ပိုၼ်းၽြႃး ၸဝ်ႈၵေႃးတမ/တွၼ်ႈ 1/ၶိူဝ်းသၵျသႃႇၵီႇ

လုၵ်ႈၽၢၼ်မႄႈ လႆႈဝႄႈယၢၼ်ဝၢၼ်ႈမိူင်း

ယၢမ်းလဵဝ် တီႈလႅၼ်လိၼ် မိူင်းဢိၼ်ႇတိယလႄႈ မိူင်းၼီႇပေႃးၼၼ်ႉ မိူဝ်ႈၵွၼ်ႇ ပဵၼ်တီႈၶုၼ်ႁေႃၶမ်း ဢၼ်ႁိၵ်ႈၸိုဝ်ႈဝႃႈ “ဢွၵ်ႉၵႃႇၵ” ငမ်းၸိုင်ႈ ပူၵ်းႁေႃလႄႈ ၶုၼ်ႁေႃၶမ်းၸဝ်ႈၼႆႉ ၸဵမ်မိူဝ်ႈ ပၢၼ်ၵမ်ႇၽႃႇတႄႇၼၼ်ႉ မၼ်းၸဝ်ႈ လုၵ်ႉတီႈၶိူဝ်း ၼေႃႇၶမ်းၸဝ်ႈ မႁႃႇသမ်ႇမတၼၼ်ႉသေ သိုပ်ႇ ပုတ်ႈလၢမ်းတၢမ်မႃး။ ၼႂ်းၵႃႈ ၼၢင်းႁေႃၶမ်းမၼ်း မီးဝႆႉတင်းၼမ်၊ ၼၢင်းႁေႃ ၶမ်းလူင်မၼ်း ဢၼ်ႁိၵ်ႈၸိုဝ်ႈဝႃႈ “ႁတ်ႉထႃႇ”ၼၼ်ႉ မီးလုၵ်ႈၸၢႆး သီႇၸၢႆး၊ လုၵ်ႈယိင်း ႁႃႈယိင်းသေ သဵင်ႈၵၢမ်ႇသုတ်းမုၼ် ၼွၼ်းၽေးၵႂႃႇပႅတ်ႈ။

ၶုၼ်ႁေႃၶမ်းလူင်ၵေႃႈ ၸင်ႇၶိုၼ်းႁႃဢဝ် ၼၢင်းယိင်းၵေႃႉဢၼ် မီးလၵ်ႉ ၶၼႃႇ ၽူႈယိင်းလီ ထႅင်ႈၵေႃႉၼိုင်ႈသေ ဢဝ်ပုတ်ႈႁေႃၸၢၼ်း ဢွင်ႈတီႈ ၼၢင်းႁေႃၶမ်းလူင်ၼၼ်ႉၵႂႃႇယူႇ။ ၼၢင်းမႂ်ႇၼႆႉၵေႃႈ မီးမႃး လုၵ်ႈၸၢႆးဢွၼ်ႇ ၸၢႆးၼိုင်ႈ ၸိုဝ်ႈဝႃႈ“ၸၼ်ႇတု”ၼႆလႄႈ ၶုၼ်ႁေႃၶမ်းလူင် ႁၵ်ႉလိူဝ်ဢူၵ်း လိူဝ်ၸႂ်သေ ၸင်ႇဝႃႈတီႈ ၼၢင်းႁေႃၶမ်းဢွၼ်ႇၼၼ်ႉ

“ၵဝ်တေ ပၼ်သူးမႂ်းဢိူဝ်ႈ။ မႂ်းၼၢင်းၶႂ်ႈလႆႈသူးသင်ၵေႃႈ ယွၼ်းဢဝ် လႃႈ”ၼႆလႄႈ ၼၢင်းၼႆႉ ၸင်ႇဝူၼ်ႉ တႃႇလုၵ်ႈၸၢႆးမၼ်း ၶၢဝ်းၵႆသေ လဝ်ႈလၢတ်ႈဝႃႈ

“ၼေႃးလီတီႈၶႃႈ... ၸွမ်းၼင်ႇၸဝ်ႈႁဝ်းဝႃႈၼႆႉ ၵတိႁႂ်ႈမၼ်ႈၵိုမ်း သေၵမ်းၶႃႈ၊ မိူဝ်ႈလႂ် ထိုင်ၶၢဝ်းၶႃႈၼၢင်း ၶႂ်ႈလႆႈ လွင်ႈယွၼ်းသူးၼၼ်ႉ ၸင်ႇၵွႆႈလၢတ်ႈ ၸဝ်ႈပီႈႁဝ်းတီႈၶႃႈ” ႁူမ်ႁူမ်ၸူမ်းၸူမ်း လၢတ်ႈၵႂႃႇၼင်ႇၼႆ။ ၸဝ်ႈႁေႃၶမ်း ၸႂ်ႉလၢတ်ႈၵမ်းလဵဝ်ၵေႃႈ မၼ်းၼၢင်းတေႃႈဢမ်ႇလၢတ်ႈသေ ပႂ်ႉၶိင်ႇပႂ်ႉၶၢဝ်းမၼ်းဝႆႉယူႇ။

ပေႃးဝႃႈ လုၵ်ႈၸၢႆးဢွၼ်ႇမၼ်း ၶုၼ်ၸၢႆး ၸၼ်ႇတု ယႂ်ႇထူၼ်ႈမႃး ယဝ်ႉၼႆ မၼ်းၼၢင်းၸင်ႇဝႃႈ

“ၸဝ်ႈပီႈတီႈၶႃႈ ၽွင်းမိူဝ်ႈလုၵ်ႈၸၢႆး တိုၵ်ႉၵေႃႉလဵၵ်ႉယူၼၼ်ႉ ၸဝ်ႈပီႈ ပၼ်သူးဝႆႉလႄႈ ၶႃႈၼၢင်းၶိုၼ်းဝႃႈဝႆႉ ပေႃးလူဝ်ႇမႃး မိူဝ်ႈလႂ် ၸင်ႇယွၼ်း ဢဝ်မိူဝ်ႈၼၼ်ႉၼႆၶႃႈယဝ်ႉ ၵွပ်ႈၼႆယၢမ်းလဵဝ် ၶႅၼ်းတေႃႈ ဢဝ်သူးလၢပ်ႈ ၼင်ႈႁၢင်ႈၼင်ႈႁေႃၼၼ်ႉ မႅင်ႇပၼ် လုၵ်ႈၸၢႆးၸၼ်ႇတုသေၵမ်းၶႃႈ”

ပေႃးၼၢင်းႁေႃၶမ်း လဝ်ႈလၢတ်ႈၵႂႃႇၼင်ႇၼႆ ၶုၼ်ႁေႃၶမ်း ၸင်ႇၵိုင်ႇၵၢင်ႉ တူၵ်းၸႂ်လူင်လၢင်သေ

“ဢူဝ်ၼွင်ႉယိင်း... ၸိုင်သမ်ႉလိူၵ်ႈလိူၵ်ႈမႃးယွၼ်းဢဝ် ႁၢင်ႈႁေႃၼႆႉ လႃႇ လွင်ႈဝႃႈ ၵဝ်ၼႆႉ မီးဝႆႉလုၵ်ႈၸၢႆးလူင်ယူႇၼႆၵေႃႈ ႁူႉယူႇဢမ်ႇၸိုဝ်ႈႁိုဝ် တေၶၢမ်ႈပူၼ်ႉ လုၵ်ႈၸၢႆးလူင်သေ ဢဝ်လုၵ်ႈၸၢႆးဢွၼ်ႇမႃး ပုတ်ႈႁၢင်ႈပုတ်ႈ ႁေႃ ဢၼ်ဝႃႈၼႆႉ မၼ်းႁိုဝ်တေတူၵ်းထုၵ်ႇ ပိူဝ်ႈၼၼ် မႂ်းၼၢင်းယွၼ်းဢဝ် တၢင်ႇၸိူဝ်ႉတၢင်ႇဢၼ်လႄႈ”

“ၸဝ်ႈပီႈတီႈၶႃႈ... လိူဝ်သေ ပုတ်ႈႁၢင်ႈပုတ်ႈႁေႃၼႆႉ ပုၼ်ႈတႃႇ လုၵ်ႈ ၸၢႆး ဢမ်ႇၶႂ်ႈလႆႈ ဢီႈသင်ၶႃႈ ၶေႃႈၵႂၢမ်းၶုၼ် ဢၼ်ဝႃႈၼႆႉ မိူၼ်ဝႆႉၼင်ႇ ၶႂၢၼ်ၾႃႉၸဝ်ႈၶုၼ်ဢိၼ်း ပေႃးလႆႈၽႃႇတူၵ်းမႃး ၺႃးသင်ၵေႃႈ တိုၼ်းဢမ်ႇ ဝႄႈ၊ မိူၼ်ၼင်ႇ ငႃးၸၢင်ႉလႅမ် ပႅၼ်ဢွၵ်ႇၵႅမ်ႈမႃးၼၼ်ႉ ဢမ်ႇတွၼ်ႉၶိုၼ်း ႁူတ်းၶဝ်ႈလႄႈ လွင်ႈၼႆႉၵေႃႈ ၶႃႈၼၢင်းယွၼ်းဢဝ် ၸွမ်းၼင်ႇၶေႃႈၵႂၢမ်း ၸဝ်ႈႁဝ်းၵူၺ်းလႄႈ ၶႅၼ်းတေႃႈ ပၼ်သေၵမ်းၶႃႈ”

ၼၢင်းႁေႃၶမ်းၼႆႉၵေႃႈ ၸႂ်းၸႂ်းတုၵ်းယွၼ်းဢဝ်ယူႇတိၵ်းတိၵ်း ၶုၼ် ႁေႃၶမ်းလူင်ၵေႃႈ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈ ၵႂၢမ်းဢၼ်မၼ်းလႆႈလၢတ်ႈ ၶိုၼ်းမႃးၶၢတ်ႈႁူ သုၵ်ႉၸႂ်မၼ်းလႄႈ ပဵၼ်ဢၼ်လႆႈသဝ်းယူႇၼႂ်းၵႄႈ ၸႂ်ၼႅင်ၶိုၼ်းဝႆႉယူႇ။ ၼၢင်းႁေႃၶမ်းၵေႃႈ ဢမ်ႇႁိုင်ဢမ်ႇႁိုင် ၸိုင်ၵမ်းၵမ်း တုၵ်းယွၼ်း ပုၼ်ႈၽွၼ်း တႃႇလုၵ်ႈၸၢႆးမၼ်း လႆႈပုတ်ႈႁေႃယူႇ တိၵ်းတိၵ်းလႄႈ ထႅင်ႈႁႂ်ႈတၢင်းမႆႈၸႂ် ၶုၼ်ႁေႃၶမ်း ၵမ်းၵမ်း ၵုမ်ႇလႆႈထူၺ်ႈၸႂ်လူင်ယူႇ တိၵ်းတိၵ်း။

“ဢေႃး... ၼၢင်းယိင်းၼႆႉၼေႃး ၶဝ်ၼႆႉမီးဝႆႉ ၺၢၼ်ႇၼမ်တႄႉယူႇ ယဝ်ႉ။ ၵပ်းၵၢႆႇလူၺ်ႈ ၶႂ်ႈႁႂ်ႈလုၵ်ႈၸၢႆးမၼ်း ပဵၼ်ၶုၼ်သေ ပေႃးသမ်ႉ တေ ႁဵတ်းၶဵၼ်တေႃႇ လၢင်းၼေႃႇလုၵ်ႈၸၢႆးၵဝ်ၼႆၸိုင် တေထိုင်တီႈယၢပ်ႇၽိုတ်ႇ ဢိုတ်ႇၸႂ်ယဝ်ႉ။ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈ ၵႂၢမ်းလႆႈဝႃႈ ၽႃႉလႆႈမၵ်း မၢၵ်ႇႁိၼ်ႁၵ်း ဢမ်ႇၵပ်း လႆႈလႄႈ ၼႃႈၵၢၼ်ၼႂ်းႁေႃၵေႃႈ တေလႅဝ် တၢမ်ႇမၼ်းသမ်ႉ တေၽႅဝ်ထိုင် ၼႃႈမိူင်းတိူင်းၵႃးလူႉလူးၵွၼ်ႇ”

ၶုၼ်ႁေႃၶမ်းလူင် ဝူၼ်ႉလႆႈၶႆႈၸႂ်ၼင်ႇၼႆႇသေ ၸင်ႇတေတႅပ်းတတ်း လတ်းၸႂ်ဢၼ်ၼိုင်ႈယူႇ။ မၼ်းၸဝ်ႈ ၸင်ႇႁွင်ႉဢဝ် လုၵ်ႈၸၢႆးလူင်သီႇၸၢႆး လုၵ်ႈယိင်းလူင်ႁႃႈယိင်း မႃးၽႅဝ်ႁွတ်ႈပႃႈၼႃႈသေ ၸင်ႇမႃးၸႅၵ်ႇၽႄလၢတ်ႈ ၼႄ လွင်ႈဢၼ်လႆႈပၼ်သူး တမ်ႈတီႈ လုၵ်ႈၸၢႆးဢွၼ်ႇၸၼ်ႇတုလႄႈ လွင်ႈဢၼ်မႄႈမၼ်း တုၵ်းယွၼ်း တႃႇလုၵ်ႈၸၢႆးမၼ်း လႆႈၵွၼ်းႁေႃၼၼ်ႉ ယဝ်ႉ။ ဝၢႆးၼၼ်ႉၸင်ႇၶိုၼ်းသိုပ်ႇဝႃႈ-

“ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈၼင်ႇၼႆ တႄႇဢဝ် မိူဝ်ႈလဵဝ်ၵႂႃႇ တႃႇလုၵ်ႈၸၢႆးလုၵ်ႈယိင်းပေႃႈ တေသိုပ်ႇသေႃႈယူႇ ၼႂ်းႁေႃၼႂ်းမိူင်းၼႆႉၼႆ ဢမ်လႆႈတမ်းၸႂ်၊ ၵူဝ်မႄႈၼွႆႉသူ ႁဵတ်းၵူတ်ႉတေႃႇသူပီႈၼွင်ႉဢိူဝ်ႈ။ ၽွင်းမိူဝ်ႈ ပေႃႈပႆႇသုတ်း ၸူဝ်ႈသုတ်းပၢၼ် သူပီႈၼွင်ႉယၢၼ်ယၢတ်ႇ ၵႆၽၢတ်ႇ ၶွပ်ႇၼမ်ႉငမ်းလိၼ် မိူင်းပေႃႈႁဝ်းၼႆႉၵႂႃႇ ပုၼ်ႈတႃႇၼိုင်ႈၵႅပ်ႉသေတႃႉ၊ ပေႃးပေႃႈ သဵင်ႈၵၢမ်ႇ ၼွၼ်းၽႄးၵႂႃႇၸိုင် သူပီႈ ၼွင်ႉ ၸင်ႇၶိုၼ်းမႃး ပုတ်ႈႁဵတ်းၶုၼ်လႃႈ ယၢမ်းလဵဝ်တႄႉ ဢမ်ႇၽၢတ်ႇဢမ်ႇ ပၢႆႈၵေႃႈ တေႃႈဢံႇငၢႆႈလႄႈ ဢွၼ်ၵၼ် ဝႄႈၽၢတ်ႇ မိူင်းႁဝ်းသေၵွၼ်ႇလႃႈ”

