တူဝ်သွမ်ၼူမ်း/မႃႉၵုင်
မႃႉၵုင်မီးသွင်မဵဝ်းဢိူဝ်ႈ။ မႃႉၵုင် ဢရေးပီးယၼ်းၶဝ်ၼႆႉ မီးၼွၵ်ႇၵုင်တီႈၼိူဝ်လင်ၶဝ် ဢၼ်လဵဝ်ၵူၺ်း။ ပေႃးဝႃႈပဵၼ် မႃႉၵုင် ပႅၵ်ႇတြီးယၼ်းၼႆႉႉတႄႉ သမ်ႉမီးၼွၵ်ႇသွင်ၵုင်ယဝ်ႉ။ မႃႉၵုင်ဢရေးပီးယၼ်းၼႆႉတႄႉ တေလႆႈႁၼ်ၶဝ် မီးတီႈ ဢၾ်ႈၾရီးၵႂ်း တင်း ဢေးသီးယႂ်းယဝ်ႉ။ မႃႉၵုင်ပႅၵ်ႉတြီးယၼ်းၶဝ်တႄႉ ယူႇတီႈဢေးသီးယႂ်းပွတ်ၵၢင် လၢႆလၢႆၵွၺ်းယဝ်ႉ။ မႃႉၵုင်ပႅၵ်ႉတြီးယၼ်းၶဝ်ၼႆႉ မီးတိၼ်တိူဝ်းပွတ်းသေ ၶူၼ်ၼင်သမ်ႉ တိူဝ်းယၢဝ်းယဝ်ႉ။
မႃႉၵုင်ၶဝ်ၼႆႉ ၵိုင်ႇငမ်ႇထုၵ်ႇလႅပ်ႈၵၼ်တင်း ပႃႇႁၢတ်ႇသၢႆးတေႉတေႉယဝ်ႉ။ ဢမ်ႇၵိၼ်တၢင်းၵိၼ် တၢင်းၼမ်ႉသေၵေႃႈ ၶဝ်ၸၢင်ႊယူႇလႆႈတေႃႇ လၢႆလၢႆဝၼ်းတေႉတေႉယဝ်ႉ။ လင်ၵုင်ၶဝ်ၼႆႉ ၸမ်းဢဝ်သဵၼ်ႈၼိူဝ်ႉၶႆမၼ်းသေ ႁဵတ်းပဵၼ်ဝႆႉ၊ ၼႆႉ မၼ်းပၼ်ႁႂ်ႈၶဝ်မီးႁႅင်းသၢင်ႈယဝ်ႉ။ ၼင်ၶွပ်ႇတႃလူင်ၶဝ်သမ်ႉ ႁႄႉၵင်ႈပၼ်တႃၶဝ် ယႃႇႁႂ်ႈ ၽွင်သၢႆးၽတ်ႉၶဝ်လႆႈၼၼ်ႉယဝ်ႉ။
မႃႉၵုင်ၶဝ် တေႃႉတၢင်ႇၵူၼ်း၊ ၶူဝ်းၼၵ်းၼႃ၊ တင်း ၶူဝ်းၵမ်ႉၸွႆႈၶဝ်ၸိူဝ်းၼႆႉသေ ၶၢမ်ႈပႃႇႁၢတ်ႇသၢႆးလူင်ယဝ်ႉ။ ၵူၼ်းႁဝ်းၵိၼ်ၼမ်ႉၼူမ်း မႃႉၵုင်လႂ်၊ ၵိၼ်ၼိူဝ်ႉၶဝ်လႂ်၊ ဢိၵ်ႇဢဝ်ၼင်တူဝ်ၶဝ်သေ ႁဵတ်းၽိုၼ်ၸေႈၼင်လႂ်ယဝ်ႉ။ ၽႅၼ်ႇမၼ်ႈၼႆၵေႃႈ ဢဝ်ၶူၼ်ယၢဝ်းတီႈမႃႉၵုင်သေ တေႃးႁဵတ်းပဵၼ်ဢဝ်ယဝ်ႉ။
- ပေႃးမႃႉၵုင်ၶဝ်လႅၼ်ႈၼႆ ၶဝ်ယုၵ်ႉတိၼ်ၶဝ် တေႃႉပေႃးပဵင်းတၢၼ်ႇ တူဝ်ၶဝ်မိူဝ်ႈလဵဝ်ၵၼ်သေ ယုၵ်ႉလႅၼ်ႈယဝ်ႉ။
- မႃႉၵုင် ဢရေးပီးယၼ်းၶဝ်ၼႆႉ မီးတိၼ်ယႂ်ႇၵႂၢင်ႈ ဢၼ်ဢူၼ်ႈယွမ်ႈလီ၊ ဢၼ်ႁဵတ်းႁႂ်ႈ ၶဝ်ၸၢင်ႈယူႇလႆႈ ၼိူဝ်သၢႆးသေ ၵႂႃႇၽွင်းမိူဝ်ႈၶဝ်ပႆ။ ႁူးၶူႈလင်ႊၶဝ်ၵေႃႈ ပေႃးဝႃႈလူမ်းပဝ်ႇမႃးယဝ်ႉၼႆ ၶဝ်ၸၢင်ႊဢိုတ်းႁပ်ႉဝႆႉတင်းႁူး ၵိဝ်ႇဢွၼ်ႇသေၵွၼ်ႇယဝ်ႉ။