တူဝ်သွမ်ၼူမ်း/မူ လႄႈ မူထိူၼ်ႇ
မူၼႆႉ ပဵၼ်တူဝ်တိၼ်ပွတ်း၊ တူဝ်သတ်းၼင်ၼႃ ဢွၼ်မီး တူဝ်ၶိင်းႁၢင်ႊဝိုင်ႇၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ၶဝ်မီးၸိူဝ်းတိုၼ်းၶဝ် ပႅတ်ႇၸိူဝ်ႉယဝ်ႉ။ ၸိူဝ်ႉမူၵမ်ႈၼမ်ၼမ် မီးၶူလင်ႊယၢဝ်း ဢၼ်ၶဝ်လႆႈၸႂ်ႉ တႃႇထုၺ်ဢွၵ်ႇ တၢင်းၵိၼ်ၶဝ် မိူၼ်ၼင်ႇ ႁူဝ်ၶဝ်လႂ်၊ ႁၢၵ်ႈၶဝ်လႂ်ယဝ်ႉ။ ထႅင်ႈၸိူဝ်ႉၼိူင်ႈ ဢၼ်ပဵၼ် မူထိူၼ်ႇၼၼ်ႉသမ်ႉ ၶဝ်ပဵၼ် ၶိူဝ်းငဝ်ႈမွၼ်ႇ တီႈ မူလဵင်ႉႁိူၼ်း ဢၼ်ဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉ လႆႈႁၼ် လဵင်ႉလူယူႇတီႈႁႆႊၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ မူၶဝ်ၼႆႉ လုၵ်ႉတီႈ မူထိူၼ်ၶဝ်သေ လဵင်ႉငႄႈမႃးၼႆႉ ၸဵမ်မိူဝ်ႈမွၵ်ႈ 5,000 ပီႊပုၼ်ႉ တီႈၼႂ်းမိူင်းၶႄႇယဝ်ႉ။ မူလဵင်ႉၼႆႉ ၸၢင်ႊမီးၼမ်ႉၸင်ႊၵႄႈ 600 တင်း 800 ပွင်ႇ (272-363 ၵီးလူဝ်းၵရႅမ်း)ယဝ်ႉ၊ ပေႃးၶဝ်ယႂ်ႇတဵမ်ထူၼ်ႈယဝ်ႉတႄႉ။ ၼိူဝ်ႉၶဝ်ၼႆႉ လႆႈဢဝ်ၵိၼ် ဝႃႈ ပဵၼ် ၽၵ်းၽိူၵ်ႇ၊ ၼိူဝ်ႉၶႃလူင်၊ ၼိူဝ်ႁႅင်ႈ၊ ၼိူဝ်ၽွင်လႂ်ၶဝ်ယဝ်ႉ။ ၼင်ၶဝ်သမ်ႉ လႆႈဢဝ်ႁဵတ်းပဵၼ် ၸေႈၽိုၼ်ၼင်၊ ၶူၼ်ၶႅင်ၶဝ်သမ်ႉ ဢဝ်ၸႂ်ႉတီႈႁဵတ်းၵမ်ႈယုၼ်ႈလႂ်ယဝ်ႉ။
- မူထိူၼ်ၶဝ်ၼႆႉ ပဵၼ်တူဝ်လႅၼ်ႈလႆႈဝႆး၊ လုၺ်းၼမ်ႉလႆႈလီၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ပေႃးဝႃႈၶဝ် ယႂ်ႇမႃးယဝ်ႉၼႆၵေႃႈ သီၼင်လၢႆး တီႈဢေမူထိူၼ်ႇၶဝ် တေၸၢႆႇႁၢႆၵႂႃႇလွႆးလွႆးသေ တေပဵၼ်မႃး သီတဵမ်ပိုၵ်း။
- မူ ဢၼ်လႆႈႁၼ်တီႈသူၼ် ဢၼ်လဵင်ႉလူၶဝ်ၼႆႉ တိူဝ်းပီးဢိူဝ်ႈ။ ပဵၼ်ပီႈၼွင်ႉငိူၼ်ႈလဵဝ်ၵၼ်တင်း မူထိူၼ်ႇၶဝ်ယဝ်ႉ။ မိူၼ်ၸိူဝ်ႉမူၵမ်ႈၼမ်ၼမ်ၶဝ်ယဝ်ႉ မူလဵင်ႉႁိူၼ်းၶဝ်ၵေႃႈ သူႈမိုတ်ႈတႃႇ ဢဵၼ်ႈဢုင်ဢၢပ်ႇၵူမ်ႇယဝ်ႉ။ ၼႆႉပဵၼ်တႃႇႁဵတ်းႁႂ်ႈ တူဝ်ၶိင်းၶဝ် ၵတ်းလီၼၼ်ႉယဝ်ႉ၊ ယဝ်ႉၵေႃႈ ပဵၼ်တႃႇ ပၢႆႇပႅတ်ႈလႆႈ မႅင်းယႃႉၵဝ်း တီႈတူဝ်ၶဝ်လႂ်ယဝ်ႉ။