ၶေႃႈၵႂၢမ်းၸိူဝ်းၼႆႉ ၶုၼ်ႁေႃၶမ်းလူင် ဢမ်ႇၶႂ်ႈလၢတ်ႈၼႆၵေႃႈ တေႃႈ ဢမ်ႇပဵၼ် ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈ ၵူဝ်မီးၶဵၼ် ပုၼ်ႈတႃႇ လုၵ်ႈလၢင်းၵၢင်တဝ်ႈ ငဝ်ႈဢူၵ်း ငဝ်ႈၸႂ်လႄႈ ၸင်ႇလႆႈပူင် ၶေႃႈလိုပ်ႈႁေႃႈႁိုပ်ႈ ၸၢႆးယိင်းၵဝ်ႈပီၼွင်ႉ ၸိူဝ်းပဵၼ် လုၵ်ႈၽၢၼ်မႄႈ ႁႂ်ႈသွင်ႉယၢၼ်ဢွၵ်ႇ ၸႄႈဝဵင်းယူႇ။

“ၼေႃးတီႈၶႃႈၸဝ်ႈပေႃႈ... ႁဝ်းၶႃႈ လုၵ်ႈယိင်းလုၵ်ႈၸၢႆးၼႆႉ တိုၼ်း ဢမ်ႇလိူဝ်ပႅၼ် ၵႂၢမ်းၶေႃႈ ဢၼ်ၸဝ်ႈပေႃႈ လၢတ်ႈပူင်ၼၼ်ႉၶႃႈ၊ ႁဝ်းၶႃႈ တုင်းထွမ်ႇ ၵဵပ်းၸွမ်ႇဝႆႉ ၼႂ်းၸႂ် ဢမ်ႇပၼ်တူၵ်းႁူင်ႈ တီႈလႂ်ၶႃႈၼေႃး၊ ၵပ်းၵၢႆႇဝၢႆႇ လူၺ်ႈလွင်ႈၼႆႉ တေလႆႈထွမ်ႇဢဝ် ၶေႃႈၵႂၢမ်းပေႃႈၸဝ်ႈသေ ႁဝ်းႁႃးၵဝ်ႈပီႈၼွင်ႉ တေလႆႈၵွင်ႉမိုဝ်းၵၼ် ယၢၼ်ယၢတ်ႇၽၢတ်ႇမိူင်း ၽၢတ်ႇ ႁၢင်ႈႁေႃၼႆလႄႈ ပုၼ်ႈပၢင်ႈ ႁဝ်းပီႈၼွင်ႉၵဝ်ႈၵေႃႉၼႆႉ ၸဝ်ႈပေႃႈ ၶႅၼ်းတေႃႈ ယႃႇဝႆႉၸႂ်မႆႈ ယႃႇဝႆႉၸႂ်ၶီ ယိူၼ်ႉၸႂ်လီသေၵမ်းၶႃႈ၊ ႁဝ်းၶႃႈ တေဢမ်ႇပွႆႇၽႃႈ ၵႂၢမ်းၸဝ်ႈပေႃႈ ႁၢင်းသႅင် ဝႆႉၸႂ်ၵႅၼ်ၶႅင်သေ ႁဝ်းၶႃႈပီႈၼွင်ႉ တေဢွၵ်ႇၽၢတ်ႇ ယၢၼ်ယၢတ်ႇ ဝၢၼ်ႈမိူင်းၼႆႉယူႇၶႃႈ”

ပေႃးဝႃႈ လႆႈငိၼ်းၵႂၢမ်း လုၵ်ႈၸၢႆးလူင် ဢွၵ်ႉၵႃႇမုၶလႄႈ လုၵ်ႈယိင်း လူင်ပိယႃႇ လၢတ်ႈၵႂႃႇၼင်ႇၼႆ ဢွၼ်ၵၼ်ပဵၼ်တင်း ၼမ်ႉတႃလႆ မၢၵ်ႇၵႅမ်ႈၵူႈ ၵေႃႉ။ ၶုၼ်ႁေႃၶမ်းလူင်ၵေႃႈ ၸင်ႇၸုပ်ႇၼူမ်ၼႃႈၽၢၵ်ႇ လုၵ်ႈလၢင်းမၼ်း ၵူႈၵေႃႉသေ “ၶုၼ်ၽွင်းမိူင်းၶဝ်... ၽူႈလႂ်ၽႂ်ဢမ်ႇဝႃႈ ပေႃးၶႂ်ႈၵႂႃႇၸွမ်း လုၵ်ႈယိင်း လုၵ်ႈၸၢႆးၵဝ်ၼႆႇၵေႃႈ ၵႂႃႇၸွမ်းႁွမ်းပႆ လႆႈၵူႈၵေႃႉယူႇ၊ ၼင်ႇဢၼ် လုၵ်ႈၸၢႆး လုၵ်ႈယိင်းၵဝ် ၶႂ်ႈလႆႈ ၵႃႈပဵၼ်ရတၼႃႇ ၵႅဝ်ႈသႅင် ငိုၼ်းၶမ်း ၶဝ်ႈၼမ်ႉ တၢင်းၵိၼ် ၸဵမ်တပ်ႉၸၢင်ႉတပ်ႉမႃႉ လုၵ်ႈသိုၵ်း ဢၼ်ၶႂ်ႈလႆႈၼၼ်ႉၵေႃႈ ႁႂ်ႈဢဝ်ၵႂႃႇ တဵမ်တဵမ်ထူၼ်ႈထူၼ်ႈသေၵမ်း”

ၶုၼ်ၽွင်းမိူင်းၶဝ်ၵေႃႈ ၸႂ်တေႃႈဢမ်ႇသိူဝ်းသႃႇ ၼင်ႇဢၼ်လုၵ်ႈၸၢႆး လုၵ်ႈယိင်းႁေႃၶမ်းလူဝ်ႇၼၼ်ႉ ၸွႆႈထႅမ်ၵႅမ်ႁႃပၼ် သဵင်ႈသဵင်ႈယူႇ။ ပေႃးဝႃႈ တဵမ်ထူၼ်ႈ ၼင်ႇတူၼ်ႈၸႂ်ၼႆ ၶဝ်ပီႈၼွင်ႉ ၵၼ်ႇတေႃး ပေႃႈၸဝ်ႈႁေႃၶမ်း လူင်သေ ယၢၼ်ယၢတ်ႇၽၢတ်ႇမိူင်းၵႂႃႇလႄႈ ၽူႈဢၼ်ၸပ်းၸွမ်းႁွမ်းပႆ လူၺ်ႈ ၶဝ်ပီႈၼွင်ႉၼၼ်ႉ တေမီးၵႂႃႇ ဢတႃႇၵူၼ်းဝဵင်း ဢွၼ်ႇဝဵင်းၼိုင်ႈယူႇ။ ၶဝ်ပီႈၼွင်ႉၵေႃႈ ၸင်ႇဢွၼ်ဢဝ် ပရိသတ်ႈၸိူဝ်းၼၼ်ႉသေ လတ်းၶဝ်ႈမိူဝ်း ၼႂ်းထိူၼ်ႇ ႁိမဝၼ်ႇတႃႇၵႂႃႇ။

သႃႇၵီႇဝဵင်းၵျ ၵပိလ

ၽွင်းမိူဝ်ႈၼၼ်ႉ ၼေႃႇၶမ်းၵေႃးတမ ပဵၼ်ရသေႉ ဢၼ်ႁိၵ်ႈၸိုဝ်ႈဝႃႈ “ၵပိလ”သေ ယူႇသဝ်းၵိၼ်သၢင်ႈ တီႈႁိမ်းၽင်ႇၼမ်ႉ ဢၼ်တူၼ်ႈမႆႉသၵ်း လွမ်ႉႁွပ်ႈ ၶဵဝ်ၸမ်ႉဝႆႉ ၵူႈၽၢႆႇ ဝၢႆႇတူၺ်း ၽၢႆႇလႂ်ၵေႃႈ မုင်ႈသႃႇ သိူဝ်းၸႂ်ဝႆႉ ၼၼ်ႉယူႇ။ ၵပိလရသေႉလူင်ၼႆႉ မၼ်းၸဝ်ႈပဵၼ် ၽူႈဢၼ်မေႃဝႆႉ “ၽူႇမိ ၸႃႇလ”မေႃတူၺ်း မေႃလိူၵ်ႈ ၼႃႈလိၼ်လီ ဢမ်ႇလီၼၼ်ႉ ၸဝ်ႈၼိုင်ႈ လႄႈ လိူၵ်ႈႁႃတူၺ်း ၼႃႈလိၼ် တီႈဢၼ်ထုၵ်ႇၸႂ်သေ ၸင်ႇတေမႃး ႁဵတ်းၵျွင်း ယူႇသဝ်းတီႈၼႆႈယူႇ။ တီႈရသေႉ ယူႇသဝ်းၵိၼ်သၢင်ႈႁၢင်ႈပွင်ၼႆႉ လွင်ႈလၢၵ်ႇလၢႆးမၼ်းၸမ်း ယိူဝ်ႈယႃႈ ဢၼ်ဢွၵ်ႇတီႈၼႆႈၼႆႉ လိမ်ႇပၼ်ႇၽၢႆႇၶႂႃသေ ပၢႆမၼ်းဝၢႆႇၵႂႃႇၼႃႈ တၢင်းဢွၵ်ႇ ၵွမ်ႉၵႂႃႇတၢင်းဢွၵ်ႇလွၼ်ႉလွၼ်ႉ။ ပေႃးဝႃႈ သိူဝ်လမ်းၶူပ်းၵႂၢင်ၸိုင် သင်ဝႃႈ ၵႂၢင် ပၢႆႈမႃးယဵပ်ႇထိုင် တီႈၼင်လိၼ်ၼႆႉၼႆ ၵႂၢင်တူဝ်ၼၼ်ႉ လွတ်ႈ တၢင်းတၢႆသေ သိူဝ်ၵေႃႈ ဢမ်ႇၸၢင်ႈသိုပ်ႇႁဵတ်းၶဵၼ်ထႅင်ႈၼႆယဝ်ႉ။ ၸိူင်ႉ ၼင်ႇၼၼ်ၼင်ႇၵဝ်ႇ ငူးလမ်းၵိၼ်ၶဵတ်ႇလႄႈသင်၊ မဵဝ်းလမ်းၺွပ်းၼူလႄႈ သင် ပေႃးဝႃႈမႃးထိုင် တီႈၼၼ်ႈၼႆၸိုင် ၶဵတ်ႇလႄႈၼူၼႆႉ တၵ်းလွတ်ႈ တၢင်းတၢႆ ၵွပ်ႈၶဵၼ်ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ လိူဝ်သေၼၼ်ႉ ဢမ်ႇၵႃး ယူႇတီႈၼိူဝ်ၼင် လိၼ်ၼၼ်ႉသေ ၵႂၢင်၊ ၶဵတ်ႇလႄႈၼူၼႆႉ ၶိုၼ်းၸၢင်ႈႁဵတ်းၶဵၼ်တေႃႇ သိူဝ်၊ ငူးလႄႈမဵဝ်းၵွၼ်ႇလႄႈ တီႈဢၼ်“လႅၼ်လိၼ်ပႄႉၽေးၶဵၼ်”ၼႆႉ ရသေႉလူင် ၸင်ႇမႃးႁဵတ်းၵျွင်းသေ ယူႇသဝ်းၵႂႃႇ ဢမ်ႇမီးၽေးၶဵၼ် ၵတ်း ၵတ်းယဵၼ်ယဵၼ်ဝႆႇယူႇ။

ၸုမ်းၸိူဝ်း ၶဝ်ပီႈၼွင်ႉၵဝ်ႈၵေႃႉ ဢွၼ်ႁူဝ်မႃးၼၼ်ႉၵေႃႈ တႃႇတေ လိုဝ်ႈႁိူဝ်ႉလိုဝ်ႈၸႂ် ၽွင်းတိုၵ်ႉႁႃ တီႈပၢင်လိုဝ်ႈၼၼ်ႉ ၶဝ်ၸင်ႇမႃး ထူပ်းၺႃး ရသေႉလူင်ၵပိလၼႆႉသေ ဢွၼ်ၵၼ်ၼပ်ႉထိုဝ်ယဝ်ႉ ၸင်ႇလၢတ်ႈဢွၵ်ႇ မွၵ်ႇၼႄပၼ် လွင်ႈဢၼ်ၶဝ်ပီႈၼွင်ႉ လႆႈႁူပ်ႉထူပ်းမႃးၼၼ်ႉ တီႈၸဝ်ႈရ သေႉယူႇ။

ပေႃးဝႃႈ ရသေႉလူင် လႆႈငိၼ်းထွမ်ႇ ထႅဝ်ပဵၼ်ၶဝ်ပီႈၼွင်ႉၵဝ်ႈၵေႃႉ ၼႆႉၼႆ ပဵၼ်ဢၼ်မီးၸႂ် ၵရုၼႃႇဢေးလူသေ

“သူၸဝ်ႈ ၵဝ်ႈပီႈၼွင်ႉ သီႇၸၢႆးႁႃႈယိင်း ယႃႇပေသိုပ်ႇပူၼ်ႉၵႂႃႇ တီႈလႂ် ထႅင်ႈလႃႈ၊ တီႈဢၼ်ၵဝ် ယူႇသဝ်း တီႈလဵဝ်ၼႆႉ ပဵၼ်လွၵ်းတီႈယမ် လႅၼ် လိၼ်ပႄႉၽေးၶဵၼ်လႄႈ သူတေႃႈ ဢွၼ်ၵၼ် တႄႇဝၢၼ်ႈတႄႇဝဵင်း ယူႇ သဝ်းၵိၼ်သၢင်ႈ ႁဵတ်းသၢင်ႈႁၢင်ႈပွင်ၵႂႃႇ တီႈၼႆႈလႃႈ” ရသေႉလူင် ၸီႉသင်ႇ မွၵ်ႇၼႄၽႄပၼ် ၼင်ႇၼႆ ဢွၵ်ႇပၢႆႈယၢၼ်ယၢတ်ႇ ၽၢတ်ႇပၼ်တီႈလႅၼ် လိၼ် ပႄႉၽေးၶဵၼ်ၼၼ်ႉသေ သိုပ်ႇၵႂႃႇႁႃယူႇထႅင်ႈ တၢင်ႇတီႈယူႇ။

