တူဝ်သွမ်ၼူမ်း/မီႁၢင်ပူင်းလၢႆး
မီႁၢင်ပူင်းလၢႆး (ရႅၵ်ႈၵုၼ်း) ၼႆႉ ပဵၼ်တူဝ်သွမ်ၼူမ်းဢွၼ်ႇၸိူဝ်ႉၼိူင်ႈ လႆႈႁၼ်တီႈ ဢမႄးရီးၵႂ်းႁွင်ႇ တင်း ပွတ်းၵၢင် ဢိၵ်ႇတီႈ ၵုၼ်ၼမ်ႉဢိၼ်းတီးယၼ်းဝၼ်းတူၵ်း မၢင်ႊၵုၼ်လႂ်ယဝ်ႉ။ မီႁၢင်ပူင်းၶဝ် ပႃးၼႂ်းတူဝ်သတ်း မုင်ႉႁိူၼ်းမိူၼ်ၵၼ်တင်း မီတႃတူင်ႇ (ပႅၼ်းတႂ်ႇ)ၶဝ်ယဝ်ႉ။ မီႁၢင်ပူင်း ဢၼ်ယႂ်ႇထူၼ်ႈယဝ်ႉၼႆႉ ၸၢင်ႊယႂ်ႇယၢဝ်းမွၵ်ႈ သွင်တေႃႇ သၢမ်ထတ်းၶိုင်ႈ (61-107 သႅၼ်းတီးမီးတႂ်း)ယဝ်ႉ၊ ႁူမ်ႈပႃးတင်းႁၢင်မၼ်း။ မီႁၢင်ပူင်းၶဝ် မီးၶူၼ်ၼင်မူၼ်ႇၶွၼ်ႇ တင်းႁၢင်ယၢဝ်းပူင်းလီ ဢၼ်ပႃးတူင်ႇသီႇလမ်ၶဝ်ၶဝ်ဝႆႉၼၼ်ႉလႂ်ယဝ်ႉ။ ၼႃႈမီႁၢင်ပူင်းၶဝ်ၼႆႉ မီးၶူၼ်သီလမ် ဢၼ်ဢွၵ်ႇယူႇႁိမ်းတႃမၼ်း ဢၼ်မိူၼ်ၼင်ႇသုပ်းၼႃႈၵၢၵ်ႇဝႆႉၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ မီႁၢင်ပူင်း မီးၶဵဝ်ႈလႅမ်ၽၢႆ တင်းၼဵပ်ႉလႅမ်ၽၢႆၶဝ်လႂ်ယဝ်ႉ။ မၼ်းၸၢင်ႊဢဝ် တိၼ်ဢူၼ်ႈဢွၼ်ႇ ၶွၼ်ၽၢႆႇၼႃႈမၼ်းၼၼ်ႉသေ ဝၵ်ႉၵမ်းဢဝ်တၢင်းၵိၼ် တင်းၶူဝ်းတၢင်ႇမဵဝ်းၶဝ်လႆႈယူႇယဝ်ႉ။ ၶဝ်ပဵၼ်တူဝ်လုၺ်းၼမ်ႉလႆႈၵတ်ႉယဝ်ႉ။ ၶဝ်ယူႇတီႈၼႂ်းထိူၼ်ႇ ဢၼ်ၸမ်ၼမ်ႉ သမ်ႉၵႆႉၵႆႉႁဵတ်းႁၢင်းတီႈတူၼ်ႈမႆႉလႂ်ယဝ်ႉ။ ၶဝ်ၵိၼ်ၼိူဝ်ႉတင်းပႃ၊ မၢၵ်ႇမႆႉၵႅၼ်ႇၶဝ်လႂ်၊ မဵတ်ႉၾၼ်းၶဝ်လႂ်၊ မၢၵ်ႇဝၢၵ်ႇ ၶႆႇ တင်းမူင်ႈမႅင်းၶဝ်လႂ်ယဝ်ႉ။
- မီႁၢင်ပူင်းလၢႆးၶဝ်ၼႆႉ လၢႆႈၶၢမ်ႇတၢင်းလမ်းယိုဝ်း တႃႇဢဝ်ၶူၼ်ၼင်ၶဝ်ၼၼ်ႉယဝ်ႉ၊ လႆႈဢဝ်ႁဵတ်းမူၵ်ႇႁူဝ်တင်းသိူဝ်းသွၼ်ႉလႂ်ယဝ်ႉ။
- မီႁၢင်ပူင်းၶဝ် မၢင်ႊပွၵ်ႈမၢင်ႊလႂ် မေႃသုၵ်ႈၸဵတ်ႈတၢင်းၵိၼ်ၶဝ် မိူဝ်ႈၼႃႈတေၵိၼ်ၼၼ်ႉလႂ်ယဝ်ႉ။