရတၼႃႇ ၵႅဝ်ႈသႅင်ငိုၼ်းၶမ်း ၶူဝ်းၽၢၵ်ႇၶူဝ်း တွၼ်ႈ ၵူႈၸိူဝ်ႉၸိူဝ်ႉလႄႈ ၽၢႆႇၸဝ်ႈသီႇထၢတ်ႈၶဝ်ၵေႃႈ တေႃႈၵႃႈၼင်ႇၼၼ် ဢွၼ်ၵၼ် ၶိုင်သၢင်ႈႁၢင်ႈပွင် မူႇၽုင်ၵူၼ်း တၢင်းၼမ်သေ ၵႂႃႇႁပ်ႉဢဝ် လုၵ်ႈပႂ်ႉမႂ်ႇၶဝ်ယဝ်ႉ။
ၸဵမ်မိူဝ်ႈတေႇၵိူတ်ႇၼၼ်ႉ ၼေႃႇၶမ်းၸဝ်ႈၼႆႉ လႆႈႁိၵ်ႈႁူင်ဝႆႉဝႃႈ “တေ ပဵၼ်ၶုၼ်ၸၵျဝတေး၊ ဢမ်ႇၼၼ် တေပဵၼ်ၽြႃး” ၼႆလႄႈ ပေႃးဝႃႈ ၼေႃႇၶမ်းၸဝ်ႈ ၼႄလွင်ႈတၢင်းမေႃယဝ်ႉ ႁပ်ႉသိမ်းဢဝ် ၼၢင်းယသေႃႇယဝ်ႉ ၼႆၵေႃႈ ၵႃႈပဵၼ်မဵဝ်းၶုၼ်၊ ပုၼ်ႇၼႃးပုၼ်ႇၼေး သထေး ၵူၼ်းၵႃႉၶဝ်ၵေႃႈ ဢွၼ်ၵၼ် ဢဝ်လုၵ်ႈယိင်းသၢဝ်လဝ်းၶဝ် မႃးဢၢပ်ႈပၼ် ၸဝ်ႈသီႇထၢတ်ႈ ယဝ်ႉ။
လုၵ်ႈယိင်းၼၢင်းသၢဝ် ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ဢဝ်ယူႇသဝ်းတီႈႁေႃ ၶၢဝ်းၵတ်း မိုၼ်ႇၵေႃႉ၊ ယူႇသဝ်းတီႈ ႁေႃၶၢဝ်းမႆႈၼၼ်ႉ မိုၼ်ႇၼိုင်ႈ၊ ယူႇသဝ်း တီႈႁေႃၶၢဝ်း ၽူၼ်ၼၼ်ႉ မိုၼ်ၼိုင်ႈ ယူႇသဝ်း တီႈႁေႃဢၼ်ႁဵတ်းပၼ် ပုၼ်ႈတႃႇ ၼၢင်းယသေႃႇၼၼ်ႉ မိုၼ်ႇၼိုင်ႈ။
ၼႂ်းၵႃႈ ၶဝ်သီႇမိုၼ်ႇၼႆႉ လႆႈဢဝ် ပုၼ်ႈၽွၼ်းၽႂ်ႇ ပုၼ်ႈၽွၼ်းမၼ်း ၸိူဝ်းဢၼ်ဢဝ်ပုၼ်ႈၽွၼ်း ပၢႆးမွၼ်းႁႆႇတိုင်ႈၵႃႈဝႅၼ်လႄႈသင်၊ ၸိူဝ်းဢၼ် ပတ်းပူလူမႄးလႄႈသင်၊ ၸိူဝ်းဢၼ်ႁၢင်ႈၶိူင်ႈႁေႃလႄႈသင်၊ ၸိူဝ်းဢၼ်မႃး ၶဝ်ႈၽဝ်ႈ ႁိမ်းၸမ်လႄႈသင်၊ ၸိူဝ်းဢၼ်မိုဝ်ႉမိုဝ်ႉႁုင်ႁုင်လႄႈသင်၊ ၵၢၼ်ၽႂ် ၵၢၼ်မၼ်း ၵူႈဝၼ်းၵူႈၶိုၼ်း တိုၼ်းလႆႈပုတ်ႈလၢႆႈၵၼ်သေ ႁဵတ်းသၢင်ႈႁၢင်ႈ ပွင်ပၼ်ယူႇ ၼင်ႇၼၼ်။ ပုၼ်ႈတႃႇ ၼေႃႇၶမ်းၸဝ်ႈၼၼ်ႉ ၼၢင်းယသေႃႇ လႄႈ ၸိူင်ႉၸႅင်ႈၽုင်ၼၢင်း သီႇမိုၼ်ႇ ပၼ်ႇပုတ်ႈၵၼ် လူႁၼ်လုမ်းလႃး ၵႂႃႇယူႇ။
ထမ်ႇမတႃႇၵူၼ်းၸၢႆးၼႆႉ ပဵၼ်ပုၼ်တႃႇႁပ်ႉၶၢမ်ႇဢဝ် တၢင်းလူႁၼ် ၼၢင်းယိင်းၶဝ်လႄႈ လႆႈဝႃႈပဵၼ် တၢင်းသိူဝ်းမူၼ်ႈလူင် ဢၼ်ၼိုင်ႈယူႇ။ ပုၼ်ႈတႃႇ ၸဝ်ႈသီႇထၢတ်ႈၼႆႉ လွင်ႈလႆႈႁပ်ႉဢဝ် တၢင်းလူႁၼ်လုမ်းလႃး ၼၢင်းယိင်းၶဝ် တၢင်းၼမ်ၼင်ႇၼႆ လွင်ႈတၢင်းသုၶသိူဝ်းသႃႇ ပၢၼ်ၽဝ မၼ်းၸဝ်ႈ ယႂ်ႇၶိုၵ်ႉ တၢၼ်ႇႁိုဝ် ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ပေႃးဢမ်ႇလၢမ်းလႆႈယဝ်ႉ။
ပေႃးဝႃႈ လုၵ်ႈၸၢႆးၸဝ်ႈ လႆႈၼၢင်းႁေႃၶမ်းယဝ်ႉ တႃႇတေယူႇသဝ်း ႁေႃၸၢၼ်းၼၼ်ႉ ပေႃႈၸဝ်ႈႁေႃၶမ်းလူင် ၸင်ႇပူင်ႁၢင်ႈပူင်ႁေႃ ဢၢပ်ႈပၼ် လုၵ်ႈၸၢႆးၸဝ်ႈသေ ၸင်ႇၶိုင်သၢင်ႈႁၢင်ႈပွင် ရႃႇၸၽိသဵၵ်ႇ ယႂ်ႇယႂ်ႇလူင်လူင် ၵႂႃႇယူႇ။ ၸဝ်ႈသီႇထၢတ်ႈၵေႃႈ လိူၵ်ႈဢဝ် ၼၢင်းယသေႃႇထရႃႇ ၶဝ်ႈပဵၼ်ၸိုင်ႈ ၼၢင်းလူင်ႁေႃၸၢၼ်းသေ ႁပ်ႉဢဝ် ရႃႇၸၽိသဵၵ်ႇယူႇ။