ၶဝ်ပီႈၼွင်ႉၵေႃႈ ၸင်ႇထွမ်ႇဢဝ် ၶေႃႈၵႂၢမ်းရသေႉၼၼ်ႉ တီႈဢၼ် ရသေႉၸိၼႄၼၼ်ႉ ဢဝ်ႁဵတ်းသုၼ်ၵၢင်သေ တႄႇပဵၼ် ဝၢၼ်ႈမိူင်း တိူင်း ၵႃးမႂ်ႇၵႂႃႇ။ တႃႇတေသႂ်ႇ ၸိုဝ်ႈဝဵင်းမႂ်ႇၼၼ်ႉၵေႃႈ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈ ၵျေးၸူး ရသေႉ လူင်မီးဝႆႉ တၢင်းၼမ်လႄႈ ၸင်ႇတၢင်ႇၸိုဝ်ႈဝႃႈ “ဝဵင်းၵပိလဝတ်ႉထု = တီႈယူႇရသေႉၵပိလ”။ ဢဝ်ပီႈၸၢႆးလူင် ဢွၵ်ႉၵႃႇမုၶ ႁဵတ်းပဵၼ် ငဝ်ႈၸိုင်ႈ ႁူဝ်ၵၼ်းသေ ယူႇသဝ်းၵိၼ်သၢင်ႈၵႂႃႇ။

သႃႇၵီႇငိူၼ်ႈၶိူဝ်း ဢမ်ႇသိူဝ်းပၼ်ႁၢႆ

ႁဵတ်းၼၼ် တႄႇတၢင်ႈဝၢၼ်ႈမိူင်း ယူႇသဝ်းၵိၼ်သၢင်ႈ တူၵ်းထုၵ်ႇမႃး ယဝ်ႉၼႆ ၵူၼ်းယႂ်ႇၵူၼ်းလူင် ၸိူဝ်းဢၼ်ၸပ်းၸွမ်းႁွမ်းပႆ ၶဝ်ပီႈၼွင်ႉ မႃးၼၼ်ႉ ၸင်ႇဢုပ်ႇၵုမ်ၵၼ်

“ပေႃးဝႃႈ ပဵၼ်တီႈဝဵင်းႁေႃၶမ်းၼႆၸိုင် ၶဝ်ပီႈၼွင်ႉၵဝ်ႈၵေႃႉၼႆႉ ၶုၼ် ႁေႃၶမ်းလူင် ဢုပ်ႉထိင်းၶဝ်ယဝ်ႈ တီႈဝဵင်းမႂ်ႇၵပိလၼႆႉတႄႉ ၶဝ်ပီႈၼွင်ႉ ၵဝ်ႈၵေႃႉၼႆႉ ၸိူဝ်းႁဝ်းၵူၼ်းလူင် မိူၼ်ၵၼ်ဢုပ်ႉထိင်းၶဝ်ယူႇယဝ်ႉ”

“ယၢမ်းလဵဝ် လွင်ႈဢၼ်ႁဝ်း ၶႂ်ႈဢုပ်ႇၵုမ်ၵၼ်ၼႆႉ ပဵၼ်လွင်ႈ တႃႇၶဝ်ပီႈ ၼွင်ႉ တႄႇၼႃႈႁိူၼ်းၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ပေႃးဝႃႈ ပဵၼ်တီႈဝဵင်းႁေႃၶမ်းၼႆၸိုင် ႁဵတ်းႁိုဝ်ၵေႃႈ ၸဝ်ႈႁေႃၶမ်းလူင် ဝၢင်းပၼ်တီႈယူႇၶဝ် သေတီႈတီႈယူႇ။ ၵွပ်ႈၼႆၼႂ်းထိူၼ်ႇ တီႈၵႆၵူၼ်းၼႆႉ တႃႇၶဝ်ပီႈၼွင်ႉ တေပဵၼ်ၼႃႈႁိူၼ်း ၼၼ်ႉ မီးပုၼ်ႈၽွၼ်း တီႈႁဝ်းဢိူဝ်ႈ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ၵၢင်ၸႂ်ၶဝ်ပီႈၼွင်ႉ မီးၸိူင်ႉ ႁိုဝ်ၵေႃႈ ပႆႇႁူႉလႄႈ ထုၵ်ႇလီၵႂႃႇတွင်ႈထၢမ်တူၺ်း ၶဝ်ယူႇ”

ဢုပ်ႇၵုမ်ၵၼ်ၼင်ႇၼႆသေ ၶဝ်ၸင်ႇမိူဝ်းလဝ်ႈလၢတ်ႈ တီႈၶဝ်ၸဝ်ႈ ၵဝ်ႈပီႈၼွင်ႉ။ ၶဝ်ပီႈၼွင်ႉၵေႃႈ ၸင်ႇဝူၼ်ႉတူၺ်း သွင်ပႃႈၼႃႈလင်သေ လၢတ်ႈဝႃႈ

“မိူဝ်ႈလဵဝ်ၼႆႉ ၸိူဝ်းႁဝ်း ႁွတ်ႈထိုင်ဝႆႉ တီႈၼႂ်းထိူၼ်ႇၼႂ်းပႃႇ တီႈ ဢၼ်ၵႆယၢဝ်ၵူၼ်းၼႃႇၼၼ်ႉ ဢမ်ႇၸႂ်ႈႁႃႉ၊ ၵွပ်ႈၼႆလႄႈ တႃႇတေႁႃလႆႈ ၼၢင်းယိင်း ဢၼ်ၸႃႇတိ ငိူၼ်ႈၶိူဝ်းမိူၼ်ၵၼ်ၼၼ်ႉ ၵေႃႈဢမ်ႇမီး၊ ၽူႈၸၢႆး ဢၼ်ငိူၼ်ႈၶိူဝ်း မိူၼ်ႁဝ်း ပုၼ်ႈတႃႇၼွင်ႉယိင်းၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ တီႈၼႂ်းထိူၼ်ႇ လူင်ၼႆႉ ဢံႇမီးၼင်ႇၵဝ်ႇ”

“လွင်ႈၶွင်ႈၶမ်ယၢပ်ႇၽိုတ်ႇဢၼ်ၼႆႉ မီးၼင်ႇၼႆၶႃႈယဝ်ႈ... ဢမ်ႇ ၼၼ်ႁဝ်းႁႃးပီႈၼွင်ႉ ဢမ်ႇတႄႇၼႃႈႁိူၼ်းသင်၊ ယူႇပဵၼ် ပၢၼ်မၢဝ်ႇ ပၢၼ် သၢဝ်လူင်သေ ပေႃးဝႃႈ ႁဝ်းပီႈၼွင်ႉ သဵင်ႈႁၢႆတၢႆၵႂႃႇၼႆ ငိူၼ်ႈၶိူဝ်းႁဝ်းၵေႃႈ ၶၢတ်ႇႁၢႆသုတ်းသဵင်ႈၵႂႃႇ တေၶႂ်ႈႁႂ်ႈပဵၼ် ၼင်ႇၼႆႁႃႉ?”

“ဢမ်ႇၼၼ် တၢင်းဢၼ်ငိူၼ်ႈၶိူဝ်း တၢင်ႇၸိူဝ်း တၢင်ႇၽႃႇသႃႇ ဢၼ် ၽိင်ႈငႄႈ ဢမ်ႇမိူၼ်ၵၼ်ၼၼ်ႉ လႆႈၽႂ်ၵေႃႈ ဢဝ်တႄႇပဵၼ် ၼႃႈႁိူၼ်းသေ တေၶၢမ်ႇတၢင်း ငိူၼ်ႈၶိူဝ်းႁၢႆႁႃႉ?”

“လွင်ႈၶွင်ႈၶမ် ယၢပ်ႇၽိုတ်ႇ သွင်ၽၢႆႇသွင်ပႃႈၼႆႉတႄႉ မီးဝႆႉၼင်ႇၼႆၶႃႈ ယဝ်ႈ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈ လႆႈႁပ်ႉဢဝ် ၶေႃႈၵႂၢမ်း ဢၢမ်းၼၢတ်ႈ ပေႃႈၸဝ်ႈႁေႃၶမ်းလူင် သေ ပၢႆႈၽၢတ်ႇယၢၼ်ယၢတ်ႇၵႆၶိူဝ်း ယၢၼ်မိူင်းမႃးလႄႈ ႁဝ်းၶႃႈပီႈၼွင်ႉ ၸင်ႇ လႆႈ ထူပ်းလွင်ႈတၢင်း ၶွင်ႈၶမ် ၼင်ႇၼႆယူႇ”

ပေႃးဝႃႈ လႆႈငိၼ်းၵႂၢမ်းတိပ်ႇၸႂ် ၶူမ်ၸႂ်ၼင်ႇၼႆၼႆ ၵူၼ်းလူင် ၽူႈယႂ်ႇ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉၸင်ႇဝႃႈ

“ၸဝ်ႈႁဝ်းၶဝ်ၶႃႈ... ၸွမ်းၼင်ႇ သဵၼ်ႈတၢင်းသွင်သဵၼ်ႈ ဢၼ်လၢတ်ႈ ဢွၵ်ႇ မွၵ်ႇမႃးၼၼ်ႉ ဢၼ်လႂ်ၵေႃႈ ဢမ်ႇလီတီႈၶႃႈ... ငိူၼ်ႈၶိူဝ်းၸၢင်ႇ ၸႅတ်ႈ တေလႆႈႁၢႆပႅတ်ႈၵႂႃႇ ၼႂ်းလေႃးၵၵမ်ႇၽႃႇလူင်ၼႆႉၼႆ ပဵၼ်ဢၼ်လီ တိူဝ်ႉၸႂ်တႄႉတႄႉၶႃႈလႄႈ ပုၼ်ႈတႃႇၵူၼ်းၶိူဝ်းၼၼ်ႉ ပိုၼ်းတေ ဢမ်ႇ ႁၢင်ႈလီသင်ၶႃႈ။ ၵွပ်ႈၼႆလႄႈ လၢႆးမၢႆၼိုင်ႈၼႆႉ ဢမ်ႇတူၵ်းထုၵ်ႇၶႃႈ”

“လၢႆးမၢႆသွင်ၼႆၵေႃႈ ၶႅၼ်းပဵၼ်ဢၼ်ႁၢႆႉၸႃႉၼႃႇၼႅၼ်ႇၶႃႈဢေႃႈ။ ၶိူဝ်း လုဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ မိူၼ်ၵၼ်တၢင်းၶိူဝ်းႁၢႆ ၼင်ႇၵဝ်ႇၶႃႈဢေႃႈ။ ၸဵမ်မိူဝ်ႈပၢၼ် ၵွၼ်ႇ ပူႇမွၼ်ႇပေႃႈမႄႈ သိုပ်ႇၽႄႈ ပႂ်ႉလူထိင်းမႃး ထိုင်ပၢၼ်ႁဝ်းႁႃး ၶိူဝ်း တေလုတေႁၢႆၼႆ ပဵၼ်ဢၼ်လီဢၢႆပိူၼ်ႈ တႄႉတႄႉဢေႃႈ။ ၵူၼ်းဢၼ် ဝႃႈၼႆႉ ဢဝ်တၢင်းဢၢႆသေ ႁဵတ်းၵူၼ်းမႃးလႄႈ ပေႃးတေဢဝ် ဢႃႇယုသၢႆ ၸႂ်သေ ႁဵတ်းၵူၼ်းၼႆၸိုင် လွင်ႈတၢင်းၵျၢင်ႉၵမ်ၵူၼ်း တေၸၢင်ႈလူႉလႅဝ် ဢေႃႈ။ ၵွပ်ႈၼႆ လၢႆးမၢႆသွင်ၼႆႉၵေႃႈ ဢမ်ႇလီတီႈၶႃႈ၊ ပေႃးဝႃႈ မီးထႅင်ႈ တၢင်ႇ လွၵ်းတၢင်ႇလၢႆးၼႆၸိုင် ၶႅၼ်းတေႃႈ ဝူၼ်ႉထိုင်တူၺ်းထႅင်ႈ သေၵမ်းၶႃႈ”

ပေႃးဝႃႈ လႆႈငိၼ်းၵႂၢမ်း ၵူၼ်းယႂ်ႇၵူၼ်းလူင်ၶဝ် လဝ်ႈလၢတ်ႈၵႂႃႇၼင်ႇၼႆ ၶဝ်ၸဝ်ႈပီႈၼွင်ႉၵဝ်ႈၵေႃႉ ၸႂ်ဢမ်ႇသိူဝ်းသႃႇ ၵူဝ်ငိူၼ်ႈၶိူဝ်းႁၢႆၵႂႃႇ ၼႆလႄႈ ၵေႃႉၼိုင်ႈလႄႈၵေႃႉၼိုင်ႈ လွမ်တူၺ်းၼႃႈၵၼ်သေ ၸင်ႇလၢတ်ႈဝႃႈ-

“တႃႇတေလႆႈလွတ်ႈဢွၵ်ႇ လွင်ႈတၢင်းၶွင်ႈၶမ် သွင်ဢၼ်ၼႆႉၼႆၸိုင် ႁဝ်းႁႃးပီႈၼွင်ႉ တေလႆႈၶၢမ်ႇတၢင်း သၢင်ႈတူဝ်ၸႂ်သေ ႁဵတ်းသၢင်ႈၼၼ်ႉ ၵူၺ်းယဝ်ႉ။ ၼင်ႇႁိုဝ် ၸိူဝ်းမႃးၽၢႆႇလင် ပေႃးတေၸၢင်ႈဢဝ်သဝ်းထင် ၼႂ်း ၵႄႈၵၢင်မၢၵ်ႇႁူဝ်ၸႂ် ၽႂ်မၼ်းၼၼ်ႉလႄႈသင်၊ ႁႂ်ႈပေႃးမေႃလူထိင်း ၼိူဝ်ငိူၼ်ႈ ၶိူဝ်းၵႂႃႇ ႁႂ်ႈပေႃးမီႈသတ်ႉၸႃႇသေ ႁႂ်ႈပေႃးပဵၼ်တီႈမၵ်းမၢႆၵႂႃႇ ဝၼ်းတႃမိူဝ်း ၼႃႈၼၼ်ႉ တိူၵ်ႈတီႈသုတ်းမၼ်း ၶိူဝ်းႁဝ်းၵေႃႈ ႁိုဝ်တေပၼ်ႁၢႆ သၢႆၶိူဝ်းႁဝ်း ႁိုဝ်တေပၼ်ၶၢတ်ႇ ပုၼ်ႈပၢင်ႈ ငိူဝ်ႈၶိူဝ်းႁဝ်းၼႆႉ လူဝ်ႇ လႆႈၶၢမ်ႇ တၢင်းသၢင်ႈတူဝ် သၢင်ႈၸႂ်ဢိူဝ်ႈ... ၼႆၼၼ်ႉ ၶႂ်ႈႁႂ်ႈၵိုၵ်းၸပ်း ၵႂႃႇၼႂ်းပိုၼ်းမိူဝ်းၼႃႈ မီးၼင်ႇၼႆယဝ်ႉ။ ၵွပ်ႈၼႆ ပီႈၼၢင်းလူင်ႁဝ်း ပိယႃႇ ၼႆႉ ဢဝ်ဝႆႉပဵၼ် ၸဝ်ႈမႄႈ၊ ႁဝ်းႁႃးပႅတ်ႇၵေႃႉပီႈၼွင်ႉ တေၵွင်ႉမိူဝ်းၵၼ် ၵေႃႉတေႃႇၵေႃႉသေ တေထိင်းငိူၼ်ႈၶိူဝ်းၵႂႃႇယူႇ”

ပေႃးဝႃႈ လႆႈငိၼ်းၵႂၢမ်းၼင်ႇၼၼ် ၽူႈယႂ်ႇၵူၼ်းလူင်ၶဝ် သမ်ႉပေႃး ဢမ်ႇၶႂ်ႈယုမ်ႇ ႁူၶဝ်ၵႂႃႇလႄႈ ဢွၼ်ၵၼ်ဢၢမ်းဢေႃး ယွင်ႈယေႃးဝႃႈ...

“ၶဝ်ၸဝ်ႈပီႈၼွင်ႉၼႆႉ ၸဵမ်ယိင်းၸဵမ်ၸၢႆး တိုၵ်ႉလဵၵ်ႉယူႇသေတႃႉ တၢင်းၶႂ်ႈၸႂ်ၶဝ်ၼႆႉ ယႂ်ႇတေႉယႂ်ႇဝႃႈယဝ်ႉ။ ပုၼ်ႈတႃႇ ငိူၼ်ႈၶိူဝ်းၸဝ်ႈၵဝ်ႇ တေမၼ်ႈၵိုမ်းၵႂႃႇၼၼ်ႉ ႁတ်းႁတ်းႁၢၼ်ႁၢၼ် ၸုၼ်ႉလႆႈတႄႉလႄႈ ပဵၼ် ၽူႈၸွမ်ငၢၼ် ၽူႈႁတ်းႁၢၼ်လူင် ၸိူဝ်ႉၶိူဝ်းယဝ်ႉ”

ဝၢႆးသေ ၶဝ်ၸဝ်ႈ ပီႈၼွင်ႉၼင်ႇၵၼ် ၵွင်ႉသၢၼ်မိုဝ်းၵၼ် ၼင်ႇၼၼ် ယဝ်ႉ ၼင်ႇႁိုဝ်ဝၢၼ်ႈမိူင်းတိူင်းၵႃး ၵပိလ ပေႃးတေၶိုၼ်ႈယႂ်ႇ မႂ်ႇသုင် ၵႂႃႇ ၼၼ်ႉ ဢွၼ်ၵၼ်ၽွမ်ႉႁူမ်ႈ ၶတ်းသၢင်ႈႁၢင်ႈပွင်ၵႂႃႇယူႇ။

ၵေႃႉယူႇၼႂ်းထမ်ႈ ၸိုင်သမ်ႉဢမ်ႇတၢႆ

ပီပွင်း ႁိုင်မႃးတၢၼ်ႇတၢၼ်ႇ ၵေႃႉပဵၼ် ပီႈၼၢင်းလူင်ပိယႃႇ ဢၼ်ပဵၼ် ၸဝ်ႈမႄႈၶဝ်ၼၼ်ႉ ပဵၼ်တုတ်ႈသေ ၶဝ်ၶတ်းၸႂ် ႁႃဢဝ်ယႃႈယႃ ဢၼ်လီ ဢၼ်ငၢမ်းမၼ်း ယူတ်းယႃၼႆၵေႃႈ တေႃႈဢမ်ႇၸိုၼ်ႈႁၢႆ ပဵၼ်ဢၼ်လိူဝ် တွၼ်းမႃး ၼႃႇမႃး ၵူႈဝၼ်းၵူႈဝၼ်းယူႇ။ ၵွပ်ႈၼႆလႄႈ ၵူၼ်းတင်းၼမ်ၵေႃႈ တူၺ်းႁၼ် ဢွၼ်ၵၼ် လီႁင်ႈသေၵူၺ်းဢမ်ႇၵႃး ၵူဝ်မၼ်းၽႄႈပႃး ၸပ်း ၵၼ်ၵွၼ်ႇယဝ်ႉ။

ၵပ်းၵၢႆႇလွင်ႈၼႆႉ တေတူၺ်းႁၼ် ၵူၼ်းၵေႃႉလဵဝ်သေ တေပွႆႇၽႃႈ ပုၼ်ႈၵူၼ်းၼမ်ၼၼ်ႉ ဢမ်ႇသၢင်ႇထုၵ်ႇလႄႈ ၶဝ်ၸင်ႇတႅပ်းတတ်း လတ်း ပႅတ်ႈ သမ်ႇယေႃးၸၼ်ႇ ၵူၼ်းၵေႃႉလဵဝ်သေ ၸင်ႇလွမ် ၶိုင်ပွင်ဝႆႉ ပုၼ်ႈတႃႇ ၵူၼ်းၼမ် တေလီၵႂႃႇၼၼ်ႉယူႇ။

“ၸဝ်ႈပီႈၼၢင်းတီႈၶႃႈ... လိူဝ်သေၼႂ်းဝဵင်းၼႆႉ ၸဝ်ႈပီႈႁဝ်း ဢမ်ႇသူႈ လႆႈၵႂႃႇ ႁွတ်ႈၽႅဝ် တီႈလႂ်လႄႈ ၼင်ႇႁိုဝ် ပေႃးတေပဵၼ် တၢင်းပေႇၵူၼ်ႉ ယႃၸႂ်ၼၼ်ႉ ထုၵ်ႇလီၵႂႃႇလႄႇလဵၼ်ႈ ၸွမ်းထိူၼ်ႇၸွမ်းၶိူဝ်းၶႃႈဢေႃႈ”

ၶဝ်ႁဵတ်းၼႆ ၶျေႃးဝွၼ်းသေ ဢွၼ်ဢဝ် ပီႈၼၢင်းၶဝ် ၶဝ်ႈၵႂႃႇ တီႈၼႂ်း ထိူၼ်ႇပႃႇ ဢၼ်ၼိုင်ႈယူႇ။ ပေႃးဝႃႈ ထိုင်ၵႂႃႇ တီႈဢၼ်ၶဝ် ၶိုင်သၢင်ႈ ႁၢင်ႈပွင် ဝႆႉၼႆ ၸင်ႇဢွၼ်ဢဝ် ပီႈၼၢင်းတုတ်ႈၶဝ် ၶဝ်ႈၵႂႃႇ ၼႂ်းထမ်ႈႁူးလိၼ်ၼၼ်ႉ သေ လၵ်ႉဢွၵ်ႇပၢႆႈမႃးယဝ်ႉ။ ဢိုတ်းပႅတ်ႈ ႁူးထမ်ႈလိၼ်ၼၼ်ႉသေ တေႃႉတႄႉ ၽုၺ်ႇဝႆႉပၼ် ႁူးလူမ်းၶဝ်ႈႁူးလူမ်းဢွၵ်ႇ ဢၼ်ၶဝ်ႁဵတ်းဝႆႉ ၶႅမ်ႉၶႅမ်ႉၼၼ်ႉၵူၺ်း။ တီႈၼႂ်းထမ်ႈႁူးလိၼ်ၼၼ်ႉ တၢင်းၵိၼ်တၢင်းယႅမ်ႉ ၵေႃႈ ၶဝ်တိုၼ်း ႁၢင်ႈႁႅၼ်း သႂ်ႇဝႆႉပၼ် တဵမ်တဵမ်ထူၼ်ႈထူၼ်ႈယူႇလႄႈ ၸဝ်ႈပီႈၼၢင်းလူင်ပိယႃႇၼႆႉ ယူႇၵႂႃႇၵိၼ်ၵႂႃႇ တီႈၼႂ်းထမ်ႈႁူးလိၼ်ၼၼ်ႉ ၵူၺ်းမၼ်း။

ၽွင်းမိူဝ်ႈ ၼင်ႇၼၼ် ၶုၼ်ႁေႃၶမ်းလူင် မိူင်းပႃႇရႃႇၼသီႇ ၸဝ်ႈၼိုင်ႈ ၵေႃႈ ပဵၼ်တုတ်ႈ ယႃဢမ်ႇလႆႈလႄႈ ၸင်ႇဢၢပ်ႈႁၢင်ႈဢၢပ်ႈႁေႃ ပၼ်လုၵ်ႈ ၸၢႆးမၼ်းသေ ၸင်ႇပၢႆႈၶဝ်ႈမႃး ၼႂ်းထိူၼ်ႇႁိမဝုၼ်ႇတႃႇလူင်ၼႆႉ ၵူၺ်းမၼ်း ယဝ်ႉ။ ယူႇသဝ်းၵိၼ်သၢင်ႈၵႂႃႇ ၼႂ်းထိူၼ်ႇၼႂ်းပႃႇၼၼ်ႉ ႁႃၵိၼ်မၢၵ်ႇမၢႆႉႁူဝ်မႆႉ သေ ၶႄလွင်ႈတၢင်းတၢႆ ဢိုပ်းယၢၵ်ႈၼၼ်ႉယူႇ။ ယေႃးၵႃႇတုတ်ႈဢၼ်ဝႃႈၼႆႉ ပဵၼ်ယေႃးၵႃႇ ဢၼ်မူင်ႈမႅင်း ၼႂ်းတူဝ်ႁၢႆႉလႄႈ ပေႃးၵိၼ်ဢၼ်ၶႅဝ်း ဢၼ်ၶႆ ၼႆၸိုင် ယေႃးၵႃႇ ၶႅၼ်းၼႃႇမႃး တိၵ်းတိၵ်း။ ၶုၼ်ႁေႃၶမ်း ပႃႇရႃႇၼသီႇၼႆႉ မႃးယူႇဝႆႉၼႂ်းထိူၼ်ႇ၊ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈ ဢမ်ႇလႆႈၵိၼ်ၼိူဝ်ႉၵိၼ်ပႃလႄႈ ပိူင်ၼိုင်ႈ၊ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈ ဢၼ်မၼ်းႁႃၵိၼ် မၢၵ်ႇမႆႉမၢၵ်ႇတွၵ်ႇ ႁူဝ်မႆႉႁၢၵ်ႈမႆႉၸိူဝ်းၼၼ်ႉ သမ်ႉၶဝ်ႈပႃး ၽၢႆႇယႃႈယႃလႄႈပိူင်ၼိုင်ႈ၊ ၵွပ်ႈၼႆလႄႈ ရေႃးၵႃႇတၢင်း ပဵၼ် မၼ်းၼႆႉ ၸိုၼ်ႈၶႅၼ်းမႃး ၵူႈမိူဝ်ႈၵူႈဝၼ်းသေ ထိုင်တီႈႁၢႆၵႂႃႇလီလီ ငၢမ်း ငၢမ်းယူႇ။

ၶုၼ်ႁေႃၶမ်းလူင်ပႃႇရႃႇၼသီႇၼႆႉ ယေႃးၵႃႇတုတ်ႈမၼ်း ႁၢႆႇၶႅၼ်းၵႂႃႇ၊ ၶိုၼ်းပဵၼ်မႃး ၵူၼ်းလီၵေႃႉၼိုင်ႈသေတႃႉ တိုၼ်းဢမ်ႇပွၵ်ႈဝၢႆႇ မိူဝ်းၸူး တီႈႁၢင်ႈတီႈႁေႃလႃးလႃး။ ပေႃးဝႃႈ တေၶိုၼ်းမိူဝ်းၵႂႃႇၼႆ လုၵ်ႈၸၢႆးၸဝ်ႈ ၵေႃႈ တေၶိုၼ်းဢၢပ်ႈႁၢင်ႈဢၢပ်ႈႁေႃပၼ်ယူႇသေတႃႉ ၸီးၸိမ်ႇဢၼ်ၸုၼ်ႉ ပႅတ်ႈယဝ်ႉၼၼ်ႉ ဢမ်ႇၶိုၼ်း ၶႂ်ႈဢဝ်လႄႈပိူင်ၼိုင်ႈ လွင်ႈလူၺ်ႈ လေႃးၵီႇ ၵႃႇမၵူင်ႇ ဢႃႇယူင်ႇၼၼ်ႉၵေႃႈ ဢမ်ႇပေႃးၶႂ်ႈပႃးၸႂ်ယဝ်ႉလႄႈ ၸင်ႇဢမ်ႇဝၢႆႇ ၶိုၼ်းတၢင်းၵဝ်ႇယဝ်ႉ။ မၼ်းၸဝ်ႈ ၸင်ႇၵႂႃႇဢဝ် တူၼ်ႈမႆႉၵူင်လူင်ၼၼ်ႉ ႁဵတ်းပဵၼ်တီႈယူႇ တီႈၵိၼ်မၼ်းသေ ယူႇသဝ်းၵိၼ်သၢင်ႈၵႂႃႇ ၼႂ်းၵူင်မႆႉလူင်ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈ တုတ်ႈမၼ်း ၸိုၼ်ႈၶႅၼ်းယဝ်ႉလႄႈ မၢင်ပွၵ်ႈမၢင်လႂ် ၵိၼ်မၢၵ်ႇမႆႉ ႁူဝ်မႆႉသေတႃႉ မၢင်ပွၵ်ႈၵေႃႈ ၶိုၼ်းၵိၼ်ၼိူဝ်ႉၵိၼ်ပႃၵေႃႈ ဢမ်ႇပဵၼ်သင်။