ဝၢႆးသေ ႁပ်ႉဢၽိသဵၵ်ႇ ၶိုၼ်ႈပဵၼ်ႁေႃၶမ်းယဝ်ႉသေတႃႉ လွင်ႈၵၢၼ် ဝၢၼ်ႈမိူင်းတိူင်းၵႃး ၵူႈလွင်ႈလွင်ႈၼၼ်ႉ ၶိုၼ်းဢဝ်ဢၢပ်ႈပၼ် ပေႃႈၸဝ်ႈသေ မၼ်းၸဝ်ႈတႄႉ ႁဵတ်းၼင်ႇၸဝ်ႈၵႅမ်မိူင်း ယူႇသဝ်းၵႂႃႇ လွတ်ႈလွတ်ႈလႅဝ်း လႅဝ်း။ ပေႃႈၸဝ်ႈႁေႃၶမ်းလူင်ၵေႃႈ ဝႆႉၸႂ်ဝႃႈ လုၵ်ႈၸၢႆးၵဝ်ၸဝ်ႈ ယင်းတိုၵ်ႉမီး 16 ပီပၢႆပၢႆၵူၺ်းလႄႈ ႁႂ်ႈမၼ်းၸၢႆး လႆႈၵျေႃႇမူၼ်ႈသိူဝ်းၸႂ် ၵႂႃႇမိူဝ်းၼႃႈၼႆလႄႈ လွင်ႈၵၢၼ်ငၢၼ်းဝၢၼ်ႈမိူင်း ဢၼ်လီသုၵ်ႉၸႂ်လူင်ၼၼ်ႉ ပေႃႈၸဝ်ႈ ၶိုၼ်း ဢဝ်ပုၼ်ႈၽွၼ်းၵႂႃႇယူႇ။
ၼေႃႇၶမ်းၸဝ်ႈၼႆႉ ပဵၼ်လုၵ်ႈၸဝ်ႈႁေႃၶမ်းလူင်လႄႈ လွင်ႈၵိၼ်လွင်ႈ ၼုင်ႈၵေႃႈ ဢမ်ႇလႆႈမႆႈၸႂ်သင်၊ တဵမ်ထူၼ်ႈဝႆႉ ၵူႈၽၢႆႇသေ လွင်ႈၼႃႈၵၢၼ် ဝၢၼ်ႈမိူင်းၵေႃႈ ပေႃႈၸဝ်ႈ ၵေႃႉသိုပ်ႇဢဝ်ပုၼ်ႈၽွၼ်းၵႂႃႇလႄႈ ဢမ်ႇလႆႈ သုၵ်ႉၸႂ်ၸွမ်းသင်။ လွင်ႈၽၢႆႇယူႇလီၵေႃႈ တဵမ်ထူၼ်ႈ၊ ၸူဝ်ႈပၢၼ်ၵေႃႈ ယင်းတိုၵ်ႉၼုမ်ႇ၊ ၸိူင်ႉၸႅင်ႈၽုင်ၼၢင်းၵေႃႈၼမ်။ ၵၢပ်ႈဝၢၼ်ႈပၢၼ်မိူင်းၵေႃႈ ၵတ်းၸိုၼ်ႈယဵၼ် ၸႂ်၊ ဢုတုရႃႇသီႇၵေႃႈလီ၊ ၼႂ်းလွင်ႈတဵမ်ထူၼ်ႈ ၶႅမ်ႉလႅပ်ႈၵူႈလွင်ႈလွင်ႈ ၸိူင်ႉၼင်ႇၼၼ်ၼၼ်ႉ ၼေႃႇၶမ်းၸဝ်ႈ ႁပ်ႉၶၢမ်ႇဢဝ် တၢင်းလူႁၼ်လုမ်း လႃး ၸိူဝ်းၶဝ် ၸိူင်ႉၸႅင်ႈၽုင်ၼၢင်းသီႇမိုၼ်ႇ တိုၼ်ႇၵၼ်သိူဝ်းမူၼ်ႈ ၸွမ်း ၼင်ႇတူၼ်ႈၸႂ် ၵူႈၶမ်ႈဝၼ်းၼႂ်လႄႈ ၵႄႈၵၢင်မိူင်းၵူၼ်း လွင်ႈတၢင်းသိူဝ်း လူၼ်း လွင်ႈတၢင်းသႃႇၸႂ်ၼႆႉ ၽႂ်ၵေႃႈ တေႃႈဢမ်ႇမိူၼ်မၼ်းၸဝ်ႈလႆႈ။