ၵိၼ်ၼိူဝ်ႉၼႆၵေႃႈ တူဝ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇ ၵႂႃႇႁႃယိုဝ်းဢဝ်သေ ႁႃမႃးၵိၼ် ဢမ်ႇၸိုဝ်ႈ။ ၵၢင်ၶမ်ႈမႃး ထွမ်ႇသဵင်မီ သဵင်သိူဝ်ႁွင်ႉမေႃး၊ ငိၼ်းထွမ်ႇ မၢႆတွင်း ဝႆႉသေ ၽွင်းမိူင်းလႅင်းမႃး ၸင်ႇၵႂႃႇႁႃဢဝ် ဢၼ်ၵိုတ်း ဢၼ်လိူဝ်မၼ်းၼၼ်ႉ ၵူၺ်း။ ဢဝ်မႃးတီႈၵူင်မႆႉလူင် ဢၼ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇ ယူႇသဝ်းၼၼ်ႉသေ မႃးၸီႇ ၵိၼ် ပိင်ႈၵိၼ်လွၼ်ႉလွၼ်ႉ။

ၶုၼ်ႁေႃၶမ်းလူင်ပႃႇရႃႇၼသီႇၼႆႉ ယူႇသဝ်းၵိၼ်သၢင်ႈမႃး ၼႂ်းထိူၼ်ႇ ၼင်ႇၼႆ ထိုင်မႃးၶမ်ႈၼိုင်ႈ လၢၵ်ႇလၢၵ်ႇလၢႆးလၢႆး မၼ်းၸဝ်ႈလႆႈငိၼ်းသဵင် ၵူၼ်းၵေႃႉၼိုင်ႈ ႁွင်ႉႁွင်ႉဢိဝ်ဢိဝ်ယူႇ။ မၼ်းၸဝ်ႈၼႆႉ ၸဵမ်မိူဝ်ႈ ယၢၼ် ယၢတ်ႇၽၢတ်ႇမိူင်းမႃးၼၼ်ႉ သဵင်ၵူၼ်းဢၼ်ဝႃႈၼႆႉ လိူဝ်သေ သဵင်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇ တိုၼ်းဢမ်ႇတွၼ်ႉလႆႈငိၼ်း သဵင်ၽႂ်လႃးလႃး။ ၵူၼ်းၼႆၵေႃႈ လိူဝ်သေၸဝ်ႈ ၵဝ်ႇ တိုၼ်းဢမ်ႇပႆႇႁၼ်ၽႂ်လႄႈ မိူဝ်ႈလဵဝ် လႆႈငိၼ်း မိူၼ်ၸိူင်ႉၼင်ႇ သဵင်ၵူၼ်းၼၼ်ႉလႄႈ ၵႄႈၵၢင်ၸႂ်မၼ်းၸဝ်ႈ တူင်ႉတိုၼ်ႇဝႆႉယူႇ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ပဵၼ်ၵၢင်ၶမ်ႈၵၢင်ၶိုၼ်း တိုၼ်းဢမ်ႇၸၢင်ႈၵႂႃႇႁႃလႄႈ မၼ်းၸဝ်ႈ ၸင်ႇတွင်း မၢႆဝႆႉ တၢင်းဢၼ်သၢႆသဵင်မႃးၼၼ်ႉဝႆႉ လီလီယူႇ။

ထိုင်မႃးၵၢင်ၼႂ် မိူင်းလႅင်းပၢင်ႇသႂ်၊ မၼ်းၸဝ်ႈ ၸင်ႇပႆၵႂႃႇႁႃ တၢင်းဢၼ် လႆႈငိၼ်းသဵင်ၵူၼ်းၼၼ်ႉသေတႃႉ ၵူၼ်းဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ၵေႃႉၼိုင်ႈၵေႃႈ ဢမ်ႇလႆႈႁၼ်။ မၼ်းၸဝ်ႈ ဝၢႆႇသၢႆႉဝၢႆႇၶႂႃ ႁႃတူၺ်းလႄႈ တီႈၵုၼ်လိၼ် ဢွၼ်ႇဢၼ်ၼိုင်ႈၼၼ်ႉ ၸင်ႇလႆႈႁၼ် ႁွႆးသိူဝ်ယၢႆးဝႆႉ။ မၼ်းၸဝ်ႈလႆႈၵႂႃႇ ႁၼ် ႁွႆးၼဵပ်ႉမိုဝ်းသိူဝ် ယၢႆးၵၢတ်ႇလိၼ်သေ ၽွင်းတိုၵ်ႉ ၸွပ်ႇတူၺ်း ၸွမ်း ၶူၺ်လိၼ်ယူႇၼၼ်ႉ မၼ်းၸဝ်ႈ လႆႈငိၼ်း သဵင်ၵူၼ်းၵူဝ်သေ ႁွင်ႉႁွင်ႉ ႁႆႈႁႆႈယူႇလႄႈ ၶုၼ်ႁေႃၶမ်းလူင် တူၵ်းၸႂ် ၵႂၢင်မိုင်ၵႂႃႇ ၵမ်းၼိုင်ႈ။ ၵေႃႉဢၼ် ႁွင်ႉဢိဝ်ၼၼ်ႉ မၼ်းထၢင်ႇဝႃႈ သိူဝ်ၶိုၼ်းမႃးၶုတ်းလိၼ်ထႅင်ႈၼႆလႄႈ ၵူဝ်လွင်ႈတၢင်းတၢႆသေ ၸင်ႇႁွင်ႉသႅၼ်ႇႁႆႈယူႇ။ တီႈတႄႉမၼ်း ၽူၼ်တူၵ်း ႁႃႇယႂ်ႇၼႃႇသေ လိၼ်ဢၼ်ထူမ်ဝႆႉၼၼ်ႉ ယၢႆႈမႃး၊ ဢၢႆသႅဝ်ၵူၼ်း ဢၼ်မီး ၼႂ်းလိၼ်ၵေႃႈ ဢွၵ်ႇမႃးလႄႈ သိူဝ်လူင်ၸင်ႇ ယိၼ်းဢၢႆသႅဝ်ၵူၼ်းသေ ၸင်ႇၽႅဝ်မႃး ၶုတ်းၶုတ်းယၢႆးယၢႆးယူႇ တၢင်းၶိုၼ်း။

ထမ်ႈလိၼ် ဢၼ်ႁဵတ်းဝႆႉၼႆႉၵေႃႈ မၼ်ႈၵိုမ်းယူႇ တၢၼ်ႇတၢၼ်ႇလႄႈ ၶိုၼ်းၼၼ်ႉ သိူဝ်လူင် ၸင်ႇဢမ်ႇယႃႉလႅဝ်လႆႈသေ ထိုင်မႃး ၵၢင်ၼႂ် ၸူဝ်ႈ ၼိုင်ႈ ၵႅပ်ႉၼိုင်ႈ သိူဝ်လူင်ၸင်ႇဝႄႈၽၢတ်ႇၵႂႃႇ တီႈၼၼ်ႈၵူၺ်း။ ၶုၼ်ႁေႃ ၶမ်းလူင် ပႃႇရႃႇၼသီႇၵေႃႈ လုၵ်ႉတီႈၵႂၢင်မိုင်ယူႇသေ ၸင်ႇတေၶိုၼ်း သတိလႆႈမႃးလႄႈ မၼ်းၸဝ်ႈ ၸင်ႇယၢႆးၵၢတ်ႇလိၼ်ၸိူဝ်းၼၼ်ႉဢွၵ်ႇယူႇ။ ၽွင်းၼင်ႇၼၼ် ၵူၼ်းဢၼ်မီးၼႂ်းပိုင်ႈလိၼ် သမ်ႉထၢင်ႇဝႃႈ သိူဝ်မႃးယၢႆး လိၼ်ထႅင်ႈၼႆ မၼ်းႁွင်ႉႁႆႈဝႆႉယူႇ။ ပေႃးဝႃႈ ယၢႆးၶုတ်းလိၼ် ပွင်ႇပိုင်ႈၵႂႃႇ ၼႆ ၼႂ်းထမ်ႈလိၼ်ၼၼ်ႉ လႆႈႁၼ် မီးဝႆႉ ၼၢင်းယိင်းၵေႃႉၼိုင်ႈလႄႈ ၶုၼ်ႁေႃၶမ်းလူင် ၵႂင်မိုင်ၵႂႃႇ ထႅင်ႈၵမ်းၼိုင်ႈသေ ဢမ်ႇမေႃသိုပ်ႇ ဝူၼ်ႉၸိူင်ႉႁိုဝ် ယဝ်ႉ။ ဢမ်ႇထၢင်ႇ ဢမ်ႇမုင်ႈမွင်းသေ လႆႈပဵၼ်မႃးၼင်ႇၼႆ မၼ်းၸဝ်ႈ ပေႃးဢမ်ႇၶႂ်ႈယုမ်ႇ တူဝ်မၼ်း။ တီႈၼႂ်းထမ်ႈၼၼ်ႉ လပ်းသိင်ႇဝႆႉလႄႈ မၼ်းၸဝ်ႈ ၸင်ႇသိုပ်ႇၶႂၢၵ်ႈထႅင်ႈ ႁႂ်ႈပေႃးလႆႈႁၼ် ၼၢင်းယိင်းၼၼ်ႉလီလီ သေ ၸင်ႇထၢမ်ဝႃႈ-

“မႂ်းပဵၼ်ၽႂ်၊ ပဵၼ်ၵူၼ်းၸႅတ်ႈၸႅတ်ႈယူႇႁႃႉ?”

“ၸႂ်ႈယူႇ၊ ၶႃႈပဵၼ် ၼၢင်းယိင်းၵေႃႉၼိုင်ႈဢေႃႈ”

“ပေႃးၼႆ... လၢတ်ႈတူၺ်း ငိူၼ်ႈၶိူဝ်းၸႃႇတိ မႂ်းလူး?”

“ၶႃႈႁဝ်းပဵၼ် လုၵ်ႈယိင်း ၶုၼ်ႁေႃၶမ်းဢွၵ်ႉၵႃႇၵ ပႃးၼိုင်ႈဢေႃႈ”

ပေႃးဝႃႈ လႆႈငိၼ်း ၵႂၢမ်းၼင်ႇၼႆ ၶုၼ်ႁေႃၶမ်းလူင် ပဵၼ်ဢၼ် ႁူမ်ၸူမ်း ၼႂ်းၸႂ်သေ...

“ပေႃးၼႆ... ၵဝ်တေႁဵတ်းၶူဝ်လႆသေ ယွၼ်ႇလူင်းပၼ်လႆ ၶိုၼ်ႈမႃး တၢင်းၼိူဝ်ၼႆႉသေၵမ်းၶႃႈ” ၶုၼ်ႁေႃၶမ်း ဝႃႈၵႂႃႇၼင်ႇၼႆ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ၼၢင်း ယိင်း ဢၼ်မီးၼႂ်းထမ်ႈလိၼ်ၼႆႉ ၸိူင်ႉၼင်ႇမၼ်းၸဝ်ႈထၢင်ႇဝႆႉၼၼ်ႉ ဢမ်ႇၶၢမ်ႇၶိုၼ်ႈမႃးၵမ်းလဵဝ်။ ထူပ်းၺႃးၽေးၶဵၼ် ပဵၼ်တၢၼ်ႇႁိုဝ်ၵေႃႈ တႃႇတေမႃးထီႉတိူဝ်ႉ ငိူၼ်ႈၶိူဝ်းၼႆႉ မၼ်းၼၢင်း တိုၼ်းဢမ်ႇပၼ်ပဵၼ် လႃးလႃးလႄႈ လႆႈဝႃႈ ပဵၼ်ၼၢင်းယိင်း ၸွမ်ငၢၼ်ၼၢင်းၼိုင်ႈယူႇ။ တေလႆႈ တူၵ်း ၼႂ်းမိုဝ်းပိူၼ်ႈသေ ၽိူဝ်တေႁႂ်ႈ ၶိူဝ်းလူႉၶိူဝ်းလႅဝ်ၼၼ်ႉလႄႈသင်၊ ၽိူဝ်ႇတေယႃႉသတ်ႉၸႃႇ တီႈၼိူဝ်ၶိူဝ်း တႃႉတၢႆယင်းတေမျၢတ်ႈၵွၼ်ႇ မၼ်း ၼၢင်း ယုမ်ႇယမ် ယိပ်းၵမ်ဝႆႉၼင်ႇၼႆလႄႈ ...

“ၶႃႈၼၢင်းၼႆႉ ပဵၼ်ၵေႃႉဢၼ် သိုပ်ႇသၢႆၸႂ်သေ ၵႅတ်ႇၶႄပႂ်ႉထိင်း ငိူၼ်ႈၶိူဝ်းလႄႈ ၶႃႈဢမ်ႇၶိုၼ်ႈမႃးလႆႈ” မၼ်းၼၢင်းလၢတ်ႈမႃး ၶေႃႈၵႂၢမ်း ၵႅၼ်ႇၶႅင်ၼင်ႇၼႆ။ ၶုၼ်ႁေႃၶမ်းလူင်ၵေႃႈ ဢဝ်တၢင်းလၵ်းလႅမ်မၼ်း ၸဝ်ႈသေ-

“ၶႃႈၵေႃႈပဵၼ် ငိူၼ်ႈၶိူဝ်း ၶတ်ႉတိယ ၸိူင်ႉမႂ်းၼၢင်းၵူၺ်းၼင်ႇၵဝ်ႇ။ ၵွပ်ႈၼႆလႄႈ တမ်းၸႂ်သေ ၶိုၼ်ႈမႃးလႃႈ” ၶုၼ်ႁေႃၶမ်းလူင် လၢတ်ႈႁွင်ႉ ၼင်ႇၼႆၵေႃႈ မၼ်းၼၢင်းၼႆႉ ၵိုင်ႉၵၢင်ႉ ဢမ်ႈၸႂ်ႈၵူၼ်းယုမ်ႇငၢႆႈလႄႈ ...

“ၸိူင်ႉၼင်ႇ ၸဝ်ႈဝႃႈၼၼ်ႉ ပေႃးဝႃႈ ပဵၼ်ၶုၼ် ၶတ်ႉတိယၸဝ်ႈၼိုင်ႈ ယူႇတႄႉတႄႉၼႆၸိုင် ဢၼ်ပိူၼ်ႈတၢင်ႇၸိူဝ်း ဢမ်ႇႁူႉလႆႈ ဢၼ်ၶိူဝ်းၶုၼ် ၼင်ႇၵၼ်ႁူႉၵၼ် ၶေႃႈထိမ်ႇၶုၼ် ‘ရႃႇၸမႃႇယႃႇ’ၼၼ်ႉ ၶႅၼ်းတေႃႈ လၢတ်ႈ မႃးသေဢၼ်ဢၼ်ၶႃႈလႄႈ။ ပေႃးလၢတ်ႈလႆႈ ၶႃႈၼၢင်း ၸင်ႇတေယုမ်ႇ လႆႈယဝ်ႉ”

ၶုၼ်ႁေႃၶမ်းပႃႇရႃႇၼသီႇၵေႃႈ ၸင်ႇလၢတ်ႈၶေႃႈၵႂၢမ်း ရႃႇၸမႃႇယႃႇ ၼႄပၼ်မၼ်းၼၢင်းလႄႈ ၵေႃႉၼိုင်ႈတၢင်းၵေႃႉၼိုင်ႈ ၸင်ႇယုမ်ႇယမ်ၵၼ် ၵႂႃႇ။ မၼ်းၸဝ်ႈၵေႃႈ ၸင်ႇယိပ်းၶူဝ်လႆသေ ...

“ၼွင်ႉယိင်း ...ၶိုၼ်ႈမႃးလႄႈ” လၢတ်ႈႁွင်ႉ သဵင်လီသဵင်ဝၢၼ်ၵႂႃႇ ၼင်ႇၼႆ။ မၼ်းၼၢင်းၵေႃႈ ဝူၼ်ႉတူၺ်း ပႃႈၼႃႈပႃႈလင်သေ လၢတ်ႈဝႃႈ

“ၸဝ်ႈပီႈတီႈၶႃႈ... ၵူၼ်းၸၢႆးဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ 1ႉ ဢမ်ႇသူႈႁၵ်ႉႁွမ် ၼၢင်းယိင်း ဢၼ်ၸပ်းတွင်ႉၸပ်းတူဝ်၊ 2ႉ ၼၢင်းယိင်း ဢၼ်မီရေႃးၵႃႇ တၢင်းပဵၼ်လူင်ၼၼ်ႉၶႃႈ။ ၶႃႈၼၢင်းၼႆႉ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈ မီးရေႃးၵႃႇ တုတ်ႈၸဵပ်း တုတ်ႈယဵၼ်းလူင်ဝႆႉလႄႈ ဢမ်ႇႁတ်းပႆႁွမ်း ၸဝ်ႈပီႈလႆႈလႄႈ ၶႃႈၼၢင်း ႁႂ်ႈလႆႈယွၼ်းတွင်းပၢၼ်ႇ သေၵမ်းၶႃႈ”

ပေႃးဝႃႈ ၶုၼ်ႁေႃၶမ်းလူင် လႆႈငိၼ်းမၼ်းၼၢင်း မေႃးၶၢင်းလၢတ်ႈဢွၵ်ႇ ၶေႃႈသဵင်ဢိတ်းလူ ၸႂ်လဵၵ်ႉၼင်ႇၼၼ်ၼႆ မၼ်းၸဝ်ႈၵေႃႈ ၸင်ႇဝူၼ်ႉထိုင် တူဝ်မၼ်းသေ ပဵၼ်ဢၼ်ဢိတ်းလူ မၼ်းၼၢင်းတႄႉတႄႉဝႃႈဝႃႈလႄႈ-

“ၼွင်ႉယိင်း... ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈ တၢင်းပဵၼ်ဢၼ်ၼႆႉသေ ယႃႇပေၶီၸႂ်မႆႈၸႂ် သင်လႃႈ။ ၸဝ်ႈပီႈၵေႃႈ မိူဝ်ႈဢွၼ်တၢင်း လႆႈၶၢမ်ႇမႃး ပဵၼ်မႃး ၸိူင်ႉၼင်ႇ ၼွင်ႉယိင်းယူႇၼင်ႇၵဝ်ႇ၊ ၸင်ႇႁႃ ႁၢႆၵႂႃႇယင်းပႆပေႃးႁိုင်၊ ၼွင်ႉယိင်းၵေႃႈ ပေႃးဝႃႈ ၵိၼ်ယႃႈယႃ ၸိူင်ႉၼင်ႇၸဝ်ႈပီႈ ယၢမ်ႈလႆႈၵိၼ်မႃးၼၼ်ႉၼႆ ဢမ်ႇႁိုင် တေ ထိုင်တီႈ ၸိုၼ်ႈၶႅၼ်းလီလီယူႇၼင်ႇၵဝ်ႇ ၵွပ်ႈၼႆလႄႈ ၶိုၼ်ႈမႃးဝႆးဝႆးၶႃႈ လႃႈ”

ပေႃးလႆႈငိၼ်းၵႂၢမ်း ၶျေႃးဝွၼ်းၼင်ႇၼႆ မၼ်းၼၢင်းၵေႃႈ ၸင်ႇၶိုၼ်ႈမႃး ၼိူဝ်လိၼ်ယူႇ။ ၶုၼ်ႁေႃၶမ်းလူင် ပႃႇရႃႇၼသီႇၵေႃႈ ၸင်ႇဢွၼ်ဢဝ် မၼ်း ၼၢင်း မိူဝ်းယူႇသဝ်း တီႈၵူင်မႆႉလူင်ၼၼ်ႉ ႁႃဢဝ်မၢၵ်ႇမႆႉႁူဝ်မႆႉ ဢၼ်ၶဝ်ႈပႃး ယႃႈယႃၼၼ်ႉ မႃးလဵင်ႉလူ မၼ်းၼၢင်း ၵူႈဝၼ်းယူႇ။ မၼ်းၼၢင်းၵေႃႈ ဢမ်ႇႁိုင်ဢမ်ႇၼၢၼ်း ရေႃးၵႃႇမၼ်းၼၢင်း ၸိုၼ်ႈႁၢႆ ၶႅၼ်းၵႂႃႇတႄႉတႄႉ ယူႇယဝ်ႉ။

ၶုၼ်ႁေႃၶမ်းလူင် ပႃႇရႃႇၼသီႇလႄႈ ၼၢင်းပိယႃႇၼႆႉ ယူႇၸွမ်းၵၼ်မႃး လုမ်းလႃးၵၼ်မႃး ၼင်ႇၼၼ်သေ သမ်ႉမီးၸႂ်သမ်ႇယေႃးၸိၼ်ႇ ၼိူဝ်ၵၼ် မႃးလႄႈ ၸင်ႇၽွမ်ႉလႆႈၸႂ် ၵူပ်ႉၵူႈၵၼ်သေ ၶႃၸင်ႇမီးမႃး လုၵ်ႈၸၢႆးၽႃၽႄ သွင်ၵေႃႉ 16-ပွၵ်ႈ၊ 32-ၵေႃႉယဝ်ႈ။ ၸွမ်းလူၺ်ႈ ၵၢပ်ႈပၢၼ်ၶဝ်ၼၼ်ႉ လႄႈသင် ၸွမ်းလူၺ်ႈ မၢၵ်ႇမႆႉႁူဝ်မႆႉ ဢၼ်ၶဝ်ႈပႃး ယႃႈယႃၼၼ်ႉလႄႈသင် ၸင်ႇမီးမႃး လုၵ်ႈလၢင်းၼင်ႇၼႆ။

ၶဝ်ပေႃႈမႄႈလုၵ်ႈၵေႃႈ ၸင်ႇသိုပ်ႇယူႇသဝ်း တီႈႁိမ်း ၵူင်မႆႉလူင်ၼၼ်ႉ ၵႂႃႇယူႇ။

သႃႇၵီႇဝဵင်းၵျ ၵေႃးလိယ

ႁွတ်ႈထိုင်မႃး ဝၼ်းၼိုင်ႈ လႃႈထိူၼ်ႇမူးသိူဝ်းၵေႃႉၼိုင်ႈ လမ်းႁႃ တူဝ် ထိူၼ်ႇတူဝ်ၶိူဝ်းသေ ၽႅဝ်မႃးၼႂ်းထိူၼ်ႇ ၸင်ႇမႃးထူပ်းႁၼ် ၶုၼ်ႁေႃၶမ်း ပႃႇရႃႇၼသီႇယူႇယဝ်ႉ။ ၶုၼ်ႁေႃၶမ်းလူင်ၼႆႉ ယၢမ်ႈပဵၼ် ၸဝ်ႈၵျေးၸူးမၼ်း မႃး ၸဵမ်ၵွၼ်ႇသေ မၼ်းတွင်းလႆႈလီလီလႄႈ ၸင်ႇႁူမ်ႁူမ်ၸူမ်းၸူမ်း မႃးတူင်ႉတၵ်ႉလၢတ်ႈၸႃ လႃၵႂၢမ်းယူႇလီၵိၼ်ဝၢၼ်ၵမ်းလဵဝ်။

“ၶႃႈၸဝ်ႈ... ဢမ်ႇမုင်ႈဢမ်ႇမွင်း ၽွင်းယၢမ်းလႆႈၶိုၼ်းမႃး ထူပ်းႁၼ် ၸဝ်ႈႁဝ်း ယူႇသဝ်းၵတ်းၸိုၼ်ႈယဵၼ်ၸႂ် လီလီငၢမ်းငၢမ်းလႄႈ ဢၢမ်းၵေႃႈ ဢၢမ်း ၸူမ်းၵေႃႈၸူမ်းတႄႉတႄႉဝႃႈဝႃႈဢေႃႈ”

ၽွင်းမိူဝ်ႈ မူးသိူဝ်းလႄႈ ၶုၼ်ႁေႃၶမ်း တိုၵ်ႉတူင်ႉတၵ်ႉ ဢုပ်ႇလၢတ်ႈ တေႃႇၵၼ်ယူႇၼၼ်ႉ ၸၢႆးဢွၼ်ႇ 32-ၸၢႆး လုၵ်ႉတီႈၶဝ်လဵၼ်ႈၵျေႃႇသေ ၽႅဝ်မႃးတီႈၼၼ်ႈယူႇ။

“ၸၢႆးဢွၼ်ႇၸိူဝ်းၼႆႉလႃႇ သမ်ႉပဵၼ်ၽႂ်ၶႃႈ လုၵ်ႉလႂ်မႃးၶႃႈၸဝ်ႈ” မူး သိူဝ်း ထၢမ်ၵႂႃႇၼင်ႇၼႆလႄႈ ၶုၼ်ႁေႃၶမ်း ၸင်ႇဝႃႈ

“ပဵၼ်လုၵ်ႈၸၢႆး ၵဝ်ၸဝ်ႈဢိူဝ်ႈ”ၼႆသေ ၸင်ႇတေမွၵ်ႇလၢတ်ႈၼႄ ၸၢတ်ႈပၢၼ်ၼႂ်ထိူၼ်ႇ ဢၼ်လႆႈထူပ်းမႃး ပဵၼ်မႃးၼၼ်ႉယဝ်ႉ မူးသိူဝ်းၵေႃႈ ၸင်ႇလၢတ်ႈဝႃႈ...

“ယၢမ်းလဵဝ် တၢင်းပဵၼ်ၸဝ်ႈႁဝ်းၵေႃႈ ၶိုၼ်းၸိုၼ်ႈၶႅၼ်းသေ ယူႇလီ ယဝ်ႉလႄႈ ၶိုၼ်းၸွမ်းၶႃႈႁဝ်းသေ ပွၵ်ႈမိူဝ်းယူႇ တီႈဝဵင်းၶႃႈလႄႈ”ၼႆယဝ်ႈ။ၶုၼ်ႁေႃၶမ်းလူင် ၸင်ႇဝႃႈ ...

“တႃႇတေၶိုၼ်းမိူဝ်း မူၼ်ႈသိူဝ်း တီႈဝၢၼ်ႈၵဝ်ႇမိူင်းလင်ၼၼ်ႉ ၵဝ်ၸဝ်ႈ ဢမ်ႇၶႂ်ႈၶိုၼ်းမိူဝ်းယဝ်ႉ။ လုၵ်ႈၸၢႆးၵဝ် ဢၼ်မီးယူႇ တီႈႁၢင်ႈတီႈႁေႃၼႆၵေႃႈ ပေႃးဝႃႈ မႂ်းမိူဝ်းၼႆ မိူဝ်းလဝ်ႈလၢတ်ႈထိုင် လွင်ႈဝႃႈ ၸဝ်ႈပေႃႈ ယူႇလီယူႇ ၼႆၼၼ်ႉလႃႈ”

ၶုၼ်ႁေႃၶမ်းလူင် လၢတ်ႈသင်ႇမူးသိူဝ်း ၼင်ႇၼႆယဝ်ႉ ၸႂ်ႈႁႂ်ႈၶိုၼ်းပွၵ်ႈ မိူဝ်းသေ မူးသိူဝ်းၵေႃႈ ဢဝ်တၢင်းၶၢဝ်ႇငၢဝ်းလီ ပွၵ်ႈဝၢႆႇသၢႆႇၸူး တီႈမိူင်းပႃႇရႃႇ ၼသီႇယဝ်ႉ။ ပေႃးဝႃႈ ၽႅဝ်ႁွတ်ႈဝဵင်းၼႆ မူးသိူဝ်းလူင်ၵေႃႈ ဝႄႉၶဝ်ႈၸူး ႁေႃၵမ်းလဵဝ်သေ ၸင်ႇၵႂႃႇ မိူဝ်းလဝ်ႈလၢတ်ႈၼႄ တူဝ်ထူပ်းမၼ်း လွင်ႈဝႃႈ ၸဝ်ႈႁေႃၶမ်းလူင် ယူႇလီသုင်းဝၢၼ်ယူႇၼၼ်ႉယဝ်ႉ။

ၶုၼ်ႁေႃၶမ်း ပႃႇရႃႇၼသီႇဢွၼ်ႇၵေႃႈ လႆႈႁူႉငိၼ်ႈဝႃႈ ၸဝ်ႈပေႃႈ တိုၵ်ႉ ယူႇလီၵိၼ်ဝၢၼ် မီးသၢႆႇၸႂ်ဝႆႉယူႇ ၼႆလႄႈ ႁူမ်ႁူမ်ၸူမ်းၸူမ်းသေ ၸင်ႇပၼ် သူးလၢပ်ႈယႂ်ႇယႂ်ႇၼမ်ၼမ် တီႈမူးသိူဝ်းယူႇယဝ်ႉ။ ဝၢႆးၼၼ်ႉ ၸင်ႇႁႂ်ႈမူးသိူဝ်း ဢွၼ်ႁူဝ်ၼႄတၢင်းသေ ၶိုင်ပွင်တႃႇတေၵႂႃႇၸူး တီႈၸဝ်ႈႁေႃၶမ်းလူင်ယဝ်ႉ။

မၼ်းၸဝ်ႈ ဢွၼ်ဢဝ်ၶုၼ်ၽွင်းမိူင်း ဢိၵ်ႇၵူၼ်းသိုၵ်းသေ ဢွၵ်ႇၶၢဝ်း တၢင်းမႃးလႄႈ ဢမ်ႇၼၢၼ်းဢမ်ႇႁိုင် ၽႅဝ်ထိုင်မႃး တီႈၸဝ်ႈပေႃႈႁေႃၶမ်း ယူႇၼၼ်ႉသေ လုၵ်ႈမၼ်း ၸင်ႇမႃးပၢင်း ပေႃႈမၼ်း ႁႂ်ႈၶိုၼ်းမိူဝ်း ပုတ်ႈႁၢင်ႈ ပုတ်ႈႁေႃၼႆယဝ်ႉ။ ၵူၼ်းမိူင်း ၸိူဝ်းဢၼ်ၸပ်းၸွမ်းႁွမ်းပႆမႃး ၵိုၵ်းပႃး ၶုၼ် ၽွင်းမိူင်းၶဝ် ၵူႈၵေႃႇၵေႃႈ ဢွၼ်ၵၼ် ၶိုၼ်းပၢင်းဝႃႈ ႁႂ်ႈၸဝ်ႈပွၵ်ႈမိူဝ်းယဝ်ႉ။

ၶုၼ်ႁေႃၶမ်းလူင်ၵေႃႈ ၸင်ႇလၢတ်ႈဝႃႈ ၵၢင်ၸႂ်တႃႇတေ ၶႂ်ႈၶိုၼ်း မိူဝ်း ၼၼ်ႉ ဢမ်ႇမီးယဝ်ႉ၊ ၶႂ်ႈတႄႇဝၢၼ်ႈ တႄႇမိူင်း ယူႇသဝ်းၵိၼ်သၢင်ႈ ႁၢင်ႈပွင် ၵႂႃႇ တီႈၼႆႈၵူၺ်းယဝ်ႈ ၼႆလႄႈ လုၵ်ႈၸၢႆးမၼ်းၸဝ်ႈၵေႃႈ ၸင်ႇမႃး ဢွၼ် ဢဝ် ၶုၼ်ၽွင်းမိူင်းၶဝ် ၶိုင်သၢင်ႈႁၢင်ႈပွင် တႄႇႁဵတ်းပၼ် ဝဵင်းမႂ်ႇ မိူင်းမႂ်ႇ တီႈၼၼ်ႈယဝ်ႉ။ တႃႇတေတၢင်ႇၸိုဝ်ႈဝဵင်းၼႆၵေႃႈ ပိုင်ႈဢိင်လူၺ်ႈ ဢၼ် ၸဝ်ႈပေႃႈ ယူႇသဝ်း ၼႂ်းၵူင်မႆႉလူင်ၼၼ်ႉသေလႄႈ ၸင်ႇၽွမ်ႉလႆႈၸႂ် ၵၼ်ဝႃႈ “ဝဵင်းၵေႃႈလိယ”ၼႆယဝ်ႉ။

လုၵ်ႈၸၢႆးႁေႃၶမ်းၵေႃႈ ႁဵတ်းသၢင်ႈႁၢင်ႈပွင် ဝၢၼ်ႈမႂ်ႇဝဵင်းမႂ်ႇပၼ် ၸဝ်ႈ ပေႃႈႁေႃၶမ်း ယဝ်ႉတူဝ်ႈလီငၢမ်းယဝ်ႉ ၸင်ႇဝႆႉပၼ် ၶုၼ်ၽွင်း ၶုၼ်သိုၵ်း ဢိၵ်ႇၸၢင်ႉမႃႉတၢင်းၼမ်သေ ပွၵ်ႈၵႂႃႇမိူဝ်းၶိုၼ်း ပႃႇရႃႇၼသီႇ။

တီႈတႃႈၼမ်ႉ ၸိုင်သမ်ႉလၢတ်ႈၸႃ ၶိုင်ႁႃၵေႃႉႁၵ်ႉ

လုၵ်ႈၸၢႆးႁေႃၶမ်းလူင်ၵေႃႈ ယႂ်ႇမႃႈၵႃႈသုင်မႃး ပီၼိုင်ႈယဝ်ႉပီၼိုင်ႈလႄႈ ပဵၼ်မၢဝ်ႇသိၵ်ႉႁိၵ်ႉမႃး တင်း 32 ၸဝ်ႈယူႇ။ ပေႃးဝႃႈ လုၵ်ႈလၢင်းၵၢင်တဝ်ႈ ငဝ်ႈဢူၵ်းငဝ်ႈၸႂ် ယႂ်ႇမႃးၼႆ တႃႇတေပဵၼ် ၼႃႈႁိူၼ်းၼၼ်ႉ ပုၼ်ႈၽွၼ်း လူင် မီးတီႈ ပေႃႈမႄႈတၢင်းသွင် လူဝ်ႇလႆႈၶိုင်ပွင်ပၼ်လႄႈ ၶႃၸင်ႇၶိုင်ပွင် ပၼ် ပုၼ်ႈတႃႇ လုၵ်ႈၸၢႆးၶႃယဝ်ႉ။ ၵမ်းၼၼ်ႉ ၸဝ်ႈမႄႈ ႁၵ်ႉၶိူဝ်းလူင် ၸင်ႇပူင် ၶေႃႈၵႂၢမ်းလၢတ်ႈဝႃႈ-

“လုၵ်ႈၸၢႆးႁၵ်ႉမႄႈဢိူၺ်း... တီႈဝဵင်းၼႆႉ လုၵ်ႈယိင်းၼၢင်းသၢဝ် ၽၢင် ၶၢဝ်ၼူၼ်းၶျေႃး ႁႂ်ႈပေႃးၵိုင်ႇထိူၵ်ႈ လုၵ်ႈၸၢႆးၶဝ်ၼႆ မၼ်းဢမ်ႇမီးလႆႈ ၵူၺ်းၵႃႈ တီႈမိူင်းၵပိလၼၼ်ႉၼႆ ၵႆယူႇသေတႃႉ ႁူႉတေမီးၼၢင်းယိင်း ဢၼ်ၵိုင်ႇ ထိူၵ်ႈ လုၵ်ႈၸၢႆးၶဝ်ယူႇ။ ၵွပ်ႈၼႆ သူပီႈၼွင်ႉ ႁွင်ႉၸူဝ်းၵၼ်သေ ယၼ်ႁႃ ႁႂ်ႈထိုင် တီႈမိူင်းၵပိလၼၼ်ႉလႃႈ”

“ပေႃးဝႃႈ ၽႅဝ်ထိုင်မိူင်းၼၼ်ႉၼႆၸိုင် လုၵ်ႈၸၢႆးၶဝ် တေလႆႈၶိုင်ပွင် လိူၵ်ႈဢဝ် ၼၢင်းသၢဝ်ဢွၼ်ႇ ၵေႃႉဢၼ်ႁဝ်း လႆႈၸႂ်ၼၼ်ႉဢိူဝ်ႈ။ တႃႇတေ လိူၵ်ႈၼႆၵေႃႈ လူဝ်ႇလႆႈလိူၵ်ႈႁႃၼၢင်းယိင်း ၸိူဝ်းဢၼ် ယိပ်းၵမ်ၶူၼ်ႁူဝ်ၶဝ် ၸိူင်ႉၼႆ၊ ပေႃးၶဝ်ၽႄႇႁူဝ်ၶဝ်ၵေႃႈ ၶဝ်တေၽႄႇၸိူင်ႉၼင်ႇၼႆ၊ ပေႃးၶဝ်ၶွတ်ႇ ၶူၼ်ႁူဝ်ၶဝ်ၼႆ ၶဝ်တေၶွတ်ႇၶူၼ်ႁူဝ်ၶဝ် ၸိူင်ႉၼင်ႇၼႆယူႇ၊ လိူၵ်ႈႁႃ ၵေႃႉ ၸိူဝ်းဢၼ် မႄးၶူၼ်ႁူဝ်ၶဝ် ၸိူင်ႉၼင်ႇမႄႈႁဵတ်းၼႄၼႆႉတႃႉ။ ၶူဝ်းၼုင်ႈ တၢင်းမႆၶဝ်ၵေႃႈ ၼုင်ႈမႆ ၸိူင်ႉၼင်ႇၼႆၼင်ႇၵဝ်ႇ”

“ဢိူဝ်ႈ... မိူဝ်ႈလဵဝ် ၸွမ်းၼင်ႇ ဢၼ်မႄႈလၢတ်ႈမႃး ၼၢင်းယိင်းသၢဝ် ၸိူဝ်းဢၼ်ႁဵတ်းသၢင်ႈႁၢင်ႈပွင် ၼင်ႇၼႆၸိုင် တၢင်းလုၵ်ႈၸၢႆးၶဝ်သေ ပဵၼ် ၶိူဝ်းလဵဝ် ငိူၼ်ႈလဵဝ်ၵၼ်ယဝ်ႉ။ တေလႆႈလိူၵ်ႈႁႃဢဝ် ၸိူဝ်းၶဝ် ဢၼ်ႁဝ်းလႆႈ ၸႂ် ထုၵ်ႇတႃၼၼ်ႉသေ ဢဝ်ႁဵတ်းၵေႃႉႁၵ်ႉၶႅပ်ႇၶၢင်ႈ ယၢင်ႈပႆၸွမ်းႁဝ်းယဝ်ႉ”

“ပေႃးထိုင်တီႈၼၼ်ႈၼႆ လုၵ်ႈၸၢႆးၶဝ် ၵႂႃႇပႂ်ႉဝႆႉ တီႈၼွင်ၼမ်ႉလႄႈ သင်၊ ဢမ်ႇၼၼ် ၵႂႃႇပႂ်ႉဝႆႉ တီႈတႃႈၼမ်ႉလႄႈသင်၊ တီႈၼၼ်ႈ တေလႆႈ ႁၼ် ၼၢင်းသၢဝ်ဢွၼ်ႇ ၸိူင်ႉၼင်ႇ မႄႈလၢတ်ႈသင်ႇၼၼ်ႉယူႇ၊ ၵမ်းၼၼ်ႉ ၸင်ႇၵႂႃႇၸူး တီႈၵေႃႉဢၼ်ႁဝ်း တူၺ်းထုၵ်ႇတႃၼၼ်ႉသေ လၢတ်ႈၸႃ ၼႄၶဝ် ၸိုဝ်ႈႁဝ်း ငိူၼ်ႈၶိူဝ်းႁဝ်းလႃႈ ၶဝ်တေႁပ်ႉဢုပ်ႇၸိူဝ်းသူယူႇ”

မႄႈၸဝ်ႈၶဝ် လၢတ်ႈသင်ႇၼင်ႇၼႆယဝ်ႉ ၸင်ႇႁႂ်ႈလုၵ်ႈၸၢႆးမၼ်း ၵႂႃႇတီႈ မိူင်းၵပိလဝတ်ႈယူႇ။ တီႈၵပိလၵေႃႈ ၶဝ်ပီႈၼွင်ႉသီႇႁိူၼ်းၼၼ်ႉ မီးမႃးလုၵ်ႈ ယိင်းတင်းၼမ်သေ သမ်ႉပေႃး ယႂ်ႇမႃႈၵႃႈသုင် ပဵၼ်သၢဝ်လူင်ဝႆႉၼင်ႇၵဝ်ႇ။

ၶဝ်ပီႈၼွင်ႉ 32 ၵေႃႉၵေႃႈ ထွမ်ႇဢဝ် ၶေႃႈၵႂၢမ်းမႄႈၶဝ်သေ သိုပ်ႇၶၢဝ်း တၢင်းယၢဝ်းမႃး တီႈမိူင်းၵပိလဝတ်ႈ။ ပေႃးဝႃႈ ထိုင်ႁွတ်ႈၵပိလၼႆ ၶဝ်ပီႈၼွင်ႉ ဢွၼ်ၵၼ်ၵႂႃႇပႂ်ႉတူၺ်း တီႈၼွင်ၼမ်ႉ တီႈတႃႈၼမ်ႉ ၸိူင်ႉၼင်ႇ ၶေႃႈၵႂၢမ်း မႄႈၶဝ် သင်လၢတ်ႈလႄႈ ၽွင်းမိူဝ်ႈၼၼ်ႉ ၼၢင်းယိင်းသၢဝ် ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ၵေႃႈ မႃးဢၢပ်ႇၼမ်ႉသၢႆႇႁူဝ် တီႈၼွင်ၼၼ်ႉသေ ၼင်ႇႁိုဝ် ၶူၼ်ႁူဝ်ၶဝ် တေႁႅင်ႈၼၼ်ႉ ၸင်ႇဢွၼ်ၵၼ် ၽႄႇၶူၼ်ႁူဝ်ၶဝ်သေ ဢွမ်ႇလႅတ်ႇဝႆႉယူႇ။

ၶဝ်ပီႈၼွင်ႉ 32 ၸၢႆးၵေႃႈ ပႂ်ႉတူၺ်းသေ လႆႈႁၼ်ၸိူင်ႉၼင်ႇ ၶေႃႈၵႂၢမ်း မႄႈၶဝ် သင်ႇလၢတ်ႈမႃးၼၼ်ႉ လၢႆးယိပ်းၵမ်ၶူၼ်ႁူဝ်၊ လၢႆးၼုင်ႈလၢႆးမႆ မိူၼ် ၼၼ်သဵင်ႈသဵင်ႈလႄႈ ၶဝ်ၸင်ႇတႅပ်းတတ်းလတ်းၸႂ်ဝႃႈ ပဵၼ်ၵေႃႉၸိူဝ်း ဢၼ်ၵိုင်ႇထိူၵ်ႈႁဝ်းယဝ်ႈ ၼႆသေ ၸင်ႇၵႂႃႇၸူး တီႈယိင်းသၢဝ်ၵေႃႉဢၼ် ၶဝ်လႆႈၸႂ် ထုၵ်ႇတႃ ပုၼ်ႈၽႂ်ပုၼ်ႈမၼ်းၼၼ်ႉသေ လၢတ်ႈၼႄၸိုဝ်ႈၶဝ် ၶိူဝ်းၶဝ် ၵူႈၽႂ်ႇမၼ်းယဝ်ႉ။

ၼၢင်းယိင်းသၢဝ်ၸိူဝ်းၼၼ်ႉၵေႃႈ ၶူမ်ၶူမ်ဝၢၼ်ဝၢၼ် ဢမ်ႇၶိုၼ်း ၶၢၼ် ၵႂၢမ်းတေႃႇသင်သေၶေႃႈ၊ ယုမ်ႉသေ ပွၵ်ႈမိူဝ်းၸူး ႁိူၼ်းၽႂ်ႇႁိူၼ်းမၼ်းၵူၺ်း။ ပေႃးဝႃႈ ၽႅဝ်ထိုင် တီႈႁိူၼ်းၼႆၸိုင် ၶဝ်ၸင်ႇမိူဝ်းမွၵ်ႇလၢတ်ႈၼႄ ပေႃႈမႄႈၶဝ် လွင်ႈဢၼ် ၸၢႆးမၢဝ်ႇၸိူဝ်းၼၼ်ႉ မႃးလၢတ်ႈၸႃ ဢုပ်ႇဢူဝ်းတေႃႇၶဝ် ၼၼ်ႉယူႇ။

ပေႃးဝႃႈ လႆႈငိၼ်း ၼင်ႇဢၼ်လုၵ်ႈယိင်းၶဝ် မႃးလၢတ်ႈၸႃၼႄ ပႃႈၼႃႈ ပႃႈတႃၼႆၸိုင် ပေႃႈမႄႈၶဝ် ၸင်ႇဝူၼ်ႉထိုင်သေ လၢတ်ႈဝႃႈ-

“ပေႃးပဵၼ်ၼင်ႇ ၶဝ်မႃးလၢတ်ႈၸႃတေႃႇ လုၵ်ႈယိင်းၶဝ်ၼင်ႇၼႆယူႇ ၸိုင် ၶဝ်ၸိူဝ်းၼႆႉ ႁဵတ်းႁိုဝ်ၵေႃႈ ပဵၼ်ငိူၼ်ႈၶိူဝ်းၸႃႇတိႁဝ်းယူႇယဝ်ႉ။ တေ ဢမ်ႇၸႂ်ႈ တၢင်ႇၸိူဝ်ႉတၢင်ႇၶိူဝ်း ပေႃးဝႃႈ ငိူၼ်ႈၶိူဝ်းၽႃႇသႃႇ မိူၼ်ၵၼ်ယူႇ ၼႆၸိုင် တႃႇႁဝ်း တေသၢၼ်ၶတ်းဢမ်ႇမီး”

ပေႃးဝႃႈ တႅပ်းတတ်း မွၵ်ႇဝႃႈၼင်ႇၼႆ ၸင်ႇႁႂ်ႈ လုၵ်ႈယိင်းၶဝ် ၵႂႃႇ လၢတ်ႈၸႃတေႃႇၶဝ်ၸိူဝ်းၼၼ်ႉယူႇ။ ဝၢႆးၼၼ်ႉ ၸင်ႇၵႂႃႇထူပ်းႁၼ်ၶဝ် 32 ၸၢႆးသေ တွင်ႈထၢမ်တူၺ်း ငိူၼ်ႈၶိူဝ်းၸႃႇတိလႄႈ လႆႈႁူႉဝႃႈ ပဵၼ် ငိူၼ်ႈၶိူဝ်း ၶဝ်ၼင်ႇၵဝ်ႇၼႆလႄႈ ၸင်ႇဢဝ်လုၵ်ႈယိင်းၶဝ် ဢၢပ်ႈပၼ်ၵၼ်ၵႂႃႇယဝ်ႉ။ တႄႇဢဝ်မိူဝ်ႈၼၼ်ႉ ဝဵင်းၵပိလဝတ်ႈလႄႈ ဝဵင်းၵေႃးလိယ လႆႈၵပ်းသိုပ်ႇ ၵၼ်ၵႂႃႇယူႇ။

တေႇဝတႁႃႉ ဝဵင်းၵျသႃႇၵီႇ

တီႈဢၼ် ဢမ်ႇပေႃးၸမ်ပေႃးၵႆ ဝဵင်းၵပိလဝတ်ႈၼၼ်ႉ မီးၼွင်သႂ် ၵတ်းၸိုၼ်ႈယဵၼ်ၸႂ်ဝႆႉ လုၵ်ႈၼိုင်ႈ၊ လီသႃႇယႃႇ လီသိူဝ်းၸႂ်ၼႃႇလႄႈ ၸၢႆးယိင်းၼႂ်းႁေႃၶဝ် ၵႆႉၵႆႉၵႂႃႇဢၢပ်ႇၼမ်ႉဢဵၼ်ႈၼမ်ႉ တီႈၼွင်ၼၼ်ႉ သေႇ သေႇ။ ဝႆးမႃး ၵမ်ႈၽွင်ႈ မႃးႁဵတ်းသုမ်ႉႁဵတ်းထဵင် ယူႇသဝ်း တီႈႁိမ်းၼွင် ၼၼ်ႉသေ ဢမ်ႇၵႃး တႃႇတေလုၵ်ႉတီႈဝဵင်း မႃးတီႈၼွင်ၼႆႉ တႃႇတေ ၵႂႃႇၵႂႃႇမႃးမႃး ပဵၼ်ၵၢၼ်လူင်ဝႆႉ ဢၼ်ၼိုင်ႈယဝ်ႉ။ ၶၢၼ်ႉၵႂႃႇၶၢၼ်ႉမႃးလႄႈ ၸိူဝ်းဢၼ်မႃးႁဵတ်းႁိူၼ်း ယူႇသဝ်းၵိၼ်သၢင်ႈ တီႈႁိမ်းၼွင်ၼႆႉ ၼမ်လိူဝ်မႃး ၵူႈမိူဝ်ႈၵူႈဝၼ်းသေ ပဵၼ်မႃး ဝဵင်းဢွၼ်ႇဝဵင်းၼိုင်ႈ။

ဝဵင်းၼႆႉ ၶဝ်တၢင်ႇၸိုဝ်ႈဝႃႈ “ဝဵင်းၻေႇဝၻႁ”။ (ၻေႇဝ= ၶုၼ်။ ၻႁ=ၼွင်) “ဝဵင်းဢၼ်မီးၼမ်ႉၼွင် ၶုၼ်ၸၢႆးၼၢင်းယိင်းၶဝ် မႃးလဵၼ်ႈ” လႆႈတီႈပွင်ႇၼင်ႇၼႆ။ ဝဵင်းၻေႇဝၻႁၼႆႉ ပဵၼ်ဝဵင်းၽႄ ၵပိလဝတ်ႈ ဝဵင်း ၼိုင်ႈယူႇ။

ၶုၼ်ႁေႃၶမ်းလူင်ဢွၵ်ႉၵႃႇၵၵေႃႈ ဝၢႆႈသေ လုၵ်ႈၸၢႆးလုၵ်ႈယိင်းမၼ်း ပၢႆႈၽၢတ်ႇ ယၢၼ်ယၢတ်ႇမိူင်းၵႂႃႇႁိုင်ယဝ်ႉ ၸႂ်ထိုင်သေ ၸင်ႇတေပွႆႇၵူၼ်း ၵႂႃႇၸွပ်ႇႁႃ ၶႆႈၶိုၼ်းယဝ်ႉ။ ၽွင်းမိူဝ်ႈၵၢပ်ႈပၢၼ်ၼၼ်ႉ ၸူဝ်ႈပၢၼ်ၵူၼ်း ယိုၼ်း ယၢဝ်းၶၢဝ်းႁိုင်သေ ယၢမ်းလဵဝ်တႄႉတႄႉလႄႈ ၶုၼ်ႁေႃၶမ်းဢွၵ်ႉၵႃႇၵ တိုၵ်ႉမီး သၢႆၸႂ် ၶိုတ်းလုၵ်ႈၶိုတ်းလၢၼ်ယူႇ။

ၵူၼ်းဢၼ်ၵႂႃႇၸွပ်ႇႁႃၼၼ်ႉ ၵႂႃႇႁူႉႁၼ်မႃးလီလီသေ ၸင်ႇမႃးၶုပ်ႉပၢႆႈ ဝႆႈလဝ်ႈဝႃႈ

“တၢင်ႇႁူဝ်တီႈၶႃႈၼေႃႈ... လုၵ်ႈယိင်းလုၵ်ႈၸၢႆးၸဝ်ႈ တင်းၵဝ်ႈၸဝ်ႈ ၼႆႉ ပဵၼ်ၸၢႆးႁၵ်ႉၶိူဝ်း ယိင်းႁၵ်ႉၶိူဝ်းၶႃႈဢေႃႈၸဝ်ႈ... ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈ ၵူဝ်ငိူၼ်ႈ ၶိူဝ်း ၵဝ်ႇသဝ်ႈဝဝ်းလမ်လႄႈ ၶဝ်ႈပီႈၼွင်ႉ ဢမ်ႇတႄႇၼႃႈႁိူၼ်းလူၺ်ႈ ၵူၼ်း တၢင်ႇၶိူဝ်းၶႃႈ... ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈ ၵူဝ်ငိူၼ်ႈၶိူဝ်းႁၢႆလႄႈ ၶဝ်ပီႈၼွင်ႉ ဢဝ်ပီႈၼၢင်း လူင်ၶဝ် ႁဵတ်းပဵၼ် ၸဝ်ႈမႄႈမိူင်းသေ ၸိူဝ်းၶဝ်ပႅတ်ႇၸဝ်ႈပီႈၼွင်ႉ ၸင်ႇ ၶိုၼ်း တႄႇၼႃႈႁိူၼ်း ႁူမ်ႈၵၼ်သေ သိုပ်ႇသၢႆၸႂ်ၸိူဝ်ႉၶိူဝ်းၵႂႃႇၶႃႈဢေႃႈ... တင်ႈဝၢၼ်ႈမိူင်းမႂ်ႇ တီႈၵပိလဝတ်ႈၶႃႈဢေႃႈ။ ၸဝ်ႈပီႈၼၢင်းလူင် ပိယႃႇၵေႃႈ ပဵၼ်တုတ်ႈသေ ၶဝ်ဢဝ်မိူဝ်းဝႆႉၼႂ်းထိူၼ်ႇ၊ သမ်ႉလႆႈၵႂႃႇၺႃး ၶုၼ်ႁေႃၶမ်း မိူင်းပႃႇရၼီသီႇသေ ယူတ်းယႃတၢင်းပဵၼ် ႁၢႆၶႅၼ်းလီငၢမ်း၊ တင်းၸဝ်ႈႁေႃ ၶမ်း ပႃႇရၼသီႇ ပဵၼ်ၼႃႈႁိူၼ်းၵၼ်ၵႂႃႇ ၸင်ႇတင်ႈပဵၼ် မိူင်းၵေႃးလိယၶႃႈ ဢေႃႈ... ယၢမ်းလဵဝ် လုၵ်ႈလၢင်းၶဝ်ယႂ်ႇမႃးသေ ၶဝ်ၼင်ႇၵၼ် ပႄႉတူဝ် သိုပ်ႇသၢႆၸႂ် ၸိူဝ်ႉၶိူဝ်းယူႇယဝ်ႉၶႃႈၼေႃႈ...”

ၶုၼ်ႁေႃၶမ်းလူင် လႆႈႁူႉငိၼ်းဝႃႈ လုၵ်ႈၸၢႆးလုၵ်ႈယိင်းမၼ်း မီးၸႂ်ႁၵ်ႉ ၶိူဝ်းႁတ်းႁၢၼ် ပေႃးပဵၼ်ထၢၼ်ႇၼၢႆႉၼႆ ႁူမ်ႁူမ်ၸူမ်းၸူမ်း ဢဝ်ၵုင်ႇမုၼ် ငဝ်းသေ လၢတ်ႈဢွၵ်ႇ မွၵ်ႇၶေႃႈယွင်ႈယေႃးဝႃႈ -

“လုၵ်ႈယိင်းလုၵ်ႈၸၢႆးၵဝ်ၼႆႉ ၶဝ်ပဵၼ်ၽူႈဢၼ်မီး ၼမ်ႉၵတ်ႉ တၢင်း ၶၼ်တႄႉတႄႉဝႃႈဝႃႈယဝ်ႉ”ၼႆလႄႈ ၸွမ်းၼင်ႇ ၸဝ်ႈပေႃႈႁေႃၶမ်း ယွင်ႈ ယေႃးဢၢမ်းဢေႃး ဢဝ်မုၼ်ၼၼ်ႉ လုၵ်ႈၸၢႆးလုၵ်ႈယိင်း လၢၼ်ၸၢႆးလၢၼ် ယိင်း ၸိူဝ်းဢၼ်ယူႇသဝ်း တီႈၵပိလ၊ ၵေႃးလိယ၊ ၻေႇဝၻႁႃႉၼၼ်ႉ လႆႈငိၼ်းလႄႈ ၸင်ႇဢဝ်ၶေႃႈၵႂၢမ်း ဢၼ်ပေႃႈၸဝ်ႈၶဝ် ဢၢမ်းဢေႃး ယွင်ႈ ယေႃးၼၼ်ႉသေ ငိူၼ်ႈၶိူဝ်းမႂ်ႇသုင်ၶဝ်ၼၼ်ႉ ၸင်ႇသႂ်ႇၸိုဝ်ႈဢဝ်မုၼ်ဝႃႈ “သၵျဝံသ” ဢမ်ႇၼၼ် “သႃႇၵီႇယဝံသ” (ၶိူဝ်းဢၼ်မီးၼမ်ႉၵတ်ႉ တၢင်းၶၼ်) ၼႆယဝ်ႈ။

တႄႇဢဝ်မိူဝ်ႈၼၼ်ႉမႃးသေ “ၶိူဝ်းသႃႇၵီႇ” ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ၸင်ႇ တႄႇဢွၵ်ႇမႃးတီႈၼၼ်ႈ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ယၢမ်းလဵဝ် တီႈဢိၼ်ႇတိယလႄႈသင် တီႈၼိူဝ်ၵုၼ်ၵမ်ႇၽႃၼႆႉလႄႈသင် ၶိူဝ်းသႃႇၵီႇ ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ဢမ်ႇမီး ယဝ်ႉ။ ဝၢႆးသေ မုၼ်ၶမ်းၽြႃးပဵၼ်ၽြႃးယဝ်ႉ မိူဝ်ႈပူၼ်ႉမႃးပီပွင်း သွင်ႁဵင်ႁႃႈပၢၵ်ႇ လိူဝ်လိူဝ်ၼၼ်ႉ တေလႆႈဝႃႈၶိူဝ်းၼႆႉ ႁၢႆလၢႆၵႂႃႇယဝ်ႉ ၼႆယူႇ။